Magbahagi ng inyong natatanging akda, at ating pagsaluhan at ipagdiwang ang malikhaing pagsulat sa akademya!

Luntian: Online Journal para sa Malikhaing Akda

Luntiang Panulaan

Isang Mahabang Paalala sa Panahon ng Desesperado

Essentials at Iba pang Tula

Koleksyon ng tula ni Joyce Anne M. Tolentino

Essentials

Community Pantry

Sa Pilapil ng Iyong Bungantulog

Manunudtod

Dáyo

Isang Mahabang Paalala sa Panahon ng Desesperado

Tula ni Noel Galon de Leon

Palaging nagmamadali itong mga paa. Sumasabay sa kumpas ng nakaliligalig

At pira-pirasong bulong nitong panahon: Hindi puwede ang mahuli, baka mahuli

Pagmultahin kapalit ang kapalarang puno ng pighati’t mga pagsuko.

Magmadali, tulad ng kasabihan ng matatanda at ng mga pinarusahan:

Daig ng tao ang daigdig sa tuwing siya ay nananaginip at kumikilos

Para sa kaniyang kapatid, ngatngatin man ng lumbay ang lahat sa kaniya.

Lumingon sa layo ng pinanggalingan. Subuking tuklasin ang kapangyarihan

Ng alaala gamit ang titig at nagbabalat na sugat mula sa pagkatalisod-dapa-tumba.

Ikaw ang bida sa iyong gunita, gaano man pagtaksilan ng kasalukuyan ang sandali.

Muli, humarap at alalahanin ang mga naiwan sa paglubog ng araw.

Magpatuloy dala ang pag-asang minsang ibinulong sa banig at mga kapatid:

Mararating ng tao ang kaniyang panaginip sa oras na magdesisyon itong tumakas at manalig.

Kung magkrus ang landas ng iyong sarili at anino, sikaping makipagkilala

Gaano man patayin ng katahimikan ang pananaginip ng kasama, maniwala

Na ang kaharap ay ikaw, o ang ikaw ay ang siyang kaharap.

Titigan sa mata. Hindi ba’t sa mata nakikita ang pangalan ng kaharap

Hindi man ito kilala sa kaniyang palayaw, sinasabi ng mata ang nais,

At mga hindi gusto ng kaharap sa kaharap, nakatalikod man itong kaharap.

Tapikin ang bisig. Marahang-marahang ipaalala sa kaharap ang nangyari

Noong huli kayong magkita: Ang matigas na tinapay sa mesa, ang kapeng

Lumamig sa tasa, ang mga umaga, ang mga tanghali, at mga gabing

Walang katapusan mong inabangan. Wala itong katapusan kaya sinabi mo

Sa sariling kapalaran na hindi pagsuko ang pagsuko. Isa itong pakikipaglaban

Hanggang makita ang umaga sa gabi, o ang gabi sa umaga nitong pakikipagbuno.

III

H’wag magtaka sa liwanag na matatagpuan pagkatapos ng pagtakas.

Hindi ito liwanag na una mong natutuhan sa eskwelahan, h’wag mo rin itong

Tawaging liwanag, ang totoo wala itong pangalang puwedeng ikabit sa kaniya.

Isa lamang ideya ang liwanag, ang pag-asa, ang lahat-lahat ng matatagpuan

Sa bagong pintuang iyong binuksan. Sikapin mo, at ng iyong anino na makibagay.

Doon nagsisimula ang lahat, kung magsasalita dahil tinatanong, at nananahimik

Dahil mas mabuti itong gawin kumpara sa pakikipaghuntahan sa bato.

Titigan ang bagong kalibutan kung nasaan ka, ang iyong anino, dito

Ay may sariling isip, damdamin, at mga desisyong hindi mo kontrolado.

Kakampi ito kahit na hindi nagsasalita, ngunit tandaan mo ring ang pananahan

Ng anino sa katahimikan ng sandali ay isa ring wika na puwedeng intindihin:

Hindi ba’t madalas tayong nasasaktan sa mga katahimikan ng nakaraan?

Tingnan hindi ang mga paa, kundi ang markang ginawa ng iyong mga paa

Mula sa buhangin at lutak nitong kapalaran. Para itong isang pintura na nakasabit

Sa pader ng museo, ganoon kaganda ang buhay, ngunit ganoon rin ito kalungkot.

Abot ng iyong bighani ang pintura, ngunit hindi ito puwedeng hawakan.

Kung sumasapat lang sana ang titig, ngunit alam mong hindi

Kaya ipipikit ang mata, mananaginip, doon natin nahahawakan ang lahat-

Lahat ng hindi natin puwedeng hawakan dahil sinabi ng makasalanan.

Dahil ito ang paalala sa atin sa tuwing lalabas ng bahay. Dahil ito,

Katulad ng anumang bilin ng matatanda, ang palagi nating sinusuway.

Kaya napapahamak ang ating alaala, ang alaala ng kasama, ang lahat ng tungkol

Sa pagtakas, ang lahat ng hindi tungkol sa ating anino. Kung tutuusin

Lahat ito ay walang silbi kaya nagkakasilbi sa panahon ng pagbabalik sa sarili.

Lola

ni Jennifer Vinluan

Iniabot ko sa iyo ang kape sa tasa,

Sabay nating hinigop ang mapapait na alaala.

Dinighay naman ang tamis sa dulo ng mga lagok.

Narinig kong muli ang paglagutok

ng iyong mga buto, hindi ka na buo.

Malimit mangusap ang iyong katawan,

mata mong may malamlam na kahulugan,

ang ibig sabihin—wala ng ibig sabihin.

Nabanggit mo noon ang habilin.

Iiwan mo sa akin ang paboritong relo

dahil hindi mo mabibitbit ang oras.

Ipauubaya ang huling hininga sa pasimano

bilang pasasalamat sa mga yakap

at pagkupkop sa humpak

mong katawan.

Ang nalalabing pag-asa nating dalawa:

nasa tasa ng mainit na kape o tsaa.

Sabay nating pagsasaluhan

natitirang mga kuwento,

itong lumalangitngit na papag,

at ang banayad na hikab ng bukas.

Ouroboros at Iba pang Tula

Koleksyon ng tula ni Noel T. Fortun

Ouroboros

Pinaiyak ng magtatawas ang kandila at bumuo

ng dibuhong nagpapatak sa luha mo. Ganito

ka rin nabalino ng manghuhula nang masalat

ang nagsangang dila sa gatla ng iyong palad.

Maaalalang noong managinip sa panaginip

tinangka ang pag-umit sa mansanas

sa bibig ng baboy na hubad ang balat.

Iaalay sana sa pag-ibig. Nagising kang

may nakalingkis sa dibdib. Naghunos-

dili kang pilit subalit hinubad na kaliskis

ng sarili ang nakahimlay sa ataul. Kinagat

ang katotohanan sa bisig at dalawang pangil

ang nagmarka, dugong malamig ang bumalong.

Sa palangganang may lumulutang na espermang

ulupong, bugtong ang nakaumang

na tuklaw sa sariling buntot.

Ang Nagwagi

Sa timpalak, may mga linyang

nákaw ang nakapuslit sa kilatis

ng mga tagalitis. Naghubad

sila ng talinhanga upang walang balat-

kayong ilantad ang mga dati

nang nasa isip. Hayan

sila: animo'y mga paslit na

nasasabik sa kiliti ng tikatik

ng kanilang unang ambon-ulan.

Mga pumúgang walang saplot,

lawrel lang ang suot,

may láyang makisalo

sa mga malalayang taludtod.

Soleil

Nasa agwat ng bitaw at kapit

ang pinaikot mong daigdig.

Kung mahihila pabalik

ang saglit na pagkalas

sa baras, babanatin

ang pangyayaring

mabillis

nang mabigyang saysay

ang manghang naiwan

sa ere sa pagsaksi

ng disenyong inilagda

ng tikas mo sa hangin.

Pabagalin ang kisapmatang

may harot-kisig na hulagpos sa di-

nababaling utos ng pagkahulog.

Walang lambat.

Walang kurap.

Kung makababalik sa saglit

bago ang hiyaw at palakpak,

ikikintal muli sa isip ang sining

na nagdulot sa puso naming mawala

sa hulog sa pinaikot mong daigdig.

Essentials at Iba pang Tula

Koleksyon ng tula ni Joyce Anne M. Tolentino

Essentials

Binusog mo ng damit ang ‘yong maleta.

Ilang oras na lang, quarantine ka na

bago makalipad sa Pransya.

Paalala ko sa ‘yo:

Skyflakes, cup noodles, at kaunting de lata, magbaon ka.

Mahal ang bilihin doon, hindi kasya ang pera mong dala.

Sagot mo:

Gatas. Wilkins. Diaper.

Wala nang gamit si bunso.

Negatibo ang resulta ng swab test mo.

Tila pasaporte ang kapirasong

papel

na bitbit mo sa eroplano

upang makapasok ka sa banyagang teritoryo.

Busog ang maleta mong nakarating sa hotel

kung saan ka muling maka-quarantine

bago tuluyang makapagtrabaho.

Pitong araw na kaba ang ininda ng pamilya

may piping usal na sana, sana—

negatibo pa rin ang resulta.

Ika-walong araw, tinanong kita:

Ano ang resulta?

Lumampas ang tingin mo sa kamera

sumagot nang may pilit na tawa—

Positive.

Tila nawalan ng signal sa lugar ko

at ‘di ko narinig ang inusal mo.

Bungad ko:

Kailan ka su-sweldo?

Paubos na ang gamit ni bunso.

Gatas. Wilkins. Diaper.

Essentials at Iba pang Tula

Koleksyon ng tula ni Joyce Anne M. Tolentino

Essentials

Binusog mo ng damit ang ‘yong maleta.

Ilang oras na lang, quarantine ka na

bago makalipad sa Pransya.

