ناڤێت پێڤەنیس- ناڤێت کەسان
ناڤێت کوردی یان ناڤێت پێڤەنیس، ئەو ناڤن یێت کەس پێ دهێنە ناسین دناڤ جڤاکیدا چ ( کچ یان کور) ئەڤ کومەلا ناڤان مەخلیتە ژهەردو جوینان بێ جوداهی چنکی زۆربەی ناڤێت کوردی دهەڤبەشن بو نێر ومێ دگەل هەڤواتا وان ب کوردی وئینگیزی وهاتینە جان وبەندکرن ب ریا ئەبجەدی ب شێوەکێ رێک وپێک.
( ئا )
assistant, helper: ئالیکار: هاریکار
beneficial: ئادان: بهادەر
blaze: ئارین: ئاریان
blue water: ئاڤشین
brave, hero: ئازا: زیرەک
brave: ئەگید: عەگید: فێرس
brown: ئەسمەر: گەورێ
cause ئەگەر: سەدەم:
cavalry: ئەسپار: سویار: فێرس
challengeable: ئاوار: هەڤرک
dance ئاهەنگ: دیلان، گوڤەند:
daybreak: ئەلند: سپێدە: بەیان
deer, gazelle: ئاسکە: ئاسکێ: مامبز
delicate ئالووس: نازک:
demand: request: ئارزو: داخواز، داخاز
desert, wilderness: ئاران: دەشت: لەیلان
echo, reflection: ئولان: دەنگڤەدان
elegant: ئالوس: پێکهاتی
equal, balanced: ئاراس: ئێکسان
famous in the land: بەرنیاس ئولو:
fiery, burning شەوتین: ئاگرین:
fire of life: ئارژین: ئاگرێ ژیانێ
flag: ئالا: عەلەم
flame: ئاگر: گوری
flame: ئارتین: ئاگرین
fond: ئەرمان: دلوڤان
free: ئازاد: بەردای
freedom: ئازادی: سەربخو
grass: ئاڤزەم: گل وگیا
harmony: ئاهەنگ: ئاواز
heart pain: ئاخدار: کوڤەندار، دلکەسەر
hope: aim: ئارمانج: ئامانج
hope: ئاوات: هیڤی
horizon: ئاسو: ئەلند
hug: ئامەز: هەمبێز
life ئەژین: دژین:
light: ئارونگ: روناهی
love ئەڤین: دلداری:
lover: ئەڤیندار: ئاشق
luck ئامەد: بەخت:
lucky or trustworthy: ئافرین: بەختێ
meadow: ئاڤزهم: چیمهن
melody ئاواز: دهنگ:
mirror: ئاوێن: خودیک
peace: ئاشتی: تەناهی
peaceful ئامۆش: ئاشت:
perfume ئاونگ: گولاڤ:
profitable: ئادان: مفادار، سودمەند، بەپیت
proud: ئەزوەر: شاناز
red rose: ئالال: هەلال
sigh: ئاخین: ئاخینک
sighئاهین: ئاخین، ئاخینک:
sky: ئاسمین: ئاسمان
sort ئازین: ئاوا، شێوه:
sprout, shoot: ئاژدا: پشک یان بشک
star: ئەستێرە: ستێر
steep slope: ئاسێ: رکە
striking power: ئاکام: زۆرهێز
tangle ئالان: ئالیان:
target, aim: ئارمانج: ئامانج
the brave, the warrior: ئەگید
the month of March: ئادار: ئاڤدار
tune, melody: ئاواز: سەلیقە
type, sort, style: ئادگار: شێوە، شێواز، سیما
water color: ئاڤرەنگ: کەژێ: سپیتالە
water: ئاڤان: ئاڤێ
wealthy: ئوزان: دەولەمەند
whole: ئاهن: هەمیان
( ب )
active: بهوران: چهلهنگ
ancient, old: باستان: دێرین، کەڤن، کەڤنار
apology: بەخشین: لێبۆرین
attentive, awake: بێدار: هشیار، ئاگەهدار، هایدار
auburn: بوزان: ئەسمەر
audience: بینەر: تەماشەڤان
avalanche: بەرفەندە: رەنیا بەفرێ
belief: باوەر: ئێقین
bird: بالندە: فڕندە، تەوال
bold: بستە: دڵنیا، پشتراست
bracelet: بازن: بازنک
button: bud: بشکوژ: بشکۆژ
chamomile: بەیبون: بەیبین
chance: بیاڤ: دەلیڤە، دەرفەت
charming: بەژنا: خوشیمانک
chosen: بژار: هلبژارتی، ژێگرتی
clean, purified: بژوین: پاقژ، پاک، خاوێن
coddled: بەناز: نازدار، نازەلین
cool: مەدەو: نەرم وشل
coquettish: attractive: بناز: جوان
dawn: بەربانگ: فەجرێ
dawn: بەیان: سپێدە، سحار
daybreak: بەرتاڤ: روژهەلات
decision: بریار: بیریار
delicate: بهلیجان: نازک
desire, yearning: بێری: کەل: کام
elegant: بانێ: ژێهاتی
elite or the best selected: بژار: بژارە
eyelashes: بڕژانگ: مژیلانک، مژول
falcon: باز: تەیرێ بازی
family home: بابان: مالباب، بابانی
fan: با وەشاندن باوەشین:
flame: بلەسە: بزوت
genius: بلمەت: ژیر
glad: بەختیار: بەختەوەر، شاد
handsome, pretty: مەدەوجان: خوشکوک
happening: بویەر: رویدان، روداو
happy: cheerful: بەختیار: شاد
high, supreme: بەرزان: بەرزین
high: tall: بلند: بەرز
hillside: بنار: رەخگر
homeless: بێوار: بێ جهە، بێ وەلات
hopeful: بەنداوە: هیڤیدار
household: بنەوان: کابانی
icy: بەفراو: شلوڤە
informed, smart: بزان: زانا
joker: بەلار: ترانەکەر، سوحبەتچی
Kurdish region: بادین: بادینان: بەهدین
Lamb: بەرخۆ: تێشکی میهێ
light: sunny: بەروژ: روناهی
light: بهرۆژ: ڕۆناهی
lightning: بریسک: چریسک
lion: بالەنت: شێر
little: بچکول: بچویک، کوچوچ
lost: missing: بەرزە: وندابوی
lover: بهنگین: ئهڤیندار
lover: بەندەوار: ئەڤیندار، دلدار، شەیدا
lucky, fortunate: بەختەوار: پڕبەخت
lusty: کامسوتی بەنگین:
madam: بەگیخان: خاتین
mindful: بیرمەند: هزرڤان، هزرپاقژ،بیرگەش
morning: بەیان: سپێدە
mount foot: بنار: وەرپال، دانگا چیای
neat: desire: longing for: بژین: پاقژ
north باکۆر: ژۆری:
nun: بێدار: ڕهبهن
only one: unique: enough: بەسێ: هندێ
orchard: باخان: باغانڵ
painful: بەژان: بئێش، ژاندار، بژان
partner: بەشدار: پشکدار
product: work بەرهەم: ژێهات:
promise: بالەنت
pure: باوەند: رەسەن
resistance: بەرخودان: سنگەر
ripe: بەهین: بەیین، زەربون
rose: بشکوژ: بشکوفک، کولیلک
scatter: بژیان: بژین: ژێکبەلاڤبون، بژالەبون
scattered: بژیا: بژیان
Shepard: milkwoman: بێریڤان: شیردوش
shore: بەراڤ: بەر ئاڤ
sight: vision: بیناهی: دیتن: نرین
slave, captured: بەندی: دیل، ئێخسیر، گرتی
slim: بانهشین: بهژن زراڤ
smile: بشکورین: گرنژین
smiling: بشکورین: کەنین، گڕنژین
snow shovel: بەفرێ: بەفرین
snow: بەیسە: بەفر، سەهول
snowdrop flower: بەفرین: لولاڤ
snowing: برفهات: بەفرهات
snowy: بەفران: بەفرین
snowy: بەفراو: لولاڤ، شلوڤە
social: بێژهوان: سۆحبهتخوهش
soft: بهخشین: نازک
solid, firm: بلەنت: ئاسێ
sour cherry: بەلالوک: هەلهەلوک
splendid: بهگی: کوبار
spring: بهار: بەهار بوهار
stem: بێلم: بستیک
storm: باهوز: بابەلیسک
storm: باهۆز: بابەلیسک، هڕەبا
sunny: بینا: رۆناک
sweetheart: بەردل: خوشتڤی
tie, connect: بەستن: پێکڤەگرتن
tower: برجە: بورجێ
value: بایەخ: بها، پویتە
violet: بنەفش: بنەڤش: گولە
vision, sight: بێناهی: بینین، دیتن
warm: بەتین: گەرم
well: بارین: باش
whirlwind: باگەر: باگر
white: بۆزۆ: سپی
willow: بەناو: صەفصافک
wind fall بارێژ: باقوت
without share: بێبار: بێ باهر، بێ بەش
wounded: بریندار: زامدار، کوڤەندار، دلکەسەر
youth: young: بەنگین: سالار، بەختەوەر، گەنج، سنێلە
(پ)
bandage, fence: پەرژان: تەعان
banner: پەرچەم: بوکلە
blue leaf: پەلشین: بەلکشین
holy, sacred: پیروز: هێژا
immaculate heart: پاکدل: دلپاک
mayfly: پەروانە: بەلاتینک
message: پەیام: خەبەر
motivation: پالدار: پالپشت
