"Δικηγόροι ως συλειτουργοί της δικαιοσύνης: Δικαιώματα ή και Υποχρεώσεις;"

Αυτή είναι η πρώτη φορά που στέλνω προς δημοσίευση "σχόλιο" προς το παρόν ιστολόγιο και αυτό διότι θεωρώ ότι δεν συνάδει προς την ιδιότητα του δικαστικού λειτουργού ο δημόσιος σχολιασμός θέσεων και ιδεών. Γι' αυτό και έθεσα τη λέξη σχόλιο εντός εισαγωγικών. Εντούτοις, δράττομαι της ευκαιρίας που δίδεται από την 1η παράγραφο της "αγωγής" να παραθέσω προς τους συναδέλφους μου την ιστορική εξέλιξη της έννοιας του "Συλλειτουργού της δικαιοσύνης", ώστε να κατανοήσουμε ποιό είναι το περιεχόμενό της και τη νομική της αξία.

Η έννοια του "Συλλειτουργού της δικαιοσύνης", αναφερομένη στους ασκούντες την δικηγορία, χρησιμοποιήθηκε κατά την δεκαετία του 1980 από την νομολογία του Δικαστηρίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που εδρεύει στο Στρασβούργο (ΕΔΔΑ) και εκδικάζει υποθέσεις που άπτονται της Ευρωπαϊκής Συνθήκης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ). Μία από τις πρώτες υποθέσεις όπου το ΕΔΔΑ είχε την δυνατότητα να αναπτύξει αυτή την έννοια αφορούσε την προσφυγή Γάλλου δικηγόρου, η οποία εκδικάσθηκε το 1991, υπόθεση EZELIN c. FRANCE (Requête no11800/85),http://hudoc.echr.coe.int/sites/fra/pages/search.aspx?i=001-62231.

Τα περιστατικά ήταν τα εξής: Κατά την διάρκεια διαδηλώσεων που έλαβαν χώρα στην πρωτεύουσα της Γουαδελούπης, Μπάς-Τερ, η οποία σημειωτέον είναι γαλλική κτήση, σημειώθηκαν διάφορα έκτροπα όπως ύβρεις και φθορές με γκράφιτι στους τοίχους του δικαστικού μεγάρου. Στις διαδηλώσεις αυτές συμμετείχε και ο προσφεύγων, δικηγόρος, Εζελίν, ο οποίος τιμωρήθηκε από το πειθαρχικό όργανο του οικείου δικηγορικού συλλόγου με επίπληξη επειδή, εκ της μόνης συμμετοχής του στη διαδήλωση, δεν αποδοκίμασε τις φθορές επί των δημοσίων κτιρίων, ως θα όφειλε εφόσον ήταν δικηγόρος. Η τιμωρία αυτή ήταν πειθαρχική και όχι ποινική και, όπως εξετέθη και κατά τη διάρκεια της προφορικής συζητήσεως της υποθέσεως, απορρέει από την έννοια του "συλλειτουργού της δικαιοσύνης". Ο Εζελίν προσέφυγε στο ΕΔΔΑ ισχυριζόμενος ότι η τιμωρία αυτή παραβιάζει την Ελευθερία εκφράσεως και την Ελευθερία τoυ συvέρχεσθαι και συvεταιρίζεσθαι που προστατεύεται από τα άρθρα 10 και 11 της Σύμβασης για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών. Το ΕΔΔΑ τον δικαίωσε, όχι επειδή η δικηγορική ιδιότητά του ήταν άσχετη με τις διαδηλώσεις, αλλά επειδή απεδείχθη ότι η διαδήλωση στην οποία συμμετείχε ο εν λόγω προσφεύγων, ήταν ειρηνική. Όπως καθαρά προκύπτει από τις σκέψεις 52 και 53της αποφάσεως του ΕΔΔΑ, ο δικηγόρος μπορεί να συμμετέχει σε διαδηλώσεις όταν είναι ειρηνικές, εφόσον ο ίδιος δεν διαπράττει καμία αξιόποινη πράξη. Σε αντίθετη περίπτωση είναι ελεγκτέος, όχι μόνο ποινικά, πράγμα άσχετο με την παρούσα περίπτωση, αλλά και πειθαρχικά βάσει του άρθρου 106 του εκεί εφαρμοζομένου κώδικα περί δικηγόρων εφόσον εκ της ιδιότητός του υποχρεούται σε αυτοσυγκράτηση και délicatesse, όπως ακριβώς λέει το άρθρο.

Έτυχε να παρίσταμαι κατά τη συζήτηση της υποθέσεως στα πλαίσια εκπαιδευτικής επισκέψεως στο ΕΔΔΑ και κατά τη συζήτηση που είχαμε εκ των υστέρων με τους δικαστές του ΕΔΔΑ εξετέθη η έννοια του "συλλειτουργού της δικαιοσύνης" ως έννοια που διέτρεχε όλη την ανωτέρω υπόθεση και ως έννοια που ενέχει κυρίως υποχρεώσεις για τους δικηγόρους. Δηλαδή, αν ο προσφεύγων Εζελίν, είχε χρησιμοποιήσει γκράφιτι στο δικαστικό μέγαρο, πέραν των όποιων ποινικών ευθυνών, θα είχε και πειθαρχικές ευθύνες επί τη βάσει όχι του τελεσθέντος ποινικού αδικήματος αλλά ως "συλλειτουργός της δικαισύνης", εφόσον φαντάζεσθε τις κυρώσεις θα είχαμε εμείς αν αύριο χρησιμοποιούσαμε γκράφιτι στην Ευελπίδων.

Η έννοια του συλλειτουργού της δικαιοσύνης, την οποία σπεύδει ο ΑΝΩΝΥΜΟΣ "Ενάγων" να επικαλεσθεί στην πρώτη παράγραφο της "αγωγής" του, ως θεμέλιο αυτής, είναι έννοια ΕΥΘΥΝΗΣ και ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ, κατά το ΕΔΔΑ πάντοτε, και όχι έννοια ασυδοσίας.

Βέβαια στην Ελλάδα όλα αντιστρέφονται, γι' αυτό και κάποιοι δικηγόροι θα φθάσουν να ζητούν από εμάς αποζημίωση για τις ενέργειές μας, λες και όλο αυτόν τον καιρό, δεν γράφουμε, δεν διασκεπτόμασθε, δεν δικάζουμε τα αυτόφωρα και τις παραγραφές.

Ούτως ή άλλως βέβαια θα μου πείτε οι Δικηγόροι, ως "ΣΥΛΛΕΙΤΟΥΡΓΌΤΕΡΟΙ" της δικαιοσύνης μπορούν να κάνουν αποχές και να παρεμποδίζουν την πρόοδο της δίκης (άρθρο 349 ΚΠΔ) εφόσον, φυσικά, ουδεμία σχέση έχουν με την κρίση, απλά η τρόικα τους επιβουλέυεται επειδή είναι κακιά (η τρόικα εννοείται).

Σας ευχαριστώ για την υπομονή σας στην ανάγνωση του παρόντος.

Με τιμή

ΚΑΣΙΜΗΣ Γεώργιος

Πρωτοδίκης Κορίνθου