Đinh Lễ

Tháng 7 năm Canh Tý (1420) ông tiếp tục phục binh ở xứ Bồ Mộng, đại thắng quân giặc, cùng năm đó ông được Bình Định Vương phong làm Tư không.

Năm 1424, quân Lam Sơn tiến vào Nghệ An, đánh nhau to với quân Minh ở Khả Lưu. Đinh Lễ cùng Lê Sát xông lên phía trước, các tướng sĩ thấy vậy cũng tiến theo, đánh bại quân Minh, thuyền vứt ngổn ngang, xác chết nghẹn cả khúc sông, khí giới vứt đầy rừng núi, Đô ty Chu Kiệt bị bắt sống, tướng tiên phong Đô ty Hoàng Thành bị chém. Nghĩa quân đuổi theo tận 3 ngày, tới tận thành Nghệ An, Trần Trí, Phương Chính rút vào thành cố thủ. Sau trận đó ông được Lê Lợi phong chức Tư không.

Năm 1425, quân Lam Sơn vây Lý An, Phương Chính ở Nghệ An, Đinh Lễ được sai đi tuần ở Diễn châu. Ông đặt phục binh ngoài thành, đón đánh tướng Minh là Đô ty Trương Hùng vận 300 thuyền lương từ Đông Quan (Hà Nội) tới, quân Minh trong thành mừng rỡ mở cửa thành ra đón. Quân mai phục đổ ra đánh, Thiên hộ họ Tưởng bị chém và hơn 300 quân, Hùng bỏ chạy, Đinh Lễ cướp được thuyền lương, thừa thế đuổi đánh quân Minh đến tận Tây Đô (Thanh Hoá).

Lê Lợi sai Lý Triện, Lê Sát tiếp ứng cho ông, đánh tan quân Minh buộc địch rút vào thành. Đinh Lễ chiêu dụ dân cư Tây Đô, chọn người khoẻ mạnh đầu quân vây thành. Chỉ huy Đả Trung và Tham chính Lương Nhữ Hốt đóng cửa thành chống cự.

Một trong những chiến công vang dội, làm nên tên tuổi của danh tướng Đinh Lễ, có lẽ là chiến thắng Vương Thông ở Tốt Động - Chúc Động. Mùa thu năm Bính Ngọ (1426) từ Nghệ An, Lê Lợi tiến quân ra Bắc tiêu diệt quân Minh ở phía bắc, tiêu diệt 6 vạn tên giặc. Vương Thông, Phương Chính, Sơn Thọ thua trận liền liều mình tháo chạy. Chiến công nối tiếp chiến công, ông được phong tặng Tư Đồ Đại tướng quân. Giữ chức vụ Long Bình Toản Hóa, Đại vương nhập nội tư hành khiển.

Tháng 2 năm 1427, quân Lam Sơn chia nhau vây hãm thành Đông Quan, sau khi vua Lê Lợi chuyển dinh từ Tây Phù Liệt sang Đông Phù Liệt, rồi lại sang dinh Bồ Đề thì tướng Lê Nguyễn được giao chốt giữ Tây Phù Liệt. Vương Thông cho quân tập kích vào các đồn trạm của nghĩa quân Lam Sơn. Tháng 2 năm 1427, tập kích trại Lê Triện ở Cảo Động (nay là Nhật Tảo, Từ Liêm, Hà Nội), Lê Triện bị tử trận, Đỗ Bí bị bắt. Đầu tháng 3 năm 1427, chúng lại đánh trại Lê Nguyễn ở My Động (Mai Động ngày nay). Tại My Động, Vương Thông thấy quân Lam Sơn quân số ít, lại chưa có viện binh đến tiếp ứng, bèn phản công. Đinh Lễ và Nguyễn Xí cưỡi voi xung trận, không ngờ voi bị sa lầy bùn sâu, không rút chân lên được, Vương Thông thét quân bắt được cả hai tướng Lam Sơn, đem về thành Đông Quan. Tại đây, Đinh Lễ bị giết hại, Nguyễn Xí bị giam, sau trốn thoát trở về”...