petal rose: پەرگول: گولپەر
promise: پەیمان: سۆز
prose: پەخشان
saddle: پالان: زین
slope: پەسار: هەلەمیت
spark: پرشەنگ: شەنگێ
steel: پولا: پیلا: مفرەق
tiger: پلنگ
(ت)
avenger: تولهلدان: تولڤەکر
fight, strive: تێکوشین: شەرکەر
fighter: تێکوشەر: شەرڤان
moonlight: تریفا: تیشکا هەیڤێ
ray of light: تیشک
spring rain: تاڤان: تاڤ
sunbeam, sunlight: تیرێژ: تیروژک
(ج)
beautiful, pretty: جوان: خوشیمانک
dual months: جوتان: جوت مەهە
eternal: جاویدان
feast, holiday: جەژنە: جەژنێ
fighter: جەنگاوەر: شەرکەر
generous man: جومەرد: جامێرێ مەرد
neighbor: جیران
pretty, youthful: جوان: خوشکوک
world, globe: جیهان: دنیا
(چ)
alert, keen: چیستە: تێگەهشتی
beautiful eye: چاڤجوان: چاڤجان
creator: چێکەر: ئافراندەر
dark blond: چۆرو: چۆرێ
energetic, active: چەلنگ: زڤت
golden palm: چەنگزێر: لەپزێرین
goodness, charity، favor: چاکی: باشی
lantern, lamp: چرا: چراغ
meadow, grass, lawn: چیمەن: مێرگ
mountain: چیا: کەڤر
spark, vestige, trace: چریسک: چروسک
stream, river: چەم: رویبار
(ح)
sacrifice حەیران: گوری
(خ)
danger: خەتەر: مەترسی
daydream, illusion: خەیال: هزر
dream: خەون
dwelling, house: خانی: مال
gazelle, deer: خەزال: مامبز
gift: reward خەلات: دیاری:
hope, request: خۆزی: داخاز
madam, lady: خاتون: خاتین
peach: خوخێ
powerful, strong: خورت: خورتو
struggle: لڤین: خەبات
(د)
acute, keen: دژوار: زفتە
anxious: دلنیا: دلگر
beloved: دلبەر: یار
bold, brave: دلێر: دلشێر
brave: دلباز: مێرین
coquetry: دەلال: نازک
dancing, fun making: دیلان: سەماکرن
divan: دیوان: کوچک
enthusiastic, desirable: دلخواز: دلخاز
epic poem, legend: داستان
evident, obvious: دیار: بەیان
fool, idiot: دینو: شێتو
friendly, merciful: دلوڤان: دوستین
full of confidence: دلگەرم: نەترسوک
gift: دیاری: پێشکێش
handkerchief: دەسمال: کەفیک
happy, glad, satisfied: دلخوش: کەیفخووش
jovial, cheery: دەڤکەن: دەڤکەنی: بەشوش
joyful, delighted: کەیفخوش دلشاد
judge: دادوەر: حاکم
judgement: داراز: بریار
justice, fairness: دادوار: دادوەری
justice, fairness: دادیار: دادواری
loudly: دەنگدار: دەنگاوەر
lovable: دلڤیا
love song: دیلوک
lover: دلدار: ئەڤیندار
merciful دلڤین: ڤینادلی:
merry, cheerful: دلشا: دلشاد
perseverance, duration: دومان: دەمکێش
remedy: دەرمان: چارەسەر
rose time: دلگول: دەمێ گولێ
sea, ocean: بەحر: دهریا
sight, view: دیمەن: وێنە
smoke: دۆمان: مژ وموران
soul heart: دلجان: جانا دلی
struggler: دوزان
sweet: دلارە: شرینوک
to know by heart, to be sure دلنیا:
visitor: دیدار: دیدەڤان
water stopper: دەراڤ: دەرێ ئاڤێ
wise: دانیار: زانیار
wooden: دارین
youth heart: دلجوان: گەنج
(ر)
basil: ریهان: ریحان
brilliant, glowing: روژین: زێرین
brilliant: رەوشەن: تازە
colorful: رەنگین: هەمەرەنگ
daily: روژا: روژان
day, sun: روژ: تاڤ
day, sun: روژێ: روژین: روژ
downpourرێژنە: شەپین:
flight: رەڤین: بەزین
genial, gentle: رویگەش: بەربەروژ
glitter, shine: روژنا: روژدا
guide, instructor: رێبەر: سەرکێش
illumination: روناهی: رونی
laborer: رێنجبەر: پالە
liberated: رزگار: سەربخۆ
light, bright, luminous: ڕووناک
long road: رێبار: رێک
method: رێباز: رێچون
monk or nun: رەبەن: کێلوکا دێرێ
nomadic, caravan: رەڤەند: کوچەر
path-finder, regarded: رێزان: رێزدار
path-finder: رێبین: رێناس
path-finder: رێناس: رێبین
permission: رێدان: هێلان
respect, honor: رێزین: رێزان
right: راست: باور
river: ریبار: جەلال
rosy face: روگول: رویگول
rosy sun: روژگول
smart: رەندێ: ژێهاتی
smiling face: رویکەن: بەشوش
sunlight: روژدا: تاڤدان
sunrise: sunshine: روژهات: روژهەلات
traveler, passenger: رێڤنگ: گەروک
well, fine: رەند: جان
(ز)
active, smart: زیرەک: زڤت
blonde: زەری: خوشکوک
clear, limpid: زەلال: سافێ: بژین
cliff, rock: زنار: هەلەمیت
couch grass: زیڤان
gold rose: زێرگول: گولا زێرین
gold water: زێرئاڤ
gold: زێردا
golden: زێرین
jewels: زینەت
resorts: زوزان: فەرەشین
saddle: زین
saddle: زینێ
scholar: زانا: زانیار
science: زانست
sea: زەریا: دەریا
silver: زیڤ
storm: زريان
torrent: زۆرئاڤ: شەپی
triumphant: زال: سەرکەڤتی
wind, storm: زیلان: باهۆز
yellowish: زەرێ
(ژ)
high, tall: ژۆرین: ژۆری
life ژین: ژیان:
long live: ژیمان
sustenance: ژیار: ژین
upward: ژێلەل: ژێهەل
wise, smart: ژیر: زانا
(س)
army commander: سەردار
border, limit: سنۆر: توخیب
chilly: سارێ: سرێ
colonel: سەرهەنگ
early morning, sunrise: سپێدە: روژهەلات
eternal, everlasting: هەرمان: سەرمەد
excursion: سەیران: دەرچون
foreman, boss: سەرکار: کاربەدەست
glowing, burning: سوزان: سوژین
lily, tulip: سوسن: سیسن
moat: سەنگەر: چەپەر
mountain climber: شاخوان
nature: سروشت
officer: سەرباز: زابت
pretty, beautiful, charming: سپەهی: خوشیمانک
proud: سەربلند: سەرفراز: کوبار
pure white: سیسێ: کەژێ
red rose: سورگول: گولا سور
shade, shadow: سیبەر: سیتافک
shade: umbrella: سیوان: سیهوان
shadow, canopy: سیتاڤ: سیبەر
shouting river: سيروان
song: ستران: لاڤژە
star: ستێر
superior: سەردەست: گەورە
teacher, master: سەیدا: ماموست
tree shade: سیهدار: سیبەر
triumphant, winner, proud: سەرفراز: سەرکەڤتی
waterfall: سولاڤ: سیلاڤ
(ش)
breeze: شنە: باهینک
cell or guard: شانا: شانە
feast: شیلان: عەزیمەت
fort, protection: سەنگەر: چەپەر
freedom: سەربەست: سەربخۆ: ئازاد
happy: شادان: شەیدا
lilac, flower: شلير: گولە
lion: شێر: شێرکو
lionheart: شێردل: دلشێر
night-grazing: شەڤین: شەڤ ڤین
night-walker: شەڤگێر: گەروکێ شەڤێ
nocturnal: nightly: شەڤدەر شەڤدێر:
shy, bashful: شەرمەند: شەرمین
sociable: شەڤگەش: ڤەبی
vigilant, careful: شیار: هشیار
warrior, fighter: شەرڤان: شەروان
wave: شەپول: پێل
(ف)
lamp, lantern: فەنەر: چرا
cool: فێنک: هوین
cavalry, brave: فێرس: ئەگید
order, command: فەرمان: ئەمر
fairy: فرێشتە: حۆری
(ڤ)
departed: ڤەدەر: جودا
expanded: ڤەدان: بەرڤەچون
love: ڤیان: ڤین
reliving: ڤەژین
resurrection: ڤەژین
retarded: ڤەمان: ڤەهێل
return, comeback: ڤەگێر: زڤرین
stay behind: ڤەهێل: ڤەمای
(ق)
candle: قەندیل: چرا
pretty: قەشەنگ: جوان
wood pigeon: قومری: تڤیرک: کەڤوک
