مالباتا کوردی

مالبات وخێزانا کوردی

دگەل بێژێت کەسوکارێت نێزیک

Kinship terms in Kurdish

بو دامزراندنا خێزانەکا نوی دڤێت پێک بهێت ژدو کەسان کچ وکوربن. ئەڤ هەردوکە پشتی مارکرنێ دبنە بویک وزاڤا. دەما کەیف وشەهی ب دویماهی دهێت دبنە مێر وژن. یا مێ دبیتە هەڤژین ویێ نێر دبیتە مێر ئانکو زەلامێ ژنکێ. ئەو گاڤا زاروک بو وان دهێن دو تەرزن کچە یان کورە. ل وی دەمی هەردو دبنە دەیک وباب. کچ دبێژنێ خویشکا برای وکور برایێ خویشکێ. ئەگەر بابێ خویشکەک هەبیت بچیکێت وی دبێژنێ مەتێ. ئو دبێژنە برایێ بابێ مامو. ئو زاروکێت وان دبێژنێ کچمام ودوتمام. ژلایێ دەیکا زاروکان خویشکا وێ خالەتە وبرا وێ خالە. زاروکێت وان کچخال وکچخالەتن. ژنا مامێ دبیتە ژنمام وژنا خالێ دبیتە ژنخال. ئەگەر مێری خویشکەک هەبیت ژنا وی دبێژتێ دشێ وهەر وەسا خویشکا ژنکێ دبیتە دشا مێرکی. بەلێ ئەگەر برا هەبن یێ ئێکێ دێ بێژتێ وی کەسی خزم وژنک دێ بێژتێ تیێ من. دەما کەسەکی خویشکا ژنکا مروڤی ئینا وەک هەڤژین مروڤ دڤێت بێژتێ هەڤلنگ. وەختێ کچ وکورێت خێزانێ ب ژن کەتن وزاروک ئینان دبێژنێ نەڤی وئەو دێ بێژنە وان داپیر وباپیر. ل دویماهیێ ئەگەر وان نەڤیا زاروک هەبن دبنە نەڤیچرکێت داپیر وباپیران.

ب سەر ژنێ ڤە  - female reference

خێزان - العائلة - family

ژن، هەڤژین الزوجة wife

دا، دەیک الأم mother

داپیر الجدة grandmother

کچ، دوت، قیز البنت daughter

خویشک الأخت sister

مەت العمة aunt

خالەت الخالة aunt

کچمام، دوتمام   بنت العم uncle's daughter  - niece

کچخال ابنة الخال uncle's daughter  niece –

ژنمام زوجة العم uncle's wife

ژنخال زوجة الخال uncle's wife  

دش أخت الزوج husband's sister

دش أخت الزوجة wife's sister

بویک العروسة bride

ب سەر مێری ڤە - male reference

خێزان العائلة family

مێر الزوج husband

زەلام البعل، الرجل husband, man

باب الأب father

باپێر الجد grandfather

کور الأبن son

برا الأخ brother

مام العم uncle

خال الخال uncle

کورمام، پسمام أبن العم uncle's son (cousin)

کورخال أبن الخال uncle's son (cousin)

