Bouwgeschiedenis

Vroeger bestond Woezik uit verspreid liggende boerderijen, met als concentraties: Zesweggebied (het oude Woezikrot), Holenbergseweg / Woeziksestraat, Wezelseberg en de buurtschap Wezel. Rond de Holenbergseweg/Woeziksestraat ontwikkelde in de 19e eeuw de kern Woezik zich tot een dorp. Rond 1955 is er de uitbreiding met huurwoningen (in de Heuvelstraat). De echte groei begint rond 1970.

In de zeventiger en tachtiger jaren wordt in fases de Veenhof ontwikkeld. Het gaat om circa 425 woningen, grotendeels koopwoningen, met daartussen huurwoningen gericht op starters en alleenstaanden en op senioren. De directe omgeving van de koopwoningen is redelijk ruim en groen opgezet, bij de huurwoningen is de bebouwing beduidend dichter. In de Veenhof komt ook de nieuwbouw voor de Paschalisschool, de enige basisschool in Woezik. Naast de school blijft een open ruimte die wordt gebruikt als trapveld.

Eind tachtiger jaren begint de bouw van de Saltshof. Het zijn circa 750 woningen, grotendeels koopwoningen, waaronder ook sociale koop. Daartussen is een beperkt aantal huurwoningen gericht op senioren. De goedkopere koopwoningen trokken en trekken veel starters op de woningmarkt, waardoor er veel doorstroming is. Het lijkt daarbij (niet met cijfers gestaafd) dat veel mensen wel in de wijk willen blijven.

In de periode 1998-2005 werd de Hofsedam ontwikkeld. Het gaat hier om circa 200 woningen, vrijwel uitsluitend ruime koopwoningen. De ruimtelijke en architectonische uitgangspunten waren dat dit een open en groene wijk moest worden, waarbij in het bijzonder het landelijke karakter centraal stond. Dit werd ook weerspiegeld in het bestemmingsplan dat in 2003 door de gemeenteraad is aangenomen.

Het zal duidelijk zijn dat het bouwen van de wijken Veenhof, Saltshof en Hofsedam de Woezik in allerlei opzichten hebben veranderd, zowel in negatieve als in positieve zin. Het waren grote projecten, waar lang over is nagedacht en die zorgvuldig werden voorbereid.

Momenteel staan er veel kleinere en grotere projecten op stapel, maar de planning en regie ontbreken. Sommige projecten zijn zeer concreet, andere nog in voorbereiding. Alles bij elkaar betekenen ze een verdere ´verstening´ van Woezik.

Onevenredig belast en ontbreken beleid Als we Wijchen als geheel bekijken, dan heeft de laatste 15 jaar Woezik al een meer dan grote bijdrage geleverd aan de woningbouw. Buiten de uitbreiding die Kerkeveld is, komt de groei aan woningen grotendeels voor rekening van de Woezik.

Voor de periode 2005-2015 jaar wordt uitgegaan van een behoefte van 1475 woningen in heel Wijchen. Een groot deel daarvan moet worden gerealiseerd door uitbreiding, op de Huurlingsedam en aan de westzijde van Wijchen.

Het overige moet vooral komen door de zogenoemde ´inbreiding´. Als we de geplande bouwprojecten in de Woezik kwantificeren (het gaat om enkele honderden woningen), dan is de conclusie dat de Woezik hieraan opnieuw een onevenredig groot aandeel moet gaan leveren.

Iedere politicus en beleidsmaker is zich er zeer van bewust dat kwantiteit kan leiden tot een omslagpunt waarbij de kwaliteit in het geding komt. Des te kwalijker is het dat het ontbreekt aan een coherent beleid waarbij de onderlinge samenhang van de woningbouwprojecten in de Woezik wordt beoordeeld. Het ontbreekt aan een beleid waarbij beoordeeld wordt wat het geheel betekent voor het groen, het milieu, de voorzieningen, de demografische balans en uiteindelijk de leefbaarheid.

Woontevredenheid en behoefte In 1998 is in de Woezik een Leefbaarheidsonderzoek gehouden. De belangrijkste conclusies waren toen dat er een grote tevredenheid was over de buurt en de woonomgeving. Er is een geringe verhuisbereidheid naar buiten de wijk. Men stelt vooral het open en groene karakter op prijs.

Natuurlijk werden er ook kritiekpunten genoemd, sommige zijn inmiddels opgelost, andere bestaan nog steeds en worden elders in deze nota genoemd. De eindconclusie is dat men het prettig wonen vindt in de Woezik, Veenhof en Saltshof.

Ook in de Woezik zal er de komende jaren gebouwd worden. Maar het is daarbij wel van belang waar, hoeveel en hoe.

De nota ´Strategische Visie´ voor heel Wijchen van 2005 stelt: “Een van de meest in het oog springende karakteristieken van de gemeente is de ruimte. Dat gevoel van ruimte in de omgeving is een positieve vestigingsfactor.” Datzelfde geldt nadrukkelijk voor de Woezik en momenteel dreigt door het ontbreken van beleid in Woezik die ruimte te verdwijnen.

De ´Strategische Visie´ stelt ook dat “bebouwingsdichtheden dienen afgestemd te worden op het karakter van de omgeving.” In de Woezik is daar op dit moment nauwelijks sprake van. Sterker nog, in een beoogd plan als dat voor het weilandje langs de Hoefsestraat bij Hofsedam wordt volstrekt voorbijgegaan aan expliciet neergelegde uitgangspunten (ook in een recent bestemmingsplan) van open en groene ruimte en dreigt er hier zelfs hoogbouw te komen.

Gezien de demografische opbouw en tevredenheid (de wens om in de Woezik te kunnen blijven) is er ook en vooral behoefte aan levensloopbestendige woningen, voor de groeiende groep senioren en voor starters.

De hoofdconclusie is echter wel dat er met beleid gebouwd moet worden en dat dit nu voor de Woezik ontbreekt. De ´Strategische Visie´ stelt dat er in het verleden “Met weinig respect voor de ondergrond en historische structuren” is gebouwd en ook wordt genoemd de bedreiging dat men kiest voor “Verdichten ten koste van groene woonidentiteit”.

Deze punten gelden zeer zeker voor de Woezik. De ´Strategische Visie´ pleit voor het “benutten van historische en landschappelijke karakteristieken”. Als dat het uitgangspunt is, dan is er ook in de Woezik woningbouw mogelijk, maar het bouwen zonder visie moet worden voorkomen.