Evaluatie na twee weken wonen

Post date: Aug 16, 2016 11:31:06 PM

We zijn tweeënhalve week weg geweest met de bus, we hebben in die tijd zeven verschillende camperplaatsen aangedaan en ongeveer 1.500 kilometer gereden. Het was voor het eerst, dus alles stond in het teken van 'proberen', en dat zorgde er voor dat het geen gewone vakantie was, in de zin van op je kont zitten en niks doen. Op deze manier ervaring opdoen, betekende toch ook een beetje 'werken'. Maar het betekent wel dat we er van geleerd hebben. We zijn inmiddels al weer een paar dagen terug, en we hebben er met wat meer afstand over kunnen nadenken. Hoe kijken we er op terug?

Deze manier van op vakantie gaan is... tja,.. apart. Met name als je de route niet kent, zorgt het rijden met zo'n gevaarte toch voor enige stress. Je zit niet zo ontspannen achter het stuur als in een gewone auto; door de lengte kom je vaker op andere rijstroken terecht en de hoogte zorgt ervoor dat je regelmatig in een boom hangt en dat betekent allemaal extra opletten. Het is ons twee keer overkomen dat we gedwongen werden om een andere route in te slaan omdat de weg die het navigatiesysteem aangaf te laag was voor ons. Omdat een alternatieve route niet stond aangegeven, moet je dan maar wat doen, in de hoop dat je ooit weer op het goede pad terecht komt. Dat zorgt niet alleen voor omrijden en dus langere reistijd, maar ook voor de nodige stress. Een speciaal navigatiesysteem voor vrachtwagens is voor een volgende keer wellicht een goed idee. En dan niet alleen in verband met de hoogte; een route die je door al te smalle straatjes voert wil je ook niet.

Dit alles zorgt ervoor dat je vooraf goed moet uitzoeken waar je heen gaat, en via welke route. Over het algemeen geldt; hoe verder van de snelweg je bestemming ligt, hoe lastiger (smaller, lager) de weg kan zijn. De focus zou daarom tijdens de vakantie moeten liggen op het staan met de bus, en niet op het rijden. Grappig, want dit heb ik altijd al geweten / gedacht, en nu werden we met onze neus op de feiten gedrukt. Ik had dan ook voor deze vakantie de nodige moeite gestopt in het vinden van een route met goede staanplaatsen, maar dat werd gedwarsboomd omdat we moesten afwijken van het oorspronkelijke plan; het rijden naar Oostenrijk.

Sta je eenmaal op je plekkie, dan heb je echt een enorme luxe tot je beschikking. Niemand bij ons in de buurt had wat wij hadden; drie aparte kamers, waar je je eventueel in kunt terugtrekken. De kinderen hebben in de bus echt een eigen kamer, en zaten daar dan ook vaak. En als je zelf even op bed wilt gaan liggen dan kan dat prima, zonder dat anderen daar al te zeer rekening mee hoeven te houden. Het wonen in deze bus lijkt daarmee maar in weinig op het wonen in een traditionele camper. Ik zei het al eerder; je hebt meer een compleet driekamerappartement mee op reis - met enorme ramen die een heel mooi uitzicht geven naar buiten, en bovendien met alle voorzieningen die je je maar kunt wensen, zoals een toilet, een volledig ingerichte keuken, en een airco. De benedenverdieping heeft maar één klein opstapje, een plastic krukje of een andere voorziening voor het instappen is niet nodig, dat is erg handig, en de bovenverdieping geeft vaak een heel mooi uitzicht.

Bizar genoeg is -als je het geld niet meerekent dat ik in de bus heb gestopt- deze manier van vakantie houden ook nog eens erg goedkoop. Dit was voor ons de goedkoopste vakantie in een lange tijd. Drie nachten hebben we gratis ergens gestaan, we hoefden op die plekken alleen maar te betalen voor de stroom, en dat is letterlijk kleingeld. Op alle andere plekken waren we gemiddeld voor een nacht vijftien euro kwijt inclusief stroom en douchen, en dat is voor vijf man bijna voor niks.

