Phân loại mặt nền
Theo nơi chốn, bộ phận
Chia ra: mặt nền ngoài nhà, mặt nền trong nhà, nền sàn tầng, nền sân thượng... l2. Theo vật liệu sử đụng
Có các loại: nền đất tự nhiên, nền đất gia cường nhu nền đất đá hỗn hợp, nền xi măng, nền bê tông, nền gạch, nền đá thiên nhiên, nền đá nhân tạo, nền gỗ, nền chất dẻo.
Theo cách thi công
Chia ra: nền lát: nền lát gạch đá; nền ốp: nền ốp gỗ, tre, chất dẻo; nền láng: láng xi măng, nền đá mài nước...
Yêu cầu kỹ thuật (TCVN 5674:1992-3.1)
Vật liệu lát phải đúng chủng loại, kích thước, màu sắc và tạo được hoa văn thiết kế. Các tấm lát hay gạch lát phải vaông vắn không cong vênh, sút góc, không có các khuyết tật khác trên mặt. Những viên gạch lẻ bị chặt thì cạnh chặt phải phẳng.
Mặt lát phải phẳng, không gỗ ghể, lồi lõm cục bộ. Kiểm tra bằng thước có chiều dài 2m. Khe hở giữa mặt lát và thước không quá 3mm. Độ dốc và phương dốc của mặt lát phăi theo đúng thiết kế. Kiểm tra độ dốc được thực hiên bằng livô, đổ nước thử hay cho lăn viên bị thép đường kính lomm, nếu có chỗ lõm tạo yũng dọng nước phải bóc lên lát lại.
Giữa các viên gạch lát và sàn phải lót đẩy vữa. Việc kiểm tra độ chắc đặc của lớp vữa liên kết bằng cách gõ nhẹ lên mặt lát, nếu có chổ nào bị bộp thì bóc lên lát lại.
Chiều dày của lớp vữa xi măng lót không được quá 15mm. Mạch giữa các viên gạch không quá l,5mm và được chèn đẩy xi măng nguyên chất hòa với nước dạng hổ nhão. Khi chưa chèn mạch, không được đi Lại hoặc va chạm mạnh lên mặt lát làm bong gạch. Mạch chèn xong, rửa ngay cho đường mạch sắc gọn, đồng thời lau sạch mặt gạch lát không để xi măng bám dính.
Ở những vị trí có yêu cầu về chống thẩm, trước khi Lát phải kiểm tra chất lượng của lớp chống thấm và các chi tiết khác (như mạch chèn çác khe tiếp giáp giữa các cấu kiện lắp ghép, mạch chèn xung quanh hệ thống cấp nướcV.V.). Chiều dày lớp bỉtum chống tháin không quá 3mm.
Phần tiếp giáp giữa các mạch lát, cũng như giữa mạch lát và chân tường phải chèn đầy bằng vữa xi măng.
Mặt lát phải được thi công theo đúng thiết kế về màu sắc, hoa văn, đường viền trang trí. Nếu mặt lát là các viên đá thiên nhiên, phải chôn các viên kề nhau có màu sắc và đường vân hài hòa, không tạo nền sự tương phân rõ rệt.
Khi lát sàn bằng đá quý, các viên lẻ phải được gia công sẵn từ xí nghiệp. Khi lát gạch men kính, các viên lẻ nên gia công cắt tại chỗ. Việc cắt và mài các cạnh phải bảo đảm đường cắt gọn và mạch ghép bằng, đều.
Khi lát sàn gỗ, các thanh mặt sàn phải đóng lên hệ khung gỗ chắc chắn. Kích thước của kết Gấu khung phụ thước vào chiều dài và tiết diện của thanh ván ghép sàn. Giữa khung đỡ sàn và mặt nền nhà phải kẽ đệm thật ổn định. Sau khi ghép xong mặt sàn gỗ phải bào phẳng, nhẵn sau đó đánh giấy nháp từ thố đến mịn và cuối cùng đánh xi bóng.
