Η Ελλάδα υιοθετεί τους νέους κανόνες της ΕΕ για βοήθεια στα διεθνή ζευγάρια

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Βρυξέλλες, 18 Οκτωβρίου 2013

Η Ελλάδα υιοθετεί τους νέους κανόνες της ΕΕ για βοήθεια στα διεθνή ζευγάρια

Σήμερα, η Ελλάδα ανακοίνωσε την απόφασή της να υιοθετήσει, όπως έχουν ήδη κάνει άλλες 15 χώρες μέλη, τους κανόνες της ΕΕ που δίνουν τη δυνατότητα στα διεθνή ζευγάρια να επιλέγουν ποιας χώρας η νομοθεσία θα εφαρμόζεται σε περίπτωση διαζυγίου τους. 

Για πρώτη φορά στην ιστορία της ΕΕ, τα κράτη μέλη χρησιμοποίησαν τη διαδικασία ενισχυμένης συνεργασίας για να προωθήσουν τους νέους κανόνες, που ισχύουν από τον Ιούνιο του 2012 (IP/10/347). Η ενισχυμένη συνεργασία, που καθιερώθηκε με τη Συνθήκη της Νίκαιας το 2001, αλλά δεν είχε ποτέ χρησιμοποιηθεί πριν από την Επιτροπή Barroso II, δίνει σήμερα τη δυνατότητα σε εννέα τουλάχιστον κράτη μέλη να εφαρμόσουν μέτρα σε περίπτωση που δεν μπορέσουν να καταλήξουν σε συμφωνία και τα 28 κράτη μέλη. Στην περίπτωση των κανόνων διαζυγίου, η διαδικασία αυτή έδωσε τη δυνατότητα σε αρχικά 14 χώρες (βλ. ιστορικό) να συμφωνήσουν, το 2011, σε έναν κανονισμό, τον οποίο υιοθέτησε στη συνέχεια η Λιθουανία, το 2012, (IP/12/1231) και η Ελλάδα, σήμερα. Ο κανονισμός παρέχει στα ζευγάρια ασφάλεια δικαίου και αποτρέπει την «εσπευσμένη προσφυγή στο δικαστήριο» και την αναζήτηση της πλέον ευνοϊκής νομοθεσίας σε περίπτωση διαζυγίου, ενώ παράλληλα αποφεύγονται συναισθηματικά και οικονομικά επαχθείς διαδικασίες.

«Οι κανόνες της ΕΕ για τις διασυνοριακές υποθέσεις διαζυγίου άνοιξαν νέες προοπτικές για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Έδειξαν την πορεία που μπορεί να ακολουθηθεί όταν η έλλειψη ομοφωνίας αποτελεί τροχοπέδη για την εφαρμογή στην πράξη των νομοθετικών καινοτομιών της συνθήκης της Λισαβόνας», δήλωσε η αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αρμόδια για τη Δικαιοσύνη, Βίβιαν Ρέντινγκ. «Είναι πολύ ενθαρρυντικό ότι ένα ακόμη κράτος ζήτησε να συμμετάσχει στην ενισχυμένη συνεργασία, που βοηθά τα διεθνή ζευγάρια να αντιμετωπίσουν τη διαδικασία διαζυγίου. Καθώς, η ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων δίνει τη δυνατότητα σε άνδρες και γυναίκες απ’ όλη την Ευρώπη να έλθουν σε επαφή και να ερωτευτούν, θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι υπάρχει ασφάλεια δικαίου σε περίπτωση διαζυγίου».

Στόχος του κανονισμού για το εφαρμοστέο δίκαιο σε περίπτωση διαζυγίου είναι η παροχή βοήθειας στα ασθενέστερα μέρη. Τα διεθνή ζευγάρια θα είναι σε θέση να συμφωνούν εκ των προτέρων ποιο δίκαιο θα εφαρμόζεται σε περίπτωση διαζυγίου ή δικαστικού χωρισμού τους. Σε περίπτωση που το ζευγάρι δεν μπορεί να συμφωνήσει, οι δικαστές θα έχουν στη διάθεσή τους κοινή μέθοδο για να αποφασίζουν ποιας χώρας η νομοθεσία πρέπει να εφαρμοστεί. Ο κανονισμός, που τέθηκε σε ισχύ στις 21 Ιουνίου 2012, δεν έχει επιπτώσεις στους εθνικούς νόμους περί διαζυγίου ή γάμου, ούτε προβλέπει την υιοθέτηση κανόνων που επηρεάζουν ουσιαστικά το οικογενειακό δίκαιο των κρατών μελών.

