filosofisch experiment 06.

schaduw in een grot vs de echte wereld

Dag Matthias, Kaat, Lara, Jill & Aiko

Waarom zit je in het Depot van Boijmans van Beuningen met je gezicht naar een betonnen muur? Zou er weer een filosofisch experiment plaatsvinden?! Weten jullie nu ondertussen al of de wereld ‘echt’ is? De filosoof Plato dacht van niet. Om dit duidelijk te maken bedacht hij het verhaal van de grot. Mensen zaten volgens hem vastgeketend in een grot met hun gezicht naar een rotswand. Achter hen brandt een vuur dat schaduwen creëert op de wand. Dit is het enig wat mensen zien! Schaduwen van dingen; konijnen, bomen, huizen en cavia’s. Het is hun hele wereld. Maar dan maakt één van de mensen zich los en klimt naar buiten. Probeer het je voor te stellen! Zou je al dat zonlicht en echte bomen en konijnen aankunnen? Nu komt het punt! Volgens Plato is de wereld waarin wij leven een grot en is er dus nog een veel perfectere wereld. Alles wat we om ons heen zien is daar slechts een schaduw van. Wat denk je? Heeft Plato gelijk? Dit is een spannend idee, toch? Zou je die ‘echtere” & ‘volmaaktere’ wereld willen zien en beleven? Filosofie is een manier om hier naar te zoeken. Ga je mee? Zullen we weer wat gedachte experimenten doen…? Hebben jullie het zaklampje gevonden? Dat is ons kampvuur.

Ga als volgt te werk …

• (stap 01.) Bekijk de schaduwen op de muur. Kan je het raden wat het is?

De schaduwen worden gecreëerd door plastic speelgoed dat weer afgeleid is van echte en levende dingen. Wat gek dat je er onmiddellijk een giraf in ziet. Eigenlijk is het niet meer dan een vlek op een muur!? Hoe ver staat deze schaduw verwijdert van een echte giraf die op dit moment rondloopt op de steppe van Afrika? + Zou de echte giraf in Afrika weer afgeleid zijn van een nog groter en volmaakter iets?

• (stap 2) Herken je deze schaduwen op de muur? Vergelijk ze eens met de instructies die jullie al de hele tijd op je telefoon krijgen. Zie je wel dat je in een grot zit! Het zijn schaduwen van een nog veel echtere avonturentocht. Kan je je die voorstellen?

• Het volgende gedachte experiment gaat over dit Depot. Stel je voor dat jullie hier, in het depot, geboren zijn. Je bent ondertussen 14 jaar en heel je leven lang heb je hier geleefd. Het is de enige wereld die je kent. Door de schilderijen en kunstvoorwerpen die in het depot binnen komen begin je te vermoeden dat er buiten een grotere wereld bestaat. Maar die heb je nog nooit gezien. Wat zou je van de ‘hogere’ wereld denken op basis van de kunstvoorwerpen die je hier ziet? Wandel met dit idee in je hoofd door het museum.

• Zoek het kunstwerk Untitled (Zonder titel) van Maurizio Cattelan. (2001) Maak een groepsfoto met dit kunstwerk op de achtergrond. Wat zou de kunstenaar ermee willen zeggen? Onbedoeld staat het erg symbool voor de filosofie. Is de jongen niet een klein beetje op avonturentocht? Hoe zou hij zich voelen op het moment dat hij zijn hoofd door het gat in de vloer steekt? Dit is het gevoel waar filosofen naar zoeken. Ze willen ook hun hoofd door het plafond steken op te zien wat er boven ons/verder op is. En jullie…?