Duitsland
Jun 26 - Jul 5
Woensdag 26 juni
Een grandioos ontbijt werd ons voorgeschoteld op het terras. Diverse verse broodjes, gekookt eitje, kaas, vlees, jam, vers fruit, etc. Met de koffiemachine binnen handbereik bleven we gezellig verder klessebessen. Daarna gingen we wandelen. Eerst met één auto naar Kabinenbahn Hexentanzplatz in Thale. Met de kabelbaan omhoog. De legendarische “heksendansplaats” ligt op 454 meter hoogte en kijkt uit over het Bodedal. Vroeger zou deze plaats door bos- en berggodinnen zijn bezocht om er wilde feesten te houden.
De heksendansplaats biedt een verrukkelijk uitzicht over het noordelijke Harz-voorland en er bevinden zich een bergtheater, het Walpurgismuseum, een dierentuin, een rodelbaan voor alle seizoenen en een berghotel. Aan de uitgang van het Bodedal ligt ook nog de Rosstrappe, een meer dan 400 meter hoge granietrots tegenover de heksendansplaats.
We wandelden ongeveer 6 km terug over de Harzer Hexenstieg.
Op de terugweg zijn we gestopt bij Braugasthof Brauner Hirsch (Sophienhof). Het idee was een ijsje, maar John wilde weer zo’n overheerlijke huisgemaakte braadworst en toen namen wij drieën een Jagdsuppe. Hartstikke lekker. Daarbij dronken we huisgemaakt donker bier. Kortom, genieten! Toen toch weer op huis aan voor een siësta. ‘s Avonds had Sitta lekkere hapjes voorbereid en gingen maiskolf, gevulde harmonica aardappel, kleine worstjes op de BBQ. Ook deze avond veel gesproken over DDR versus westen, voordelen en nadelen. Verder kregen we ook heel veel tips wat we zeker nog in de Harz moeten gaan zien! Maar ook wat verder weg in Duitsland. Later op de avond barstte het onweer los. Geen elektra meer, maar gelukkig wel zaklampen, zodat we de weg naar de badkamer konden vinden. In de carport met dj John gedanst en toen toch maar naar bed!
Donderdag 27 juni
Sitta moest vroeg werken. Wij lagen - ondanks de warmte - nog op apegapen.
Nu werden we in de watten gelegd door Ingo. Wel verklapte hij dat Sitta alles al had klaargezet. We besloten te gaan fietsen zonder Tinus. Één hoek om en we zaten al tussen de landerijen. Nog geen kilometer verder sloot Tinus aan. Die vond het stijlloos dat we hem achterlieten. We fietsten door de Vosperre Hassel, langs één van de vele stuwmeren en over de stuwdam. Tinus heeft in het meer verkoeling gevonden en drinkwater. Terug moest Ingo even werken en gingen John en ik op de fiets Hasselfelde verkennen. Tinus bleef opnieuw, maar nu echt, in de tuin. Hasselfelde is één van de vele Luftkurorten in dit deel van de Harz! Het schijnt dat hier de zuiverste lucht is. Het dorp stelt verder weinig voor. Het station is wel grappig: een oude stoomlocomotief en een sneeuwschuiver voor smalspoor. Van oude railsen is een bank gemaakt. Van een oud wielonderstel een tweezitter. Enfin, reuze grappig. Er zijn 222 smalspoor trajecten. Voor de liefhebbers: er is een speciaal boekje om te laten afstempelen.
We fietsten nog langs de vakantiehuisjes en toen terug. Einde ochtend heeft Ingo ons meegenomen naar Teufels Mauer (muur van de duivel). Ook dit is weer zó mooi!
De tekst op deze banner helpt hopelijk om vervuiling tegen te gaan.