برازا أبن الأخ male nephew

خالزا، خارزا  أبن الأخت male nephew

تی أخ الزوج husband's brother

خزم أخ الزوجة wife's brother

زاڤا العريس bridegroom

هەڤلنگ العديل husband's wife sister

مالبات : العائلة: The Family

ئەندامێت خێزانێ - أفراد العائلة - Family's  Members

دەستپێکا خێزانێ - Birth Family

father باب أَب

mother دەیک أُم

son کور أبن

daughter کچ أبنة

 brotherبرا أخ

sister خویشک أخت

خێزانا نوی - marriage family        

husband مێر زوج

wife ژن زوجة

child بچیک طفل

baby زاروک رضيع

خێزانا ڤەدای - extended family

grandparents بابکال پیرە دەیباب اجداد

grandfather باپیر جد

grandmother داپێر جدة

uncle مام خال عم أو خال

aunt مەت خالەت عمة أو خالة

پەیڤێت خێزانێ - List of family vocabulary

cousin کور مام یان کورخال أولاد العم أو الخال

nephew برازا ، خالزا، خارزا ابن الأخ او الأخت             

niece کچ برا، کچ خویشک أبنة الأخ او الأخت         

stepsister خویشک ژبابێ اخت غير شقيق           

stepbrother برا ژبابێ أخ غير شقيق

father - in - law خەزیر ابو الزوج او الزوجة (حمو)  

mother-in-law خەسی ام الزوج او الزوجة (حماة)

daughter-in-law بیک كنة

son-in-law زاڤا صهر (ختن)

brother-in-law تی أخ الزوج أو الزوجة     

sister-in-law دش أخت الزوج أو الزوجة            

grandfather باپیر جد

grandmother داپیر الجدة

grandpa باپیر الجد

grandma باپیر الجدة

grandparents بابکال، پیرە دەیباب اجداد                   

great grandfather بابکالکێت بەرێ أسلاف                   

great grandmother دا پیرکالک الجدة المسنة              

granddaughter نەڤی کچ حفيدة                   

grandson نەڤی کور حفيد                   

grandchildren نەڤی أحفاد                    

stepfather زرباب زوج الأم                    

stepmother ژنباب زوجة الأب                    

stepson ابن الزوج او الزوجة نەفسی

stepdaughter نەفسی ابنة الزوج او الزوجة   

stepbrother أخ غير شقيق برایێ ژبابێ

half brother نصف شقيق نیڤبرا براماک

stepsister أخت غير شقيقة خویشکا ژبابێ

ئەڤە لیستەکا پەیڤ وبێژەیانە ئەوێت دگرێدای ب خێزانێ ڤە دگەل شروڤەکرنێ

orphan: ئێتیم: اليتيم

ئەو بچیکە یێ مای بێباب وهێشتا مەزن نەبوی

only child: ئێکانە: الوحيد

دەما خێزانێ زاروکەکێ بتنێ هەبیت

orphaned بابمری: بێباب: فاقد الاب

ئەو زاروکن یێت ماینە بێ باب وباب لێ مرن

Bride’s man: برازاڤا: إشبين العريس،الوصيف

ئەو کەسە یێ ب کار وکێت زاڤای رادبیت ل دەمی دەهواتێ

bride: بویک، بیک: العروس، العروسة

ئەو ژنە ژنا کوری یە کو دهێتە خەملاندن شەڤا دەهواتێ ودهێتە ڤەگوهازتن بو مالا مێری

widow: بێژەن، مێرمری، کونبەتال أرملة 

ئەو ژنە یا مێر لێ مری ومایە بێ مێر ونەشویکری

bastard: بیژی: ابن الزنا

ئەو بچیکە یێ نوی بوی وباب لێ دیار نەبیت

divorced: بەردای: مُطَلَّق، مُطلَّقة

ئەو ژنە یا کو هاتیە تەلاقدان وبەردان ژلایێ مێری ڤە

born after the death of the father: پاشباب: پاشباڤ: مولود بعد وفاة الاب

ئەو زاروکە یێ دبیت پشتی باب لێ دمریت

In exchange for blood: پێشخوین: مقابل الدم

ئەو کچە هاتیە پێش کێشکرن پێش خوینڤە

ex-wife: پێشژن: الزوجة السابقة

ژنا بەرێ یە پشتی هێلانێ وژێکڤەبونێ

ex-husband: پێشمێر، مێرێ بەرێ: الزوج السابق

ئەو مێرێ بەرێ یە پشتی هێلانێ وژێکڤەبونێ

twins: جێمک: تَوْأَم

دوو زاروک پێگڤە ببن ژدەیکەکێ

father-in-law - خەزیر - حمو، ابو الزوج او الزوجة

بابێ ژنێ یان مێری ودبیتە خەزیرێ وان هەردوکان

mother-in-law خەسی حماة ام الزوج او الزوجة 

دەیکا ژنێ یان مێری ودبیتە خەسیا هەردوکان

fiancé دەزگر، دەسگر خطيب أو خطيبة

ئەو کچە یا دەستێ وێ هاتیە گرتن ژلایێ زەلامەکی ڤە

groom زاڤا عَرِيس 

مێرێ یان زەلامێ کچێ یە

stepfather زرباب زوج الأم                    

مێرێ دەیکێ پشتی مرنا بابێ

stepbrother برایێ ژبابێ أخ غير شقيق

ئەو برایە ژبابێ بەلێ نە ژدەیکا ویا درست

stepsister پێشخویشک زرخویشک: أخت غير شقيقة

ئەو خویشکە ژبابێ بەلێ نە ژدەیکا درست

single: بێژن، زوگرد: أَعْزَب

ئەو کەسە یێ ژن نەئینای وهێشتا یێ بتنێ

stepmother: ژنباب، زردایك: زوجة الأب                        

دەما دەیک دمریت وباب ژنەکا دی دئێنیت

widower: بێژن، ژنمری: أرمل

ئەو زەلامە یێ ژنا وی دمریت ودمینیت بێژن

Sterile: ستوەر: العقيم

ئەو ژنە یا بچیک نابن دبنیدا

motherless: سێوی، دەیکمری: بێدەیک: يتيم الأم، فاقد أمه

ئەوێ مای بێ دەیک پشتی مرنا وێ دەیکێ

Aged-woman: سەرسپی: المرأة المسنة

ژنەکا دانک عومرە پێزانینا پێش کێش دکەتە بویکێ

middle-aged woman: قەیرەژن: إِمْرَأَة في مُنْتَصَف العمر  

ئەو کچە یا نە شویکری دمینیت بێ مێر بو دەمەکێ درێژ

homemaker: کابانی: المدبرة 

ئەو ژنا مالێ یە یا سەخبێریێ دکەت وزادی دلێنیت

offspring: توخم، نڤش: ذُرِّيَّة، نَسْل

ئەو قنێتە یێ دهێت ل دیف مروڤیرا

supporter: سەمیان: المعيل

ئەو کەسە یێ چاڤدێریێ ورێڤەبەریا مالەکێ دکەت

engaged: دەستگرتی، نیشانکری: مخطوب أو مَخْطُوبَة  

ئەو کچە یا هاتیە دەست نیشانکرن ویا بەرهەڤە بو ڤەگوهاستنێ بو مالا زاڤای

firstborn نەخری: المولود البكر

چ کور یان کچ یێ دەستپێکێ دهێت بو خێزانێ بو جارا ئێکێ

stepdaughter: نەفسی: رَبِيبَة، ابنة الزوج او الزوجة

ئەو کچا دهێت دگەل مێری یان ژی  ژژنێ ژهندەکێ دی

stepson: نەفسی: ربيب، ابن الزوج او الزوجة

ئەو کورە یێ دهێت دگەل مێری یان ژی  ژژنێ ژهندەکێ دی

grandchildren: نەڤی: الأحفاد

ئەو دبنە بچیکێت کورێ مروڤی یان کچا مروڤی

grandchild: نەڤیچرک: حَفَدَة، اولاد الاحفاد

بچیکێت نەڤیا یێت کچێ یان کوری بن

 grand grandchild: نەڤیچرچرک: اولاد احفاد الاحفاد

نەڤیێت نەڤایە چ کچبن یان کوربن

fellow wife: هەوی: الضرة

ئەگەر ژنەک ب سەر ژنا ئێکی هات ئەو دبیتە هەویا وێ

بەرهەڤکرن وگوهورینا - ئەحمەد عەلی حەسەن

٢٠٢٤ – ئەحمەد عەلی – دهوک

ئەڤ بابەتە یێ هاتیە نویژەنکرن