We vonden het bijna gênant dat het tarief bij SchiederSee voor campers tien euro per nacht was (inclusief stroom), terwijl dat voor caravans vijftien euro was. Dat betekende dat deze Nederlanders die onderweg waren met een piepkleine caravan (niet veel meer dan alleen een bed?), meer moesten betalen dan wij:

(Terecht, want deze mensen bleven maar op en neer lopen naar het sanitairgebouw, met emmertjes, teiltjes en toiletrollen... :-)

SchiederSee is ons van alle adressen het beste bevallen, en wanneer het weer beter was geweest, dan waren we daar nog langer gebleven. Maar met regen wil je internet, en dat was er niet. Nou ja, ze beweren van wel, maar in de praktijk is het onwerkbaar.

Hoe heeft de bus het verder gedaan? Hoe hebben de ontwerpkeuzes uitgepakt?

Bus zelf

Je hebt het in een eerder bericht al kunnen lezen, de koeling van de bus liet het enigszins afweten. Verder mogen we niet klagen over hoe hij heeft gefunctioneerd. Zonder verdere gebreken zijn we weer thuis gekomen en dat is niet vanzelfsprekend voor een bijna 25 jaar oude bus. Alleen op de laatste dag kwamen er wat kleine lekjes aan het licht. In verband met de regen hadden we al bijna besloten om naar huis te gaan, maar in overleg met de rest van het gezelschap hebben we er nog een extra dagje in Zwolle aangeplakt. Nou hadden we al meer regen gehad tijdens de reis, en ik was al erg blij om te zien dat de bus nergens lekte, maar na de maar voortdurende regen in Zwolle begon de bus toch op meerdere plekken te lekken. Bij het voorraam werd een gordijn nat, in de badkamer liep er een heel klein straaltje water langs de muur en in de slaapkamer lekte het achterste dakluik een heel klein beetje. Ik kan niet uitsluiten dat dit lekken zijn die zijn ontstaan doordat we een laaghangende tak hebben geraakt (ik heb tijdens het rijden regelmatig iets over het dak horen schuiven - waarschijnlijk hoort het er bij als je vier meter hoog bent), maar het kan ook dat pas de regen in Zwolle deze lekjes aan het licht bracht. Hoe dan ook, ik moet met de kitspuit het dak op, en ik heb er wel vertrouwen in dat ik deze lekjes zal vinden en kan dichten.

Ik heb nogal wat energie gestopt in het maken van opslagruimte, en het was opmerkelijk om te zien dat we veel van die ruimte helemaal niet hebben gebruikt. De hang-legkast werd wel gebruikt, maar de kast er tegenover feitelijk niet. Ook de enorme ruimte onder het bed is onaangeroerd gebleven.

Bij andere camperaars hebben we het gemiddelde ritueel gezien van arriveren. Eerst komen er uit een zakje van die schuine plastic blokken tevoorschijn waar de camper honderd procent waterpas mee wordt gesteld, dan wordt er uit de zijkant van de camper een zonnescherm uitgerold (maakt niet uit of de zon schijnt of dat het regent) en dan komen er uit de achterkant van de camper klapstoelen tevoorschijn en een klaptafeltje, die onder het scherm worden neergezet.

Wij hebben ons nergens echt beziggehouden met hoe schuin de bus stond, en hoewel we flink scheef hebben gestaan, hebben we er niet echt last van gehad. Ja, sommige deurtjes vielen wat harder open dan anders, ja, je soep staat in de rand van je bord, en ja, in je bed rol je steevast naar één kant, maar daar kunnen we allemaal wel mee leven. Ik had ook niet geweten wat ik er aan had kunnen doen - ik had niks bij me voor onder de wielen.

Een systeem op de luchtvering van de bus gaat me vooralsnog te ver, en ik ben bang dat die schuine plastic blokjes van de gemiddelde camperaars bezwijken onder het gewicht van deze bus (nog afgezien van het risico dat ze simpelweg verdwijnen onder onze wielen die wat groter van formaat zijn dan bij andere campers). Niettemin houdt het me wel bezig, en ik heb bij andere buseigenaren grote klossen gezien van vier centimeter dik multiplex, en dat lijkt me wel wat. Als ik daar eens toevallig tegenaan loop, dan maak ik wel wat, denk ik. Ik vermoed dat wanneer ik alleen al wat maak voor de dubbele aandrijfwielen achter, ik de bus al aardig recht zou kunnen trekken.

We hadden ook geen zonnescherm en geen klapstoelen / -tafel, en zoals ik het nu zie komt er ook geen zonnescherm. Waarschijnlijk gaan we wel investeren in de nodige stoelen en een tafel voor buiten. Dat is toch wel zo gezellig.

