-g- toepassen van koude
fysiologische principes
Het plaatselijk toedienen van koude heeft tot gevolg dat de bloedvaten op de betreffende plaatsen zich samentrekken (vasoconstrictie)
Hierdoor vermindert de bloeding en kunnen bloeduitstortingen beperkt blijven (bv. bij kneuzingen en verstuikingen)
Door de koude wordt tijdelijk ook de pijn sterk verminderd
Koude verlaagt de lichaamstemperatuur. Daarom wordt koude soms toegepast bij gevaarlijk hoge lichaamstemperaturen
Koude vertraagt of blokkeert een etteringsproces. Daarom wordt koude wel eens toegepast bij beginnende ontstekingen.Deze effecten treden alleen op wanneer gedurende lange periode koude wordt toegediend. Daarom moet de koudebron regelmatig vernieuwd worden. Als dit niet gebeurt, dan is de koude-toediening van te korte duur. Bij het geleidelijk afnemen van de koudetoevoer ontstaat dan een tegen-effect, namelijk vaatverwijding met als gevolg een versterkte doorbloeding
het gebruik van ijsblazen
Een ijsblaas is een dunne gummizak die kan afgesloten worden met een schroefdop of gummidop
Houd de ijsblokjes even onder de kraan om scherpe randen te verwijderen. Zo voorkom je het lek prikken van de blaas.
Vul de ijsblaas voor één derde met ijsblokjes
Verwijder de lucht uit de blaas en sluit deze af
Zorg voor een regelmatige verdeling van het ijs
Droog de blaas af en controleer op lekken
Voorzie de blaas van een hoes. Een ijsblaas wordt nooit rechtstreeks op de huid aangebracht!
Wanneer de ijsblaas is aangebracht, controleer je geregeld de ijsblaas zelf en de huid van de zorgvrager
Het is moeilijk om een bepaalde tijd aan te geven waarop dit moet gebeuren. Het smelten van het ijs hangt immers af van de temperatuur van de zieke en de omgeving, de hoeveelheid ijs en de grootte van het af te koelen lichaamsoppervlak
Ververs het ijs voor de hele inhoud gesmolten is
Als de ijsblaas te zwaar op een lichaamsdeel drukt, kan ze zwevend worden gemaakt door haar aan een dekenboog op te hangen
het gebruik van koelelementen
Tegenwoordig wordt vaak gebruik gemaakt van koelelementen of "cold-packs". Deze bevatten een gelatine-achtige massa. Ze zijn kant en klaar te verkrijgen in verschillende afmetingen. Ze worden bewaard in het vriesvak van de koelkast of in de diepvries. Voordeel is dat ze na gebruik makkelijk schoon te maken zijn en opnieuw gebruikt kunnen worden
De toepassing is gelijkaardig als die van de ijsblaas
het gebruik van koude omslagen
Om koude omslagen te maken, drenkt men kompressen of handdoeken in een mengsel van ijswater en ijs. Kompres of handdoek wordt lichtjes uitgewrongen en op het betrokken lichaamsdeel aangebracht
Om de 2 à 3 minuten wordt de koude omslag ververst. Regelmatig verversen is belangrijk om het verkoelende effect lang genoeg aan te houden
Bescherm het beddengoed en slaapkledij tegen afdruipend vocht