เพกา

ชื่อพื้นเมือง                มะลิดไม้ มะลิ้นไม้ ลิดไม้ (ภาคเหนือ), ด๊อกก๊ะดอก๊ะ ดุแก (กะเหรี่ยง-แม๋ฮ่องสอน),กาโด้โด้ง                                    

                             (กะเหรี่ยง-กาญจนบุรี), ลิ้นฟ้า (เลย)

ชื่อวิทยาศาสตร์            Oroxylum indicum (L.) Benth. Ex Kurz

ชื่อวงศ์                     BIGNONIACEAE

ชื่อสามัญ                  Indian trumpet flower, Midnight horror

ลักษณะพฤกษศาสตร์     ไม้ต้น เปลือกลำต้นขรุขระเล็กและแตกเป็นสะเก็ด สีเปลือกลำต้นมีสีครีม ใบ ประกอบแบบขนนก

                             สามชั้น ใบย่อยรูปไข่ ปลายใบแหลม ขอบใบเรียบ ดอก ช่อกระจุกที่ปลายยอด ก้านช่อดอกยาว                               

                             ดอกย่อยมีขนาดใหญ่ กลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นรูปปากแตร ปลายแยกเป็น 5 แฉก กลีบดอกสีเหลือง                          

                             นวลหรือแกมเขียว กลีบด้านนอก สีม่วงแดง หนาย่น ผล เป็นฝักรูปดาบแบน ขนาดใหญ่ สีเขียว

                             แก่ฝักเป็นสีน้ำตาล เมล็ด แบน มีปีกบางสีขาว

ประโยชน์                  ต้น ขับเสมหะ แก้อาเจียน บำรุงโลหิต แก้อาการจุกเสียด ขับลมในลำไส้ แก้บิด แก้จุกเสียด

                             เปลือกต้น แก้ร้อนใน แก้น้ำเหลืองเสีย

                             ราก แก้ปวดท้อง บำรุงธาตุ แก้บิด แก้ท้องเสีย ขับเหงื่อ แก้ท้องร่วง แก้บิด แก้ไข้สันนิบาต                                      

                             ใบ แก้ปวดท้อง ปวดข้อ ทำให้เจริญอาหาร

                             ผล แก้ร้อนใน กระหายน้ำ แก้ปวดฝี แก้อาการฟกบวมอักเสบ

                             เมล็ด แก้ไอ ขับเสมหะ ยาถ่าย ยาระบายแก้ร้อนในกระหายน้ำ

ตำรับยา/วิธีใช้            เปลือกต้นหรือรากผสมกับน้ำปูนใสทาลดบริเวณฟกช้ำ ปวดบวม อักเสบ

                             ใบ ต้มน้ำดื่มแก้ปวดท้อง ปวดข้อ ทำให้เจริญอาหารแก้ไข้

                             เมล็ด ต้มดื่ม แก้ไอ ขับเสมหะ