Techniek - water

Met het watersysteem zijn we erg tevreden. Het lekte nergens, de 600 liter tank is ruim voldoende groot en de hydrofoorpomp leverde voldoende druk. Die pomp is wel een beetje lawaaiig, maar niet storend. Het is ook fijn dat hij een paar liter in het drukvat in voorraad heeft, zodat hij niet aan hoeft te slaan bij iedere keer tandenpoetsen. Het toilet werkte ook fantastisch; die neemt eerst drie liter water, om die vervolgens in zes seconden weg te pompen / vermalen. Die zes seconden maakt hij wel wat lawaai, maar daar is ook mee te leven. De 300 liter opvangtank voor het toilet is ruim voldoende groot. Als je daar echt een beetje voorzichtig mee omspringt, dan kun je er weken mee doen.

Het afvalwater lekte wel een klein beetje, en dan gaat het over de grijswatertanks. Ik heb daar vanaf het begin mee geworsteld, heb ze zelfs een keer extra uit de bus gehaald en mee naar huis genomen om ze nog eens goed voor te bereiden. Uiteindelijk had ik alles waterdicht, maar om een inlaatstuk vast te draaien moest ik een gat in de bovenkant maken, en dat is toch niet goed dicht. Nu klotst het water als de tank vol is tijdens het rijden daar uit, en dat ruik je ook een beetje in de bus. Gelukkig gaat het over grijswater, die reuk valt nog mee. Ik moet het wel dicht maken, ik denk aan meerdere schroeven.

Tijdens de reis heeft de meter / sensor van de verswatertank het begeven. Die deed het in het begin heel goed en hield er opeens mee op. Je kunt nu binnen niet meer zien hoeveel water er nog in zit - al heb ik meestal wel een idee. Die sensor moet ik maken. Ik gok op een los kabeltje.

Techniek - stroom

Ook met de principiële keuzes voor wat betreft de gehele stroomvoorziening in de bus ben ik tevreden. De bus heeft -naast het 24 volt circuit van de bus zelf- drie stroomcircuits; een van 24 volt waar alle lampjes, diverse usb-oplaadpunten en de koelkast op functioneren, en twee van 230 volt. Eén daarvan geeft altijd stroom, de andere alleen maar als je aan een externe stroombron bent aangesloten. Die laatste daar zitten de 'grootverbruikers' op die in staat zijn om in korte tijd de accu's leeg te trekken, zoals de magnetron en de airco's. Dat wil dus gelijk zeggen dat die apparaten het niet doen als je niet 'aan de paal' staat, en dus ook niet onderweg. Maar op alle camperplaatsen waar we waren was stroom geen enkel probleem, al moet je op sommige plekken wel zorgen voor voldoende muntjes. Het is een stuk relaxter als de stroom gewoon in de prijs inbegrepen zit, zodat je niet iedere keer naar die paal moet om er weer opnieuw een muntje in te doen. Omdat we overal stroom hadden, hebben we de nog ontbrekende generator niet gemist. Toch denk ik wel na over een generator; we hebben een ritje op de planning staan waar op de eindbestemming geen stroom beschikbaar is, en dat betekent dus dat sommige apparaten het niet doen. We kunnen waarschijnlijk wel zonder magnetron, maar als het heel koud buiten is, dan wil je eigenlijk wel de airco's als verwarming kunnen gebruiken. Een generator is echter een duur ding, zeker als je een kwalitatief goede, en stille wilt hebben, dus we denken er nog even over.

Ik denk dat het ook een goed idee was om de wasmachineschakelaar in te bouwen. Die verdeelt de stroom in de keuken tussen de airco en de magnetron en de vaatwasser, en dat functioneerde goed. Als je de magnetron aan doet (de magnetron heeft voorrang), dan gaat de airco automatisch uit. Ik weet niet helemaal zeker of dat wel nodig is, het hangt samen met het verbruik van die dingen en de maximale hoeveelheid stroom die de Victron omvormer kan leveren, maar zoals het nu werkt geeft het wel een geruststellend gevoel.