(ک)
ability: کارین: شیان
blond braid کەزیزەر: جوان:
drift, cliff: کەڤی: کنار
expert: کارزان: بسپۆر
flower: کۆلیلک: گولە
fountain land: کانیوار: جوم وجەلال
gazelle: کەژال: غەزال: مامبز
god: خودا: خودێدا
green: کالێ: کەسکێ
green: کەسکێ: کالێ
honor: کنار
icicle: کەڤین: درگێت بەفرێ
king: کەیان: مەلک
leek plant: کەوەر: قوراد
no life, pine tree: کاژین: نەژیان
nomad, emigrant: کوچەر: کیڤەچەر
partridge: کەوێ: کەو
petite: کنێ: کچکوک
pigeon, dove: کەڤوک: کوتر
radiant beauty: کەژێ: کەژال
rock: کەڤر: بەر
sigh: کەسەر: ئاخینک
spring, fountain: کانی: جوم
spring: کارێز: کانی
subtle: کوبار: مازن
wanderer: کاروان: بازرگان
(گ)
appeal, call for help: گازی: هەوار
April rose: گولنیسان: نیسانوک
blue rose: گولشین
bright, brilliant, shining: گەشا: گەشێ
cherry: گلیاز: گیلاز
cherry: گێلاز: هەلهەلوک
colorful rose: گولرەنگ: گولا رەنگین
dark red, maroon: گەڤەز: قەمەر
delicate rose: گولنارین
diamond: گەوهەر: جەواهر
fairy rose: گولپەری
fame rose: گولناڤ
flowing rose: گولبارین
fragrant plant: گیابەند
garden rose: گولباغ: گولباخ
golden rose: گولازەر
grey: گەورێ
island: گراڤ: گزیرتە
listener: گوهدار: گوهدێر
May: گولان
neck, collar: گەردان: گەردەن
nettle: گەزینگ: گەزینک
noble rose: گولبها
plait or branch: گولی: بسک
pretty rose: گولشەنی: قەشەنگ
rain rose: گولباران
rose perfume: گولاڤ
Sirius star: گەلاڤێژ: ستێرە
spring flower: گولبهار
sun rose: گولروژ
sunflower: گولبەروژ
treasure or young لاو: گەنج
universe, world: گەردوون: جیهان
walnut: گویزێ
(ل)
carol, ballad: لاڤژە: ستران
flood, stream: لاشەر: جوبار
hasty: لەزگین: لەزوک
hurry: لەزین: لەزێ
lullaby: لۆری: لورین
mirage: مۆران: لەیلان:
side: لایەن: ئال
snowshoe: لیان
trembling, shaking: لەرزان: لەرزین
tulip: لیلوز: لالە
yodel: لیلان: ستران
young man: لاوین: تولاز
(م)
brave: مێرخاس: مێرچاک
coral: مەرجان
edible grass: مەندێ: گیایە
eyelash: مژگان: مژیلانک
gazelle: مامز: مامبز: غەزال
generous: مەرد: مەردین
great, big: مەزن: گەورە
guest: مێڤان: داخازکری
happy message: مزگین: خوشی
intention: مەبەست: مەرام
like, similar: مینا: وەکێک
merciful: میهرەڤان: رەحم
pearl: مۆری: مراری
people, nation: ملەت: مللەت: نەتەوە
prince: میر: میران: میرزا
raisin, sultana: مەویژ
shield: مەرتال: مەتال
town: مەدینا: باژێر
(ن)
clover: نەفەل: گیایە
dandled: نازدار: نازاندی
defiant, bold: نەبەرد: نەبەزی
delicate: نارین: بژین
delicate: نازک: نازەنین
famous, well-known: نباڤدار: ناڤ ودەنگ
hunter: نێچیرڤان: راڤدەر
initial: نویبەر: ئاخلێڤە
manifestation, sign: نیشان: شامە
melody: نەوا: ئاواز
modern: نویژەن: سازکری
narcissus: نێرگز: گولە
nation, motherland: نیشتیمان: وەلات
new spring: نویبهار: بهارا نوی
new time: نویدەم: بەر وەخت
request, wish: نیاز: داخاز
tender, mild: نەرمێ: شلێ
valley: نەوال: نەهال
( هـ )
arrival: هاتن: گەهشتن
friend: هەڤال: هوگر
summer: هاڤین: گەرمی
help, aid: هاوار: گازی
comrade: هاورێ: هەڤرێ: برادەر
patience: هەدار: سەبرێ
slow, calm: هێدی: رەحەت: تەنا
dear, valued: هێژا: هەژی
tulip: هەلال: گولە
quit, leave, abandon: هێلان: چوون
poem: هەلبەست: هوزان
bird's nest: هێلین
dill: هەلز: گیایە
hawk: ههڵۆ: بازی
tranquil: هێمن
pomegranate: هەنار
attack: هەرەش: هێرش
pear: هەرمێ: هرمیک
hollyhock: هێرو: گولە
sentimental: هەستیار: پڕهەست
sun: هەتاڤ: تاڤ
modern: هەڤدەم: دەمێ نوی
hope: هێڤی: ئومید
hillside: هەڤراز: نزار
friend: هەڤرێ: هوگر
cloud: هەور: عەور
courtyard: هەوشێ: حەوشێ
moon, lunar: هەیڤ: مەهێ
power: هێزان: زاخ
thousand: هەزار: هزار
smart, alert, awakening: هشیار: ژیر
optimistic: هیڤیدار: پڕ هیڤی
supporter, friend: هوگر: هەڤال
art, skill: هونەر: نەخشڤان
poetry: هوزان: هەلبەست
( و )
conscience: وژدان: هوشدان
destroyed: وێران: کومباخ
homeland, land
land: وارین: زەمین
loss: وندان: بەرزەبون
rain: واران: باران: بارانی
( ی )
beloved: یاردل: خوشتڤی
completely, totally: یەکسەر: راست
divine creature: یەزدا
one soul: یەکجان: یەکروەان
rare: یەکتا: ئێکەمین
solidarity, unity: یەکبون: یەکگرتن
souvenir: یادکار: بیرهاتن
unique: یەکان: ئێکەمین
٢٢-١٢-٢٠٢٠ – دهوک – ئەحمەد عەلی
ENGLISH KURDISH
: activeزیرەک: زڤت
: appeal گازی: هەوار
: dance ئاهەنگ: دیلان، گوڤەند:
ability: کارین: شیان
acute, keen: دژوار: زفتە
alert, keen: چیستە: تێگەهشتی
ancient, old باستان: دێرین، کەڤن، کەڤنار
anxious: دلنیا: دلگر
apology: بەخشین: لێبۆرین
April rose: گولنیسان: نیسانوک
army commander: سەردار
arrival: هاتن: گەهشتن
art, skill: هونەر: نەخشڤان
assistant, helper: ئالیکار: هاریکار
assistant, helper: ئالیکار: هاریکار
attack: هەرەش: هێرش
attentive, awake: بێدار: هشیار، ئاگەهدار، هایدار
auburn: بوزان: ئەسمەر
audience: بینەر: تەماشەڤان
avalanche: بەرفەندە: رەنیا بەفرێ
avenger: تولهلدان: تولڤەکر
bandage, fence: پەرژان: تەعان
banner: پەرچەم: بوکلە
basil: ریهان: ریحان
beautiful eye: چاڤجوان: چاڤجان
beautiful, pretty: جوان: خوشیمانک
belief: باوەر: ئێقین
beloved: پڕڤین: تێرڤین، ڤیاندار
beloved: دلبەر: یار
beloved: یاردل: خوشتڤی
beneficial: ئادان: بهادەر
beneficial: ئادان: بهادەر
bird: بالندە: فڕندە، تەوال
bird's nest: هێلین
blaze: ئارین: ئاریان
blaze: ئارین: ئاریان
blond braid کەزیزەر: جوان:
blonde: زەری: خوشکوک
blue leaf: پەلشین: بەلکشین
blue rose: گولشین
blue water: ئاڤشین
blue water: ئاڤشین
bold, brave: دلێر: دلشێر
bold: بستە: دڵنیا، پشتراست
border, limit: سنۆر: توخیب
bracelet: بازن: بازنک
brave, hero: ئازا: زیرەک
brave, hero: ئازا: زیرەک
brave: دلباز: مێرین
brave: مێرخاس: مێرچاک
brave: ئەگید: عەگید: فێرس
brave: ئەگید: عەگید: فێرس
breeze: شنە: باهینک
bright, brilliant, shining: گەشا: گەشێ
brilliant, glowing: روژین: زێرین
brilliant: رەوشەن: تازە
brown: ئەسمەر: گەورێ
brown: ئەسمەر: گەورێ
button: bud: بشکوژ: بشکۆژ
candle: قەندیل: چرا
carol, ballad: لاڤژە: ستران
cause ئەگەر: سەدەم:
cause ئەگەر: سەدەم:
cautious: پێزان: پێ ئاگەهە، ئاگەهدار
cavalry, brave: فێرس: ئەگید