Khi lát sàn bằng tấm nhựa tổng hợp, nền lót và ván gỗ thì toàn bộ chu vi tấm phải được ghim đinh mạ đổng hay mạ kèm, định đóng cách nhau không quá 200mm và các mép tấm không quá 20mm. còn ở giữa tấm đóng đinh theo ô cách nhau từ 35 đến 40cm. Giữa hai mép tấm nhựa lát sàn đặt kề nhau phải có đoạn ghép chồng ít nhất 40mm. Tại mép gờ chân tường, tấm nhựa được ghim bằng nẹp gỗ. Nếu nền sàn là bê tông thì tại các vị trí đóng ghim phải chôn sần các chi tiết hằng gỗ.
Nếu dùng keo dán để dán các tấm nhựa thì mặt đán phải được mài phẳng và quét sạch bụi trước khí phết lớp keo dán. Keo dán phết lên nền theo chiều ngang của cướn nhựa lát. Việc dán thực hiện tỉmg đoạn một, dài từ 30 đến 40mm. Phải dùng phương tiện ép mạnh lên chỏ vừa dán cho tấm nhựa dính chắc với nền lát. Khi dùng keo dán không phải ghim đinh. Nếu hai tấm nhựa dán kề nhau phải thật song song và ghép kín, không cho phép dán các mép tấm kề nhau.
Không dùng mặt sàn gỗ cho các phòng thường xuyên ẩm ướt, các phòng dễ cháy và nhiệt độ cao, không dùng tấm nhựa lát cho mặt sàn.
Mặt lát phải đảm bảo các yêu cầu về độ cao, độ phẳng, độ dốc, độ dính kết với mặt nền lát. Chiều dày lớp vữa lót, chiều dày mạch vữa, màu sắc, hình dáng trang trí... phải theo dùng thiết kế.
Vật liệu lát sàn
Ngoài vật liệu đá thiên nhiên và nhân tạo đã trình bày trong chương II: Công tác ốp, dán trẩn và tường. Gạch lát nền hơi dày hơn gạch ốp tường, được nung ở nhiệt độ cao hơn nên cứng rắn hơn. Sau dây là các vật liệu lát sàn không phầi là hàng dệt.
Gạch ceramic
Bền, chịu nước, sạch và mát. Dùng hồ xi măng làm chất kết dính.
3.2. Tấm lát lie
Hiện dại được tạo bởi sự nung khô các hạt lie vói phenolic hoặc các chất kết dính nhựa khác dưới áp lực. Dùng cho sàn cứng có chứa hơi ẩm hoặc trên gò dán cách âm kết cấu hoặc tấm cứng ván ép; không dùng cho nền đất. Có 4 kiểu đánh bóng: tự nhiên, chất sáp hoàn thiện trước ở nhà máy, chất sáp tăng cường nhựa và tấm lát lie vinyl. Tấm lát lie vinyl dầy 0,32; 0.48; 0.79 và 1,27 cm. Tấm lát lie tự nhiên phải được đánh nhẵn cho bằng, chèn kín và đánh bóng bằng sáp ngay sau khi lát. Dùng nơi yên tĩnh và tiện nghi.
Vinyl lát sàn
Nhóm tấm lát sàn vinyl lót bao gồm các bề mặt mỏng, dầv từ 0,005 đến 0,13cm, ép dính thành nhiểu vật liệu lót khác nhau. Các bề mặt vinyl được tráng bằng một ẹhất kết đính nhựa vinyl 34% đặt ở trên phớt amiăng hoặc phớt giẻ. Lớp lót phớt amiãng dự định sứ dụng ỏ các bề mặt ẩm ướt. Cao su xốp hoặc chất dẻo xốp kết hợp thêm để tăng tính tiện nghi và giảm tiếng ồn đổ va chạm.
3.4. Gạch gốm
Ba kiểu chính là: gốm ghép, gạch lát và đá lát.