Toen nam hij ons mee naar het houten huis in Todtenrode. Ongelooflijke fraai en leuk houtsnijwerk. Het idee om hier te lunchen lieten we varen. Er kwam net een grote groep aan. Dus gingen we naar de Rappbode-dam. Daar zijn nog drie hoogtepunten van de Harz te bewonderen, de "Titan" hangbrug, de "GigaSwing" en de Megazipline.
De TitanRT is zo ongeveer 's werelds langste hangbrug. Het heeft een totale lengte van 458,5 meter en loopt langs de damwand van het Bode-stuwmeer. Op het hoogste punt kijk je 100 meter naar beneden.
Direct onder de Titan-RT bevindt zich een wel heel aparte belevenis. De "GigaSwing" is de meest spectaculaire slingersprong van Europa. Alleen of in tandem, de moedigste van alle Harz-bezoekers storten zich in de diepte.
Ernaast - erover is tenslotte de megazipline van ruim één kilometer, die over de grote hangbrug en het stuwmeer heengaat. Je kunt er meer over zien/lezen op de website: “harzdrenalin”.
Natuurlijk wilden wij dit gaan doen, maar helaas! Zolang er onweer en bliksem in de lucht hangt, is alles gesloten. Nou ja, we waren eigenlijk dolblij met deze weersomstandigheden. 😅
Dan toch maar op huis aan voor een verlate lunch. Daarna ging ik aan de boekhouding werken en John maakte onze Clever in orde voor vertrek. We zouden hier nog dágen kunnen blijven met dank aan Ingo en Sitta. Nog iets over de Harz: heksen, duivels en vele sprookjesfiguren vind je bijna in iedere plaats!
Einde middag zijn we door Bad Suderode naar Gernrode gereden waar we aan de rand van het bos en vlakbij een kunstmatig meer (Freibad Opsterteich) staan. Helaas blijkt de waterpomp in onze buscamper niet te werken. Morgen dus eerst naar een garage voor buscampers.
Vrijdag 28 juni
Bij het ontbijt werd ik door Ella de hele tijd toegelachen. 'Nee, er is niets', zei ze als ik vroeg wat er zo leuk was. Op het moment dat Ella even naar binnen ging heb ik toch maar even een Selfie gemaakt. Hmmm, toen begreep ik het.
De mensen van Harzgerode Caravan Centrum waren super aardig. We werden direct geholpen en ja inderdaad: de waterpomp moest vervangen worden. De enige beschikbare voor onze Clever heeft minder druk. Het is niet anders. Te zijner tijd kunnen we deze wellicht omruilen. Voor nu zijn we in elk geval geholpen en kan de reis verder. We reden naar het centrum waar we op de markt koffie hebben gedronken. Ook Harzgerode is een oude plaats met veel vakwerkhuizen, de meesten mooi gerestaureerd, een aantal nog in restauratie.
Een vakwerkhuis is opgebouwd uit een dragend houtskelet, waarvan de tussenruimtes (vakken) met klei of steen zijn gevuld. Kenmerkend aan deze duurzame bouwmaterialen is dat ze vocht goed van binnen naar buiten transporteren. We liepen om de kerk, die helaas (lunchtijd) gesloten was. We liepen verder om het “Schloss”, toen een automobilist ons zei dat de kerk weer openging en dat we van harte welkom waren. Dat was zo aardig, dat we geen “nee” wilden zeggen. Dus liepen we terug over de markt langs restauraties naar de kerk.
Deze St. Marienkirche is wel heel bijzonder. Ergens in de 17e eeuw verplichtte Prins Friedrich alle inwoners iedere zondag naar de kerk te komen. In het midden op de banken de mannen van adel, op een overloop over de lengte aan beide zijden zaten de vrouwen en kinderen van adel, nog een overloop hoger zat het gewone volk. Op de eerste etage aan de korte zijde achter geblindeerd glas zat de koninklijke familie en tegenover eveneens aan de korte zijde op de eerste etage zaten de voorname notabele heren. De man die ons van alles vertelde straalde één en al enthousiasme. De Moeder van ons koningshuis, Juliana van Stolberg, was geloof ik de grootmoeder van deze prins. De toren is eveneens heel bijzonder. Plomp vierkant met de klokken en daaronder de torenwachterswoning. De klokken zijn in de eerste wereldoorlog gebruikt voor kogels. Daarna vervangen door kleinere en sinds dit jaar zijn extra grote klokken opgehangen met daarop gegraveerd “Geloof - Hoop - Liefde”. We mochten de toren bekijken, maar besloten onze reis voort te zetten.