cavalry: ئەسپار: سویار: فێرس
cavalry: ئەسپار: سویار: فێرس
cell or guard: شانا: شانە
challengeable: ئاوار: هەڤرک
challengeable: ئاوار: هەڤرک
chamomile: بەیبون: بەیبین
chance: بیاڤ: دەلیڤە، دەرفەت
charming: بەژنا: خوشیمانک
cherry: گلیاز: گیلاز
cherry: گێلاز: هەلهەلوک
chilly: سارێ: سرێ
chosen: بژار: هلبژارتی، ژێگرتی
clean, clear: پاک: پاقژ
clean, purified: بژوین: پاقژ، پاک، خاوێن
clear, limpid: زەلال: سافێ: بژین
cliff, rock: زنار: هەلەمیت
cloud: هەور: عەور
clover: نەفەل: گیایە
coddled: بەناز: نازدار، نازەلین
colonel: سەرهەنگ
colorful rose: گولرەنگ: گولا رەنگین
colorful: رەنگین: هەمەرەنگ
completely, totally: یەکسەر: راست
comrade: هاورێ: هەڤرێ: برادەر
conscience: وژدان: هوشدان
cool: فێنک: هوین
cool: مەدەو: نەرم وشل
coquetry: دەلال: نازک
coquettish: attractive: بناز: جوان
coral: مەرجان
couch grass: زیڤان
courtyard: هەوشێ: حەوشێ
creator: چێکەر: ئافراندەر
daily: روژا: روژان
dance ئاهەنگ: دیلان، گوڤەند:
dancing, fun making: دیلان: سەماکرن
dandled: نازدار: نازاندی
danger: خەتەر: مەترسی
dark blond: چۆرو: چۆرێ
dark red, maroon: گەڤەز: قەمەر
dawn: بەربانگ: فەجرێ
dawn: بەیان: سپێدە، سحار
day, sun: روژ: تاڤ
day, sun: روژێ: روژین: روژ
daybreak: بەرتاڤ: روژهەلات
daybreak: ئەلند: سپێدە: بەیان
daybreak: ئەلند: سپێدە: بەیان
daydream, illusion: خەیال: هزر
dear, valued: هێژا: هەژی
decision: بریار: بیریار
deer, gazelle: ئاسکە: ئاسکێ: مامبز
deer, gazelle: ئاسکە: ئاسکێ: مامبز
defender, lawyer: پارێزەر: بەرەڤان، پشتەڤان، هاریکار، پالپشت
defiant, bold: نەبەرد: نەبەزی
delicate rose: گولنارین
delicate ئالووس: نازک:
delicate ئالووس: نازک:
delicate: بهلیجان: نازک
delicate: نارین: بژین
delicate: نازک: نازەنین
demand: request: ئارزو: داخواز، داخاز
demand: request: ئارزو: داخواز، داخاز
departed: ڤەدەر: جودا
desert, wilderness: ئاران: دەشت: لەیلان
desert, wilderness: ئاران: دەشت: لەیلان
desire, yearning: بێری: کەل: کام
destroyed: وێران: کومباخ
diamond: گەوهەر: جەواهر
dill: هەلز: گیایە
divan: دیوان: کوچک
divine creature: یەزدا
downpourرێژنە: شەپین:
dream: خەون
drift, cliff: کەڤی: کنار
dual months: جوتان: جوت مەهە
dwelling, house: خانی: مال
early morning, sunrise: سپێدە: روژهەلات
echo, reflection: ئولان: دەنگڤەدان
echo, reflection: ئولان: دەنگڤەدان
edible grass: مەندێ: گیایە
elegant: بانێ: ژێهاتی
elegant: ئالوس: پێکهاتی
elegant: ئالوس: پێکهاتی
elite or the best selected: بژار: بژارە
energetic, active: چەلنگ: زڤت
enthusiastic, desirable: دلخواز: دلخاز
epic poem, legend: داستان
equal, balanced: ئاراس: ئێکسان
equal, balanced: ئاراس: ئێکسان
eternal, everlasting: هەرمان: سەرمەد
eternal: جاویدان
evident, obvious: دیار: بەیان
excursion: سەیران: دەرچون
expanded: ڤەدان: بەرڤەچون
expert: کارزان: بسپۆر
eyelash: مژگان: مژیلانک
eyelashes: بڕژانگ: مژیلانک، مژول
fairy rose: گولپەری
fairy: فرێشتە: حۆری
falcon: باز: تەیرێ بازی
fame rose: گولناڤ
family home: بابان: مالباب، بابانی
famous in the land: بەرنیاس ئولو:
famous in the land: بەرنیاس ئولو:
famous, well-known: نباڤدار: ناڤ ودەنگ
fan: با وەشاندن باوەشین:
feast, holiday: جەژنە: جەژنێ
feast: شیلان: عەزیمەت
fence: پەرژان: پێژان، پێوان، پاوان، تەعان
fiery, burning شەوتین: ئاگرین:
fiery, burning شەوتین: ئاگرین:
fight, strive: تێکوشین: شەرکەر
fighter: تێکوشەر: شەرڤان
fighter: جەنگاوەر: شەرکەر
fire of life: ئارژین: ئاگرێ ژیانێ
fire of life: ئارژین: ئاگرێ ژیانێ
flag: ئالا: عەلەم
flag: ئالا: عەلەم
flame: ئاگر: گوری
flame: ئاگر: گوری
flame: بلەسە: بزوت
flame: ئارتین: ئاگرین
flame: ئارتین: ئاگرین
flight: رەڤین: بەزین
flood, stream: لاشەر: جوبار
flower: کۆلیلک: گولە
flowing rose: گولبارین
fond: ئەرمان: دلوڤان
fond: ئەرمان: دلوڤان
fool, idiot: دینو: شێتو
foreman, boss: سەرکار: کاربەدەست
fort, protection: سەنگەر: چەپەر
fountain land: کانیوار: جوم وجەلال
fragrant plant: گیابەند
free: ئازاد: بەردای
free: ئازاد: بەردای
freedom: سەربەست: سەربخۆ: ئازاد
freedom: ئازادی: سەربخو
freedom: ئازادی: سەربخو
friend: هەڤرێ: هوگر
friend: هەڤال: هوگر
friendly, merciful: دلوڤان: دوستین
full of confidence: دلگەرم: نەترسوک
garden rose: گولباغ: گولباخ
gazelle, deer: خەزال: مامبز
gazelle: کەژال: غەزال: مامبز
gazelle: مامز: مامبز: غەزال
generous man: جومەرد: جامێرێ مەرد
generous: مەرد: مەردین
genial, gentle: رویگەش: بەربەروژ
genius: بلمەت: ژیر
gift: reward خەلات: دیاری:
gift: دیاری: پێشکێش
glad: بەختیار: بەختەوەر، شاد
glitter, shine: روژنا: روژدا
glowing, burning: سوزان: سوژین
god: خودا: خودێدا
gold rose: زێرگول: گولا زێرین
gold water: زێرئاڤ
gold: زێردا
golden palm: چەنگزێر: لەپزێرین
golden rose: گولازەر
golden: زێرین
goodness, charity، favor: چاکی: باشی
grass: ئاڤزەم: گل وگیا
grass: ئاڤزەم: گل وگیا
great, big: مەزن: گەورە
green: کالێ: کەسکێ
green: کەسکێ: کالێ
grey: گەورێ
grievous: پەروش: خەمدار- نیگەران
guest: مێڤان: داخازکری
guide, instructor: رێبەر: سەرکێش
handkerchief: دەسمال: کەفیک
handsome, pretty: مەدەوجان: خوشکوک
happening: بویەر: رویدان، روداو
happy message: مزگین: خوشی
happy, glad, satisfied: دلخوش: کەیفخووش
happy: cheerful: بەختیار: شاد
happy: شادان: شەیدا
harmony: ئاهەنگ: ئاواز
harmony: ئاهەنگ: ئاواز
hasty: لەزگین: لەزوک
hawk: ههڵۆ: بازی
heart pain: ئاخدار: کوڤەندار، دلکەسەر
heart pain: ئاخدار: کوڤەندار، دلکەسەر
help, aid: هاوار: گازی
high, supreme: بەرزان: بەرزین
high, tall: ژۆرین: ژۆری
high: tall: بلند: بەرز
hillside: بنار: رەخگر
hillside: هەڤراز: نزار
hollyhock: هێرو: گولە
holy, sacred: پیروز: هێژا
homeland, land
homeless: بێوار: بێ جهە، بێ وەلات
honor: کنار
hope, request: خۆزی: داخاز
hope: aim: ئارمانج: ئامانج
hope: aim: ئارمانج: ئامانج
hope: هێڤی: ئومید
hope: ئاوات: هیڤی
hope: ئاوات: هیڤی
hopeful: بەنداوە: هیڤیدار
horizon: ئاسو: ئەلند
horizon: ئاسو: ئەلند
household: بنەوان: کابانی
hug: ئامەز: هەمبێز
hug: ئامەز: هەمبێز
hunter: نێچیرڤان: راڤدەر
