Tứ vương đoạt đích

Để có một thời đại "Hồng Đức Thịnh Thế" với vị vua kiệt xuất Lê Thánh Tông, Lê Tư Thành đã phải trải qua nhiều thăng trầm, ông là người duy nhất sống sót sau sự kiện "Tứ vương đoạt đích".

Nếu lịch sử Trung Quốc nổi tiếng với "Cửu tử đoạt đích" rối rắm. Cửu tử đoạt đích hay còn gọi là Cửu vương đoạt đích, ý chỉ vào triều đại nhà Thanh, khi Khang Hi Đế còn tại vị, các con trai của ông nổi lên tranh đoạt ngôi vị Hoàng đế. Lúc bấy giờ, con trai của Khang Hi Đế còn sống sót lại chỉ có hai mươi bốn người, nhưng trong đó đã có chín người tham dự sự kiện đoạt đích. (Chín vị Hoàng tử này theo thứ tự là: Đại a ca Dận Thì, Nhị a ca Dận Nhưng, Tam a ca Dận Chỉ, Tứ a ca Dận Chân, Bát a ca Dận Tự, Cửu a ca Dận Đường, Thập a ca Dận Ngã, Thập tam a ca Dận Tường và Thập tứ a ca Dận Đề). Thì lịch sử Việt Nam có "Tứ vương đoạt đích" cũng tốn nhiều giấy mực không kém...

Chuyện bắt đầu bằng cái chết của vua Lê Thái Tông trong vụ án bi thảm nhất lịch sử phong kiến Việt Nam: vụ án Lệ Chi Viên - Nguyễn Trãi. Ngày băng hà, Lê Thái Tông chỉ mới 20 tuổi, để lại 4 người con tài năng trong vòng xoáy quyền lực: đấy là Nghi Dân, Bang Cơ, Khắc Xương và Tư Thành. Khi 4 người con tài năng ấy của Lê Thái Tông đi vào cuộc tranh giành thiên hạ, 4 người đã tạo nên cuộc tranh giành ngôi vương thảm khốc nhất lịch sử phong kiến Việt Nam, cũng là cuộc chiến đủ dựng nên một bộ phim lịch sử oanh oanh liệt liệt.

"Bang Cơ lên ngôi, Nghi Dân giết.

Tư Thành lên ngôi, Khắc Xương tự sát".

Lê Nghi Dân vốn là con trưởng, lại được lập làm thái tử, nhưng sau vì Lê Thái Tông ghét bà phi Dương Thị Bí (mẹ Nghi Dân), ỷ con là thái tử nên cậy quyền hống hách, vua cha đã phế ngôi thái tử của Nghi Dân và truyền lại cho Bang Cơ. Cần để ý rằng Nghi Dân bị phế là do lỗi của mẹ chứ không phải lỗi của ông, ông chẳng qua là bị liên đới. Lê Bang Cơ lên ngôi khi còn nhỏ tức vua Lê Nhân Tông, thái hậu Thị Anh buông rèm nhiếp chính.Từ khi bị mất ngôi thái tử, Lạng Sơn vương Lê Nghi Dân vẫn thường có lòng oán hận và muốn đoạt ngôi của Nhân Tông. Nhân Tông nghĩ Nghi Dân là anh ruột nên không có ý đề phòng gì cả.

Năm 1459, Nghi Dân đang đêm cùng các thủ hạ bắc thang vào tận trong cung cấm giết Nhân Tông. Hôm sau Hoàng thái hậu cũng bị hại. Khi đó ông mới 18 tuổi, trị vì được 17 năm. Nghi Dân tự xưng làm Hoàng đế, nhưng chỉ ở ngôi được 8 tháng. thì bị các đại thần làm binh biến giết chết. 

Trong triều có người muốn đưa Lê Tư Thành lên làm vua, nhưng quan Tư Đồ Lê Lăng can rằng: Lê Tư Thành còn có người anh là Lê Khắc Xương, không nên bỏ anh lập em để lại dẫm vào vết xe đổ Bang Cơ - Nghi Dân. Ngày 7 tháng 6 Canh Thìn (1460), Lê Lăng cùng triều thần đến đón Cung vương Lê Khắc Xương tôn lập hoàng đế, nhưng Lê Khắc Xương đã một mực từ chối. Nhờ vậy, triều thần mới tôn lập Gia vương Lê Tư Thành lên ngôi. Tuy nhiên vết nhơ lớn nhất trong cuộc đời Lê Thánh Tông là việc giết công thần Lê Lăng có công giúp mình lên ngôi và bức tử anh trưởng Lê Khắc Xương, sau khi chính người anh trưởng đã từ chối ngôi vua khi các đại thần tiến cử đầu tiên.  Sau khi yên vị ngai vàng, năm 1462 Lê Thánh Tông nghe lời dèm pha của kẻ xấu về Khắc Xương, cùng trong lòng vẫn nặng nỗi hận kế vị và sợ đi vào vết xe đỗ như Lê Nghi Dân, nhà vua đã gán tội giết chết quan Tư đồ Lê Lăng. Năm 1476 Lê Khắc Xương tự sát ở Đông Kinh..