Gạch lát khảm gốm có cốt hóa kính hoàn toàn đặc được làm từ đất sét tự nhiên hoặc từ một hỗnhợp penspat đá silic-đất sét. Diện tích mỗi tấm 38,71m2. Để dễ lát các gạch khảm gốm nhỏ được lắp ghép tại nhà máy theo các mẫu thiết kế và gắn chặt với nhau, ví dụ như gán keo bề mặt gạch lát bằng một tò giấy, tờ giấy này có thể bỏ đi dễ dàng sau khi lát.
Gạch lát tương tự gạch lát khám gốm về thành phần và đặc tính, khác nhau chủ yếu về kích cỡ. Có cỡ từ 7,62.7,62cm đến 15,24.15,24cm.
Gạch đá lát có cốt rất đặc, bền, chịu lạnh, chịu mài mòn và ấm ướt.
Vữa xi măng pooclăng, keo dính hữu cơ có thể dùng để lát gạch trên sàn phụ phẳng, cứng và khô, thích hợp với nhà bếp và nhà tắm.
3.5 Cao su
Được sử dụng trên các sàn phụ cứng như bê tông láng mặt, bê tông chà mặt tựa trên mặt đất hoặc gỗ đán cách âm kết cấu hoặc các sàn phụ tấm cứng, không dùng dưới mức mặt đất cứng. Tấm lát sàn cao su đầy từ 0,24 đến 0,64cm có sức chống biến đạng dưới tải trọng, đàn hổi và tạo cảm giác êm ái khi đi lại. Thường dùng ở nhà bếp, phòng tắm, lối vào các tòa nhà. Có thể đặt không có keo đính.
Công tác chuẩn bị
Chuẩn bị nền
Đất đổ nền cần được tưới nước đủ ẩm, phân lớp và đầm chặt; đất dùng đá vụn để san lấp, phải không chế kích cỡ gạch, đá vụn và đầm nén cẩn thận; nền bê tóng gạch vỡ cần bằng phẳng, lồi phải dục bớt, lõm phải đắp vào bằng cát ẩm hoặc láng một lớp vữa xi măng mác thấp, lõm quá đổ bù bằng bê tông gạch vỡ. Nền bê tông sàn tầng phải được kiểm tra trước khi xây tường để không ảnh hưởng đến cốt cửa. Nếu cần xư lý cốt sàn phải dùng vữa láng mác thấp không được dùng cát, mặt gạch lái dc mất ổn định khi sừ dụng.
Vệ sinh sạch sẽ bề mặt nền. sàn, tưới nước đủ ấm.
4.2 Chuẩn bị kỹ thuật hiện trường
Gồm các công việc cơ bản sau: lấy ngang bằng; kiểm tra dô cao nén; xử lý nền, sàn các phòng; dùng vữa hoặc bê tông đá nhỏ để bịt các đường rò rỉ nước xung quanh, đặt ống qua nền. bịt quanh ống, kiểm tra vị trí, kích thước những chi tiết chôn sẵn hoặc lỗ hốc cần chừa...
Lát gạch chỉ, gạch bê tồng
Gạch chỉ, gạch bê tông
Gạch chỉ dùng lát nền, lát sàn, lát đường thường dùng gạch già, cường độ cao, kích thước đều đặn. Gạch chỉ được lát nàm, lát đứng. Có ba kiểu lát thường dùng: kiểu lát chéo mạch lá dừa thình II. la), kiểu chéo mạch chữ công thình II. lb), kiếu lát vuông thình II. lc).
Có loại gạch dỏ, gạch xanh. Trước khi dùng phải chọn riêng các loại gạch có phẩm chất khác nhau, không dùng lần lộn, những viên gạch nứt nẻ, mất góc, không đủ 1/2 viên.
Cát chèn mạch phải sạch, không lẫn tạp chất hữu cơ, cần rây ra sàng có đường kính lỗ 3mm.
Gạch bê tông thông dụng hiện nay là gạch Block bê tông và gạch bê tông tự chèn (gạch block Seterra) với rất nhiều kiểu dáng, dùng để lát sãn hè. bó gốc cầy, trải thảm cỏ, kè bò...
