201304dd - Nieuwsbrief 2013-04
Platform De 10 geboden voor Eindhoven Airport
GGD - onderzoek
In december 2011 en januari 2012 hebben de GGD en het RIVM in en rond Eindhoven een bevolkingsonderzoek georganiseerd, dat de hinder in kaart moest brengen die de omwonenden van Eindhoven Airport ondervonden. De provincie, de gemeente Eindhoven en de andere gemeenten rond het vliegveld hebben meebetaald. De respons was groot. Het onderzoek was bedoeld als nulmeting.
De resultaten van het onderzoek zouden rond de zomer van 2012 bekend gemaakt worden. Dat is nog steeds niet gebeurd. Vast staat dat het rapport klaar is. Het is al in de COVM aan de orde geweest. Er staan, naar wij horen, zeer interessante resultaten in.
We proberen snelle openbaarmaking van deze resultaten te bevorderen. De SP heeft in Eindhoven al raadsvragen gesteld, maar het antwoord daarop is flut. We proberen het nu anders.
Wordt vervolgd.
Verkiezingsprogramma’s 2014
In maart 2014 zijn de volgende gemeenteraadsverkiezingen. We hebben in het bestuur van ons Platform besloten dat we gaan proberen de tekst van de verkiezingsprogramma’s te beïnvloeden. Daartoe hebben we de verschillende gemeenten onderling verdeeld.
We zetten in eerste instantie in op de passage dat “de eerste fase van het Aldersadvies ook de eindfase is”. Dus geen verdere groei na 2015.
Als dat niet lukt, vallen we terug op onderstaande tekst van Klaas Kopinga, die eigenlijk een korte samenvatting is van de recent uitonderhandelde “verrijking” van het Aldersadvies.
Randvoorwaarden ontwikkeling Eindhoven Airport 2013
De aanwezigheid van Eindhoven Airport biedt ontegenzeggelijk voordelen, zowel zakelijk als privé, maar heeft ook een negatieve invloed op het woon- en leefklimaat in de regio. Daarom is het platform De 10 geboden voor Eindhoven Airport van mening dat het vliegverkeer alleen (verder) mag groeien als dit per saldo positief is voor de regio.
In het Aldersadvies zijn afspraken gemaakt over groei van het vliegverkeer op Eindhoven Airport tot 2020: een eerste fase tot 2015 (jaarlijks 10.000 extra vliegbewegingen) en na een evaluatie in 2015 mogelijk nog eens jaarlijks 15.000 extra vliegbewegingen. De omwonenden en de omliggende gemeenten m.u.v. Eindhoven zijn alleen akkoord gegaan met de eerste fase.
Uit de evaluatie van de eerste fase in 2015 moet duidelijk worden of de balans tussen omgeving en vliegveld nog evenwichtig is en of een verdere groei van het vliegverkeer op dat moment (nog) gewenst is.
Groei van Eindhoven Airport is alleen gewenst binnen een aantal randvoorwaarden, waarop bij de evaluatie in 2015 getoetst moet worden. Samengevat luiden deze:
• Geen structurele nachtvluchten en geen landingsslots na 24.00 uur
• De extra groei van het vliegverkeer voornamelijk op de doordeweekse dagen
• Beperkte openstellingstijden gedurende het weekend
• Veel meer zakelijke en combi-bestemmingen dan vakantiebestemmingen
• Goede informatie naar de omgeving over de geluidsbelasting door het vliegverkeer
• Alleen gebruik van moderne en stille vliegtuigen
Hiernaast hoort de ontwikkeling van Eindhoven Airport ingebed te worden in een integraal mobiliteitsbeleid voor deze regio.
Blijf melden!
Ons bestuur blijft het van belang vinden dat er overlastmeldingen blijven binnenkomen. Blijf dat dus doen! Deze steun is van groot belang voor onze positie!
Meet mee met het Ispex-project!
Onder het kopje “luchtkwaliteit en het vliegveld” schonken wij in de vorige nieuwsbrief ook al aandacht aan het luchtkwaliteitsvraagstuk. Het kan niet anders of vliegtuigen vervuilen, maar als je het op de Spottersweg meet, zie je het niet. Er werd opgeroepen om met ideeën te komen.
