Basisoriëntatie Studiekeuzetaken
Basisoriëntatie Studiekeuzetaken
OLB & HGD > Integratie- en aanbevelingsfase > Basisoriëntatie Studiekeuzetaken
Hierna volgt –ter inspiratie– een lijst van mogelijke verander- en begeleidingsdoelen, onderwijs- en opvoedingsnoden en ondersteuningsbehoeften.
De leerling beseft dat hij/zij een studiekeuze moet maken, waardoor hij/zij inspanningen wil doen om de verschillende studiekeuzetaken aan te pakken.
De leerling beseft dat hij/zij een persoonlijke keuze moet maken die belangrijk kan zijn voor zijn/haar verdere onderwijsloopbaan en toekomst.
De leerling staat stil bij persoonlijke gevoelens, opvattingen en waardeoordelen over studierichtingen, beroepen en de schoolloopbaan. Hij/zij ontdekt hoe dat het keuzeproces kan bevorderen of belemmeren.
De leerling voelt zich competent en zelfzeker om het studiekeuzeproces aan te pakken.
Om deze doelstellingen te bereiken, heeft de leerling nood aan:
Een begeleider die de motivatie en betrokkenheid op de eigen schoolloopbaan stimuleert.
Begeleiding die focust op loopbaancompetentie en daarbij de interesse aanwakkert om het studiekeuzeproces in handen te nemen en stilstaat bij het feit in hoeverre hij zich competent voelt om dit te doen .
Een persoon die de angst voor veranderingen, de toekomst, een foute keuze te maken, enz. bespreekbaar maakt en zo probeert weg te nemen.
Een ondersteunende, motiverende context waar er een betrokkenheid is van de ouders en/of leerkrachten op zijn schoolloopbaan.
Activiteiten op school die zijn studiekeuzeproces ondersteunen.
Als leerkracht de leerling stimuleren en ondersteunen om keuzevaardiger te worden.
Als leerkracht/ouder de leerling/mijn kind helpen om bewust te worden van de stimulerende en remmende invloeden op het studiekeuzeproces en de impact ervan op z’n zelfvertrouwen om een goede keuze te kunnen maken.
Studiekeuze begeleidingsactiviteiten op school organiseren.
Als ouder betrokken zijn bij het studiekeuzeproces van mijn kind.
Om deze doelstellingen te bereiken, heeft de school/ouder nood aan:
Tips en vaardigheden om op een motiverende en enthousiasmerende wijze de leerling te ondersteunen in zijn studiekeuzeproces.
Ondersteunende tools die zich richten op de verschillende studiekeuzetaken.
Inzicht in de stimulerende en remmende factoren die mogelijks een impact kunnen hebben op het zelfvertrouwen van de leerling om een goede keuze te kunnen maken.
De leerling onderzoekt wie hij is en vraagt zich af wat dat zelfonderzoek voor zijn studiekeuze en/of beroepskeuze betekent.
De leerling heeft inzicht in zijn eigen voorkeuren en interesses, eigen mogelijkheden en beperkingen met het oog op het maken van keuzes.
De leerling reflecteert over zijn talenten, capaciteiten, vaardigheden en studievaardigheden waardoor hij tot een goed zelfinzicht kan komen.
De leerling denkt na over welke waarden en persoonlijke doelen voor hem belangrijk zijn om na te streven.
De leerling reflecteert over eventuele emotionele kenmerken (o.a. onzekerheid, negatief zelfbeeld, faalangst, enz. ) die mogelijks een rol kunnen spelen. Hij kan aangeven welke feiten zijn zelfvertrouwen versterken en welke hem onzeker maken.
Om deze doelstellingen te bereiken, heeft de leerling nood aan:
Een persoon (ouders, vrienden, leerkrachten, enz.) die zijn nieuwsgierigheid aanwakkert om na te denken over zichzelf door bijv. interesse te tonen of vragen te stellen.
Werkvormen om de zelfexploratie te bevorderen en vorm te geven.
Een aantal kwaliteitsvolle informatiebronnen (ouders, vrienden, leerkrachten) die betrouwbare informatie en feedback kunnen geven over de leerling.
Een realistisch beeld over de eigen vaardigheden en competenties.
Een begeleider die in gesprek gaat met hem/haar rond de emotionele factoren die mogelijks van invloed kunnen zijn, o.a. onzekerheid, zelfvertrouwen, geloof in eigen capaciteiten, zelfkennis, enz.
Versterking van het intern kompas.
Als leerkracht wil ik bereiken dat de leerling met mij spreekt over twijfels bij zichzelf, zijn/haar capaciteiten, studievaardigheden, interesses en talenten.
Als ouder wil ik in gesprek kunnen gaan met mijn kind over zijn/haar interesses, capaciteiten, talenten, vaardigheden, waarden, twijfels bij zichzelf, enz.
Als ouder wil ik bereiken dat mijn kind een studiekeuze maakt naar eigen voorkeur en ik niet blijf vasthangen aan stereotypen over studierichtingen en/of beroepen.
Om deze doelstellingen te bereiken, heeft de school/ouder nood aan:
Gespreksmethodieken/werkvormen om in dialoog te gaan met de leerling/het kind over zijn/haar interesses, capaciteiten, talenten, vaardigheden, studie – aanpak, onzekerheden, enz.
Breedte
De leerling doet inspanningen om het onderwijsaanbod te leren kennen en verruimt hierdoor zijn/haar horizon.
De leerling verwerkt, ordent en evalueert alle informatie kwalitatief.
Diepte
De leerling zoekt naar gedetailleerde informatie over één of meerdere studierichting(en) naar zijn/haar voorkeur.
Om deze doelstellingen te bereiken, heeft de leerling nood aan:
Stimulering van de betrokkenheid op de eigen schoolloopbaan.
Een persoon (ouders, vrienden, leerkrachten, enz.) die de nieuwsgierigheid van hem/haar aanwakkert om verschillende studierichtingen in de breedte en diepte te exploreren.
Leeractiviteiten die zich focussen op het onderwijsaanbod en de verschillende studierichtingen.
Betrouwbare, kwaliteitsvolle informatie die bekomen kan worden via persoonlijke contacten en gesprekken (rolmodellen).
Verruiming van zijn/haar blikveld.
Een realistische blik op één of meerdere studierichtingen zodat disfunctionele mythes weerlegd kunnen worden.
Een begeleider die de informatie helpt ordenen en verwerken.
Als leerkracht/ouder wil ik de leerling/mijn kind stimuleren om de nodige stappen te zetten om één of meerdere studierichtingen te exploreren.
Als leerkracht/ouder wil ik de leerling/mijn kind bewust laten worden van de factoren (bv stereotypen, dysfunctionele mythes, socio – economische status, culturele of financiële drempels, enz.) die zijn/haar horizon kunnen verengen.
Als ouder wil ik kennis opdoen over één of meerdere studierichtingen, zodat ik samen met mijn kind de verschillende opties kan verkennen.
Om deze doelstellingen te bereiken, heeft de school/ouder nood aan:
Tips om de interesse en zin om te exploreren aan te wakkeren en de leerling daarin te begeleiden.
Inzicht in de stimulerende en remmende factoren die een rol kunnen spelen bij de leerling.
Gespreksmethodieken om de leerling te stimuleren de beïnvloedende factoren te ontdekken en te laten onderzoeken welke impact ze hebben op zijn/haar keuze.
Kennis over de structuur van het secundair onderwijs en één of meerdere studierichtingen (ouders).
De leerling krijgt inzicht in de verschillende keuzestijlen en in hun eigen keuzestijl (intuïtief, emotioneel, volgzaam, uitstellend of impulsief).
De leerling weet wie of wat zijn/haar keuze kan beïnvloeden zodat hij/zij zich niet kan laten meeslepen.
De leerling kan in samenspraak met relevante derden en zonder angst of twijfel een goede keuze maken eigen aan zijn/haar persoon.
De leerling versterkt zijn intern kompas zodat hij/zij een studiekeuze kan maken op basis van de eigen interesses, waarden, voorkeuren, talenten en vaardigheden.
Om deze doelstellingen te bereiken, heeft de leerling nood aan:
Steun en geloof vanuit de omgeving om een authentieke keuze te kunnen maken.
Een begeleider die de verschillende keuzestijlen bespreekbaar maakt en reflecteert met hem/haar over de eigen keuzestijl.
Inzicht in de factoren (vb onzekerheid, ongeloof in eigen capaciteiten, enz.) die een rol kunnen spelen bij de beslissing om voor een bepaalde studierichting te kiezen.
Een begeleider die de angst om een foute keuze te maken bespreekbaar maakt en zo probeert weg te nemen.
Een begeleider die de informatie helpt ordenen en verwerken om zo twijfels weg te werken. .
Als leerkracht/ouder wil ik de leerling/mijn kind kunnen bijstaan bij twijfels, onzekerheid, angst, enz. over zijn/haar studiekeuze.
Als ouder wil ik geen druk uitoefenen op mijn kind om voor een bepaalde studierichting te kiezen zodat hij/zij zelf de keuze kan maken volgens zijn/haar voorkeur.
Om deze doelstellingen te bereiken, heeft de school/ouder nood aan:
Inzicht in de keuzestijl, bronnen van beïnvloeding en de kwaliteit van de communicatie met relevante derden van de leerling.
Gespreksmethodieken om stil te staan bij eerder gemaakte keuzes, relevante hulpbronnen daarbij, enz.
Inzicht in de factoren (vb onzekerheid, angst, perfectionisme, enz.) die een rol kunnen spelen bij de beslissing om voor een bepaalde studierichting te kiezen.
Gespreksmethodieken om in gesprek te kunnen gaan met het kind over mogelijke factoren die een rol spelen bij het maken van een studiekeuze.
Een attitude waarbij steun en erkenning gegeven kan worden, ook al strookt de studiekeuze niet met hun eigen visie of verwachtingen (ouders).
De leerling heeft veel geëxploreerd over zichzelf en zijn/haar omgeving waardoor hij/zij zich kan identificeren met de gemaakte studiekeuze en de school.
Om deze doelstellingen te bereiken, heeft de leerling nood aan:
Begeleidingsactiviteiten die de exploratie van zichzelf en de omgeving bevorderen en vorm geven, indien dit nog niet gebeurd zou zijn.
Inzicht in de mogelijke drempels (financieel, de grote afstand, verplaatsingsmogelijkheden, enz.) die overwonnen moeten worden.
Steun en erkenning vanuit zijn/haar omgeving rond de gemaakte studiekeuze.
Een begeleider die alle twijfels en/of angsten kan wegnemen.
Een realistische blik op de gemaakte studierichting zodat eventuele disfunctionele mythes weerlegd kunnen worden.
Een duidelijk toekomstperspectief in de verdere schoolloopbaan en/of beroepsleven.
Als leerkracht/ouder wil ik de leerling/mijn kind voldoende ondersteunen in het studiekeuzeproces zodat hij/zij zeker is over en vertrouwen heeft in de gemaakte studierichting.
Om deze doelstellingen te bereiken, heeft de school/ouder nood aan:
Gespreksmethodieken/werkvormen om in dialoog te gaan met de leerling over zijn/haar interesses, capaciteiten, talenten, vaardigheden, studie – aanpak, onzekerheden, enz.