Paalala ko sa ‘yo:

Skyflakes, cup noodles, at kaunting de lata, magbaon ka.

Mahal ang bilihin doon, hindi kasya ang pera mong dala.

Sagot mo:

Gatas. Wilkins. Diaper.

Wala nang gamit si bunso.

Negatibo ang resulta ng swab test mo.

Tila pasaporte ang kapirasong

papel

na bitbit mo sa eroplano

upang makapasok ka sa banyagang teritoryo.

Busog ang maleta mong nakarating sa hotel

kung saan ka muling maka-quarantine

bago tuluyang makapagtrabaho.

Pitong araw na kaba ang ininda ng pamilya

may piping usal na sana, sana—

negatibo pa rin ang resulta.

Ika-walong araw, tinanong kita:

Ano ang resulta?

Lumampas ang tingin mo sa kamera

sumagot nang may pilit na tawa—

Positive.

Tila nawalan ng signal sa lugar ko

at ‘di ko narinig ang inusal mo.

Bungad ko:

Kailan ka su-sweldo?

Paubos na ang gamit ni bunso.

Gatas. Wilkins. Diaper.

Community Pantry

Magbigay ng naaayon sa kakayahan

Sa lumang kariton sa gilid ng kalsada

Kumuha ng batay sa pangangailangan

Itlog, toyo, at asin, may patutunguhan

Pinahuhupa ang pagkalam ng sikmura

Magbigay ng naaayon sa kakayahan

Gulay, prutas, at bigas mula sa ambagan

Simbolo ng pag-asa ng gutom na masa

Kumuha ng batay sa pangangailangan

Mayaman, mahirap, pati nasa laylayan

Walang pinipili, maaaring pumila

Magbigay ng naaayon sa kakayahan

Ngayong pandemya’y nanaig ang bayanihan

Paalala: ‘wag abusado’t abusada

Kumuha ng batay sa pangangailangan

Maraming kariton ang biglang nagsulputan

Hindi lang pala virus ang nakahahawa---

Magbigay ng naaayon sa kakayahan

Kumuha ng batay sa pangangailangan

Sa Pilapil ng Iyong Bungantulog at Iba Pang Tula

Koleksyon ng tula ni Andyleen C. Fefe

Sa Pilapil ng Iyong Bungantulog

Muli mong inangkin ang nangangarilang na bota

Ang tinagulamin na sambra

At walang kapares na punyos

Nang tinawid mong muli ang iyong pagkabata.

Ipinatong ang makutim na sambra

Iniyakap ang nag-iisang punyos

Sa kahahasang lingkaw.

Ihinalik ang talampakan sa bota.

Muli: tinakbo ang pamilyar na pitak,

Iniwasan ang mga lunak,

At inakyat ang punong mangga

Sa tabi ng kubong pamana pa ng ama.

Muli mong inangkin ang inyong bukurin.

Usal na dasal: alaala sana ay huwag ilitin.

Manunudtod

Yakag-yakag ninyong mag-ina

Ang hinugasang sako ng semento

Magkasamang binabagtas

Ang pilapil na sing-init ng aspalto

Nakatapak. Niyayakap ng nisnising sambra

ang inyong maninipis at malulutong na braso

Sukbit sa likuran ng lumang jogging pants,

Ang lingkaw na may kapurulan.

Sabay na hinahawi ang mga pasyok at ginikan

Nagbabakasakaling may naiwan

Ang kahel na halimaw[1]

Na pumatay sa inyong hanapbuhay.

[1] Halimaw kung tagurian ng mga manggagawang bukid ang modernong reaper-harvester machine na kumitil sa kanilang hanapbuhay

Dáyo

“Magtabi-tabi po kayo.”

Palagiang bilin noon ng matatandang kasamahan

Kapag nangingibang bayan

Tuwing panahon ng taniman at gapasan.

Nagbubungguan ang mga braso

Tuwing malulubak ang sinasakyang truck

At dahil madaling araw, laway lang ang umagahan

Binubusog ang isa’t isa ng kwentuhan

Sa ilalim ng liwanag ng buwan

Panay kababalaghan ang usapan.

Kesyo baka makatapak ng duwende

Makabulabog ng kapre at iligaw ng tikbalang

Kapag namali ng hakbang

Baka raw kami magpakatuwaan

Mamaga ang paa o kamay o kaya ay pareho

At hindi na makatrabaho

Ngayon, may hindi mawaring kababalaghan

Kami ang natatapakan, nabubulabog, naliligaw

Sige lang sa kahahakbang silang makapangyarihan

Napagkakatuwaan yata kami at ginapos ang mga paa’t kamay

Wala na raw kaming tatamnam at gagapasan

Ganito ba maging dayo sa iyong sariling bayan?

Sa gitna ng palayan, naroon ang halimaw

Kahit tirik na tirik pa ang araw.

Ikawalong Isyu, Mga Damo sa Dalisdis, Setyembre, 2023

Page updated

Google Sites

Report abuse