Nordrhein-Westfalen

Kreise

Kaart van de Kreise (districten) in Noordrijn-Westfalen

Noordrijn-Westfalen of Noord-Rijnland-Westfalen (Duits: Nordrhein-Westfalen) is een deelstaat (Bundesland) in het westen van de Bondsrepubliek Duitsland. Met 18 miljoen inwoners op 34.080 km² is het qua oppervlakte de vierde en qua inwonertal de grootste deelstaat. De deelstaat-hoofdstad (Landeshauptstadt) is Düsseldorf.

Geografie

Noordrijn-Westfalen grenst (met de klok mee) aan België (provincie Luik), Nederland (provincies Limburg, Gelderland en Overijssel) en de Duitse deelstaten Nedersaksen, Hessen en Rijnland-Palts. Noordrijn-Westfalen is met een oppervlakte van 34.080 km² kleiner dan Nederland en net iets groter dan België.

De belangrijkste rivier van de deelstaat is de Rijn waaraan de grootste twee steden van de deelstaat liggen: het door de Romeinen gestichte Keulen, in de middeleeuwen de grootste stad van Duitsland, en Düsseldorf, het politieke en een belangrijk economisch centrum. In de Rijn stromen onder meer de Ruhr en de Lippe, met daartussen het Ruhrgebied met meer dan drie miljoen inwoners in een aantal steden en Kreise. Het Ruhrgebied ligt in beide landsdelen, Noordrijn en Westfalen-Lippe. Samen met de steden die aan de Rijn liggen heeft men het ook over het Rhein-Ruhr-Gebiet met een kleine tien miljoen inwoners.

Die stedelijke agglomeratie wordt omringd door het platteland in het noorden en de middelgebergtes in het zuiden en oosten. Het platteland bestaat voornamelijk uit de Niederrhein (Nederrijn) en de Münsterlander (of: Westfaalse) Bucht. Van de bergachtige gebieden in het zuiden zijn de Eifel en het Sauerland het bekendst, en in het oosten het Teutoburgerwoud. Het hoogste punt van de deelstaat is de Langenberg (843,2 m). De bekendere Kahler Asten is met 841,9 m net iets lager. Het laagste punt is het dorp Zyfflich bij Kranenburg, vlak bij de Nederlandse grens (9 m boven zeeniveau).

Het meest westelijke punt van Noordrijn-Westfalen ligt bij Isenbruch, aan de grens bij het Nederlandse Nieuwstadt en Sittard. Dit is ook het meest westelijke punt van Duitsland.