Με σχεδόν 1 εκατομμύριο διαζύγια στο χώρο της ΕΕ το 2009 (στοιχεία της Eurostat), η λύση αυτή βοηθά τα ζευγάρια διαφορετικών εθνικοτήτων, εκείνα που ζουν χωριστά σε διαφορετικές χώρες ή ζουν μαζί σε χώρα άλλη από τη χώρα καταγωγής τους, και τα προστατεύει από πολύπλοκες, μακροχρόνιες και επώδυνες διαδικασίες.

Η νομοθεσία για το διαζύγιο δίνει το παράδειγμα για το πώς μπορούν να ξεπεραστούν οι διαφωνίες μεταξύ των κρατών μελών σε άλλους τομείς πολιτικής, όπου χρησιμοποιείται η ενισχυμένη συνεργασία: το ενιαίο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας της ΕΕ (MEMO/12/971) και η πρόταση για τη φορολόγηση των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών (IP/13/115).

Ιστορικό

Βάσει των Συνθηκών της ΕΕ, η ενισχυμένη συνεργασία επιτρέπει σε εννέα ή περισσότερες χώρες να προωθήσουν ένα μέτρο που είναι σημαντικό, αλλά του οποίου η εφαρμογή παρεμποδίζεται από μικρή μειονότητα κρατών μελών. Οι άλλες χώρες της ΕΕ διατηρούν το δικαίωμα να συμμετάσχουν όταν το θελήσουν (άρθρο 331 της ΣΛΕΕ).

Στις 12 Ιουλίου 2010 οι κυβερνήσεις της ΕΕ έκαναν δεκτή την απόφαση του Συμβουλίου για ενισχυμένη συνεργασία σχετικά με το δίκαιο που θα είναι εφαρμοστέο σε περίπτωση διαζυγίου και δικαστικού χωρισμού (IP/10/917, MEMO/10/100). Η απόφαση αυτή δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ στις 22 Ιουλίου 2010. Οι 14 συμμετέχουσες χώρες (Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Ουγγαρία, Ιταλία, Λετονία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβενία και Ισπανία) διεξήγαγαν στη συνέχεια διαπραγματεύσεις και, στις 20 Δεκεμβρίου 2010, ενέκριναν κανονισμό του Συμβουλίου με λεπτομερείς κανόνες που θα εφαρμόζονται στα διεθνή διαζύγια (που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ στις 29 Δεκεμβρίου 2010).

Άλλα κράτη μέλη που επιθυμούν να συμμετάσχουν θα μπορούν να υποβάλουν αίτηση οποτεδήποτε. Βάσει της Συνθήκης της Λισαβόνας, πρέπει πρώτα να γνωστοποιήσουν την πρόθεσή τους στο Συμβούλιο και την Επιτροπή. Μετά τη Λιθουανία, η Ελλάδα είναι το δεύτερο κράτος μέλος που γνωστοποιεί στα θεσμικά όργανα την επιθυμία του να συμμετέχει στην ενισχυμένη συνεργασία.

Μετά το αίτημα της Ελλάδας να υιοθετήσει τον κανονισμό για τα διασυνοριακά διαζύγια, η Επιτροπή πρέπει τώρα, εντός τεσσάρων μηνών, να επιβεβαιώσει τη συμμετοχή της χώρας στην καθιερωμένη ενισχυμένη συνεργασία.

Περισσότερα

Ευρωπαϊκή Επιτροπή – Οικογενειακές υποθέσεις και κληρονομικές διαδοχές:

http://ec.europa.eu/justice/civil/family-matters/index_en.htm

Ιστοσελίδα της αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επιτρόπου Δικαιοσύνης Βίβιαν Ρέντινγκ:http://ec.europa.eu/reding

Ακολουθήστε την αντιπρόεδρο στο Twitter: @VivianeRedingEU

Αρμόδιοι επικοινωνίας:

Mina Andreeva (+32 2 299 13 82)

Natasha Bertaud (+32 2 296 74 56)

===========

ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