Trước năm 2006, hệ thống kế toán doanh nghiệp đều thống nhất theo Quyết định 1141TC/QĐ/CĐKT ngày 01-11-1995 của Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành chế độ kế toán và Quyết định 167/2000/QĐ-BTC ngày 25/10/2000 của Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành “Chế độ báo cáo tài chính doanh nghiệp”
Đến 20 tháng 3 năm 2006 thì Bộ trưởng Bộ Tài Chính đã ký quyết định phân chia theo dõi kế toán ra làm hai chế độ kế toán:
Quyết định 15/QĐ-BTC ban hành “Chế độ kế toán doanh nghiệp” áp dụng cho các doanh nghiệp thuộc mọi lĩnh vực, mọi thành phần kinh tế trong cả nước
Quyết định 48/QĐ-BTC ban hành “Chế độ kế toán doanh nghiệp“nhỏ và vừa” áp dụng cho các doanh nghiệp có quy mô nhỏ và vừa thuộc mọi lĩnh vực, mọi thành phần kinh tế trong cả nước là công ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH), công ty cổ phần, công ty hợp danh, doanh nghiệp tư nhân và hợp tác xã
Vậy phân biệt như thế nào đối với doanh nghệp lớn hay doanh nghiệp vừa và nhỏ?
Doanh nghiệp lớn là doanh nghiệp có Vốn trên 10 tỷ và Lao động trên 300 người.
Doanh nghiệp nhỏ và vừa thì Vốn dước 10 tỷ và Lao động dưới 300 người.
Như vậy chỉ cần căn cứ vào số vốn đăng ký thành lập của doanh nghiệp, kế toán chúng ta sẽ biết mình chọn nên chế độ kế toán nào để áp dụng cho hệ thống kế toán nơi mình đang làm việc.
Tuy nhiên, giữa 2 quyết định 15/QĐ-BTC và 48/QĐ-BTC thì chỉ ràng buộc ở quyết định 48/QĐ-BTC là áp dụng đối với doanh nghiệp được xác định là “Doanh nghiệp vừa và nhỏ”. Còn quyết định 15/QĐ-BTC thì áp dụng cho tất cả các doanh nghiệp. Vậy có nghĩa là dù là doanh nghiệp nhỏ hay doanh nghiệp lớn, kế toán vẫn có thể lựa chọn chung một chế độ kế toán theo quyết định 15/QĐ-BTC
Ngoài ra quyết định 48/QĐ-BTC không áp dụng cho:
- Công ty mẹ con (Công ty con sẽ thực hiện chế độ kế toán theo công ty mẹ)
- Công ty TNHH Nhà nước 1 thành viên
- Công ty CP có niêm yết chứng khoán
- HTX Nông Nghiệp
- HTX Tín dụng
- Doanh nghiệp nhỏ và vừa thuộc lĩnh vực đặc thù như: Điện lực, dầu khí, bảo hiểm, chứng khoán… được áp dụng Chế độ kế toán doanh nghiệp đặc thù do Bộ Tài chính ban hành hoặc chấp thuận cho ngành ban hành.