Lát trên lớp cát
Đất nền thường là đất thịt đầm chặt. Dựa vào độ đốc nền, đường mốc ngang bằng, độ vuông của khu vực cần lát tiến hành làm mốc, lát hàng gạch chuẩn xung quanh và hàng gạch chuẩn trung gian nếu khu vực lát rộng. Lát sàn, lát đường phải chia ô để lát.
Phủ lớp cát khô dầy 15-20mm. công dây qua hàng gạch chuẩn, lát phủ gạch lên lớp cát, mạch giữa các viên gạch không lớn hơn 5mm, hai hàng lân cân chênh nhau nửa viên gạch. Lát gạch lùi từ trong ra ngoài cửa hoặc từ giữa ra 4 xung quanh; lát đường đi phải bắt đầu từ hai bên rổi lát ở giữa, sau lát dần ra.
Hình 129
Trước khi dùng cát chèn mạch, cần tưới nước đầm chặt, bằng phẳng. Lát xong dùng cát khô chèn kín các khe, bước chân lên gạch không chuyển động hoặc kênh nghiêng, trước khi kết thúc công việc quét dọn sạch.
Lát trên lớp vữa
Lát trên lớp đất thịt dầm chặt hoặc trên nền bê tông. Trước khi lát làm vệ sinh và làm ẩm nền. Nếu dùng gạch chỉ phải ngâm nước trước khi lát, ngâm trong 20 giờ, lấy ra để ráo.
Cãn cứ vào các hàng gạch chuẩn căng dây lát, rải vữa dài 3-4 viên gạch, dày khoảng ]5mm, lát từng viên, dùng búa gỗ gõ nhẹ để gạch và vữa bám chặt nhau, mạch vữa dày lomm, trong quá trình lát thường xuyên dùng thước tầm kiểm tra mặt phẳng, dùng thước livô kiểm tra độ ngang bằng. Lát xong toàn bộ, dùng vữa chèn mạch làm sạch, gọn, phủ rơm hoặc giấy xi măng, bao tải, tưới nước bảo dưỡng. Tốt nhất nên chờ vữa đông cứng, vét mạch sâu xuống ítnhất lomm quét sạch, tưới nước đủ ẩm, chèn mạch bằng vữa xi măng cát vàng (1:2, 1:3) miết kỹ bằng mặt gạch.
Lát gạch trên lớp matit bitum
Matit bitum (matit nhựa) ngưới ở dạng lỏng được giữ trong thùng có nắp kín dùng được trong vài tháng. Nó có nhiếu công dụng: dán các lớp giấy đầu, sơn quét chống thấm, chít khe co đăn, chống mục cho gỗ, chống gỉ cho sắt, chống hà và lát gạch.
Trước tiên phải rửa sạch gạch, để khô. Trải matit bitum dày 2-5mm rồi đặt gạch sát nhau bằng cách nén ép để matrit tràn đầy các khe. Làm xong đoạn nào, quét hoặc lau sạch, dùng matit chèn mạch ngay.
Lát gạch men, gạch hoa
1. Một số kiểu lát thông dụng
+ Kiểu lát một màu trơn: thường là màu sáng: trắng đến xanh nhạt, vàng nhạt, dùng lát nền ở nơi thiếu ánh sáng thiên nhiên.
+ Kiểu carô: như kiểu bàn cờ, cần hai màu tương phân nhau như đen, trắng; đen, nâu; nâu, trắng. Kiểu cách của hai loại gạch phải đồng nhất, nên lát theo kiếu ô trám để tránh dơn điệu.
+ Kiểu trải thám, nhờ phối hợp một số loại gạch hoa tạo nên một tấm thảm nhiều màu sắc cho căn phòng. Kiểunày dùng cho căn phòng vuông vấn hoặc chữ nhật đều đặn. Tấm thám phải được vìên bằng loại hoa văn khác, có nhiều đường riềm trang trí. Ô gạch bên trong tấm thám thường là màu sẫm hơn nền gạch bên ngoài. Những tấm thảm gạch như vậy thường được bố trí bên dưới bộ bàn ghế nơi phòng khách. Đường gạch viền xung quanh căn phòng nên giống với đường viền của tấm thảm nhỏ để tạo cảm giác về một tấm thảm lớn quán xuyến cả căn phòng.
