Er zijn verschillende typeringen van organisatiecultuur.
- Groepsprocessen en organisatiecultuur
- Typologie van Handy
- Typologie van G. Sanders en B. Neuijen
- Typologie volgens beroepscultuur
Groepsprocessen en organisatiecultuur
De beschrijving van het groepsproces is gebaseerd op de volgende zes aspecten:
- Affectiviteit: emotionele of zakelijke band tussen de leden
- Oorzakelijkheid: Zijn mensen en/of systemen in staat om problemen voor leden te voorzaken?
- Hiërarchie: Wat is het gedrag van leden t.a.v. positie, rol, macht en verantwoordelijkheid?
- Verandering: Is er sprake van eenzelfde reactie van de leden op bedreigingen of kansen in de omgeving?
- Samenwerking: Wat voor samenwerkingssfeer hangt er in de organisatie?
- Oriëntatie t.o.v. groepen met andere belangen: Is er antipathie of sympathie t.o.v. anderen?
Typologie van Handy
Twee dimensies:
- Samenwerkingsgraad
- Machtsspreiding
Als deze twee gecombineerd worden zijn er de volgende cultuurtypen:
- Rollencultuur: Gebaseerd op regels en procedures, functies geven de toon aan, niet de mensen. Dit komt voor bij bureaucratische organisaties
- Machtscultuur: Alles draait om de baas, de organisatie is een uitbreiding van hem. Hij is omringt door loyale medewerkers. Hier zijn weinig regels en procedures en veel ad-hoc beslissingen. Dit komt voor bij kleine en jonge organisaties
- Personencultuur: Individu heeft prioriteit, de organisatie staat ten dienste van de mens. Iedereen is gelijk aan elkaar. Dit gebeurt veel in de dienstverlening.
- Taakcultuur: Hoge taakgerichtheid en professionaliteit. Bestaat uit een netwerk van los/vaste taakeenheden met grote zelfstandigheid. Dit is het geval in matrixorganisaties.
Typologie van G. Sanders en B. Neuijen
- Procesgericht <> Resultaat gericht
- Mensgericht <> Werkgericht
- Organistatiegebonden <> professioneel
- Open <> gesloten
- Strakke controle <> Losse controle
- Pragmatisch <> Normatief
Typologie volgens beroepscultuur
Hier binnen worden vier beroepsculturen beschreven:
- Bureaucratische cultuur
- Ambtelijke cultuur
- professionele cultuur
- Commerciële cultuur
Er zijn verscheidene mogelijkheden om de cultuur te wijzigen. Dit kan door:
- Een nieuw boegbeeld in te voeren
- Instellen van Ceremonies en rituelen
- Verhalen en taal over het verleden
- Socialisatie (nieuwe medewerkers leren van oudere hoe zaken aan te pakken op een efficiënte manier
Bron: Een praktijkgerichte benadering van organisatie en management
Bron: slideshow