Een ambtenaar luchtkwaliteit kwam met de gedachte dat de verontreiniging wegwaaide en zich mengde met de algemene achtergrond. Een ander idee was dat het ultrafijne stof niet gemeten kon worden, omdat er tot dan toe geen apparaat voor was (nu wel). Nog een ander idee (daarop wijst de schaarse literatuur) is dat de luchtverontreiniging door auto’s veel groter is.
Het laatste woord is er nog niet over gezegd. Het blijft ons bezig houden, maar er zal niet op korte termijn helderheid komen.
Ondertussen komt er een heel leuk idee voorbij om iets te doen met de luchtkwaliteit, namelijk het Ispex-project. Dat is een “citizen science” – project dat in juni in heel Nederland uitgevoerd zal worden. Het project wordt gecoördineerd door de Universiteit van Leiden, het RIVM en het KNMI. De bedoeling is om op een nader te bepalen dag in juni de dichtheid, deeltjesgrootte en samenstelling van het fijn stof in de atmosfeer in kaart te brengen.
Hieronder wordt in de tekst “Doel en opzet van het Ispex-experiment” precies beschreven wat de bedoeling is en hoe u zich kunt aanmelden. Als bestuur willen wij deelname van harte aanbevelen. Het kost u niets of bijna niet, en vraagt alleen om wat nauwkeurigheid en discipline. En je moet over een iPhone 4, 4s of 5 kunnen beschikken.
U kunt individueel of collectief meedoen (zie voornoemde tekst). Beide is zinvol, maar collectief is zinvoller omdat u misschien dan ook informatie over de eigen omgeving krijgt. Het mooiste zou zijn als u een of meer groepjes van 10 vormde en in de omgeving van het vliegveld zou gaan meten.
U kunt u individueel opgeven via www.ispex.nl , waarna u doorgestuurd wordt naar het Longfonds.
U kunt zich collectief opgeven bij het burgerinitiatief AiREAS (Eindhoven@aireas.com), dat voor Eindhoven en omgeving 300 opzetstukjes besteld heeft en die aan groepen gratis beschikbaar stelt. Omdat de meting afhankelijk is van het weer (er moet blauwe lucht zijn), is het nodig dat het groepje een contactpersoon aanwijst. De gegevens van de contactpersoon en zelfgekozen naam voor de groep moeten doorgegeven worden aan de AiREAS organisatie.
Vanuit het bestuur van ons Platform werken Bernard Gerard (schrijver dezes) en Wen Spelbrink mee aan de organisatie. Wij zouden u willen vragen om, als u zich bij AiREAS opgeeft als groep, ons beide op de CC-lijst te zetten. Dan weten wij wat er gebeurt.
Bernard Gerard bjmgerard@gmail.com 040-2454879
Wen Spelbrink w.spelbrink@planet.nl 0413-472853
Doel en opzet van het Ispex-experiment
Doel en achtergrond
Het Ispex-experiment is een "citizen science" - project dat tot doel heeft om op één bepaalde dag X in juni de dichtheid, de deeltjesgrootte en in ruwe mate de samenstelling van fijn stof in de atmosfeer in kaart te brengen. Het product is een soort overzichtskaart van Nederland, met misschien extra informatie over meetlocaties. Het project wordt gecoördineerd door het RIVM en het KNMI. De SPEX-techniek is in eerste instantie ontwikkeld voor het analyseren van planeetatmosferen, maar daarna (o.a. door de Universiteit van Leiden) omgebouwd tot het Ispex-project om de aardatmosfeer te onderzoeken. Dit project heeft de Constantijn Huygens-prijs gekregen. De daaraan verbonden prijs is ingezet om deelname aan het project goedkoop te maken.
Fijn stof kan slecht zijn voor de gezondheid.
Op www.ispex.nl is meer informatie te vinden.
Opzet
Voor het experiment wordt het verstrooide zonlicht aan de blauwe hemel opgevangen. Daartoe is voor de iPhone 4, 4s en 5 een opzetstukje ontwikkeld. Dat moet over de cameralens geschoven worden. Voor andere mobiele telefoons bestaan geen opzetstukjes. De deelnemer moet zelf de beschikking hebben over een dergelijk iPhone.
Op de mobiele telefoon moet een (gratis) app geladen worden. Die neemt verder alle technische verplichtingen waar. Deelnemers hoeven dan alleen nog maar te doen alsof ze een of meer foto’s van de blauwe lucht nemen.
Het KNMI gaat zijn best doen om enkele dagen van tevoren te voorspellen op welke datum tussen eind mei en eind juni dag X gaat vallen. De proef is immers weersafhankelijk.