Làm mốc, lát gạch vuông
Mốc lát có tác dụng tạo ra mặt nền phẳng, vuông vắn, cân đối, đạí độ đốc thiết kế.
+ Kiểm tra độ vuông góc của căn phòng. Có nhiều cách kiểm tra góc vuông, thông dụng nhất là căng đây kiểm tra 2 đưèmg chéo bằng nhau.
+ Đánh đấu tâm điểm, cần tính toán phân bố gạch đồng đều tại các góc và cạnh để nền lát được cân đôi nhất là với căn phòng kém vuông vắn, căn phòng có diện tích lớn, kích thước gạch lát không đều lắm. Để được như vậy nền lát từ trung điểm.
Gạch men, gạch hoa được láí trên lớp nền có độ cứng tương đòi tốt như nền bê tông.
Lát gạch men
Chọn gạch, cần chọn nhũng viẽn gạch có cùng phẩm chất kích cỡ và màu sắc, đem ngâm chúng trong nước 2-3 giờ sau vớt ra hong khô, rồi dem lát.
Từn diểm giữa bằng cách vẽ hai đường trung bình của hai cạnh kể nhau, giao diếm của chúng chính là tâm điểm thình II.2a).
Nếu căn phòng không phải hình vuông hay chữ nhật, từn giao điểm của hình vuông hay hình chữ nhật có 1 cạnh trùng với tường cửa chính. Giao điểm đó chính là vị trí đặt viên gạch đầu tiên.
Xếp gạch ưóm thử từ trung tâm tiến về phía tường theo đúng hướng trục đã vạch, đừng lại ở một khoảng cách ít nhất bằng một nửa bề ngang viên gạch, tiếp tục xếp thẳng góc đọc theo chân tuờng thình II.2b). Tại chố dừng cố định hai thanh nẹp thẳng góc với nhau: điểm tiếp xúc của chúng là nơi đặt viên gạch ' đầu tiên thình II.2c).
Bắt đầu lát với một cái bay và một con dao phết có khấc thay răng cưa, rải vữa trong một tầm tay khoảng lm2. Vừa dật gạch vừa xoay, ấn nhẹ và gõ để gạch giữ đúng hàng, đúng cốt luồn các thanh nẹp ngang hay các miếng các tông để tạo các mạch vữa dểu đặn. Cứ thế lát về phía cửa.
Thường xuyên dùng thước livô để kiểm tra độ ngang bằng của mặt lát thình II.3c). Lát xong các viên gạch nguyên, lau sạch gạch, để khô, 2 giờ sau mới lấy các thanh nẹp ra.
Lát gạch đúng
Gồm các công đoạn sau:
+ Xử lý lớp lót nền và bắn dây: Tưới rửa nước mặt nền, bấn dây, làm mốc vữa, láng một lớp vữa xi măng cát 1:3 tạo mặt nền phẳng, đạt-độ dốc thiết kế. Sau 24 giờ có thể lát nền.
+ Lát thử: Nếu phòng đơn thì lát thử từ cạnh tường, nếu hai phòng thông nhau thì căng dây ngay giữa cửa từ đó lát thử sang hai bên.
+ Lát gạch: Cũng bắt đầu từ điểm trung tâm của cãn phòng. Có hai cách lát, một là trực tiếp rải bột vữa 1:1 lên lớp lót. dùng bay sắt san bằng, phết hồ xi măng lên lưng gạch, đặt gạch theo dây căng, cách hai là, chờ lớp lót se khô đạt cường độ nhất định, dùng vữa xi măng 1:1 lát gạch bình thường. Lát xong một đoạn tưới nước làm ướt mặt giấy ở lưng gạch, với nhiệt độ bình thường sau 15 phút có thể bóc giấy, dùng dao sửa mạch, mạch dọc trước, mạch ngang sau, đặt gỗ đệm và dùng búa gỗ gõ chặt gạch. Chèn mạch, lau sạch mặt gạch, quét dọn sạch vữa rơi, che chắn bảo dưỡng ẩm 3-4 ngày.
