-13- plaatsen van een maagsonde

Verpleegkundige handeling: B2

Voorbereiding

verplegende

• • Zorg voor een rein uniform en verzorgd voorkomen (aangepast schoeisel, verzorgde haren, kort geknipte nagels, geen kunstnagels, geen nagellak, geen juwelen, geen horloge)

  • Pas een correcte handhygiëne toe volgens de richtlijnen

  • Verzamel voldoende informatie over de zorg en de zorgvrager: moet patiënt nuchter zijn, indicatie maagsondage, moet de maagsonde ter plaatse blijven, moet ze aangesloten worden op een zakje, of er een staal moet genomen worden, of er iets genoteerd moet worden

materiaal

• • Bekertje met water en rietje

  • Handalcohol indien niet aanwezig op de kamer

  • Maagkatheter: soort en diameter afhankelijk van de indicatie

  • Doosje wegwerpzakdoekjes

  • Niet-steriele compressen

  • 2 nierbekkens

  • Wegwerp-handschoenen

  • Kleefpleister of ander fixatiemateriaal, veiligheidsspeld

  • Ether

  • Beschutting voor de patiënt

  • Spuit 60ml die op de sonde past

  • Afsluitdopje sonde/kocher

  • Stethoscoop

  • Indicator papier

  • Eventueel glijmiddel (vaseline, xylocaïne)

  • Eventueel recipiënt voor staal +identificatieklever+aanvraagformulier

  • Eventueel drainagemateriaal (urinezakje en ophangrekje)

  • opmerking: bekijk de sonde goed, haal ze zo nodig uit de verpakking en lees de bijgeleverde handleiding

kamer

• • Klop voor het binnengaan en wacht –zo mogelijk– op antwoord van de zorgvrager

  • Steek het aanwezigheidslichtje aan en sluit de bed- en raamgordijnen

  • Controleer of de kamertemperatuur voldoende hoog is

  • Sluit indien nodig de ramen om afkoeling te vermijden

  • Creëer een werkomgeving met voldoende licht en ruimte

  • Zet het bed op de juiste werkhoogte

zorgvrager

• • Begroet de zorgvrager met naam en stel jezelf voor

  • Vraag eventuele bezoekers de kamer te verlaten

  • Informeer de zorgvrager over de uit te voeren zorg (de indicatie, de werkwijze, zijn/ haar mogelijke medewerking, de te verwachten ongemakken)

Uitvoering

• 1. Vraag of de patiënt nuchter is

  2. Installeer de patiënt. Stel het bed in op werkhoogte. Bij normaal bewustzijn is het belangrijk dat de patiënt een zittende houding heeft

  3. Vraag de patiënt zijn neus te snuiten. Informeer tevens naar neusklachten van de patiënt of doorgemaakte operaties aan de neus

  4. Vraag de patiënt zijn bril af te zetten en tandprothese uit te doen. (lenzen mogen in blijven)

  5. Reinig en desinfecteer het werkblad

  6. Zet alle materiaal gebruiksklaar. Plaats het materiaal aan de rechterzijde van het bed als je rechtshandig bent; anders aan de linkerzijde

  7. Leg een strookje indicatorpapier in een nierbekken

  8. Leg het fixatiemateriaal gebruiksklaar

  9. Spreek met de patiënt een stopteken af. Hierdoor kan je het werktempo aanpassen aan de patiënt

  10. Leg een beschutting over de borst van de patiënt

  11. Was uw handen

  12. Doe wegwerp handschoenen aan

  13. Haal de sonde uit de verpakking en laat deze aan de patiënt zien

  14. Allereerst wordt de lengte dat de sonde moet worden ingebracht bepaald door het uiteinde van de sonde op de onderzijde van het borstbeen te houden. De sonde wordt achter het oor langs geleid tot aan de tip van de neus. Bij plaatsing in de maag zal de lengte ongeveer 45 tot 55 cm zijn. Markeer dit punt; streep het aan op de sonde of plak een kleefpleister op de sonde