Individuele deelname
is mogelijk via www.ispex.nl. U kiest “meedoen”en “hoe kom ik aan Ispex?” en “klik hier aan om mee te doen”. U komt dan op de site van het Longfonds (het oude Astmafonds). Van daar af gaat het vanzelf.
Individuele deelname is eenvoudig, maar heeft als nadeel dat het u €2,50 kost (tenzij u lid bent van een van de sponsororganisaties), en dat u geen uitspraak kunt doen over uw eigen leefomgeving. Uw meting wordt meegenomen in de landelijke kaart.
Dit alles zo lang de voorraad strekt.
Collectieve deelname in Eindhoven en omgeving
is mogelijk via de organisatie AiREAS. Dat is een Eindhovens burgerinitiatief om samen tot de “gezondste stad” te komen. Daarin nemen overheden, bedrijven, universiteiten en burgers deel.
AiREAS ontvangt half mei 300 opzetstukjes voor Eindhoven en omgeving. Deze worden uitgezet aan groepen van tien personen. Die moeten op dezelfde locatie en dezelfde tijd de meting doen, maar gericht op een ander stukje blauwe lucht.
Voordeel van de collectieve aanpak is dat het niets kost en dat de middeling van meerdere metingen op één locatie misschien fijn stof - informatie kan geven over de eigen meetlocatie.
Geïnteresseerden kunnen zich aanmelden op Eindhoven@aireas.com , onder vermelding van naam, adres en telefoonnummer van de organisatie en de naam en emailadres van de contactpersoon.
Meer informatie bij Jean-Paul Close, 06-54326615, www.aireas.com .
Experiment!
Let wel: dit is een nog niet eerder vertoond experiment. Het is dus niet bij voorbaat duidelijk wat het resultaat zal zijn. Wel is bij voorbaat duidelijk dat men er juridisch niets mee kan.
Het kan wel een goed middel zijn om de bevolking en de lokale politiek bewust te maken van het fijn stof – vraagstuk.
Nadere informatie
ontvangen deelnemers later.
Brochure over vliegen en klimaat
In de vorige Nieuwsbrief heeft ons bestuur aangekondigd, dat het in gesprek geweest is met een groep kritische bewoners rond Schiphol, de Werkgroep Toekomst Luchtvaart (WTL).
Inmiddels ben ik (Bernard Gerard) lid geworden van de WTL. Dat is overigens een persoonlijk lidmaatschap. Ons Platform als zodanig is niet gebonden aan de opvattingen van de WTL.
De WTL heeft een brochure samengesteld, waarin (kort weergegeven) betoogd wordt dat de explosieve groei van de luchtvaart niet te verenigen is met de halvering van de emissies, waartoe de wereld vanwege het klimaat zou moeten besluiten als we de stijging van de temperatuur op aarde onder de 2°C willen houden. Er moet een “cap” op de verdere uitbreiding van Europese luchthavens komen, waarna de overblijvende vliegbewegingen selectief gebruikt moeten worden voor de lange afstanden en voor zakelijk en maatschappelijk nut. Verkeer over afstanden tot 500 à 800 km zou overgeheveld moeten worden naar een goed netwerk van conventionele en hoge snelheidslijnen. In praktijk ben je dan van centrum naar centrum ongeveer even lang onderweg.
Ik heb een persbericht geschreven over de brochure en over de grote gevolgen, die dit alles zou hebben voor Eindhoven Airport. En hoewel, zoals gezegd, de brochure de mening van de WTL verwoordt en niet die van ons Platform, sluit de uitkomst van de brochure naadloos aan bij de eerste keuze van ons Platform, namelijk de 1ste fase van Alders als eind van de ontwikkeling van Eindhoven Airport.
Hieronder het persbericht, dat ik voor het ED geschreven heb, en dat overigens door het ED onvolledig geplaatst is. Meneer Joost en meneer Transavia kregen bijna evenveel ruimte als ik om te zeggen waarom het WTL-verhaal niet deugde, en meneer Joost mocht paginabreed blij zijn over 50000 passagiers erbij.
