Васіль Быкаў

Даруй, Васіль, за ўсё, што перанёс,

За ворагам нанесеныя раны,

За брудныя пляўкі з тэлеэкрану,

За слёзы ўшацкіх ссечаных бяроз.

Даруй, што ўсе свае зямныя дні

Ты азіраўся з горыччу міжволі

На памяці закінутае поле

І спадзявання спаленыя пні.

Даруй за наш нялітасцівы час,

За ціхае кананне роднай мовы,

За ўдзячнасці запозненыя словы. (Г. Бураўкін)

"У канцы кожнага крыжовага шляху – усё ж такі святло, святло надзеі, святло шчасьця. Гэтае святло ў канцы крыжовага шляху нашага Васіля гарыць і сёння ў гэтых свечках і ў нашых сэрцах. І так будзе заўсёды”. (В. Тарас)

Нечысць на зямлю бяду наклікала.

Перагарадзіла белы дзень гара.

Засталася Беларусь без Быкава -

Беднай хатай

Без Гаспадара. (Р. Барадулін)

Вы кажаце: вяртаюцца здалёку,

ды не вяртаюцца зглыбоку-змроку.

Ды ён не там, дзе змрок, дзе тлен i тло.

Ён тут, дзе дух жывы, дзе рух i дзе святло. (А. Вярцінскі)

"Васiль, як яшчэ ў школу хадзiў, вершы спрабаваў пiсаць. Але хаваў iх — каб нiхто не бачыў. А я ж цiкаўная была — шукала-шукала i знайшла. Селi мы з Надзькай — стрыечнай сястрой маёй — i пачыталi тыя вершы. Пра што яны былi, ужо не памятаю. Але Васiль iх нават у "Пiянер Беларусi" пасылаў. I нешта яму адтуль адказалi непрыемнае, што ён такi засмучаны быў!.. Дзе тыя вершы падзелiся?.. Знiшчыў ён iх, напэўна... Яшчэ Васiль дзённiк вёў. Я яго таксама адшукала, i мы яго з Надзькай зноў пачыталi. I пiсаў ён там пра нейкую дзяўчыну, але не iмя, а толькi лiтары — "Н.К". А я i зразумела, што гэта Надзя Кананок, якая з iм у адным класе вучылася. I аднойчы Васiль сядзiць — а мы з сястрыцай з печы выглядаем i панаджваем яго: "Васiль-ка, На-Ка!" Ён так на нас строга зiрнуў!.. I здагадаўся, што мы ягоныя вершы чыталi. Сшытак схаваў у iншае месца — ды так, што я шукала-шукала i не знайшла. " (В. Быкава, сястра пісьменніка)

"Быкаў заўсёды смела выходзіў насустрач чытачу. Ён верыў: выказаная праўда жыцця не павінна прапасці марна. Рана ці позна яна выкліча душэўны водгук, павядзе за сабой, зменіць густы, пашырыць далягляд чалавека". (В. Каваленка)

"Быць самім сабой, выявіць сваю чалавечую існасць, стаць узорам годных паводзін для іншых - у гэтым бачыць высокі кодэкс чалавечнасці пісьменнік Васіль Быкаў". (М. Тычына)

Балада Васіля Быкава

(19.06.1924-22.06.2003)

Ён вярнуўся дамоў, каб памерці,

Як спазнаныя словы сказаць,

Што няма і не будзе нам смерці

І нятрэба па ім сумаваць,

Як па хмарах дажджы не сумуюць,

А ідуць, нібы вечнасць, дажджы,

За якімі ўсе душы начуюць

Покуль мы не адчуем душы

У сваім аграхоўленым целе,

Што як сон, да якога ісці

Па дарозе не ўсім зразумелай,

Як агню– па апалым лісці…

Ён вярнуўся дамоў, каб не ўмерці,

Як вяртаюцца ў неба дажджы,

Бо няма нараджэння і смерці,

Як Хрыста ўжо няма на крыжы… (В. Шніп)