Onderweg naar Stolberg stopten we bij het Josephskreuz, het grootste ijzeren dubbelkruis van de wereld. Het kruis is op 580 meter hoogte gebouwd en is 38 meter hoog. De eerdere houten versie werd in 1880 door de bliksem getroffen en is volledig afgebrand. Met als voorbeeld van de Eiffeltoren was de nieuwe ijzeren constructie in 1886 gereed.
De West-Duitse dirigent Gotthilff Fischer was - na samenkomst van oost en west - zo onder de indruk van dit gebied, dat hij schreef: "Wie niet van Stolberg en deze regio houdt, is blind”. Hij stelde vast dat beiden dezelfde volksliederen hadden, dus waarom niet samen zingen. Zo bedacht hij “Strasse der Lieder”, een pad voor de liefhebbers van volksliederen. Het pad, dat van de parkeerplaats omhoog leidt naar Josephskreuz, heeft onderweg meerdere houten borden met muzieknoten en teksten van de bekende Duitse volksliedjes. Dit is echt zo leuk gedaan. Ook werd langs dit pad op houten panelen uitleg gegeven over de verschillende natuurverschijnselen, zoals vulkanen, een breuklijn, mijnbouw (glaswerken), etc. Op ieder geologisch infobord stond eveneens een klein kinderverhaal dat op ieder volgend bord werd vervolgd. Ook was er in een houten constructie een geheugenspel gebouwd. Deurtje openen, nog een deurtje openen en je scoort als je het dier met de juiste voetprint hebt. Ook zo ontzettend leuk gedaan, indrukwekkend!
Wij gingen op de fietsen naar het imposante Josephskreuz. En natuurlijk heb je daar een prachtig uitzicht over de gehele Harz.
Onderweg terug kwamen we in gesprek met een Nederlands echtpaar. Zij volgden de Oranjeroute. Deze route komt langs Duitse en Nederlandse steden die historische banden hebben met het Huis Oranje-Nassau. Als je denkt zoals ik “Wat leuk”, bedenk dan ook dat de totale lengte circa 3000 km is. De oorsprong van ons Koningshuis begint bij “de moeder” van de Oranjes, te weten Juliana van Stolberg en Wernigerode (1506). Zij kreeg maar liefst 17 kinderen. Hopsa! Meer over de oranjeroute vind je op: www.oranjeroute.nl Op deze site is de route vooral in Duitsland (ong. 2300 km), maar in Nederland is ook het nodige te zien.
Verder ging onze reis naar Stolberg. Een hele mooie plaats. Alles (behalve de auto’s) dateert uit de afgelopen 6 eeuwen. Maar liefst 400 vakwerkhuizen.
Op de nacht van 30 april - 1 mei komen de heksen en duivels tot leven. In de hele Harz leven sprookjes / verhalen over heksen en duivels en andere sprookjesfiguren. Echt té leuk! Natuurlijk hebben we het geboorte kasteel van Juliana van Stolberg bezocht. Het ligt prachtig boven de stad met ook weer zo’n mooi uitzicht. Uiteindelijk zijn we op een terras (de beginselen van deze bar dateren uit 1400) neer geploft. Jeetje wat was ik moe. John had een camping gespot in Kelbra, niet ver hier vandaan. Daar zijn we (ik slapend) naar toe gereden. Gelukkig was er plek en blijven we hier in elk geval twee nachten.
