11. Gaixotasunen diagnostikoa
11.1. Diagnostikoaren faseak *
Diagnostikoa: pertsona batek zer gaixotasuna duen jakiteko erabiltzen den prozedura da.
Honetan zenbait fase daude:
- Elkarrizketa klinikoa edo anamnesia: medikuak galderak egiten dizkio pazienteari, datuak jasotzeko.
- Azterketa fisikoa:Informazioa zentzumenen bidez jasotzea.
- Azterketa osagarriak: Probak dira. Diagnostikoa baieztatu edo ezeztatu egingo dutenak.
11.2. Historia klinikoa
Pazientearen hainbat datu kliniko eta pertsonal biltzen dituen dokumentua da.
Historia kliniko baten osagai nagusiak hauek dira:
11.3. Azterketa osagarririk erabilienak
Odol analisia: Proba hori egiteko odola ateratzen zaio pazienteari, odola aztertzeko.Hainbat gaixotasun diagnostikatzeko erabiltzen da.
Irudi bidez diagnostikatzeko teknikak:Teknika hauek barne organoen irudiak lortzeko erabiltzen dira.Teknika hauek zenbait arrisku dituzte eta medikuek kontuan hartu behar dituzte.
- Erradiografia:Lehenbizi garatutako irudi teknika da hau.X izpiak erradiazio mota bat dira, erraz zeharka ditzakete zenbait objektu opaku.X izpien sorta bat pertsona baten gorputzera fokatuz eta haren atzean argazki-film bat jarriz gero, X izpiek zeharkatutako egiturak agertuko dira filmean.Gehiegi erabiliz gero, X izpiek minbizia sor dezakete. Ez da emakume haurdunekin eta haur txikiekin erabili behar.
- Ordenagailu bidezko tomografia asiala (Ota edo eskanerra).
- Erresonantzia magnetikoa.
- Ekografia.
- Medikuntza nuklearra
Bihotz-kateterismoa: Kateter bat sartzen da gorputzean arteria batetik.Ondoren bihotzerantz eramaten da. Momentu honetan kontraste bat sartzen da, eta irudiak lortzen dira (angiografiak).
Jarduera elektrikoa erregistratzeko teknikak: Gihar-zelulen eta neuronen jarduerak potentzial-diferentzia txikiak sortzen ditu. Zenbait teknika erabiliz,seinale horiek hauteman eta graba daitezke.
- Elektrokardiograma (EKG)
- Elektroentzefalograma (EEG)
- Elektromiograma (EMG)
Esfortzu-proba: Pazienteak ahalegin fisiko bat egiten duen bitartean (zinta mugikor batean) EKGa, arteria-tentsioa eta pultsu-maiztasuna lortzen dira.
Endoskopia-teknikak: Endoskopio deritzon tresna (hodi formako tresna) sartzen da gorputzean , zulo natural batetik edo ebaki kirurgiko batetik. Honen bidez gorputzaren barrualdea den bezala ikus daiteke pantaila batean.
Biopsia: Ehun zati txiki bat ateratzen da, ondoren mikroskopioz aztertzeko.