«ΓΙΑ ΜΙΑ ΝΕΑ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ» :ΑΝΑΓΚΑΙΑ Η ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ(2)

«ΓΙΑ ΜΙΑ ΝΕΑ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ» :ΑΝΑΓΚΑΙΑ Η ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ(2)

Του κ. Αντώνη Π. Αργυρού.

τ.Υπουργού Επικρατείας,Δικηγόρου ΑΠ.

ΑΠΟΛΥΤΗ ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ ,ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ  ΤΗΣ ΗΓΕΣΙΑΣ  ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΟΛΟΜΕΛΕΙΕΣ  ΤΩΝ ΑΝΩΤΑΤΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ.

Είναι όνειρο μακρινό  αλλά όχι ακατόρθωτο η απονομή της Δικαιοσύνης να γίνεται στον τόπο μας δίκαια ,γρήγορα, αποτελεσματικά και κυρίως  κάτω από ανθρώπινες συνθήκες, σήμερα η κατάσταση που επικρατεί αποτελεί «εφιάλτη» για όλους και κυρίως για τους πολίτες. Το όνειρο δεν φαίνεται άπιαστο ,έτσι ώστε ή Δικαιοσύνη να γίνεται το καταφύγιο και η ασπίδα προστασίας κάθε αδικούμενου πολίτη ,χρειάζονται  όμως ριζικά μέτρα εκσυγχρονισμού της .

Η Δικαιοσύνη αντιμετωπίζεται  τις περισσότερες φορές από τους  εκάστοτε κρατούντες σαν την  Λειτουργία  εκείνη που  είναι στη εξουσία χρήσιμη όταν είναι «αρεστή», ενώ οι δαπάνες για την αναβάθμιση των υπηρεσιών της είναι είδος πολυτελείας για το Ελληνικό Δημόσιο. Οι παρεμβάσεις της Εκτελεστικής Εξουσίας στη  επιλογή της Ηγεσίας  της Δικαιοσύνης  γίνονται πολλές φορές έτσι ώστε να  επιλέγονται εκάστοτε οι εκλεκτοί της, χωρίς  όμως να το επιτυγχάνει πάντοτε.  Το χειρότερο όμως είναι  η άδικη έως υβριστική  κριτική πολιτικών και οικονομικών παραγόντων, σε μη αρεστές δικαστικές Αποφάσεις (Βλ αποφάσεις  ΑΠ 8- 9/1998 Το Σ /1998,410)ή ενέργειες.

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος, επί κυβερνήσεως του οποίου ιδρύθηκε και άρχισε να λειτουργεί το Συμβούλιο της Επικρατείας , είχε τονίσει, εισηγούμενος ήδη από το 1911 τη δημιουργία του ΣτΕ, «Ζητούμε διά του θεσμού τούτου, όπως το Κράτος του Δικαίου, την Πολιτείαν του Δικαίου, καταστήσωμεν όντως τοιαύτην περιορίζοντες την υπερβασίαν των οργάνων αυτής». Και συνέχιζε με μια παρότρυνση στους μελλοντικούς δικαστές του ΣτΕ: «Θέσατε υπέρ τον Υπουργόν όχι την Αρχήν του ΣτΕ..., θέσατε υπέρ τον Υπουργόν τον Νόμον. Διότι ο Νόμος πρέπει να είναι ανώτερος και του μικρού υπαλλήλου και του ανωτέρου, ανώτερος πασών των Αρχών, ανώτερος και του Υπουργού και του Βασιλέως ακόμη».

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Συνταγματική αναθεώρηση του 2001 προσέθεσε σημαντικά  και ενδιαφέροντα στο τομέα της υπερασπίσεως των ατομικών δικαιωμάτων ,χωρίς όμως να βελτιώσει  τα προβλήματα απονομής της δικαιοσύνης και επιλογής της Ηγεσίας της, πλην της θεσπίσεως  τετραετούς θητείας για τους Προέδρους των Ανωτάτων Δικαστηρίων. Σήμερα κοινωνία που πιστεύει ,ότι το σημερινό σύστημα επιλογής της Ηγεσίας της Δικαιοσύνης είναι διαβλητό ,υπάρχει δε όχι για εξυπηρετεί στο σύνολο του την Δικαστική Ανεξαρτησία ,αλλά για εξυπηρετεί  εκάστοτε άλλες προθέσεις της πολιτικής . Η αποτυχία της καθυπόταξης της Ηγεσίας της Δικαιοσύνης στα κελεύσματα της πολιτικής ,επιβεβαιώνει την  ανάγκη της αλλαγής του συστήματος.