Zaterdag 29 juni
Zoals te verwachten hadden we een luie start. Er was nog genoeg in de Clever, dus boodschappen misschien wel wenselijk, maar niet noodzakelijk. Eenmaal ontbeten, koffie gedronken, gedoucht (de douches hier zijn verrukkelijk!) en Tinus uitgelaten. We gingen fietsen zonder Tinus. Dit keer naar het Gedenkmal Kyffhäuser via de mooie route. We leren het waarschijnlijk nooit, maar ook dit was een MTB route. Maar ja, we worden ook steeds ervarener.
Op de ruïnes van het Kyffhäuserkasteel werd een monument gebouwd voor Keizer Willem. Het is een ruiterstandbeeld dat boven Barbarossa is geplaatst. Het betreft hier een mythologisch verhaal, dat later ook door Hitler is gebruikt. Wil je meer hierover weten, zie wikipedia Kyffhäuserdenkmal.
Via Kelbra fietsten we terug. Eerst een bosroute die doodliep. Terug naar de weg, maar vanwege een ongeval mochten we daar niet verder. We moesten om de heuvel heen. Route gezocht op Ebike en dankzij de elektrische ondersteuning maken wij ons geen zorgen om een paar km meer of minder. Normaal gesproken is John degene die de foute paden kiest. Dit keer was ik degene die voorstelde de routeplanner te geloven. Fout - fout!!!! Nou ja, we hebben de rit uitgereden, maar jeetje, wat was dat een heftige MKB cross. Over boomstammen heen (John moest mij daarmee wel helpen), door brandnetels, door bramenstruiken, door echt zonet door zwijnen omgewoelde grond, onder een omgevallen boom door, door modder en weggeslagen paden. Ja, deze ouwetjes doen dat dan toch maar! Nou ja, dat ongeluk was ook niet niks: twee brandweerwagens, politie, ambulance, helikopter. Dan ben ik gewoon blij dat we daar niet bij betrokken zijn.
In Kelbra komen we langs een Netto supermarkt. Met twee tassen vol boodschappen (ja ja, we hadden niet echt iets nodig...) gingen we weer op “huis” aan. Tinus lag natuurlijk braaf onder de Clever. Maar uit wilde hij niet, want het was inmiddels echt veel te warm (33 graden). We hebben een lekkere lunch klaargemaakt. John zat onder de luifel in de schaduw, ik zat onder de luifel toch weer in de zon. We hebben beiden heerlijk in de stoelen geslapen. Later ben ik nog naar het meer Talsperre Kelbra gewandeld dat grenst aan de camping. Je kunt er zwemmen, maar het lijkt ondiep en modderig. Vooral kinderen en een paar ouderen zochten hier verkoeling. Verderop is een echt strand. Op het meer wordt gesupt, gezeild en gekitesurfd.
Zondag 30 juni
Vannacht heeft het enorm geonweerd. Het kletterde recht boven ons hoofd. Tinus, doodsbang voor onweer, kroop eerst tegen ons bed, echter al snel sprong hij tussen ons in. We deden of we niets daarvan merkten.
‘s Morgens werd het kop of munt. Nog een nachtje blijven? Ik ben bij met de teksten. John moet de website bijwerken. Ook moeten we onze planning gaan maken voor klettersteigen volgende week met Melvin. Kortom, we blijven! Al was het maar vanwege die super super fijne douches hier.
Ella ging ondanks regen en wind een stukje fietsen. Dat werd een rondje Kelbra - Berga - Görsbach - Auleben - Camping van ong. 25 km. Achteraf veel wind, maar nauwelijks regen! En…. een hele mooie omgeving. Helaas toch veel bio industrie: koeien, varkens en kippen. Terwijl er zoveel land is!