hurry: لەزین: لەزێ
icicle: کەڤین: درگێت بەفرێ
icy: بەفراو: شلوڤە
illumination: روناهی: رونی
immaculate heart: پاکدل: دلپاک
informed, smart: بزان: زانا
initial: نویبەر: ئاخلێڤە
intention: مەبەست: مەرام
island: گراڤ: گزیرتە
jewels: زینەت
joker: بەلار: ترانەکەر، سوحبەتچی
jovial, cheery: دەڤکەن: دەڤکەنی: بەشوش
joyful, delighted: کەیفخوش دلشاد
judge: دادوەر: حاکم
judgement: داراز: بریار
justice, fairness: دادوار: دادوەری
justice, fairness: دادیار: دادواری
king: کەیان: مەلک
Kurdish region: بادین: بادینان: بەهدین
laborer: رێنجبەر: پالە
Lamb: بەرخۆ: تێشکی میهێ
lamp, lantern: فەنەر: چرا
land: وارین: زەمین
lantern, lamp: چرا: چراغ
leek plant: کەوەر: قوراد
liberated: رزگار: سەربخۆ
life ژین: ژیان:
life ئەژین: دژین:
life ئەژین: دژین:
light, bright, luminous: ڕووناک
light: sunny: بەروژ: روناهی
light: بهرۆژ: ڕۆناهی
light: ئارونگ: روناهی
light: ئارونگ: روناهی
lightning: بریسک: چریسک
like, similar: مینا: وەکێک
lilac, flower: شلير: گولە
lily, tulip: سوسن: سیسن
lion: بالەنت: شێر
lion: شێر: شێرکو
lionheart: شێردل: دلشێر
listener: گوهدار: گوهدێر
little: بچکول: بچویک، کوچوچ
long live: ژیمان
long road: رێبار: رێک
loss: وندان: بەرزەبون
lost: missing: بەرزە: وندابوی
loudly: دەنگدار: دەنگاوەر
lovable: دلڤیا
love song: دیلوک
love ئەڤین: دلداری:
love ئەڤین: دلداری:
love: ڤیان: ڤین
lover: بهنگین: ئهڤیندار
lover: بەندەوار: ئەڤیندار، دلدار، شەیدا
lover: دلدار: ئەڤیندار
lover: ئەڤیندار: ئاشق
lover: ئەڤیندار: ئاشق
luck ئامەد: بەخت:
luck ئامەد: بەخت:
lucky or trustworthy: ئافرین: بەختێ
lucky or trustworthy: ئافرین: بەختێ
lucky, fortunate: بەختەوار: پڕبەخت
lullaby: لۆری: لورین
lusty: کامسوتی بەنگین:
madam, lady: خاتون: خاتین
madam: بەگیخان: خاتین
manifestation, sign: نیشان: شامە
May: گولان
mayfly: پەروانە: بەلاتینک
meadow, grass, lawn: چیمەن: مێرگ
meadow: ئاڤزهم: چیمهن
meadow: ئاڤزهم: چیمهن
melody ئاواز: دهنگ:
melody ئاواز: دهنگ:
melody: نەوا: ئاواز
merciful دلڤین: ڤینادلی:
merciful: میهرەڤان: رەحم
merry, cheerful: دلشا: دلشاد
message: پەیام: خەبەر
method: رێباز: رێچون
mindful: بیرمەند: هزرڤان، هزرپاقژ،بیرگەش
mirage: مۆران: لەیلان:
mirror: ئاوێن: خودیک
mirror: ئاوێن: خودیک
moat: سەنگەر: چەپەر
modern: نویژەن: سازکری
modern: هەڤدەم: دەمێ نوی
monk or nun: رەبەن: کێلوکا دێرێ
moon, lunar: هەیڤ: مەهێ
moonlight: تریفا: تیشکا هەیڤێ
morning: بەیان: سپێدە
motivation: پالدار: پالپشت
mount foot: بنار: وەرپال، دانگا چیای
mountain climber: شاخوان
mountain: چیا: کەڤر
narcissus: نێرگز: گولە
nation, motherland: نیشتیمان: وەلات
nature: سروشت
neat: desire: longing for: بژین: پاقژ
neck, collar: گەردان: گەردەن
neighbor: جیران
nettle: گەزینگ: گەزینک
new spring: نویبهار: بهارا نوی
new time: نویدەم: بەر وەخت
night-grazing: شەڤین: شەڤ ڤین
night-walker: شەڤگێر: گەروکێ شەڤێ
no life, pine tree: کاژین: نەژیان
noble rose: گولبها
nocturnal: nightly: شەڤدەر شەڤدێر:
nomad, emigrant: کوچەر: کیڤەچەر
nomadic, caravan: رەڤەند: کوچەر
north باکۆر: ژۆری:
nun بێدار: ڕهبهن
officer: سەرباز: زابت
one soul: یەکجان: یەکروەان
only one: unique: enough: بەسێ: هندێ
optimistic: هیڤیدار: پڕ هیڤی
orchard: باخان: باغانڵ
order, command: فەرمان: ئەمر
painful بەژان: بئێش، ژاندار، بژان
partner: بەشدار: پشکدار
partridge: کەوێ: کەو
path-finder, regarded: رێزان: رێزدار
path-finder: رێبین: رێناس
path-finder: رێناس: رێبین
patience: هەدار: سەبرێ
peace: ئاشتی: تەناهی
peace: ئاشتی: تەناهی
peaceful ئامۆش: ئاشت:
peaceful ئامۆش: ئاشت:
peach: خوخێ
pear: هەرمێ: هرمیک
pearl: مۆری: مراری
people, nation: ملەت: مللەت: نەتەوە
perfume ئاونگ: گولاڤ:
perfume ئاونگ: گولاڤ:
permission: رێدان: هێلان
perseverance, duration: دومان: دەمکێش
petal rose: پەرگول: گولپەر
petite: کنێ: کچکوک
pigeon, dove: کەڤوک: کوتر
plait or branch: گولی: بسک
poem: هەلبەست: هوزان
poetry: هوزان: هەلبەست
pomegranate: هەنار
power: هێزان: زاخ
powerful, strong: خورت: خورتو
pretty rose: گولشەنی: قەشەنگ
pretty, beautiful, charming: سپەهی: خوشیمانک
pretty, youthful: جوان: خوشکوک
pretty: قەشەنگ: جوان
prince: میر: میران: میرزا
product: work بەرهەم: ژێهات:
profitable: ئادان: مفادار، سودمەند، بەپیت
profitable: ئادان: مفادار، سودمەند، بەپیت
promise: بالەنت
promise: پەیمان: سۆز
prose: پەخشان
proud: سەربلند: سەرفراز: کوبار
proud: ئەزوەر: شاناز
proud: ئەزوەر: شاناز
pure white: سیسێ: کەژێ
pure: باوەند: رەسەن
quit, leave, abandon: هێلان: چوون
radiant beauty: کەژێ: کەژال
rain rose: گولباران
rain: واران: باران: بارانی
raisin, sultana: مەویژ
rare: یەکتا: ئێکەمین
ray of light: تیشک
red rose: ئالال: هەلال
red rose: ئالال: هەلال
red rose: سورگول: گولا سور
reliving: ڤەژین
remedy: دەرمان: چارەسەر
request, wish: نیاز: داخاز
resistance: بەرخودان: سنگەر
resorts: زوزان: فەرەشین
respect, honor: رێزین: رێزان
resurrection: ڤەژین
retarded: ڤەمان: ڤەهێل
return, comeback: ڤەگێر: زڤرین
right: راست: باور
ripe: بەهین: بەیین، زەربون
river: ریبار: جەلال
rock: کەڤر: بەر
rose perfume: گولاڤ
rose time: دلگول: دەمێ گولێ
rose: بشکوژ: بشکوفک، کولیلک
rosy face: روگول: رویگول
rosy sun: روژگول
saddle: پالان: زین
saddle: زین
saddle: زینێ
scatter: بژیان: بژین: ژێکبەلاڤبون، بژالەبون
scattered: بژیا: بژیان
scholar: زانا: زانیار
science: زانست
sea, ocean: بەحر: دهریا
sea: زەریا: دەریا
sentimental: هەستیار: پڕهەست
shade, shadow: سیبەر: سیتافک
shade: umbrella: سیوان: سیهوان
shadow, canopy: سیتاڤ: سیبەر
Shepard: milkwoman: بێریڤان: شیردوش
shield: مەرتال: مەتال
shining: پڕشەنگ: تیرێژ، چریسکدار
shore: بەراڤ: بەر ئاڤ
shouting river: سيروان
shy, bashful: شەرمەند: شەرمین
side: لایەن: ئال
sigh: کەسەر: ئاخینک
sigh: ئاخین: ئاخینک
sigh: ئاخین: ئاخینک
sight, view: دیمەن: وێنە
sight: vision: بیناهی: دیتن: نرین
sighئاهین: ئاخین، ئاخینک:
sighئاهین: ئاخین، ئاخینک:
silver: زیڤ
Sirius star: گەلاڤێژ: ستێرە
