OA knee

Knee Osteoarthritis

ปัญหา

1.เป็นสาเหตุอาการปวดข้อเข่าที่พบบ่อยที่สุด

2.มักไม่ได้รับการรักษาอย่างเหมาะสม เพราะคิดว่าเป็นโรคที่เกิดจากความเสื่อม

โรคข้อเข่าเสื่อม โรคที่มีการทำลายกระดูกอ่อนผิวข้ออย่างช้าๆ มีการเปลี่ยนแปลงกระดูกอ่อนและกระดูกข้างเคียง

อาการ

ปวดตื้อๆในข้อทั่วไป ไม่มีตำแหน่งชัดเจน เรื้อรัง เป็นมากเมื่อใช้งานหรือลงน้ำหนัก บางรายปวดตึงบริเวญข้อพับ

ข้อฝืด พบบ่อย มักเป็นตอนเช้ามักไม่เกิน 30 นาที

ข้อบวม ผิดรูป ขาโก่ง bow legs หรือ เข่าฉิ่ง knock –knee

การเคลื่อนไหว ทำงานไม่สะดวก มีเสียงดังกรอบแกรบในเข่า

การตรวจร่างกาย

BMI, BP

ลักษณะการเดิน

ลักษณะข้อ บวม ผิดรูป จุดกดเจ็บ การหนาตัวของเยื่อบุข้อ

ปริมาณน้ำในข้อ กระดูกงอก เสียงกรอบแกรบ

กล้ามเนื้อลีบ พิสัยการเคลื่อนไหว(range of motion) ความมั่นคงแข็งแรงของข้อ(joint stability)

การตรวจห้องปฏิบัติการ ขึ้นอยู่กับการวินิจฉัยแยกโรค

ภาพถ่ายรังสี

ในท่ายืนด้วย Knee standing AP view , lateral view

Knee skyline view ประเมินปวดข้อสะบ้าด้วย patellofemoral joint pain

การวินิจฉัย

1.ปวดเข่า มีosteophyte ร่วมกับ 1/3 นี้

-อายุมากกว่า 50 ปี -morning stiffness – crepitation

ประเมินความรุนแรง Kellgren-Lawrence radiographic grading scale

0.ภาพรังสีไม่ปรากฏลักษณะข้อเข่าเสื่อม

1.มีปุ่มกระดูกงอกไม่ชัดเจน ซึ่งมีนัยสำคัญทางคลินิกน้อย

2.มีปุ่มกระดูกงอกชัดเจน แต่ช่องข้อยังไม่ผิดปกติ

3.มีปุ่มกระดูกงอกชัดเจน และช่องข้อแคบลงปานกลาง

4.มีปุ่มกระดูกงอกชัดเจน ร่วมกับช่องข้อแคบลงรุนแรงและมีเนื้อกระดูกใต้กระดูกอ่อนกระด้าง (subchondral sclerosis)

การรักษา

1.การให้ความรู้ -เลี่ยงปัจจัยการเกิดโรค

2.ลดน้ำหนักหาก BMI เกิน 23 ให้ลดลงมา หรือ 5-10% ของน้ำหนัก

3.กายภาพ ประเมินกิจกรรมประจำวันADL การบริหารกล้ามเนื้อ กายอุปกรณ์เสริม

เข่าไม่มั่นคง ทั้งขาโก่ง(varus) หรือขาฉิ่ง (valgus) ที่ยังไม่ถึงระดับรุนแรง สวมสนับเข่าแกนเหล็กด้านข้าง หรือใช้อุปกรณ์พยุงเข่า (knee brace / support) แต่ไม่แนะนำการใช้ถุงสวมเข่า (knee sleeve), แผ่นรองรองเท้า, แถบยึดดึงสะบ้า

4.บริหาร เพิ่มความแข็งแรงกล้ามเนื้อ ทนทาน พิสัยการเคลื่อนไหว

ข้อบ่งชี้การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมทั้งข้อ

ผู้ป่วยโรคข้อเข่าเสื่อมที่สมควรได้รับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมทั้งข้อต้องมี

ลักษณะซึ่งเป็นข้อบ่งชี้ทุกข้อดังต่อไปนี้

1. ให้การรักษาอนุรักษ์ ทั้งการไม่ใช้ยาและการใช้ยาร่วมกันแล้ว ไม่ได้ผลเป็นระยะเวลามากกว่า 6 เดือน

2. มีผิวข้อเข่าทุกผิวเสื่อมอย่างรุนแรง (severe tri-compartmental osteoarthritis)

3. อายุตั้งแต่ 55 ปีขึ้นไป