Maandag 1 juli
Doel vandaag is Ilmenau en misschien direct door naar Volkach. In het eerste stuk tot voorbij Sondershausen zagen we prachtige bossen met geweldige variëteit aan oude loofbomen in glooiend landschap. Rondom Greußen zagen we meerdere enorme windmolenparken van 15 tot wel 40/50 windmolens. Wat is dat toch eeuwig zonde! Maar ja, wat moeten we zonder elektriciteit?
We reden door Erfurt - Thüringe, een grotere en overduidelijk oost duitse (DDR) stad. Slechte straten, lelijke flatgebouwen, grijs en grauw. Alleen de Trabanten ontbreken.
Aan meerdere plaatsnaamborden zagen we onderweg rubberen kaplaarzen hangen. Dit blijkt een stil protest te zijn van de boeren, zoals bij ons de omgekeerde vlaggen.
Na Erfurt reden we door de Ilm- Kreis. Veel plaatsnamen eindigen in deze streek op -Leben. Hier zag het er weer veel beter uit.
We kwamen door Stadtilm, een mooie oude stad. Inmiddels zijn we al richting het zuiden van Thüringen, nog steeds de vroegere DDR. Onderweg zagen we protesten tegen windmolens en ook tegen Solarparken. Best begrijpelijk, want Thüringen is een glooiend landschap met grote agrarische velden en aangrenzend waanzinnig mooie natuur!
In Ilmenau wilden we uitgebreid lunchen. Qua aanbod viel dat knap tegen. Sushi, Kebab, Aziatisch take away en zo meer. Het werd uiteindelijk een echte Thüringer wurst op een broodje van een straatventer. We namen voor het woonhuis van Goethe bij een Aziaat koffie en koude mangothee.
John in gesprek met een lokale
Volkach
De reis ging verder langs het Thüringer Wald. Via de plaats Linden reden we naar Markt Trappstadt en passeerden we de Grenzwanderweg. Hier loopt een mooie wandelroute langs de DDR grens met ook nog een stuk muur die men destijds vergeten was neer te halen. Een volgende keer wil ik hier graag fietsen en wandelen. Het is echt zo super mooi! De reis ging verder door Hildburghausen naar Volkach. Oftewel we reden Beieren binnen.
Volkach heeft geen Bierfest, maar een Weinfest. Hier wordt al sinds 1600 de Silvaner druif geoogst en de wijn wordt gebotteld in een heel speciale wijnfles met korte hals en ronde buik, de zogenaamde Bocksbeutel. Meer weten hierover? Lees deze pagina. Het begint met “Eiland van wijn in een zee van bier”. Want Beieren is bij uitstek een bierland.
Volkach is absoluut een toeristische plaats met ook weer de gerestaureerde vakwerkhuizen, de twee poorten waar al in 1400 tol betaald moest worden voor handelswaar. De oude binnenstad ziet er uit als een droom. Wij hebben net buiten het oude centrum een parkeerplaats gevonden waar we mogen overnachten.
Volkach
Dinsdag 2 juli
Volgens de bookmakers is Nederland vanavond tegen Roemenië zwaar favoriet. Ik ga - denk ik - maar inzetten op Roemenië. Wint Nederland, dan ben ik blij. Verliest Nederland dan ben ik ook blij!
We hebben in de ochtend een fietstocht gemaakt van ong. 14 km door dit deel van Frankenland. We fietsten langs de oude familiebrouwerij waar bij het kraantje staat “Kein Trinkwasser” en vlakbij is alleen een Damestoilet in een soort van huifkar. Later kwamen we langs de fabriek en Biergarten van deze privébrouwerij van Krautheimer bier. We hadden een mooie fietstocht tussen de graanvelden en wijnranken door. Tinus rende vrolijk mee. Dat beest is onvermoeibaar. In Frankenwinheim hebben we koffie gedronken. Tegenover het terras is een gedenkteken van vijf Joodse families. Onderin het beeld staat “ermörderet in 1942/43”. Meestal zie je bij gedenkstenen leefden van .. tot .. Dit is de eerste keer dat ik lees “vermoord”.
