เอ็นอ้าขน

ชื่อวิทยาศาสตร์          Osbeckia stellata Ham.

ชื่อวงศ์                      MELASTOMATACEAE

ชื่อทั่วไป                    โคลงเคลง เหมร(ใต้) พญารากขาว(กลาง) หญ้าพลองขน(ชุมพร) อ้าน้อย(เชียงใหม่) เอนอ้าน้อย(อุบลราชธานี) เอนอ้าขน

ลักษณะทางพฤษศาสตร์ 

เป็นไม้พุ่ม สูง 1-2 เมตร กิ่งก้านสีแดงเข้ม มีขนปกคลุมทีกิ่งและใบ ใบเดี่ยวออกตรงข้าม ใบรูปรีแกมขอบขนาน มีเส้นใบสามเส้นจากโคนใบถึงปลายใบ มีขนละเอียดปกคลุมทั่วใบ ดอกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง มีดอกย่อย 3 – 5ดอก กลีบดอก 5 กลีบ มีสีชมพูออกม่วง เวลาบานจะอ้าออก ออกดอกตลอดปี ผลสุกจะแตกออก มีเนื้อภายในสีม่วงเข้ม มีรสหวาน

สรรพคุณ 

รากของเอนอ้าจะใช้ฝนทาแผลทั้งแผลสดและไฟลามทุ่ง ฝนกับน้ำซาวข้าวอมรักษาแผลในปาก (ร้อนใน) 

ดอก (ถ้าได้ดอกขาวจะดีมาก) ตำกับมะนาวหรือสารส้มแก้พิษแมลงสัตว์กัดต่อยราก รสขม บำรุงธาตุ เจริญอาหาร บำรุงกำลัง แก้อ่อนเพลีย ชูกำลัง บำรุงตับไตและดีทั้งต้น 

ราก และใบ หรือส่วนใดส่วนหนึ่งก็ได้ ต้มกินสำหรับการที่แม่อยู่กำกินผิด (อาการผิดสำแดงจากการกินของแสลงของผู้หญิงหลังคลอด) ทั้งยังสามารถใช้ในรายที่มีการตกเลือดมากผิดปกติ

ดอก เป็นยาระงับประสาทและห้ามเลือดในคนที่เป็นริดสีดวงทวาร ราก เป็นยาดับพิษไข้ บำรุงธาตุ เจริญอาหาร บำรุงตับไตและดี

แหล่งอ้างอิง 

• เอ็นอ้าขน, สกุล - สารานุกรมพืช