بێژێت هەڤرانی

بێژێت هەڤرانی

نان پەحتن

   ل دەست پێکا ژیانێ وحەتا نوکە ئێکەمین تشت پەیدابوی بو خارنێ ل سەر ئەردی  نانە ل هەمی جیهانی، بنگەهکێ سەرەکی یە دگەل سفرا خارنێ ئو ب چ رەنگا ئەم نە شێین ژێ بێ باربن. هەر مللەتەک ب رەنگەکێ جودا وجێواز ژیێ دی نانی چێ دکەت ودپێژێت. دهێتە چێکرن ژگەنم ودانا برەنگەکێ بەر فرەهـ ومشە وهندەک چێدکەن ژجەهی وگەنم شامی وهندەک جۆرێت دی نە جهێ گوتنێ یە.   

     ل نک مە کوردا نانێ تەنک ودورک دهێتە پەحتن بارا پتر ب ئاگرێ داران دکوچکادا ل سەر سێلێ ئو ب خانک وتیروکا. هندەک پرەمیزێ گازێ یان یێ غازێ ب کاردهینن بو ڤێ چەندێ. ئو هندەک سەوکێت نانی دپێژن ب تەنیرێ ئو ب هندەک رەنگێت دی. 

     ئەڤێت ژێری ئەو پەیڤن ئەوێت دگەل نان پەحتنێ دهێن دکەڤندا ئو حەتا نوکە دناڤ مال وخێزانێت کوردان. من ب کورتی رامان وشروڤەکرنەک یا دایە هەر پەیڤەکێ وکا مەبەست ژێ چییە دا جهێ سودێ بیت ل دەف 

