3.3.5.3 Οργανόγραμμα
Το οργανόγραμμα αποσκοπεί στην περιγραφή της δομής της νέας επιχείρησης και των ρόλων που θα διαδραματίσουν οι συμμετέχοντες. Διακρίνεται σε διαφορετικές κατηγορίες ανάλογα με το πρωτεύον χαρακτηριστικό, όπως αναλύονται στη συνέχεια.
3.3.5.3.1 Οργανόγραμμα βασισμένο στις λειτουργίες της Εταιρίας
Αποσκοπεί στην καλύτερη διάταξη ώστε να επιτελεστούν οι λειτουργίες της εταιρίας με τον πλέον αποδοτικό τρόπο. Σε αυτή την περίπτωση υπάρχει εξειδίκευση των μελών μέσω σαφούς οριοθέτησης ρόλων, παρέχοντας με αυτό τον τρόπο οικονομία κλίμακας. Οι διαδικασίες τυποποιούνται προκειμένου να αποφευχθεί επανάληψης ενεργειών. Παρόλα αυτά, παρουσιάζεται αδυναμία ανάπτυξης των στελεχών με πολύπλευρες δεξιότητες μιας και τους οριοθετεί ο εξειδικευμένος ρόλος τους. Η κατακερματισμένη μορφή ιεράρχησης και αλληλεξάρτησης οδηγεί σε καθυστέρηση στη λήψη αποφάσεων, ενώ υφίσταται δυσκολία σε διαδικασίες που απαιτούν συνδυασμό δεξιοτήτων/λειτουργιών (ανάπτυξη νέων αγαθών).
Η μορφή αυτή οργανογράμματος είναι κατάλληλη για μικρούς οργανισμούς και νέες επιχειρήσεις, όταν η επιτυχία εξαρτάται από την υπεροχή σε μία λειτουργία (E&A) καθώς και όταν υπάρχει σημαντική οικονομία κλίμακας προς εκμετάλλευση.
3.3.5.3.2 Οργανόγραμμα βασισμένο στις επιχειρηματικές μονάδες (Προϊόν-Πελάτης-Περιοχή)
Είναι δυνατό μια επιχείρηση να είναι προσανατολισμένη στην παραγωγή με ανεξάρτητες οντότητες. Η δομή αυτή επικεντρώνει σημαντική προσοχή σε κάθε οντότητα χωριστά, με αποτέλεσμα να αντικατοπτρίζεται αυτό και στην οργάνωση της επιχείρησης. Στην περίπτωση αυτή γίνεται πιο εύκολα η λήψη αποφάσεων, μιας και κάθε οντότητα είναι αυτόνομη υποδομή, και αυξάνεται η διαφάνεια των αποτελεσμάτων με την ευθεία συσχέτιση τους σε κάθε οντότητα. Έτσι, απαιτεί λιγότερο συντονισμό σε επίπεδο διοίκησης αλλά παράλληλα υπάρχει δυσκολία στην συνεργασία μεταξύ των οντοτήτων. Επίσης, το περιθώριο για εκμετάλλευση οικονομιών κλίμακας είναι μικρότερο ενώ υπάρχει επανάληψη προσωπικού, συστημάτων και υποδομών σε ομότιμες αρμοδιότητες μεταξύ των οντοτήτων. Η ανάπτυξη εξειδικευμένων γνώσεων και δεξιοτήτων δεν είναι εύφορη σε αυτή την περίπτωση.
3.3.5.3.3 Υβριδικό Οργανόγραμμα
Είναι πολλές φορές απαραίτητο να λάβουν χώρα ταυτόχρονα και οι δύο μορφές οργανογράμματος για την διευκόλυνση των σκοπών του εγχειρήματος. Το αποτέλεσμα είναι μια υβριδική μορφή, περισσότερο σύνθετη από τις προηγούμενες, απλές μορφές. Η μορφή αυτή χρησιμοποιείται σε εξελιγμένες επιχειρήσεις όπου απαιτείται αποτελεσματικότερος έλεγχος της δομής.
Άσκηση 3.3.5.3:
Χρησιμοποιήστε το λογισμικό MS Visio ή άλλου λογισμικού σχεδίασης για την δημιουργία του οργανογράμματος σας. Σε τι πλεονεκτούν από τις δυνατότητες σχεδίασης ενός κειμενογράφου;