20150821 - Het oliemannetje verslikt zich

Bron: Eindhovens Dagblad, vrijdag 21 augustus 2015, Lucas van Houtert, ed.nl

Een valse start in Groningen, teruggefloten in Eindhoven. De nationale bemiddelaar Hans Alders laat steeds meer steken vallen.

Met zijn verleden als linkse milieu-minister was Hans Alders jarenlang de geknipte polderaar van de BV Nederland. Waar overleg tussen ambitieus bedrijfsleven en klagende bewonersgroepen muurvast zat, trok hij langs de weg van gesprekken en convenanten de boel vlot. Hij gaf de argwanende burger hoop op verbetering en de bedrijven ruimte om te groeien, ondanks de overlast die daarmee gepaard ging. Of er nu reuring was rond megastallen of vleesfraude, waar frictie was wist het nationale oliemannetje de boel te kanaliseren.

Zijn voorlopige meesterwerk leidde zelfs tot een Van Dale-waardig begrip: de Alderstafel. Hans Alders leidt al jarenlang het overleg tussen belanghebbenden rond Schiphol, Eindhoven Airport en de aan te leggen grote luchthaven bij Lelystad. Ook daar wist hij het verzet bij gemeenten, actiegroepen en bewoners te smoren met afspraken over evaluatie en hinderbeperking. Hij was daarin zo effectief dat de luchthaven in Eindhoven jaren achtereen kon groeien met meer tien procent.

Dus leek dezelfde Alders nu de geknipte figuur voor een volgende lastige klus: boze en argwanende Groningers aan tafel krijgen voor overleg over schadevergoedingen voor woningen die door gaswinning zijn beschadigd. Zonder dat het uit de klauwen loopt met de bedragen die de Nederlandse Aardolie Maatschappij moet betalen.

Alders heeft zijn valse start in Groningen inmiddels gemaakt. De Nationaal Coördinator kreeg de Groningers al bij voorbaat in de gordijnen met zijn uitspraak dat de effecten van de aardbevingen in Groningen wel meevielen. Hoe geloofwaardig is iemand die bij voorbaat zegt dat er geen 170.000 maar hooguit vele tienduizenden woningen hoeven te worden versterkt? Wat is zijn agenda?

Pijnlijker is de manier waarop hij nu door staatssecretaris Mansveld in de kraag is gegrepen en terug naar Eindhoven wordt gedirigeerd. Het advies van zijn Eindhovense Alderstafel kon in de regio op zo weinig draagvlak rekenen dat de Tweede Kamer weigert het te behandelen. Twaalf regiogemeenten en enkele bewonersorganisaties weigerden zich achter de uitkomst te scharen. Dat deelnemers de overlegtafel als een tribunaal hadden ervaren, leidde in Den Haag tot hoog opgetrokken wenkbrauwen.

Woedend

Wellicht dacht een enkel Kamerlid ook terug aan de gemeente Dronten, die een jaar geleden door Alders uit het Lelystad-overleg dreigde te worden gewipt. De voormalige bewindsman was woedend geweest omdat de gemeente een negatieve zienswijze over het ontwerp-luchthavenbesluit had afgescheiden. Woede, weet elke bemiddelaar, leidt zelden tot draagvlak.

Zou de olijke Alders, ooit roemrucht lid van de Nijmeegse carnavalsvereniging De Slurfers, in zijn begintijd ook boos geworden zijn? Of is de Alders van nu niet meer de pragmaticus van destijds? De voorzitter heeft een grote mond gekregen en zet wel erg voortvarend koers, constateren deelnemers aan zijn overleg. En zijn ooit links-groene CV is danig verkleurd. De Alders die bruggen moet slaan tussen bedrijfsleven, burger en milieubeweging zit tegenwoordig zelf dicht bij het vuur. Als voorzitter van de Raad van Commissarissen van spoorbeheerder ProRail, om maar één van zijn vele functies te noemen. En als bestuurslid van werkgeversorganisatie VNO-NCW. Het oliemannetje is iets te veel oliebaron geworden.

Dat deelnemers de overlegtafel als een tribunaal hadden ervaren, leidde in Den Haag tot hoog opgetrokken wenkbrauwen