sky: ئاسمین: ئاسمان
sky: ئاسمین: ئاسمان
slave, captured: بەندی: دیل، ئێخسیر، گرتی
slim: بانهشین: بهژن زراڤ
slope: پەسار: زنار
slope: پەسار: هەلەمیت
slow, calm: هێدی: رەحەت: تەنا
smart, alert, awakening: هشیار: ژیر
smart: پڕزان: پڕژێر
smart: رەندێ: ژێهاتی
smile: بشکورین: گرنژین
smiling face: رویکەن: بەشوش
smiling: بشکورین: کەنین، گڕنژین
smoke: دۆمان: مژ وموران
snow shovel: بەفرێ: بەفرین
snow: بەیسە: بەفر، سەهول
snowdrop flower: بەفرین: لولاڤ
snowing: برفهات: بەفرهات
snowshoe: لیان
snowy: بەفران: بەفرین
snowy: بەفراو: لولاڤ، شلوڤە
sociable: شەڤگەش: ڤەبی
social: بێژهوان: سۆحبهتخوهش
soft: بهخشین: نازک
solid, firm: بلەنت: ئاسێ
solidarity, unity: یەکبون: یەکگرتن
song: ستران: لاڤژە
sort ئازین: ئاوا، شێوه:
sort ئازین: ئاوا، شێوه:
soul heart: دلجان: جانا دلی
sour cherry: بەلالوک: هەلهەلوک
souvenir: یادکار: بیرهاتن
spark, vestige, trace: چریسک: چروسک
spark: پرشەنگ: شەنگێ
splendid: بهگی: کوبار
spring flower: گولبهار
spring rain: تاڤان: تاڤ
spring, fountain: کانی: جوم
spring: بهار: بەهار بوهار
spring: کارێز: کانی
sprout, shoot: ئاژدا: پشک یان بشک
sprout, shoot: ئاژدا: پشک یان بشک
star: ستێر
star: ئەستێرە: ستێر
star: ئەستێرە: ستێر
stay behind: ڤەهێل: ڤەمای
steel: پولا: پیلا: مفرەق
steep slope: ئاسێ: رکە
steep slope: ئاسێ: رکە
stem: بێلم: بستیک
storm: باهوز: بابەلیسک
storm: باهۆز: بابەلیسک، هڕەبا
storm: زريان
stream, river: چەم: رویبار
striking power: ئاکام: زۆرهێز
striking power: ئاکام: زۆرهێز
struggle: لڤین: خەبات
struggler: دوزان
subtle: کوبار: مازن
summer: هاڤین: گەرمی
sun rose: گولروژ
sun: هەتاڤ: تاڤ
sunbeam, sunlight: تیرێژ: تیروژک
sunflower: گولبەروژ
sunlight: روژدا: تاڤدان
sunny: بینا: رۆناک
sunrise: sunshine: روژهات: روژهەلات
superior: سەردەست: گەورە
supporter, friend: هوگر: هەڤال
sustenance: ژیار: ژین
sweet: دلارە: شرینوک
sweetheart: بەردل: خوشتڤی
tangle ئالان: ئالیان:
tangle ئالان: ئالیان:
target, aim: ئارمانج: ئامانج
target, aim: ئارمانج: ئامانج
teacher, master: سەیدا: ماموست
tender, mild: نەرمێ: شلێ
the brave, the warrior: ئەگید
the brave, the warrior: ئەگید
the month of March: ئادار: ئاڤدار
the month of March: ئادار: ئاڤدار
thousand: هەزار: هزار
tie, connect: بەستن: پێکڤەگرتن
tiger: پلنگ
to know by heart, to be sure دلنیا:
torrent: زۆرئاڤ: شەپی
tower: برجە: بورجێ
town: مەدینا: باژێر
tranquil: هێمن
traveler, passenger: رێڤنگ: گەروک
treasure or young لاو: گەنج
tree shade: سیهدار: سیبەر
trembling, shaking: لەرزان: لەرزین
triumphant, winner, proud: سەرفراز: سەرکەڤتی
triumphant: زال: سەرکەڤتی
tulip: لیلوز: لالە
tulip: هەلال: گولە
tune, melody: ئاواز: سەلیقە
tune, melody: ئاواز: سەلیقە
type, sort, style: ئادگار: شێوە، شێواز، سیما
type, sort, style: ئادگار: شێوە، شێواز، سیما
unique: یەکان: ئێکەمین
universe, world: گەردوون: جیهان
upward: ژێلەل: ژێهەل
valley: نەوال: نەهال
value: بایەخ: بها، پویتە
vigilant, careful: شیار: هشیار
violet: بنەفش: بنەڤش: گولە
vision, sight: بێناهی: بینین، دیتن
visitor: دیدار: دیدەڤان
vivid: بهوران: چهلهنگ
walnut: گویزێ
wanderer: کاروان: بازرگان
warm: بەتین: گەرم
warrior, fighter: شەرڤان: شەروان
water color: ئاڤرەنگ: کەژێ: سپیتالە
water color: ئاڤرەنگ: کەژێ: سپیتالە
water stopper: دەراڤ: دەرێ ئاڤێ
water: ئاڤان: ئاڤێ
water: ئاڤان: ئاڤێ
waterfall: سولاڤ: سیلاڤ
wave: شەپول: پێل
wealthy: ئوزان: دەولەمەند
wealthy: ئوزان: دەولەمەند
well, fine: رەند: جان
well: بارین: باش
whirlwind: باگەر: باگر
white: بۆزۆ: سپی
whole: ئاهن: هەمیان
whole: ئاهن: هەمیان
willow: بەناو: صەفصافک
wind fall بارێژ: باقوت
wind, storm: زیلان: باهۆز
wise, smart: ژیر: زانا
wise: دانیار: زانیار
without share: بێبار: بێ باهر، بێ بەش
wood pigeon: قومری: تڤیرک: کەڤوک
wooden: دارین
worker, labor: پالە: کرێکار، کارکەر، شولکەر
world, globe: جیهان: دنیا
wounded بریندار: زامدار، کوڤەندار، دلکەسەر
yellowish: زەرێ
yodel: لیلان: ستران
young man: لاوین: تولاز
youth heart: دلجوان: گەنج
youth: young بەنگین: سالار، بەختەوەر، گەنج، سنێلە
KURDISH ENGLISH
بابان: مالباب، بابانیfamily home
بارێژ: باقوت: wind fall
باستان: دێرین، کەڤن، کەڤنارancient, old
باکۆر: ژۆری: north
بالندە: فڕندە، تەوالbird
بانهشین: بهژن زراڤ slim
باهۆز: بابەلیسک، هڕەباstorm
باوەند: رەسەنpure
بایەخ: بها، پویتەvalue
بچکول: بچویک، کوچوچ little
بڕژانگ: مژیلانک، مژولeyelashes
بریندار: زامدار، کوڤەندار، دلکەسەرwounded
بژار: هلبژارتی، ژێگرتیchosen
بژوین: پاقژ، پاک، خاوێنclean, purified
بژیان: بژین :ژێکبەلاڤبون، بژالەبونscatter
بستە: دڵنیا، پشتراستbold
بشکورین: کەنین، گڕنژینsmiling
بشکوژ: بشکوفک، کولیلکrose
بنار: وەرپال، دانگا چیایmount foot
بنەوان: کابانیhousehold
بهخشین : نازک soft
بهرۆژ: ڕۆناهی light
بهگی: کوبار splendid
بهلیجان: نازک delicate
بهنگین: ئهڤیندار lover
بهوران: چهلهنگ active
بویەر: رویدان، روداوhappening
بۆزۆ: سپی white
بیاڤ: دەلیڤە، دەرفەت chance
بێبار: بێ باهر، بێ بەشwithout share:
بێدار: ڕهبهن nun
بێدار: هشیار، ئاگەهدار، هایدارattentive, awake
بیرمەند: هزرڤان، هزرپاقژ،بیرگەشmindful
بێژهوان: سۆحبهتخوهش social
بینا: رۆناک sunny
بێناهی: بینین، دیتنvision, sight
بینەر: تەماشەڤانaudience
بێوار: بێ جهە، بێ وەلاتhomeless
بەختیار: بەختەوەر، شادglad
بەخشین: لێبۆرینapology
بەرخۆ: تێشکی میهێlamb
بەرنیاس ئولو: famous in the land
بەژان: بئێش، ژاندار، بژانpainful
بەشدار: پشکدارpartner
بەفراو: لولاڤ، شلوڤەsnowy
بەگیخان: خاتینmadam
بەلار: ترانەکەر، سوحبەتچیjoker
بەناز: نازدار، نازەلینcoddled
بەندی: دیل، ئێخسیر، گرتیslave, captured
بەندەوار: ئەڤیندار، دلدار، شەیداlover
بەنگین: سالار، بەختەوەر، گەنج، سنێلەyouth: young
بەهین: بەیین، زەربون ripe
بەیان: سپێدە، سحارdawn
بەیسە: بەفر، سەهول snow
پارێزەر: بەرەڤان، پشتەڤان، هاریکار، پالپشتdefender, lawyer
پاک: پاقژclean, clear
پالە: کرێکار، کارکەر، شولکەرworker, labor
پڕزان: پڕژێرsmart
پڕشەنگ: تیرێژ، چریسکدارshining
پڕڤین: تێرڤین، ڤیاندارbeloved
