Al een tijdje vraag ik me af in hoeverre vrije wil, ook wel onafhankelijke wil genoemd, een zinvol begrip is.
Het vooronderstelt namelijk een onafhankelijke entiteit die een wil over iets zou kunnen uitoefenen.
Dat is dualiteit.
In andere bijdragen heb ik laten zien dat er van een dergelijke onafhankelijke entiteit geen sprake is.
Het organisme is voortgebracht door eenheid en deel van eenheid. Het gaat hierbij om het alomvattende veld van quarks, elektronen en elektromagnetische straling waarin vormen oprijzen en weer verdwijnen (analoog aan golven in de zee).Maar dat we eenheid zijn is niet onze beleving. We hebben het gevoel dat er sprake is van een bewuste onafhankelijke entiteit die zijn wil wenst uit te oefenen.Alsof er een ghost in the machine (geest in het lichaam) is die een wil uitoefent. Nu blijkt uit onderzoek van o.a. Victor Lamme dat niet de inhouden van het bewustzijn beslissen wat het organisme doet, maar de inhouden van het onderbewuste. Dat is echter niet onze beleving want van het onbewuste merken we niets. Dat komt omdat het onderbewuste onbewust is. Vreemd genoeg is dat iets wat veel mensen vergeten. Het onderbewuste onttrekt zich per definitie aan de waarneming. Daarom is het onze beleving dat er in het bewustzijn een entiteit zit die zijn wil wenst uit te oefenen (pogen de wereld naar onze hand te zetten). Als dat waar zou zijn dan zouden we op een groot probleem stuiten. Er is namelijk sprake van overmacht. Tegenover de ene ik staan namelijk 7 miljard anderen (bewoners van andere planeten niet meegerekend, maar daar merk ik niet zo veel van.......). En dan hebben we nog vele andere levensvormen zoals blaffende honden, stekende insecten, bacteriën, virussen e.d.Daaraan kunnen we de natuur in ruimere zin toevoegen, zoals het weer, aardbevingen enz. We hebben ook te maken met natuurwetten. Zo kan ik niet omhoog vallen als ik dat zou willen. Misschien zou ik de voorkeur geven aan andere natuurwetten, maar daar trekken deze zich niets van aan. En tenslotte hebben we te maken met de beperkingen van het lichaam. Ik kan geen 100 km. per uur lopen, heb op bepaalde tijden eten en drinken nodig, moet doorlopend adem halen, regelmatig slapen en hoe gezond ik ook leef ooit zal 'ik' sterven. Als ik het bovengenoemde mijn wil wens op te leggen dan heb ik een probleem, want dat lukt niet. Het is makkelijker om in mijn eentje een groot leger te verslaan dan om alles wat is mijn wil op te leggen. Pogingen daartoe leiden onherroepelijk tot frustratie. Maar er is goed nieuws. Frustratie kan namelijk de aanleiding zijn om de vooronderstellingen die ten grondslag liggen aan het begrip vrije wil onder de loep te nemen. En dan blijkt er helemaal geen sprake te zijn van een onafhankelijke eenheid die zijn wil aan iets anders zou kunnen opleggen. Er is slechts sprake van een constant volgehouden gedachte binnen eenheid, daarin geplant door eenheid: een gedachte die inhoudt dat er een onafhankelijk iets zou zijn dat tegenover de wereld staat, maar die gedachte is niet juist.
De eenheid die een vrije wil zou moeten hebben blijkt een fata morgana te zijn. Het is niet een onafhankelijk iets, maar een stukje energie binnen eenheid.
De enige die een wil zou kunnen hebben is eenheid en laat juist die niets willen. Eenheid gaat gewoon spontaan zijn gang volgens natuurwetten die in eenheid spontaan zijn ontstaan.
Uiteindelijk blijkt niemand iets te willen.