غازیاغی

  • نام علمی:

Falcaria vulgaris Bernh.

------------------------------------------------------------------------------------------------------

  • سینونیم:

------------------------------------------------------------------------------------------------------

  • تیره:

Apiaceae

------------------------------------------------------------------------------------------------------

  • نام انگلیسی:

sickleweed, longleaf

------------------------------------------------------------------------------------------------------

  • نام فارسی:

غازیاغی، غازایاغی (Ghaz Yaghi or Ghaz-a-ya-ghee)

------------------------------------------------------------------------------------------------------

  • نام مازندرانی:

غازیاغی، غازایاغی (Ghaz Yaghi or Ghaz-a-ya-ghee)

------------------------------------------------------------------------------------------------------

  • بخش خوراکی*:

برگ؛ برگهای گیاه بوی خوشی در غذا ایجاد می کند و به عنوان سبزی صحرایی جمع آوری شده به صورت تازه و خشک، در تهیه ی سبزی پلو، کوکو، سوپ و یا آش به تنهایی یا در ترکیبی از چند سبزی صحرایی دیگر مصرف می شود.

------------------------------------------------------------------------------------------------------

  • دستور آشپزی:

  • سوپ غازیاغی: یک پیاز متوسط را نگینی خورد کرده همراه با زردچوبه و کمی فلفل و ادویه تا طلایی شدن پیازها سرخ کنید. سپس گوشت سینه مرغ کوچک یا نصف سینه ی مرغ بزرگ را در ابعاد حدود نیم تا یک سانتی متر ریز کرده و به پیاز اضافه نموده تفت دهید. به جای سینه مرغ می توانید از بال مرغ نیز استفاده کنید. اگر دوست دارید سوپتان به رنگ قرمز باشد و از طعم گوجه خوشتان می آید می توانید یک تا دو قاشق رب گوجه نیز در این مرحله اضافه کرده و تفت دهید. پس از آن حدود یک فنجان پر غازیاغی خورد شده را همراه با یک عدد سیب زمینی متوسط که به صورت نگینی به ابعاد حدود نیم سانتی مترخورد شده به آن اضافه کرده و پس از مقداری تفت دادن حدود چهار لیوان آب داغ و نمک به اندازه لازم به آن اضافه کنید و روی شعله آرام بپزید. این مرحله حدود چهل دقیقه زمان لازم دارد. پس از آن حدود یک فنجان ورمیشل (رشته ی مخصوص سوپ) به آن اضافه نموده و تا پختن ورمیشل اجازه دهید سوپ به آرامی قل بخورد. این مرحله نیز حدود دو تا پانزده دقیقه زمان لازم دارد. به دلخواه میزان رقیق یا غلیظ بودن سوپ را با اضافه کردن مقداری آب داغ تنظیم کرده نمک آن را میزان کنید و پس از یک بار قل خوردن گاز را خاموش کرده چند دقیقه بعد سوپ را سرو کنید. اگر علاقه داشتید می توانید از روغن زیتون و یا آب لیموی تازه نیز به سوپ سرو شده اضافه کنید.

  • غازیاغی پلو: شبیه به سبزی پلو تهیه می شود. ضمنا می توان ترکیبی از غازیاغی و سایر سبزیجات را در این غذا به کار گرفت. بعلاوه می توان این پلو را مثل باقالی پلو با مرغ یا گوشت نیز تهیه نمود.

  • نرگسی غاز یاغی: نخست یک عدد پیاز متوسط که بصورت نگینی خورد شده را همراه نمک، فلفل و زردچوبه سرخ کرده سپس حدود 250 تا 300 گرم غازیاغی تازه ی خرد شده و یک گوجه فرنگی متوسط رنده شده را به پیاز اضافه نموده و تفت می دهند. برخی برای قوام بیشتر در این مرحله یک عدد کدو سبز متوسط را نیز رنده کرده و همراه مواد یاد شده تفت می دهند. کسانی که از بو و طعم سیر خوششان می آید یک یا دو حبه سیر را نیز خورد کرده اضافه می نمایند. پس از پختن این مجموعه، دو تا سه تخم مرغ را به آن اضافه می‌کنند. می‌توان تخم مرغ را با دیگر مواد مخلوط کرد یا آن را به صورت هم نزده گذاشت. میزان پختن تخم مرغ ها نیز به سلیقه ی مصرف کننده بستگی دارد.

  • کوکوی غازیاغی: چهار تا پنج تخم مرغ را در کاسه‌ای هم زده، یک تا دو قاشق غذاخوری آرد گندم، یک عدد پیاز متوسط رنده شده، نمک و زردچوبه را به آن اضافه می کنند. می توان یک تا دو حبه سیر له شده را نیز در این مرحله به آن اضافه کرد. این مخلوط را تا همگن شدن به هم زده سپس حدود 400 تا 500 گرم غازیاغی خرد شده را به آن اضافه نموده مجددا به هم می زنند. اکنون مایه ی کوکو آماده است و می توان آن را به صورت قاشقی یا یکجا و قالبی در روغن سرخ نمود.

------------------------------------------------------------------------------------------------------

  • احتیاط: مصرف زیاد و یا طولانی مدت غازیاغی برای برخی ممکن است خطرناک باشد. لذا مصرف آن برای زنان باردار و کسانی که کلیه ی آنها دچار نقص بوده و یا ناراحتی کبدی دارند توصیه نمی شود. برخی نیز به این گیاه حساسیت داشته در تماس با آن یا مصرف این گیاه ممکن است دچار عوارض پوستی شوند.


------------------------------------------------------------------------------------------------------

  • منابع:

  1. https://en.wikipedia.org/wiki/Falcaria_vulgaris. Accessed 12 October 2021.

  2. http://www.worldfloraonline.org/taxon/wfo-0000685760. Accessed 12 October 2021.

  3. http://www.plantsoftheworldonline.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:842163-1. Accessed 12 October 2021.