  15. De sonde nat maken of met een glijmiddel (vaseline of een verdovend middel zoals Xylogel®) insmeren om het inbrengen te vergemakkelijken

  16. De patiënt, met één neusgat dicht, laten inademen. Het neusgat kiezen waarbij het inademen het gemakkelijkst gaat. Je kunt de patiënt ook vragen aan welk neusgat hij de voorkeur geeft

  17. Geef de patiënt een nierbekken in de ene hand en een glas water met een rietje in de andere hand

  18. Het hoofd is nu licht achterover gebogen. De sonde over de neusbodem in de neus brengen en hierbij niet omhoog steken. Dit bereik je wanneer je de sonde in de richting van het oor steekt. Neem de katheter tussen duim en wijsvinger op 5 cm van de top en klem de katheter dubbel aan het uiteinde of plaats vooraf het afsluitdopje

  19. Laat de patiënt even tot rust komen

  20. Wanneer de sonde zich in de keelholte bevindt, moet de patiënt het hoofd voorover buigen (kin op borstbeen) en zoveel mogelijk slikken

  21. Indien mogelijk kan de patiënt via het rietje kleine slokjes water drinken. De sonde voorzichtig voortbewegen, zonder hard te duwen

  22. Stop even als de patiënt moet kokhalzen

  23. Breng de sonde in tot op de gemeten afstand

  24. Inspecteer de mondholte

  25. laat de knik in de katheter los of verwijder het afsluitdopje

  26. Controleer de juiste ligging van de sonde

  27. De geleiddraad of voerdraad, indien aanwezig, voorzichtig verwijderen. Om dit te vergemakkelijken kan soms via het spuittussenstukje, dat aan de geleiddraad is bevestigd, een kleine hoeveelheid water worden ingespoten. Bij sommige systemen moet deze stap voor de vorige stap worden uitgevoerd

  28. Sluit de sonde af met een sluitdop of sluit aan op het drainagesysteem

  29. Fixeer de sonde op de neus. Eventueel eerst de neus ontvetten met ether

  30. Fixeer het loshangend deel van de sonde. Maak een kleefpleister rond de sonde en fixeer de kleefpleister met een speld op de pyjama van de patiënt of geleidt een soepele sonde via de wang achter het oor en fixeer de sonde op de wang met een pleister (bv. Op-site)

Nazorg

zorgvrager

• • Vraag aan de patiënt hoe hij het inbrengen heeft ervaren en laat hem zijn gevoelens uiten

  • Help de patiënt in een goede houding. Zet het bed terug in normale positie

  • Bied zo nodig tandprothese, bril terug aan

  • Voorzie een nierbekken en zakdoekjes als de zorgvrager braakneigingen heeft

  • Stel de zorgvrager gerust en informeer hem over:

    1. hygiëne en mobiliteit in functie van de katheter

    2. mogelijke ongemakken

    3. al of niet mogen drinken/eten/medicatie nemen

  • Vraag of de zorgvrager nog iets nodig heeft

kamer

• • Leg het persoonlijk materiaal van de zorgvrager( handdoek,washandje..) op zijn plaats in de badkamer

  • Zet het nachttafeltje binnen handbereik

  • Plaats het oproepsysteem binnen handbereik

  • Ruim de kamer op

  • Open de bed- en raamgordijnen

  • Doe het aanwezigheidslichtje uit

  • Breng het bed weer op de juiste hoogte i.f.v. de zorgvrager

materiaal

• • Ruim het materiaal op

  • Desinfecteer het werkblad

verpleegkundige

• • Ontsmet je handen voordat je de kamer verlaat en was en/of ontsmet je handen na het opruimen van al het materiaal

  • Rapporteer in het verpleegkundig dossier en indien nodig ook mondeling

laatste aanpassing: 4/1/2014