Of de accucapaciteit die we aan boord hebben ook voldoet hebben we niet echt uitgetest. Als je tien minuten nadat je ergens arriveert weer gelijk 'aan de paal' staat te laden, dan is de hoeveelheid accu die je bij je hebt niet echt spannend (de totale capaciteit van de AGM-accu's is 440 Ah, en hoewel je ze tot 75 procent zou moeten kunnen ontladen, hou ik zelf liever de helft aan, dus tot 220 Ah). Ik heb wel een apparaatje ingebouwd die je vertelt hoeveel stroom je op ieder willekeurig moment verbruikt en hoeveel je in de accu's nog over hebt, maar ik heb er nauwelijks op gekeken. Dat zal wel veranderen als we inderdaad ergens staan waar we geen stroom hebben. Volgens mij is de koelkast dan de grootste verbruiker, en ik heb berekend dat we het wel drie dagen zonder stroom van buiten zouden moeten kunnen uithouden.

Die Victron lader/omvormer was overigens wel duur, maar functioneert in de praktijk erg goed. Hij deed gewoon wat hij moest doen, en was verder onzichtbaar aanwezig. Daar heb je geen omkijken naar.

Wat nog wel een aandachtspuntje is, is de stroomvoorziening beneden in het zitgedeelte van de bus. Daar moet eigenlijk een stopcontact extra bijkomen. Dat is niet moeilijk te realiseren en ga ik er nog bijmaken, in de zijwand van de keuken onder de tv.

Techniek - keuken

We waren over de hele keuken tevreden, al zijn er wel aandachtspuntjes die je in de gaten moet houden. Alle kastjes moeten echt dicht zijn voordat je gaat rijden, en de airco blaast het gas van de kookplaat uit. Die gaan dus ook niet samen. Maar daar kunnen we goed mee leven.

Techniek - gas

Met de gasinstallatie zijn we ook blij. De 100 liter LPG tank geeft een bijna oneindige capaciteit aan gas, de geiser deed het prima, het koken op LPG bevalt heel erg goed. Vier pitten tegelijk is geen enkel probleem.

Techniek - verwarming

We kunnen de bus op twee manieren verwarmen; met de airco's of met de Webasto standverwarming op diesel, maar in de praktijk blijft er eigenlijk maar één over, en dat zijn de airco's. Het voordeel van de Webasto is dat hij de bus snel op temperatuur heeft, maar dat gaat gepaard met echt een flink geluid. Eerst begint hij met pompen, dat is al niet erg stil, en als de brander dan aanslaat, dan komt er nog eens een extra herrie bij. Al met al bijna niet te doen, en zeker niet als je vrienden wilt blijven met je buren. Afgezien van de herrie, ruik je die Webasto ook nog eens, dus in de praktijk wil je die zo min mogelijk gebruiken. Dan blijven dus de airco's over, en die hebben wat langer nodig voordat ze de bus warm hebben, maar het werkt wel, zij het alleen met een externe stroombron, en alleen als het buiten niet veel kouder is dan tien graden. Overigens moet ik dan wel alle ramen achterin, waar de buitenunits van de airco's staan, open zetten, en ook die buitenunits zijn niet helemaal stil. Op zich valt het geluid nog wel mee, het is gewoon een grote ventilator die staat te draaien, maar dat is niet iets wat je je naaste buren midden in de nacht persé aan wilt doen.

We moeten er maar een 'zomerbus' van maken, dan hebben we dit probleem niet... :-)

Een extra verwarming op gas behoort ook nog tot de mogelijkheden, die onthouden we.

Conclusie

Al met al was dit een goede testperiode. We zijn blij dat we op weg zijn gegaan naar Oostenrijk, want hadden we dat niet gedaan, dan hadden we nooit gemerkt dat de koeling niet voldeed. Hier in Nederland, waar alles plat is, merk je daar niks van. En hadden we er in dat natte regenachtige Zwolle niet een dag extra aangeplakt, dan hadden de lekjes in het dak nooit opgemerkt. Nu hebben we toch min of meer intensief van de bus gebruik gemaakt, en we denken nu voor zo'n eerste keer wel over genoeg ervaring met de bus te beschikken.

Zouden we nog een keer op weg gaan, dan doen we niet meer zeven verschillende plaatsen aan, maar één of twee, en we stoppen (opnieuw) energie in de voorbereiding, en mogelijk gaan we een volgende keer een navigatiesysteem voor vrachtwagens proberen.

Video

Het voordeel van iemand als Loulou aan boord hebben is dat er een video van de bus wordt gemaakt: