กะทกรก

ชื่อวิทยาศาสตร์ :     Passiflora foetida L.

ชื่อวงศ์ :                 PASSIFLORACEAE

ชื่อทั่วไป :               ผักขี้หิด (เลย), รุ้งนก (เพชรบูรณ์), เงาะป่า (กาญจนบุรี), เถาเงาะ เถาสิงโต (ชัยนาท), ยันฮ้าง (อุบลราชธานี), เยี่ยววัว (อุดรธานี),                                                   ผักบ่วง (สกลนคร), หญ้าถลกบาต (พิษณุโลก, อุตรดิตถ์), เครือขนตาช้าง (ศรีษะเกษ), ตำลึงฝรั่ง ตำลึงทอง ผักขี้ริ้ว ห่อทอง                                                       (ชลบุรี), รกช้าง (ระนอง), หญ้ารกช้าง (พังงา)

ลักษณะทางพฤษศาสตร์ : 

• • • • ต้นกะทกรก จัดเป็นไม้เถาเลื้อย มีอายุประมาณ 2-5 ปี มีมือสำหรับใช้ยึดเกาะ และมีขนขึ้นปกคลุมอยู่ทุกส่วน และทุกส่วนของลำต้นเมื่อนำมาขยี้จะทำให้เกิดกลิ่นเหม็นเขียว ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการใช้เมล็ด และเจริญเติบโตได้ดีในที่ราบ

      • ใบกะทกรก มีใบเป็นใบเดี่ยวออกเรียงสลับ ลักษณะของใบเป็นรูปหัว ปลายใบแหลม โคนใบเว้า ส่วนขอบใบเว้าเป็น 3 แฉก แผ่นใบมีขนสีน้ำตาลขนาดเล็กขึ้นทั้งสองด้าน และที่ขนมีน้ำยางเหนียว

      • ดอกกะทกรก ดอกเป็นดอกเดี่ยว ออกตามซอกใบ ดอกมีกลีบดอก 10 กลีบ กลีบดอกด้านนอกเป็นสีเขียวอ่อน ส่วนกลีบด้านในเป็นสีขาว มีกระบังรอบเป็นเส้นฝอยมีสีขาวโคนม่วง ส่วนกลีบเลี้ยงของดอกเป็นเส้นฝอย ดอกมีก้านชูเกสรร่วม แยกเป็นเกสรตัวผู้ประมาณ 5-8 ก้าน ส่วนก้านเกสรตัวเมียมีประมาณ 3-4 ก้าน รังไข่เกลี้ยง

      • ผลกะทกรก หรือ ลูกกะทกรก ผลมีลักษณะเป็นรูปทรงกลม ผลเมื่ออ่อนเป็นสีเขียว เมื่อสุกแล้วจะเปลี่ยนเป็นสีเหลืองอมสีส้ม และมีใบประดับเส้นฝอยคลุมอยู่ ภายในผลมีเนื้อหุ้มเมล็ดใสและฉ่ำน้ำ (คล้ายกับเมล็ดแมงลักแช่น้ำ) มีรสหวานแบบปะแล่ม ๆ และจะออกดอกออกผลในช่วงเดือนสิงหาคมถึงเดือนกันยายน

สรรพคุณ : 

• • • • แพทย์ชาวเวียดนามใช้ใบเป็นสงบระงับ ระงับความเครียดและความวิตกกังวล ด้วยการใช้ใบแห้งประมาณ 10-15 กรัม (ต่อวัน) นำมาต้มกับน้ำกิน

      • ช่วยแก้อาการปวดศีรษะ ด้วยการใช้ใบนำมาตำใช้พอกหรือประคบที่ศีรษะ (ใบ)

      • เปลือกใช้เป็นยาชูกำลัง (เปลือก)

      • เนื้อไม้ใช้เป็นยาควบคุมธาตุในร่างกาย (เนื้อไม้) ส่วนเถาใช้เป็นยาธาตุ (เถา)

แหล่งอ้างอิง :               https://medthai.com/กระทกรก

กะทกรก

ชื่อวิทยาศาสตร์ :     Passiflora foetida L.

ชื่อวงศ์ :                 PASSIFLORACEAE

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์  (characteristics of botanical science)

Growth Form: Herbaceous climber grows up to 1.5-6 m tall.

Foliage: Large, hairy leaves are usually tri-lobed with ovate to angular lobes. They are spirally arranged with one leaf per node. Crushed leaves produce an unpleasant odour. Leaves are cyanogenic (produces cyanide) and toxic.

Stems: Stems are round and hairy.

Flowers: White flowers are marked with a ring of radially oriented purple streaks. Blossoms open in the morning, but close by about noon. This species is free-flowering. They have a minty fragrance.

Fruits: Red or orange, ellipsoid fruits have fleshy pulp and small, black seeds.

สรรพคุณ: (Properties) 

Leaf extracts contain anti-inflammatory compounds and provided pain relief in mice