ชื่อสมุนไพร สะแกนา
ชื่อวิทยาศาสตร์ Combretum quadrangulare Kurz.
ชื่อวงศ์ COMBRETACEAE
ชื่อทั่วไป แก (อุบลราชธานี) แพ่ง(เหนือ) ขอนเเข้ จองแค่(แพร่) สะแก ซังแก
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ไม้พุ่มหรือไม้ต้นไม่ผลัดใบหรือผลัดใบช่วงสั้นๆ ขนาดเล็ก สูงประมาณ 4-10 ม. เปลือกต้น เรียบสีขาวหรือมีร่องเล็กน้อย ขณะที่ต้นยังเล็กกิ่งมักมีหนาม กิ่งอ่อนเป็นเหลี่ยมสันแคบ4สัน
ใบ เดี่ยว เรียงตรงข้ามหรือเกือบตรงข้าม รูปไข่กลับหรือมนรี ขนาด 3-6 x 8-15 ซม. ปลายใบแหลมหรือติ่งแหลม โคนใบสอบรูปลิ่ม ขอบใบเรียบหรือเป็นคลื่นเล็กน้อย ใบอ่อนมีเกล็ดสีเงินเล็กๆ ก้านใบ ยาว 0.5-0.8 ซม.
ดอก ออกเป็นช่อแบบช่อหางกระรอก ยาว 3-6 ซม. สีขาวหรือเหลืองอ่อน กลีบเลี้ยงรูปสามเหลี่ยมหรือรูปถ้วย ภายในมีขนหนาแน่น โคนกลีบ มี 4 สัน กลีบดอก มี 4 กลีบ รูปหอกกลับ ขนาด 1-2 มม. บอบบางและหลุดร่วงง่าย เกสรเพศผู้ มี 8 อัน ยาว 3-4 มม.
ผล แห้งมีปีก รูปไข่หรือกลมมน สีเขียวอ่อน แล้วจะเปลี่ยนเป็นสีเหลืองออกครีม มีเกล็ดสีเงิน มีครีบตามยาวผล 4 ครีบ เท่าๆ กัน ขนาด ประมาณ 3-4 ซม.
สรรพคุณ
ต้น รสเมา แก้โรคหนองใน แก้แผลในที่ลับ แก้อาเจียนเป็นเลือด แก้กามโรคเข้าข้ออกดอก ปรุงเป็นยารักษาฝีมะเร็งภายในต่างๆ
ราก รสเมา ปรุงเป็นยาแก้กามโรค หนองใน เข้าข้อ ฝีมะม่วง ฝีต่างๆ แก้น้ำเหลืองเสีย
แหล่งอ้างอิง
ฐานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี : phargarden.com
http://www.phargarden.com/main.php?action=viewpage&pid=115
สงวนลิขสิทธ์ พ.ศ. 2559 กองคุ้มครองพันธุ์สัตว์ป่าและพืชป่าตามอนุสัญญา กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช