I Tydzień
1 - 7 listopada
Co znaczy wierzyć?
„Wierzę ci” — to znaczy: ufam ci, jestem przekonany, że mówisz prawdę. „Wierzę w to, co mówisz” — to znaczy: jestem przekonany, że treść twoich słów odpowiada obiektywnej rzeczywistości. „Wierzyć” to znaczy przyjmować i uznawać za prawdziwe i odpowiadające rzeczywistości to, co jest treścią wypowiedzi, czyli słów drugiej osoby (czy też osób), ze względu na jej (ich) wiarygodność. Wiarygodność ta stanowi w danym wypadku o szczególnym autorytecie osoby. Jest to autorytet prawdy. Tak więc mówiąc „wierzę”, wyrażamy równocześnie dwoiste odniesienie: do osoby i do prawdy — do prawdy ze względu na osobę, która cieszy się autorytetem prawdomówności. Wiara jest uwarunkowana Objawieniem. Jest ona poniekąd odpowiedzią ze strony człowieka na Objawienie Boże. (Audiencja generalna. Rzym. 13 marca 1985 r.)
Wiara jest posłuszeństwem rozumu i woli wobec Boga objawiającego. „Posłuszeństwo” to jest przede wszystkim przyjęciem „w prawdzie” tego, co Bóg objawia. Człowiek pozostaje w zgodzie ze swą rozumną naturą, gdy przyjmuje treść Objawienia. Kiedy zaś przez wiarę „powierza siebie całego” temu Bogu, który mu „objawia samego siebie”, wówczas przyjmuje dar „z wysokości” i odpowiada poniekąd darem swojego człowieczeństwa. (Audiencja generalna. Rzym. 3 kwietnia 1985 r.)
Łaska wiary jest właśnie takim „pociągnięciem” ze strony Boga (…) Owa łaska uprzedza akt wiary, pobudza do niego, wspiera i prowadzi, owocem jej staje się to, że człowiek jest zdolny przede wszystkim „uwierzyć Bogu” i naprawdę wierzy. Ta łaska to jakby korzeń nadprzyrodzonego oświecenia, które „otwiera oczy rozumu”; łaska wiary ogarnia w sposób szczególny sferę poznawczą człowieka i na niej się koncentruje. Owocem światła wiary staje się przyjęcie poszczególnych treści Objawienia, w których odsłaniają się tajemnice Boże i elementy zbawczego planu w stosunku do człowieka. (Audiencja generalna. Rzym. 10 kwietnia 1985 r.)
Myśli i pytania do refleksji:
· W czym wyraża się zaufanie wobec drugiej osoby?
· Jak wiara wiąże się z posłuszeństwem?
· Co oznacza dla Ciebie, że jesteś osobą wierzącą?
Jak można poznać Boga?
Boga można poznać ze stworzeń — świat widzialny stanowi dla umysłu ludzkiego podstawę do wniosku o istnieniu niewidzialnego Stwórcy. (…) człowiek zdolny jest do poznania Boga samym rozumem: zdolny jest do pewnej „wiedzy” o Bogu, chociaż nie jest to wiedza bezpośrednia. A zatem obok „wierzę” znajduje się jakieś „wiem”. To „wiem” dotyczy istnienia Boga, a także do pewnego stopnia Jego istoty. (…) Koncentrujemy się na poznaniu Boga jako pierwszej przyczyny, a także ostatecznego celu wszechświata. (Audiencja generalna. Rzym. 20 marca 1985 r.)
Jest to niejako droga „wstępująca”: po stopniach stworzeń człowiek wznosi się ku Bogu, odczytując świadectwo bytu, prawdy, dobra i piękna, które w tychże stworzeniach jest zawarte. Możemy ją nazywać drogą „wiedzy”. Jest także inna droga — droga „wiary”, która ma swój początek wyłącznie w Bogu. Te dwie drogi różnią się od siebie, a równocześnie w samym człowieku spotykają się ze sobą, poniekąd się wzajemnie uzupełniają i wspomagają. (Audiencja generalna. Rzym. 27 marca 1985 r.)
Bóg, przez Słowo stwarzając wszystko i zachowując (por. J 1,3), daje ludziom poprzez rzeczy stworzone trwałe świadectwo o sobie (por. Rz 1,19-20); a chcąc otworzyć drogę do zbawienia nadziemskiego, objawił ponadto siebie samego pierwszym rodzicom zaraz na początku. Objawienie to nie zostało przerwane przez grzech pierwszych ludzi. W swoim czasie znów powołał Abrahama, by uczynić zeń naród wielki (por. Rdz 12,2), który to naród po Patriarchach pouczał przez Mojżesza i Proroków, by uznawał Jego samego jako Boga żywego i prawdziwego, troskliwego Ojca i Sędziego sprawiedliwego, oraz by oczekiwał obiecanego Zbawiciela. „Jezus Chrystus […] Słowo Wcielone, «człowiek do ludzi» posłany, «głosi słowa Boże» (por. J 3,34) i dopełnia dzieła zbawienia, które Ojciec powierzył Mu do wykonania (por. J 5,36; 17,4). Sobór mówi: nie należy się już spodziewać żadnego nowego objawienia publicznego przed chwalebnym ukazaniem się Pana naszego Jezusa Chrystusa (por. 1 Tm 6,14 i Tt 2,13). (Audiencja generalna. Rzym. 3 kwietnia 1985 r.)
Myśli i pytania do refleksji:
· W jaki sposób rozum i wiedza pozwalają nam odkryć Boga?
· Skoro można dojść do poznania Boga rozumem, dlaczego niektórzy naukowy zaprzeczają Jego istnieniu?
· Co to znaczy, że Bóg objawił się człowiekowi?
· Jak Ty spotkałeś Boga w swoim życiu?
Komentarz - ks. Łukasz Nycz