خویندەڤانێ هێژا 

پەیڤێت دگەل نانی ونان پەحتنێ دهێن 

ئار: هەڤران: پشتی گەنم دهێتە هێران ل سەر ئاشی دبیتە ئار

بستک: دارەکا پەحنە: وەکی تیروکێ یە بەلێ یا پەحنە نانی پێ وەردگێرن

بێژنکا ئاری: موخلەکا هویرە ئاری تێدا سافێدکەت ژدەغەلان

بەردەستک: پاتەکە ژ پەروکی ئالیکارە دا دەست بشێن کارێ خۆ بکەن     

بەرمایێت نانی: چنیکن: قەد ومەدێت نانێ نەهاتیە خارن ژبەر خوەران    

پرتێت نانی: چنیک ومنێکن: قەدێت بەرمای پشتی خارنا نانی          

پرەمیز: ئامێرە بو لێنانا خارنێ وگەرمکرنا زادی          

ترار: تاسک: کودکە: ئامانەکێ بچیکە بو ڤەخارنا ئاڤێ ودەست تەرکرنێ            

تیروک: دارەکێ حلی وزراڤە یێ راست ودرێژە نانی پێ دپێژن

تەبەق: ژشفکێت داری دهێنە چێکرن، نانی دکەنە تێدا

تەست: طەشت: هەڤیری تێدا بەرهەڤ وئامادکەن             

تەمەدی: دکێلەکا دژوارە دەما بزوت تەمرن ودمینن بێ گوری            

تەنی: تیخەکێ رەشە دمینتە ب سێلێ ڤە ژلایێ قورێ ل سەر ئاگری          

چنیکێت نانی: قەد وپرتێت نانی نە ئەوێت ژبەر خارنێ دمینن                    

خانک: ژگێچێ یان ژداری چێدکەن نان ل سەر دهێتە پەحنکرن وپەحتن

خولی: خوەلی: بەرمایێ سوتیێ داری یە پشتی دڤەمریت وەک تۆزا گەورە       

دکێل: شابیتەکا تاری ورەشە ژئاگری دچیت ل دەمێ هەلکرنێ                  

دورک: نانێ نەرمە یێ ستویرە وبچویک ترە ژنانێ تەنک

زلینک: تەبەقکە ژزلکێت داران چێدکر بو دانانا نانی           

سێل: دوو رەخە ژئاسنی یە ئێک یێ پتە ویێ دی یی قۆرە        

سێلا شاریای: سێل زۆر ب هێتە گەرمکرن بو قەلاندنا نانی    

سەرهەڤیرک: مێدەکە: پاتەیە ب سەر نانی دادەن

سەوکا پەنیری: پەنیری  ب سەر گرکێ وەردکەن ودپێچن       

سەوکا قورادێ: قورادێت هویرکی دکەنە ناڤ گرگادا  

سەوکا گژنیژا: گژنیژا ب سەر گرکێ وەردکەن  

قەدێت نانی: قەد وپرت وبەرمایێت نانی نە پشتی خارنێ           

کادە سویرک: سەوکێت ژاژی نە، وەک کادا چێدکەن

کوچک: جهێ هلکرنا ئاگری یە ژبەر وئاخێ چێدکەن          

گرک: لەپەکێ هەڤیری یە، یێ گوروڤرە دبیتە نانەک

گڤشک: گرکێت هەڤیری نە دگروڤرن ب قەدەرا نانەکێ      

گلدک: مێدەکە: نانی دکەنە تێدا دا رەق نەبیت             

گودادک: راکێشە: پارچەکا پەروکی یە بو روینشتنی           

گیزک: ژزلکا یان ژدارێت زراڤ دهێتە چێکرن بو مالینی            

لەگەن: تەستە: تەشتە: ئامانەکێ فرەهە بو کارێت هەڤیری یە       

موخلکا ئاری: ئاری ل بێژنکێ دکەن دا سڤی وقرش ودەغەل ناڤ ئاریدا نەمینیت       

مێدەک: سەرهەڤیرک: پارچەکا پاتەیە ب سەر نانی دادەن

نازکەنان: جۆرەکێ نانێ نازکە یێ دوهندایە وجار جار شەکرێ ب سەر وەردکەن        

نان پەحتن: نان دهێتە پەحتن بارا پتر ب ئاگرێ دارا دکوچکادا ب سێلێ ئو ب خانک وتیروکا    

نان وەرگێرک: دارەکێ حلی وپەحنە یێ راست ودرێژە، نانی پێ وەردگێرن ل سەر سێلێ 

نان: ئار دبیتە هەڤیر، پشتی پەحتن دبیتە نان وەک: تەنک، سەوک، توتک، دورک سەمون  

نانبرێژک: دارەکێ پەحنە وسەر تیژە، راست ودرێژە نانی پێ وەردگێرن ل سەر سێل وساجا      

نانپێژ: کەسەکە چ ژن یان مێر ب کارێ نان پەحتنێ رادبیت وچێدکەت ودپێژیت            

نانخور: خوارن: خوەر: خۆرە: بخۆر: ئەو مروڤە یێ نانی دخوت 

ناندان: ناندانی: نان بەخشین: دانا نانی            

ناندەهی: دانا نانی: دەستفرەهی: مەردی           

نانروینک: دوهنێ پەزی دکەنە سەر دۆرکەکێ و ئاری پێ وەردکەن ودورکەکا دی ددانن سەر  

نانفروش: ئەو کەسە یێ نانی دفروشیت             

نانوزک: پەروە یان بێ دراڤ کاردکەت بەس زکێ خۆ تێردکەت ژخوارنێ وەک خولامان        

نانێ تەنک: نانێ رەق: تەنکە نانە دهێتە چێکرن سەر سێلێ پشتی هنگێ رەق وحشکدبیت              

نانێ دوهندای: گرکا هەڤیری دروینی ڤەدەن یان دوهنی دکەنە سەر دورکا پەحتی لسەر سێلێ           

نانێ رەق: تەنکە نانە دهێتە چێکرن سەر سێلێ پشتی هنگێ رەق وحشکدبیت دناڤ تەبەق                

نانێ سوتی: ئەو نانە ل سەر سێلێ یان دناڤ تەنیرێدا دهێتە سوتن وب کێر خارنێ ناهێت              

نانێ شەوتی: نانێ سوتی یە ب سێلێ ڤە وەک رەژیێ لێ دهێت وناهێتە خوارن        

نانێ قەلیای: ئەڤ رەنگە نانە زۆر دمینیت ل سەر سێلێ ودهێتە وەرگێران دا رەق ببیت        

نانێ کوزری: پشتی نان دهێتە پەحتن ل سەر سێلێ ب نک ئاگرێ کوچکی ڤە دبەن دا بکوزریت  

نانێ هشک: نانێ حشک: حشکە نانە یان یێ رەقە       

نانێخێرێ: ئەو نانێ گەرمە یێ هاتیە پەحتن ودکەنە خێر ل سەر رحا مریان         

نانێکەر: نانێ کەرکری کو دبیتە دوو کەر یان دوو قەد 

نویری: نوریانانی: چار نانێت تەنکن یێت نەرم دانن سەرئێک ودپێچن

هلم: هلما ئاگری: ل دەمێ نان دهێتە پەحتن ل سەر سێلێ جارهلم وەک بوخارێ ژێ دچیت    

هەفکوینک: ئامانەکێ بەر دەستە بو ئاری ل دەمێ هەڤیرکرنێ یان پەحتنێ    

هەڤران: ئەو گەنمە یێ دهێتە هێران ل سەر ئاشی کو دبیتە ئار  

هەڤێر: ئاڤ وئار خوێ وهەڤیرترش پێگڤە دهێنە تێکەلکرن دناڤ تەستیدا دا ببیت هەڤیرێ نانی  

هەڤیرترش: ئەو گرکا هەڤیری یە ب نەرمی دکەنە دناڤ ئاریدا بو دەمەکی دا ترش بیت

هەلەمۆر: خوەلی: بەرمایێ دویماهیا ئاگری یە ل بنێ کوچکی

٢٩-٩-٢٠١٩ - دهوک – ئەحمەد عەلی

PDF

بێژێت هەڤرانی