Van de Nederlandstalige algemene lijn van de brochure heb ik een netjes uitgeprinte versie, die men voor 2 Euro bij mij bestellen kan. De volledige brochure (incl. Engelstalige onderbouwing) is gratis te downloaden op www.toekomstluchtvaart.nl (zie ook de site van ons Platform)
Bernard Gerard
Persbericht ------------------------------------------------------------------------------------------------------ 12 maart 2013
Voor korte afstanden overschakelen van vliegen naar goede treinen
De Werkgroep Toekomst Luchtvaart WTL (*) heeft een rapport uitgebracht “Luchtvaart en klimaat in de EU”, waarin een analyse wordt gemaakt van de beperkingen, die het klimaat aan de luchtvaart oplegt. Die blijken zo groot, dat een stop op korte termijn van de groei van de luchtvaart nodig is. De behoefte aan internationaal personenverkeer kan en moet worden opgevangen door uitbreiding en verbetering van het conventionele en hoge snelheids – railnet.
Deze analyse, gemaakt voor de luchtvaart in zijn geheel, heeft een grote impact op Eindhoven Airport. Een logisch moment om de groei te stoppen is na de eerste fase van het Aldersadvies.
Internationale afspraken als het Kyoto-verdrag willen de globale temperatuurstijging onder de 2 °C houden. Dat past bij CO2 – emissies die op wereldschaal in 2050 ten opzichte van 2005 gehalveerd zijn.
De internationale luchtvaartsector wil, naar eigen zeggen, een dergelijke halvering bereiken. De sector denkt dat dit kan zonder de groei van de luchtvaart aan te tasten en wel door een jaarlijkse efficiency-verbetering en inzet van biobrandstof. De Werkgroep heeft gerekend aan reëel statistisch materiaal van de laatste decennia en komt tot de conclusie dat dit met geen mogelijkheid kan lukken. Verwacht mag worden dat er zonder nadere maatregelen in 2050 ongeveer vijf keer zo veel gevlogen wordt (en CO2 uitgestoten) als in 2005, en dat met de voorgestelde maatregelen die uitstoot drie tot vier keer zo groot is. Tegen de explosieve groei van de luchtvaart is geen normaal kruid gewassen.
Eerdere studies hebben al uitgewezen dat verplaatsingen tot 500 à 1000 km met een goed netwerk van conventionele en hoge snelheidstreinen ongeveer even lang duren als verplaatsingen per vliegtuig. Maar een vol vliegtuig gebruikt acht keer zo veel energie als een volle trein. Omdat in de stratosfeer ook niet-CO2 emissies een belangrijke rol spelen, is het klimaateffect dan zelfs ongeveer 17 keer zo klein. Bovendien kan de nodige elektriciteit op termijn geheel duurzaam worden geproduceerd.
De Werkgroep stelt dan ook voor om voor verplaatsingen op korte en middellange afstand over te schakelen op treinen. De overblijvende capaciteit op vliegvelden zou met voorrang gebruikt moeten worden voor zakelijk en belangrijk maatschappelijk vervoer.
Het rapport van de WTL bestaat uit een Nederlandstalig eerste deel, waarin voor een breed publiek de algemene lijn wordt uitgezet en uit een Engelstalige appendix waarin de wetenschappelijke onderbouwing staat. Het eerste deel kan desgewenst op zichzelf gelezen worden. Het gehele rapport kan gedownload worden op http://www.toekomstluchtvaart.nl/WTL Luchtv en klimaat 2013.pdf .
Omdat een regionaal vliegveld als Eindhoven Airport zich vooral gespecialiseerd heeft op vluchten binnen Europa, heeft de in het rapport bepleite aanpak grote gevolgen voor de zakelijke opzet van dit vliegveld. Ook zouden de regionale overheden, nog meer dan tot nu toe, hun kaarten op een goed en snel spoorwegnet moeten zetten dat aansluit op Eindhoven Airport. Een goed omslagpunt zou het einde van de eerste fase van het Aldersadvies zijn (een groei tot 6 km2 geluidsruimte). Dan is er een evaluatie voorzien. Het zou van strategisch inzicht getuigen om het daarbij te laten, en om eventuele verdere groei van de transportbehoefte op de korte en middellange afstanden via het spoorwegnet te faciliteren.
Nadere inlichtingen over het rapport bij
Bernard Gerard bjmgerard@gmail.com 040-2454879
Hans Buurma werkgroep@toekomstluchtvaart.nl 06-46236733
(*) De Werkgroep Toekomst Luchtvaart is een denktank over de luchtvaart, met als leden en sympathisanten een groot aantal omwonenden van vooral Schiphol.