ชื่อวิทยาศาสตร์ Tadehagi triquetrum (L.) Ohashi
ชื่อวงศ์ FABACEAE หรือ LEGUMINOSAE
ชื่อทั่วไป มะแฮะนก, หญ้าคอตุง, ขี้กะตืด, ขี้กะตืดแป, คอกิ่ว, บอกบ่อ, หญ้าใบเลี่ยม, ตานคอม้า, ปอบหนอน, หนอนหน่าย, หนอนกิ่ว
ลักษณะทางพฤษศาสตร์
-ลำต้น ลักษณะของลำต้นและกิ่งก้านเป็นรูปสามเหลี่ยม กิ่งอ่อนและยอดอ่อนมีสีแดงเป็นมัน แตกกิ่งก้านสาขามากมาย ขนาดความสูงของลำต้นมีประมาณ 15-50 ซม.
-ใบ มีลักษณะเป็นรูปใบหอกหรือรูปไข่ แผ่นใบสีเขียวด้านบนเรียบ ด้านล่างมีขนปกคลุม ขอบใบเรียบ มีความกว้างประมาณ 2-4 ซม. ยาวประมาณ 8-10 ซม. บริเวณก้านใบมีปีกคล้ายใบแผ่ออกมาเล็กน้อย หูใบทั้งสองข้างมีสีเงินหรือสีเทา และกลายเป็นสีน้ำตาลอ่อนเมื่อแก่ ใบออกเป็นใบเดี่ยวแบบเรียงสลับกัน
-ดอก ออกเป็นช่อตามซอกใบและปลายกิ่งเป็นรูปทรงกระบอก ดอกมีลักษณะคล้ายดอกถั่ว มีกลีบดอกสีม่วง เริ่มผลิดอกประมาณช่วงเดือนพฤศจิกายน-มกราคม
-ผล มีลักษณะเป็นฝักรูปขอบขนาน แบน ยาว โค้งงอ และคอดเป็นข้อๆ ประมาณ 6-8 ข้อ มีขนอ่อนสีขาวขึ้นปกคลุม ผลมีสีเขียวเมื่อยังอ่อน เมื่อสุกจะเป็นสีแดง และมีสีน้ำตาลเมื่อผลแห้ง ในแต่ละข้อจะมีเมล็ดสีน้ำตาลอ่อนอยู่ 1 เมล็ด
สรรพคุณ ทั้งต้น รักษาโรคผิวหนัง
แหล่งอ้างอิง คู่มือ สวสมุนไพร ๑๒ กลุ่มโรค