-15- PEG-sonde vervangen

Verpleegkundige handeling: B2

Eerste vervanging moet door een arts gebeuren

Voorbereiding

verpleegkundige

• • Zorg voor een rein uniform en verzorgd voorkomen (aangepast schoeisel, verzorgde haren, kort geknipte nagels, geen kunstnagels, geen nagellak, geen juwelen, geen horloge)

  • Pas een correcte handhygiëne toe volgens de richtlijnen

  • Verzamel voldoende informatie over de zorg en de zorgvrager

  • Controleer het medisch voorschrift voor het vervangen van de PEG-sonde

materiaal

• • Plateau voor het materiaal

  • De juiste sonde (in principe dezelfde soort en maat - raadpleeg hiervoor het zorgdossier. Zie ook algemene opmerkingen)

  • 10 ml spuit (zo nodig 2)

  • Spuit die op de PEG-sonde past

  • Aqua destillatum

  • Pleisters

  • Schaar

  • Nierbekken

  • Afsluitdopje, klemmetje of kocher

  • Glijmiddel (op waterbasis) of glas met water

  • Splitcompres

  • Niet steriele handschoenen

kamer

• • Klop voor het binnengaan en wacht – zo mogelijk – op antwoord van de zorgvrager

  • Steek het aanwezigheidslichtje aan en sluit de bed- en raamgordijnen

  • Controleer of de kamertemperatuur voldoende hoog is

  • Sluit indien nodig de ramen om afkoeling te vermijden

  • Creëer een werkomgeving met voldoende licht en ruimte

  • Zet het bed op de juiste werkhoogte

zorgvrager

• • Begroet de zorgvrager met naam en stel jezelf voor

  • Vraag eventuele bezoekers de kamer te verlaten

  • Informeer de zorgvrager over de uit te voeren zorg ( de indicatie, de werkwijze, zijn/ haar mogelijke medewerking)

Uitvoering

• 1. Laat de patiënt in rugligging te gaan liggen en verwijder de kledij van de patiënt om de PEG-sonde bereikbaar te maken, of breng zelf de cliënt in de gewenste houding

  2. Haal de sonde uit de verpakking en controleer de sonde op lengte, dikte en beschadigingen, controleer de werking van de fixatieballon van de nieuwe PEG-sonde, als volgt:

  3. Zuig 10 ml (of hoeveelheid aangeduid op de PEG-sonde ) aqua destillatum op met de 10 ml spuit

  4. Plaats de gevulde spuit op het ventiel van het kanaal van de fixatieballon

  5. Vul de ballon van de sonde met de hoeveelheid aqua destillatum volgens voorschrift

  6. Controleer de ballon op vorm. De ballon moet symmetrisch van vorm zijn

  7. Trek de ballon leeg met behulp van de spuit

  8. Verwijder de spuit en leg de spuit binnen handbereik

  9. Op de schaalverdeling van de in gebruik zijnde sonde wordt de diepte van de sonde in de fistel afgelezen

  10. Zuig met de spuit de ballon leeg, verwijder de spuit en gooi ze weg

  11. Trek de handschoenen

  12. Verwijder de oude sonde. Tijdens dit naar buiten trekken mag een draaiende beweging met de sonde worden gemaakt. De buikwand wordt gesteund met de andere hand. Als het op deze wijze niet lukt de sonde te verwijderen dient de arts te worden ingeschakeld

  13. Maak de huid rond de fistel schoon met een washand met kraanwater. Strijk van binnen naar buiten.

  14. Dep de huid droog met de handdoek.

  15. Trek met de 10 ml spuit 10 ml water op en leg deze klaar.

  16. Breng wat glijmiddel aan op de sondetip of in de fistelopening. (of doop de tip van de sonde in het glas met water)

  17. Vraag aan de patiënt zich zoveel mogelijk te ontspannen en voer de sonde door de fistel, iets verder dan de vorige sonde, doe dit in een draaiende beweging.

  18. Spuit de juiste hoeveelheid water in het ballonnetje. Op de sonde staat aangegeven hoeveel vocht de ballon kan bevatten. Bij te weinig vulling bestaat het risico dat de sonde spontaan uit de stoma glijdt. Bij te grote vulling bestaat de kans dat de peristaltiek van de maag vat krijgt op de ballon, waardoor de sonde in de dunne darm wordt gezogen. Dit is zeer onaangenaam voor de cliënt.

  19. Trek de sonde terug tot de ballon goed tegen de maagwand aansluit

  20. Controleer de juiste ligging van de sonde door met de spuit maagsap op te zuigen, als volgt:

  21. Plaats de spuit op de sonde

  22. Zuig maagsap op en spuit het maagsap weer terug

  23. Verwijder de spuit van de sonde

  24. Sluit de sonde aan op het systeem of sluit af met een dopje/stopje

  25. Fixeer met het uitwendige fixatieplaatje, waarbij het fixatieplaatje los van de huid wordt geplaatst. Het bewegen van de sonde beschermd de stoma. Tussen de huid en de externe fixatiedisk moet ongeveer 2 mm ruimte worden gelaten om decubitus te voorkomen

  26. Trek de handschoenen uit

  27. Breng zo nodig een splitgaasje rond de stoma aan

  28. Gebruik hiervoor geen zelf ingeknipte gazen omdat de losse vezels die hierdoor ontstaan irritatie in de stoma kunnen veroorzaken

Nazorg

zorgvrager

• • Vertel de patiënt dat je klaar bent, en help hem met zijn kledij en bij het vinden van een goede houding

  • Ga na of de zorgvrager nog iets wenst

kamer

• • Leg het persoonlijk materiaal van de zorgvrager op zijn plaats

  • Zet het nachttafeltje binnen handbereik

  • Plaats het oproepsysteem binnen handbereik

  • Ruim de kamer op

  • Open de bed- en raamgordijnen

  • Doe het aanwezigheidslichtje uit

  • Breng het bed weer op de juiste hoogte i.f.v. de zorgvrager

materiaal

• • Reinig het materiaal

  • Doe wegwerpmaterialen in het juiste afvalrecipiënt

verpleegkundige

• • Ontsmet je handen voordat je de kamer verlaat en was en/of ontsmet je handen na het opruimen van al het materiaal

  • Rapporteer in het verpleegkundig dossier en indien nodig ook mondeling.Wat rapporteren? Subjectieve gegevens zoals: pijn… Objectieve gegevens zoals: (tijdstip, hoeveelheid vloeistof in de ballon en bevindingen, huidproblemen....)

laatste aanpassing: 04/01/2014