پێزان: پێ ئاگەهە، ئاگەهدارcautious
پەرژان: پێژان، پێوان، پاوان، تەعان fence
پەروش: خەمدار- نیگەرانgrievous
پەسار: زنار slope
تاوسان: هاڤین، هاوین summer
ترێفە: تیشک وتاڤێت هەیڤێmoon ray
تلوڤە: فێقیێ پێگڤە cluster
توخیب: سنۆر، مەرز border
توڕین: زیزبون، توندبون، سلبون furious
تویژەر: لێکۆلەر، ڤەکۆلەرresearcher
تۆرەڤان: وێژەڤان، ئەدیبwriter, composer
تیروژ: تیشکا روژێsunray
تێکۆشەر: شۆرەشگێر، شۆرشڤانfighter
تیمار: دەرمان، چارەسەریremedy
تەڤی: تاڤی، رێژنە rainfall
تەنگەزار: پەریشان، ئالۆز puzzled
تەیرۆ: فژلۆک، تەڕگ، تەرزە hailstones
جاندار: گیاندارsacrifice
جوامێر: جۆمەرد، مەردgenerous
جوتیار: وەرزڤان، جۆتکار، چێنەرfarmer
جۆبار: جۆکا مەزن creek
جۆڤان: کەڕاخ creeker
جێگر: شوینگر representative
جێنەر: جوتیار، جوتکار، وەرزڤانfarmer
جەڤەنگ: هێما، شەقل symbol
جەگەر: مێلاک، جەرگ، کەزەlung
جەلال: جۆم، چەم، رویبارriver
جەنگ: جەنگۆ، شەر، لێککەڤتنwar
چاڤشین: رەنگێ چاڤیblue eye
چاکڤین: ڤیانا راستtrue love
چالاک: زیرەک، چەلەنگ active
چراڤ: سولاڤ waterfall
چڕۆ: بشکوژا دارێbuds
چنار: دارهک tree
چنین: قرفاندن، ژێڤەکرreaping, picking
چهلهنگ: رند :ژێهاتی profound
چولی: کەسێ ل چولیdesert
چیان: ژچیایmounters
چیایی: چیاڤان، شاخەوانmountaineer
چیچۆ: بچویک وخوشکوک chicken
چیمهن: گیا، شیناهی meadow
چەپەر: سەنگەر، خەڵ barricade
چەتۆ: رێبەر، چەتە، رێگرmercenary
چەکدار: خودان چەکwarrior
حۆری: جان fairy, pretty
حەلێ: جانbeautiful
خانەمێر: میرخان، مەزنێ میران prince
خاوێن: پاقژ، بژین، بژوینclean, pure
خوشین: خوشێ، جوانpretty, tender
خوشەڤی: خۆشتڤی، خۆشەویستbeloved
خۆزی: خوەزی، هیڤی، ئومیدhope
خۆسەر: جودا، سەربخوindependent
خۆشوار: وارەک ێ خوشgood land
خەبات: کار، بزڤین، هەولدان، تێکوشینstruggle
خەلەف: تیڤکلێ دارێ،قەلپێ دارێtree rind
خەم: خەمێ، کەسەر، پەریشانیgrieve
خەمگین: خەمدار، پەریشانworried
خەملین: خەملاندی، رازاوەdecorated
خەمۆ: خەمخۆر، خەم هەلگر careworn
خەندان: دەڤکەنیlaughable
خەندە: خندە، کەنی، بشکورینlaughter
خەوین: خەوتەsleeping
دابین: بەرهەڤ، ئامادەready
دادوەر: دادڤان، حاکم، قازیjudge
دارا: هەیی، زەنگین wealthy
داڤین: داڤ trap
داماو: دامای، دلمای، پەریشانgloomy, dismal
دانەر: چێکەر، ئاڤەکەر، نژیارbuilder
داهات: بەر، بەرهەم، ژێهاتproduct
دژوار: هار، تیژfurious
دلتەر: گەنج، جحێل، تۆلازyoung
دلخاز: دلڤین، خوشڤینchosen
دلخوین: دلبرین، خەمدار worried
دلژار: دل چرمسی، خەمگینgloomy
دلژار: دلشکەستی، خەمگین، پەریشانheart broken
دلسۆز: دلسۆژ، خەمخۆرdevoted
دلسۆژ: دلسوژ، خەمخۆر، حەژێکەرheart burned
دلشاد: دلخوش، بەختەوەر، کەیفخوشjoyful, cheerful
دلشێر: ئازا، نەترس، عەگید، مێرخاسlion heart
دلمان: سل، زیز، تۆرەnervous
دلوڤان: لێبۆر، خوڤیک self-loving
دلین: دلنەرم، دلنازکloving, tender
دویروار: ئاوەرە، کوچبەرemigrant
دویرۆکڤان: مێژونڤێس، دویروکنڤێسhistorian
دۆست: هەڤال، هۆگر، برادەر، دەستەبراfriend, comrade
دیار: ئاشکرا، خویاlucid, evident
دیدار: ههڤدیتن dating
دیدەڤان: بینەر، چاڤدێرwatching
دێران: وێرانdaring
دیلبهر: رند، جوانpretty: handsome
دەشتی: چولی، ل بەریێdesert
رابین: هەستان، بەرهنگاریfacing
رازان: راژان، نڤستنsleep, lying down
راڤیار: راڤکەر، نێچیرڤان hunter
راڤە: شرۆڤەکرن expressing
رامان: مەبەست، مەخسەد، مەرەم intention
رامان: هزر، بیر وبوچونidea, thought
رحان: بێهنخوشodorous
روانگە: دیتنmeeting
روباد: رێ نیشاندەر، کەوێ نێرmale partridge
روندک: فرمێسک، هێسترeyedrop
رووپەل: رویگەشlit, lighted
رۆخسار: روی، دێمface
رۆژڤین: حەژ رۆژێ دکەتsun loving
رۆژگار: سەردەم، دەم، چاخcentury, time
رۆژین: وەکی رۆژێsunny
رۆمان: چیروکا درێژnovel
رۆناک: رەوشەن، روناهی، رویگەشshiny
رێبار: رێڤینگ، رێبوارtraveler
رێبین: رێناس، ریزان، رێبەرguide
رێبەر: رێزان، رێناس leader
رێناس: رێزان، رێبەر، شارەزاguide
رێنجبەر: پالە، کارکەر، کڤێکارlabor
رێوان: رێبەر، رێڤینگcaravan
رەسەن: پاک، خۆرستیeloquent, fluent
رەڤین: بازدان، غاردان، رەڤۆکescaping
رەکەن: رویکەنیlaughing
رەنگین: رەنگا ورەنگ، هەمەجۆرcolorful
رەنی: رەنۆ، ئاشویت، نهیانا بەفرێavalanche
رەهێل: بارانا شەپی: torrential rain
زال: پیر، کالaged
زانا: زانەر، دانا، ژیرsmart
زلفێ: بسک، جێنیکlock
زهریا: دهریا sea
زوزان: کویستان، فەرەشین summer resort
زیڤار: هەژار، نەدار miserable
زیمار: نال نال، گریcry
زیمار: نالنال، گری weeping
زێندی: زندی، ساخ، ژیندارalive
زەری: ژنکا جوان، کچکا جانpretty
ژڤان: ژوان dating: promise
ژۆرین: بلند high
ژیار: ژیان، ژین life
ژێگر: بژارە، هەلبژارتی chosen
ژین: زیندکیliving
ژێهاتی: هەژی، هێژاregarded
سارون: نێچیرڤان، راڤکەر، راڤیارhunter
سازڤان: موزیکژەنmusician
سازگار: ساخلەمhealthy
ساگار: سادە، ئاسان، ساناهیeasy, simple
سامال: ساهی، ڤەبیshining
سپەهی: رەند، شەنگ، جوان، دەلالpretty, lovely
سروشت: دیمەن، وێنەرnature
سویار: فێرس: horseman
سویلاڤ: تاڤکە، بافل، تاوگە، هەلدێرwater fall
سۆزان: سۆزین promise
سیپەل: پێل، شەپولwave
سیسێ: سپی، کەڤەرfully white
سێڤۆ: ژسێڤیapple
سێڤێ: جان وەکی سێڤیpretty as apple
سەدەم: ئەگەر : cause
سەرچل: نەترس، مێرخاسbold man
سەردار: پێشەوا، رێبەرleader
سەردەم: دەمێ بەردەوام، هەر وهەرeverlasting
سەرمەست: سەر خوشdrunken
سەرهات: رویدان accident
سەمیان: خودان، مەزنێ household
سەهەند: سیبەرshade
شاپیل: سیپەل، پێل، شەپولwave
شاخوان: چیاییmount
شادمان: خوشحالglad
شامەت: خال، نیشانsign, mark
شاناز: شەهناز، نازدارproud
شانە: شلخا مێشا هنگڤینیhoney cell
شانەشین: زۆزان، کویستانsummer resort
شاهەنگ: شاها مێشێت هنگڤینیhoney queen
شڤان: شوان shepherd
شلێر: گول نوخین، گولا لالەtype of flower
شنیار: شوینوارruin
شیان: کارین، توانین، بهێز، بزاخpowerful
شیراڤ: ئاڤا زهلالاpure water
شێرزاد: کورێ شێری، دلێر، مێرخاسlionheart
شیلان: زاد، خارن feast
شێواز: شێوە ، رەنگ، ئاوا، تەرز sort, type
شەپال: شێرا مێ، تێشکا شێریwoman lion
شەپرزە: ئالۆز، شەپلی، مژویلbusy
شەپول: پێل، شلقادهاڤێت wavy
شەرڤان: شەرکەر، چەکدارwarrior
شەرمین: حەیادارbashful
شەڤگەڕ: شەڤگێرnightwalker
شەکار: چیمەن، مێرگmeadow
شەمام: شەماموک muskmelon
شەمێ: شەمام، موم، شەمالکcandle
شەنگست: بنیات، بنواشەfoundation
