2 - Bài Thơ Thái Thạch Hoài Cổ

2. Bài thơ THÁI THẠCH HOÀI CỔ :

采石懷古 THÁI THẠCH HOÀI CỔ

采石曾聞李謫仙， Thái Thạch tằng văn Lý Trích Tiên,

騎鯨飛去已多年。 Kỵ kình phi khứ dĩ đa niên.

此江若變為春酒， Thử giang nhược biến vi xuân tửu,

只恐波心尚醉眠。 Chỉ khủng ba tâm thượng túy miên.

* CHÚ THÍCH :

- THÁI THẠCH 采石 : Thái Thạch là tên con sông thuộc tỉnh An Huy, Trung Quốc. Tương truyền khi đi thuyền trên sông nầy Lý Bạch 李白 đã uống rượu say rồi nhảy xuống sông định bắt lấy ánh trăng nên bị chết đuối tại đây. Vì thế nơi đây có xây một cái đài gọi là Tróc Nguyệt đài 捉月臺 (đài bắt trăng). Lý Bạch tự cho mình là Hải thượng kỵ kình 海上騎鯨 (khách cưỡi cá kình trên biển). Người đương thời bảo Lý Bạch là tiên bị đày xuống trần gian, nên gọi là Lý Trích Tiên 李謫仙. Đỗ Phủ, cùng thời với Lý Bạch, có câu: “Nhược phùng Lý Bạch kỵ kình ngư, Đạo Phủ vấn tấn kim hà như ? 若逢李白騎鯨魚，道甫問訊今何如？” (Nếu có gặp Lý Bạch đang cưỡi cá kình, Thì hãy nói dùm rằng Phủ tôi đây hỏi Bạch nay đã ra sao rồi ?).

- TẰNG VĂN 曾聞 : là Đã từng nghe.

- NHƯỢC 若 : là Nhược bằng, là Nếu như.

- CHỈ KHỦNG 只恐 : Chỉnh e, Chỉ sợ rằng...

- BA TÂM 波心 : Trong lòng đợt sóng trên sông.

- THƯỢNG 尚 : là Vẫn, Vẫn còn...

* NGHĨA BÀI THƠ :

Nhớ Chuyện Xưa Bên Dòng Sông Thái Thạch

Đã từng nghe nói về Lý Trích Tiên trên dòng sông Thái Thạch nầy, ông ta cởi cá kình mà bay đi đã nhiều năm lắm rồi. Nếu như nước của dòng sông nầy đều biến thành rượu xuân, thì e rằng ông ta vẫn còn say ngủ trong lòng những đợt sóng trên sông.

* DIỄN NÔM :

THÁI THẠCH HOÀI CỔ

Thái Thạch từng nghe Lý Bạch say,

Cởi kình bay biết mấy năm nay.

Sông này nếu biến thành xuân tửu,

Lòng sóng e rằng vẫn ngủ say !

Lục bát :

Từng nghe Thái Thạch Trích Tiên,

Cởi kình bay mất bao niên trước rồi.

Nước sông biến rượu xuân trôi,

Chỉnh e lòng sóng nay say vùi ngủ yên !

Đỗ Chiêu Đức