Cách lát gạch kiểu này cũng cho phép lát các mặt nền cong nơi xe õ tồ lên xuống hai bên thềm các nhà hàng, khách sạn.
Lát gạch granitô, tấm đá hoa cương, đá cẩm thạch đúc sấn
Thường là các tâm bậc thang, ván dứng, chiếu nghỉ và các thanh cuốn trên cầu thang.
Gồm cễác công đoạn sau:
+ Ngâm nưóc: Trước khi lát cần ngâm gạch, đá vào nước, lấv ra. để khô.
+ Láng vữa: Tạo mặt phẳng chuẩn bằng vữa xi măng cát tỉ lộ 1:3, độ dẽo 2,5-3,5 (có thể vẽ trên tay, tung lên rơi như hoa là được).
+ Ôp lát: Trải vữa mỏng, thả nhẹ đá theo đây, dùng búa cao su gõ nhẹ, rung lắc, đặt livô lấy bằng, nhấc tấm đá lên để tráng hồ nước xi măng 0,5 ròi đặt tấm đá vào nguyên vị trí cũ, dùng búa gõ chặt. Không gõ vào tán đã lắp írước dó.
+ Chèn mạch: Sau 24 giờ tưới nước bảo dưỡng. Khoảng 2 ngày sau, kiểm tra không có tẩin nứt, bộp thì chèn mạch bằng hồ xi măng hoặc vữa xi măng cát 1:1 loãng, đổ chèn 2/3 khe dùng que gỏ gạt sạch vữa, dùng giẻ hoặc miếng xốp lau sạch mặt gạch. Khí xi măng đã đóng rắn, dội nước rửa sạch, che chắn bảo vệ mặt lát khoảng 3 ngày, vữa lát đạt 60-70%, tiến hành đánh nến tạo bề mặt nhẵn bóng.
Lát gạch lá nem mái
Gồm có các công đoạn sau:
+ Chuẩn bị gạch: Gạch chọn viên già, không thấm nước, không cong vênh, nứt, mẻ, kích thước tương đối đều nhau. Ngâm gạch cho đến khi gạch không còn hút nước, lấy ra để ráo nước.
Hình 130
+ Làm mốc lát: Nền lát rộng, cẩn chia ô làm mốc giống như lát gạch men.
+ Lát gạch lá nem: Theo thứ tự từ điềm mái lên đến dỉnh mái, mạch vữa rộng 5-lomm. Chú ý không để vữa đùn lên mạch, nếu không phải vét sạch vữa đó. Sau 24 giờ tiến hành chèn mạch bằng vữa xi măng cát vàng mác 75, dùng bay miết kỹ mạch.
Sau khi lớp gạch thứ nhất đã khô cứng, lát lớp gạch thứ hai lên trên, mạch vữa của hai lớp phải so le nhau 1/2 viên gạch lát thình II.6). Chèn mạch xong lau sạch mặt gạch, dọn vệ sinh chỗ làm việc, 24 giờ sau bảo dưỡng ấm.
Dán lớp phủ bằng vinyl
Vinyl cần được lát trên nền cứng, keo dán nhựa làm chất kết dính. Quét keo lên mặt sàn rộng một tầm tay và lát ngay rồi mới chuyên sang phần kế tiếp. Lát theo thứ tự từ tâm ra ngoài, dán nhẹ viên gạch lên lớp keo không xoay viên gạch, tấm lát sẽ bị xoắn lại. Các tấm lát nhựa có tráng keo sẵn, chi nên hóc lớp giấy bảo vệ khi lát đến.
Tại các đường biên, đánh dấu để cắt lượn theo góc, ráp hoa văn cho khéo. Lát quanh những nơi có hình dạng đặc biệt như chân cột, đường ống,... hãy vẽ lên ván trước rồi can qua tấm lát , khi cắt lỗ tròn đường ống rạch lừ chu vi đường tròn ra ngoài mép tấm lát sau đó tròng qua đường ống để dán vào chân tường