شەوتین: ئاگرین fiery, burning
شەونم: خوناڤ، ژالە، ژیلاdew
شەیدا: ئەڤیندار، دلدارlover
فریگ: تازه، جوان lovely
فهراشین: زۆزانهک summer resort
فێنک: هینmoderate, mild
فەرسەند: هەل، دەرفەت، دەلیڤەchance
فەرهاد: فەریاد، هاوارappeal
فەلەک: دنیا، زەمان orbit
فەنەر: فند، چرا، مۆم، کندیلlamp: lantern
ڤاڤێرتی: ڤاڤارتی، ژێک جادا division
ڤیان: ئەڤین، خوشەویستیlove
ڤیزار: قێری، هەوارcrying
ڤینوار: گەلەک حەژ وەلاتی خو دکەتhomeland loving
ڤێنێ: ئەڤینی، دلبەری، خوشەویستیfancy, passion
ڤەژن: تێهن، گەرماwarm
ڤەهین: ڤەهاندن، هوزانڤانcompose
قارەمان: قەهرەمان، پەهلەوان، عەگید، فێرس warrior
قێرین: هەوار، گازیshouting, yelling
قەلەندەر: هەژار، دەروێشmiserable
قەنتار: تەرازی، قەپانbalance
کارزان، شەهرەزاexpert
کاملان: گەهشتیripen
کانی: کەهنی، چەشمە، ژێدەرfountain
کنێ: کورتێshorty
کوچەر: رەڤەند، خێلاتemigrant
کەژێ: سپی، سیس white
کەسەر: کوڤان، خەمpain
کەڤرین: چیایێ: mountaineer
کەڤۆک: کوترpigeon
کەڤی: پنیێت بەفرێنە spot of snow
کەهی: فێرکری، مالوفیdomestic
گابان: گاڤانcowboy
گارە: چیایەmount
گازی: بانگ، دەنگێ بلندscream
گراڤی: خوشتڤی beloved
گرفتار: ئالۆز، پەریشانworried
گریان: گرین، روندک باراندنcrying
گلیا: گازندە، لۆمه complaint
گهڤهز: رهنگێ سۆر red color
گهورێ: رندێ، ئهسمهرێ grey
گولبهند : قهفتا گولان bunch of roses
گولبین: گولا ب بێهنrose smell
گولستان: بهخچێ گولان rose garden
گولشهنی: گولشهن nice rose
گولێ: ژگولێrosy
گۆزهل: رهنگێ کهسک green color
گەردەن: ستۆ، حەفک، قڕکneck
گەهین: گەهشتنripen
لار: لارا، گەلەکا جوانpretty
لانە: هێلین، لەندnest
لاوین: دەلال، جوان، خشکوکhandsome
لێزان: بسپۆر، زانا، شارەزا expert
لەرزان: لەرزین، هژیانshivering
لەزگین: پێ سڤک، سرت swift
لەوەند: لاوێ چان، گەنجyoung
لەیلان: بیابان، چۆل، دەشتdesert
مازن: مەزن، گەورە، زەخمbig
مسری: نازک :زراڤێ: slim
مشەختی: کوچی، ئاوەرە emigrant
مێڤان: مێوان، مەیمانguest
مەلویل: پەریشان، دامای، پوسیدەworried
مەلەڤان: ئاڤباز، ئاڤژەنswimmer
نارینک: نارێ، بویک، سترانا خەمدارbride, sad song
ناسیار: بەرنیاس، ناڤدار، ب ناڤ ودەنگfamous
نالین: گرین، گریانweeping
نهاری: خەمگین، خەمدار mourner
نهرمۆل: کوبار، نازک delicate
نیبەر: نویبەر، نیبارnew crops
نیدەم: چاخێ نوی new time
نیرۆژ: رۆژەکا نوی، نەڤرۆزnew day
نیڤیان: نیڤین، نوی ڤین، ناڤەند new love
نیوار: نوی وارnew land
نەبەز: نەرەڤdaring
نەدیار: بەرزە، بزر، وندا، هندابون lost
نەژاد: بنەکوک، رەچەلەک source
نەوال: نهال، دۆل، گەلیvalley
هاترۆژ: رۆژهات، دەمهاتsunrise
هاریڤان: هاریکار، ئالیکار، پشتەڤانdefender
هاریکار: ئالیکار، یارمەتیدەرsupporter
هاودل: ئێکدلone heart
هاوژین: هەڤژینwife
هزار: بلبل، هژمار lark, thousand
هزر: بیر، دیتن، بۆچونopinion, idea
هزرەت: داخاز، هیڤی، ئاواتhope, request
ههڤرێ: ههڤال friend
هویرێ: بەژن کورت: slender
هۆزان، هەلبەستpoem
هێژا: رێزدار، بەرێز- هەژی، ژێهاتیhonored, regarded
هینێ: هوین، فێنک، سارwarm, breezy
هێور: هێدی، تەنا، ئارامtranquility
هەتاو: حەتاڤ، تاڤ sun
هەدار: خودار، ئارام، سەبرpatience
هەرسی: رۆندک، هێستر، فرمێسکeye drop
هەرمان: نەمریimmortal
هەژار: ژار، بەلنگاز، پەریشانpoor
هەژار: ژار، بەلنگازmiserable
هەژان: هەژین، هەژیان، لەرزینshivering
هەستیار: نازک، تەنک: delicate, tender
هەڤچەرخ: هەڤچاخ، هاوچەرخ، هاوکات، هاودەم modern
هەڤهزر، هەڤبیرsame opinion
هەلات: دەرکەت shining
هەلبون: هەلبین، گەشبونdelightful
هەلز: گیایە type of grass
هەمایل: حەماییل، نڤشتی، بازبەند amulet
هەوەخان: حاوا خانeve
هەیام: چەندەک، ماوەیەکmoment
هەیڤ: مانگ، مەها سالێlunar
هەیهات: بەخت، ئێغبالchance
وار: وەلات،خاک، نشتیمان homeland
وارڤین: وەلات ڤین: homeland loving
وێرا: دلێر، نەترسbrave, bold
وێزان: توانین، شیان، کارین daring
وێژەر: تۆرەڤانauthor
وەرین: وەریان، وەرهان، هەلوەرینfalling down
وەناز: نازدار، بەنازfondled
ئاخدار: کوڤەندار، دلکول، دلکەسەرheart pain
ئاخدار: کوڤەندار، دلکەسەر heart pain
ئاخین: ئاخینک sigh
ئادار: ئاڤدار the month of March
ئادان: بهادەر beneficial
ئادان: مفادار، سودمەند، بەپیت profitable
ئادان: مفادار، سودمەند، بەپیتprofitable
ئادگار: شێوە، شێواز، سیماstyle
ئادگار: شێوە، شێواز، سیماtype, sort, style
یارا: ئارا، هەڤالینی، دوستایەتی beloved
یارا: ئارا، هەڤالینی، دوستایەتی beloved
ئاراس: ئێکسان equal, balanced
ئاران: دەشت: لەیلان desert, wilderness
ئارتین: ئاگرین flame
ئارزو: داخواز، داخاز demand: request
ئارژین: ئاگرێ ژیانێ fire of life
ئارمانج: ئامانج hope: aim
ئارمانج: ئامانج target, aim
ئارونگ: روناهی light
ئارین: ئاریان blaze
ئازا: زیرەک brave, hero
ئازاد: بەردای free
ئازادی: سەربخو freedom
ئازین: ئاوا، شێوه : sort
ئاژدا: پشک یان بشک sprout, shoot
ئاسکە: ئاسکێ: مامبز deer, gazelle
ئاسمین: ئاسمان sky
ئاسو: ئەلند horizon
ئاسێ: رکە steep slope
ئاشتی: تەناهی peace
ئافرین: بەختێ lucky or trustworthy
ئاڤان: ئاڤێ water
ئاڤرەنگ: کەژێ: سپیتالە water color
ئاڤزهم: چیمهن: meadow
ئاڤزەم: گل وگیا grass
ئاڤشین blue water
ئاکام: زۆرهێز striking power
ئاگر: گوری flame
ئالا: عەلەم flag
ئالال: هەلال red rose
ئالان: ئالیان tangle
ئالوس: پێکهاتی elegant
ئالووس: نازک : delicate
ئالیکار: هاریکار assistant, helper
ئامۆش: ئاشت peaceful
ئامەد: بەخت: luck
ئامەز: هەمبێز hug
ئاهن: هەمیان whole
ئاهین: ئاخین، ئاخینک: sigh
ئاهەنگ: دیلان، گوڤەند: dance
ئاهەنگ: ئاواز harmony
ئاوات: هیڤی hope
ئاوار: هەڤرک challengeable
ئاواز: دهنگ melody
ئاواز: سەلیقە tune, melody
ئاونگ: گولاڤ perfume
ئاوێن: خودیک: mirror
یاوەر: هەڤال، دۆست، هاورێfriend
یاوەر: هەڤال، دۆست، هاورێfriend, comrade
ئوزان: دەولەمەند wealthy
ئولان: دەنگڤەدان echo, reflection
ئەرمان: دلوڤان fond
ئەرمان: دلوڤانfond
ئەزوەر: شاناز proud
ئەژین: دژین: life
ئەسپار: سویار: فێرس cavalry
ئەستێرە: ستێر star
ئەسمەر: گەورێ brown
ئەڤین: دلداری love
ئەڤیندار: ئاشق lover
یەکدل: ئێکدلone heart
یەکدل: ئێکدلone heart
یەکرێ: هەڤهزر، هەڤبیرsame opinion
ئەگید : the brave, the warrior
ئەگید: عەگید: فێرس brave
ئەلند: سپێدە: بەیان daybreak
یەمان: مەفەر، قورتالno escape
8-1-2021 / DUHOK: AHMED ALI HASAN