سلمه تره

------------------------------------------------------------------------------------------------------

• تیره:

Amaranthaceae

------------------------------------------------------------------------------------------------------

• نام انگلیسی:

Lamb's Quarters, Melde, Goosefoot, Wild Spinach, Fat-Hen, Bathua

------------------------------------------------------------------------------------------------------

• نام فارسی:

سلمه تره، سلمک (Salmeh tare or Salmak)

------------------------------------------------------------------------------------------------------

• نام مازندرانی:

سلمه تره (Salmeh tare)

------------------------------------------------------------------------------------------------------

• بخش خوراکی:

برگ، شاخه های جوان، گل، دانه؛

برگها و شاخه های جوان را به صورت خام و یا پخته مصرف می نمایند، اما چون گیاه دارای اسید اگزالیک و نیترات زیادی است در مصرف آن باید اعتدال را رعایت کرد.

جوانه ها و گلها و گل آذین را نیز می توان به صورت پخته مصرف کرد.

برگ های سلمه تره را به صورت خام یا پخته در سالاد می توان میل نمود. جوانه های گل باز نشده از نظر طعم به کلم بروکلی مشابهت داشته و می تواند امان کاربرد را داشته باشد.

هر گیاه دهها هزار دانه ی سیاه تولید می کند. این دانه ها سرشار از پروتئین، ویتامین A، کلسیم، فسفر و پتاسیم بوده و نیز منبع خوبی برای تامین مواد معدنی، ویتامین های B کمپلکس، ویتامین C، آهن و فیبر است.

دیرینه شناسانی که بقایای گیاهی کربنیزه شده در گودالها و اجاق های موجود در عصر آهن، عصر وایکینگ ها و مکانهای رومی در اروپا را مطالعه می کردند، دانه های سلمه تره را در کنار سایر دانه های خوراکی مردم آن عصر و حتی درون معده بدن مرد باتلاقی دانمارکی شناسایی کرده اند.

در هند، این گیاه که در فصل زمستان به وفور وجود دارد، باتوا (Bathua) نامیده شده از برگ ها و شاخه های جوان آن در غذاهایی مانند سوپ، کاری و نان پارتا (نوعی نان)ی پرشده، که در شمال هند رایج است استفاده می شود.

از سلمه تره تهیه مدر برخی مناطق به عنوان سبزی ماست استفاده می شود.

دانه های سلمه تره نوعی غله (غیر گندمی) محسوب شده، از نظر ظاهری و نیز ارزش غذایی به بذرهای کینوا (Quinoa با نام علمی Chenopodium quinoa) شبیه است از آرد آن به تنهایی و یا مخلوط با آرد سایر غلات گندمی می توان نان و یا سایر فراورده های تهیه شده از آرد را تهیه نمود. ضمنا مخلوط آن با برنج و برخی حبوبات در تهیه برنج بکار گرفته می شود. چون پوست دانه های سلمه تره دارای نوعی ساپونین تلخ است بهتر است قبل از مصرف آن را از دانه جدا کرد.

------------------------------------------------------------------------------------------------------

• منابع:

1. https://en.wikipedia.org/wiki/Chenopodium_album. Accessed 16 October 2021.

2. http://www.plantsoftheworldonline.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:55993-2. Accessed 19 October 2021.

3. http://www.worldfloraonline.org/taxon/wfo-0000600897. Accessed 19 October 2021.

4. https://en.wikipedia.org/wiki/Quinoa. Accessed 19 October 2021.

5. https://www.wildfooduk.com/edible-wild-plants/fat-hen/. Accessed 19 October 2021.