Via de Altstad Volkach, waar we wijn van de voor hier zo specifieke Silvaner druif kochten, fietsten we terug naar de auto.
Het was inmiddels 13.00 uur. De rit naar Grossweil, naar het zusje van John, zou ong. 3 uur zijn. Dat werd dus 5 uur: wegopbrekingen en files! Pffff, blij dat we daar niet vaak meer mee te maken hebben. We wilden echter het Nederlandse elftal zien. Om 18.10 zaten we achter de buis. In de rust reden we naar hotel/bar/restaurant Schmied von Kochel. Daar zijn twee grote beeldschermen en bovendien kun je daar verrukkelijk eten. We bleven tevens voor de wedstrijd Turkije - Oostenrijk. Twee leuke wedstrijden met tussendoor Forel en, al bij al veel alcohol. Didi drinkt alleen water, dus zij reed naar huis. John en ik zijn in onze bus op het terrein blijven slapen.
Woensdag 3 juli
We hebben heerlijk in het hotel ontbeten. Didi en Hubert kwamen ook om 9.45 uur. Didi reed met ons mee naar Penzberg voor boodschappen. De hele middag heb ik gewerkt en ‘s avonds hebben we mijn heerlijke zalm pasta met sla gegeten. Ook ‘s avonds nog gewerkt. John en Didi waren bezig kennis uit te wisselen over het gebruik van een Chromebook.
Donderdag 4 juli
Fietstocht langs de Loisach door de prachtig mooie omgeving en langs een idyllische vijver naar Bichl. Daar op een terras genoten van koffie en taart. Daarna door naar Kochel am See. De terugweg ging om/over de berg heen. Het ging weer lang en stijl omhoog over een fietspad met wegglijdende kiezelstenen. Op zo’n stijl stuk moesten Didi en ik afstappen. Omhoog lopen is geen optie, dus opnieuw opstappen. Maar dat is ook gemakkelijker gezegd dan gedaan. Allerlichtste versnelling en de 2e ondersteuning + zonder kracht trappen, daarna snel de ondersteuning omhoog naar de hoogste stand. Ik ging er nog 2 keer onderuit op die helling met dat losse grind voordat ik dat goed deed. We haalden het maar net dankzij volledige elektrische ondersteuning en de allerlichtste versnelling. We hadden op dat hoge punt een spectaculair uitzicht over de Kochel en de Beierse Alpen. Deze tocht was ruim 41 km.
Thuis heeft Didi gekookt en reden we naar een Iers feestje in Habach. Bistro zum Trödler bestond 30 jaar en dat werd gevierd met Ierse live muziek. Je begrijpt natuurlijk wel dat de Guinness niet kon ontbreken en ook de Bushmills Ierse Whiskey niet. Didi en ik waren de Bob.
Een aantal Duitse vrienden kwamen ook aan onze tafel. Het werd een gezellige boel met inderdaad goeie muziek.
Vrijdag 5 juli
‘s Ochtends lange koffie bespreking met mijn collega Milou. Tegen de middag gingen we weer een tochtje maken. Het is nog steeds te warm, dus Tinus blijft thuis. We fietsten door de weilanden via Sindelsdorf naar Penzberg. Daar zou een oldtimershow zijn. Er stonden 4 oude auto’s, een oude tractor en oude motoren (buikschuivers). Maar de Prosecco bij Uli (kledingwinkel) smaakte prima en even later het broodje bij de slager ook. Eenmaal terug hadden we 30 km gefietst. John en ik besloten om fietsend met Tinus naar Schmied von Kochel te gaan voor de voetbal Duitsland - Spanje. De uitslag is inmiddels bekend. Ook de wedstrijd Portugal - Frankrijk hebben we bekeken die met penalties moest worden beslecht. De heen- en terugweg was nog eens 12 km. De fietsen worden goed gebruikt!