Σε κάθε περίπτωση η Συνταγματική Αναθεώρηση  θα μπορούσε να δώσει πολλά περισσότερα και μάλιστα στον κρίσιμο τομέα της απονομής της δικαιοσύνης ,θα μπορούσε  να αποκόψει τη  επέμβαση της Πολιτικής εξουσίας  στα ζητήματα εσωτερικής οργάνωσης της Δικαιοσύνης (όπως στη επιλογή από το Υπουργικό Συμβούλιο της Ηγεσίας της) που έχει σαν συνέπεια την άμεση σχέση  με την δικαστική ανεξαρτησία . Η Ελληνική Βουλή στην Αναθεωρητική Λειτουργία της κατά την τελευταία Συνταγματική αναθεώρηση, δεν θέλησε ν’ ακούσει την σώφρονα πρόταση του Συμβουλίου της Επικρατείας για τον τρόπο επιλογής της Ηγεσίας της Δικαιοσύνης ,όπως η πρόταση αυτή διατυπώνεται στη  Απόφαση της Ολομέλειας 6/2000,ούτε έκανε τον κόπο να λάβει υπ’ όψη της την εισήγηση της Επιτροπής του ΣτΕ  για τη Αναθεώρηση με αριθμό 3/2000 Απόφαση της Ολομέλειας  του ΣτΕ (βλ και την  14/1998 Διοικητική Ολομέλεια του Αρείου Πάγου ).Αν επιθυμούν οι εκάστοτε κυβερνώντες  να καταστήσουν την δικαιοσύνη πραγματικά Ανεξάρτητη τότε πρέπει να αποφασίσουν να αφήσουν την επιλογή της Ηγεσίας της στην ίδια και στο μοναδικό και αλάνθαστο κριτήριο επιλογής :την Αρχαιότητα  Όλοι  πλέον εισηγούνται  τροποποίηση της διαδικασίας επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης του άρθρου 90 Σ. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο τρόπος που σήμερα εφαρμόζεται, δηλαδή η επιλογή να γίνεται από το Υπουργικό Συμβούλιο, με την παρεμβολή της διαδικασίας της Βουλής, έχει πολλές φορές επικριθεί λόγω επιλογών, που έγιναν με καθαρά πολιτικά κριτήρια ή κατά βάναυση παραβίαση της ιεραρχίας, στο απώτερο παρελθόν. Για τον εξορθολογισμό αυτής της διαδικασίας προτείνεται: Ι) η επιλογή Αντιπροέδρων των Ανωτάτων Δικαστηρίων να γίνεται από την ολομέλεια του οικείου δικαστηρίου, όμως να περιορίζεται μεταξύ των αρχαιότερων δικαστών του οικείου δικαστηρίου. ακολούθως δε ο Πρόεδρος να επιλέγεται από την ολομέλεια του οικείου δικαστηρίου, μεταξύ των τριών πρώτων Αντιπροέδρων του δικαστηρίου αυτού. Το αυτό κατ’ αναλογίαν  θα πρέπει να ισχύσει και για τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Ερώτημα τίθεται αν θα πρέπει να θεσπισθεί θητεία και για τους Αντιπροέδρους των Ανωτάτων Δικαστηρίων. Ήδη με συνταγματική διάταξη ορίζεται ότι η θητεία του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, του Αρείου Πάγου και του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθώς και του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και των Γενικών Επιτρόπων των Διοικητικών Δικαστηρίων και του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη των τεσσάρων ετών, ακόμη και αν ο δικαστικός λειτουργός, που κατέχει τη θέση, δεν καταλαμβάνεται από το όριο ηλικίας.

Σε άλλη  περίπτωση προτείνεται ΙΙ) θα προκριθεί ως λύση η επιλογή της Ηγεσίας  να γίνεται τελικά μετά από πρόταση της οικείας Ολομέλειας μεταξύ των αρχαιότερων δικαστών του οικείου δικαστηρίου σε διπλάσιο αριθμό των κενουμένων θέσεων ,τότε την  επιλογή να κάνει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. ΙΙΙ) Εάν και πάλι η πρόταση αυτή δεν επικρατήσει να ακολουθεί μεταξύ των προκριθέντων κλήρωση.

Τελικά αν πράγματι ,όλοι θέλουμε γρήγορη και αποτελεσματική Δικαιοσύνη, νομίζω ότι καλόν είναι να την αφήσουμε ήσυχη ,να επιτελέσει την Αποστολή της  , αφού πρώτα, την εξοπλίσουμε με τα μέσα που απαιτούνται, την προικοδοτήσουμε με πόρους και την στελεχώσουμε επαρκώς ,εξαφανίζοντας ταυτόχρονα τα δεινά που την ταλανίζουν .

28/2/2013.

==============

δες και 

«ΓΙΑ ΜΙΑ ΝΕΑ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ» :ΑΝΑΓΚΑΙΑ Η ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ (1)