Uit JAMES ENSOR - Universum van een fantast
In het werk van Ensor herkennen we de Belgische traditie van het spotten met menselijke zwakheden, een traditie die teruggaat tot de schilderiujen van Pieter Bruegel de verhalen van Tijl Uilenspiegel en Lamme Goedzak. Anders dan in Nederland bestaat in de Belgische kunst een lange traditie van 'narrige' voorstellingen waarin de toeschouwer op grotestke manier met de neus op de feiten wordt gedrukt. Een andere kwaliteit is de soms ronduit naieve stijl, met name in de tekeningen en de etsen.. Deze stijl doet denken aan kindertekeningen. Het werk van Ensor weerspiegelt een fantasierijk universum : de menselijke dwalingen, de hypocresie van de clerus, en de machtshebbers en de geneugten van een bourgondisch leven. Het is opvallen hoe vaak Ensor naast de maskerades ook etenswaren als onderwerp heeft : oesters, kreeften, vissen. Vanaf 1886 duiken steeds vaker maskers op in zijn schilderijen,. In eerste instantie nog als een realistische afbeelding van een levenloos object, maar al snel als een fantoom of bezield wezen dat de dwaasheden van de mans moet onderstrepen. Daarna volgen 'levende skeletten' die zich overgeven aan een nutteloze strijd of ander koddig gedrag. Hierbij sluit zijn expressionistische werk aan bij de fantasierijke voorstellingen van kunstenaars als Francisco de Goya.
De Bodt, S., & Hardeman, D. (2011). James Ensor (1ste editie). Wpg Uitgevers Be - Algemeen.