Η ΥΣΤΕΡΟΦΗΜΙΑ
ΠΟΘΟΣ ΓΙΑ ΥΣΤΕΡΟΦΗΜΙΑ
Κρυφή και ύπουλη πνευματική αρρώστια
Υστεροφημία. Μια λέξη πού αρκετές φορές την ακούμε ή τη συναντούμε - στα διάφορα βιβλία πού διαβάζουμε. Είναι ή καλή φήμη πού θέλει να αφήσει κανείς για το άτομο του μετά την έξοδο του από τον παρόντα κόσμο.Ή επιθυμία για υστεροφημία είναι κρυφή και ύπουλη πνευματική αρρώστια. Πρόκειται για την αγαθή φήμη και δόξα πού επιδιώκει ό ίδιος ό χριστιανός για τον εαυτό του με διάφορα μέσα και τρόπους, χωρίς μάλιστα πολλές φορές να προέρχεται ως φυσική συνέπεια της συνειδητής χριστιανικής ζωής και δραστηριότητος του. Δηλαδή από νωρίτερα, άλλα προπάντων όταν βλέπει ότι βρίσκεται στη δύση της ζωής του, επιδιώκει με κάθε τρόπο να αποτυπώσει στη μνήμη των άλλων την προσωπική του σφραγίδα. Χρησιμοποιεί κάθε μέσο, δώρα, φωτογραφίες, αυτόγραφα κλπ., για να σχηματίσουν οι άλλοι την εικόνα πού αυτός θέλει να μείνει για τον εαυτό του στους έπιγενεστέρους, και έτσι να μη λησμονηθεί και καταδικασθεί σε αφάνεια.
Δεν πρόκειται βέβαια για την προσπάθεια πού πάντοτε κατέβαλλαν οι άνθρωποι να ενθυμούνται τούς αγαθούς άνδρες, πού είχαν συντελέσει στο να γίνουν μεγάλα έργα στο Έθνος τους. Γι' αυτό και αφιέρωναν προς τιμήν τους ανδριάντες, διάφορες στήλες, οργάνωναν γιορτές και πανηγύρεις, αγώνες κλπ. «Πάντων έργον έστί, τούς αγαθούς των ανδρών μη λήθης παραδοθήναι βυθοίς». Δινόταν έτσι ή δυνατότητα οι μεταγενέστεροι να εμπνέονται και να παραδειγματίζονται από τα έργα των προγενεστέρων τους,
Μερικά παραδείγματα θα μάς βοηθήσουν να επισημάνουμε το ύπουλο μικρόβιο της επιθυμίας για υστεροφημία.
Στη γνωστή Παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου, ό υπερήφανος Φαρισαίος αύτοβιογραφείται: «Ούκ ειμί ώσπερ οι λοιποί των ανθρώπων, άρπαγες, άδικοι, μοιχοί... νηστεύω δις του σαββάτου, άποδεκατώ πάντα όσα κτώμαι» (Λουκ. ιη' 11,12). Σχετικό είναι και το περιστατικό με τον Άνανία και τη Σαπφείρα. Συμφώνησαν οι δυό τους να πουλήσουν ένα κτήμα και να προσφέρουν το αντίτιμο στους Αποστόλους για τις ανάγκες των μελών της Εκκλησίας. Έδωσαν όμως μέρος της αξίας και το υπόλοιπο το κράτησαν για τον εαυτό τους και είπαν ψέματα στους Αποστόλους. Επιδίωξαν τη δόξα τη δική τους περισσότερο από τη βοήθεια των φτωχών χριστιανών.
Κατ' εξοχήν χαρακτηριστικό παράδειγμα επιδιώξεως υστεροφημίας παρατηρούμε στην προσπάθεια των ανθρώπων της Παλαιάς Διαθήκης να χτίσουν «πόλιν και πύργον (τον πύργον της Βαβέλ), ου έσται ή κεφαλή έως του ουρανού». Ήθελαν να βγάλουν όνομα. «Και ποιήσωμεν έαυτοίς όνομα προ του διασπαρήναι ημάς επί προσώπου πάσης της γης» (Γεν. ια' 1-4). Σκέφθηκαν ότι ή κατασκευή ενός τέτοιου οικοδομήματος θα ήταν κράχτης σε όλους τούς μεταγενεστέρους.
Εάν πάντοτε οφείλουμε να είμαστε επιφυλακτικοί στις κρίσεις μας για τούς άλλους, πολύ περισσότερο αυτό ισχύει όταν βρισκόμαστε μπροστά στον άνθρωπο πού επιδιώκει την υστεροφημία. Νομίζει ότι οι άλλοι έχουν την περιέργεια να τον γνωρίσουν. Στην πραγματικότητα όμως θέλει να προβληθεί ό ίδιος και το έργο του. Γι' αυτό όσα λέει και θέλει να επιβάλει και στους άλλους, είναι επηρεασμένα από τον παραμορφωτικό φακό της υπερηφάνειας, του εγωισμού και της φιλαυτίας. Σ' αυτές τις περιπτώσεις ισχύει ό λόγος του Μεγάλου Βασιλείου: «Δυσθήρατός έστιν ό της αληθείας λόγος». Ή αλήθεια είναι κάτι πού δύσκολα βρίσκει κανείς.
Για να μην προσβληθούμε από το μικρόβιο αυτής της κρυφής και ύπουλης αρρώστιας, οφείλουμε να θυμόμαστε το παράδειγμα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού πού ήταν «πράος και ταπεινός τη καρδία» (Ματθ. ια' 29). Καθ' όλη την τριετή δημόσια δράση του ποτέ δεν αυτοδιαφημίστηκε, ούτε επιζήτησε να Τον διαφημίζουν οι άλλοι. Στο θαύμα της διατροφής των πεντακισχιλίων, ενώ ό όχλος Τον αναζητούσε για να Τον ανακηρύξει βασιλέα, ό Κύριος αναγκάζει τούς μαθητές να μπουν στο πλοίο και να περάσουν στην απέναντι όχθη, και Αυτός αποσύρεται στο όρος για να προσευχηθεί. Άλλοτε δίνει εντολή σ' εκείνους πού θεραπεύει να μην αποκαλύψουν τη θαυματουργική θεραπεία τους. «Μηδενί μηδέν είπης, άλλ' ύπαγε σεαυτόν δείξον τω ίερεί και προσένεγκε περί του καθαρισμού σου ά προσέταξε Μωϋσής εις μαρτύριον αύτοίς» (Μάρκ. α' 43-44).
Στη ζωή της Παναγίας μας επίσης δεν βλέπουμε καμία διαφήμιση και καμία αυτοπροβολή, καμία διάθεση για υστεροφημία. Απέκρυψε το γεγονός της Σαρκώσεως του Υιού και Λόγου του Θεού και από αυτόν ακόμη τον προστάτη της, τον δίκαιο Ιωσήφ.
Ό απόστολος Παύλος «ήρπάγη μέχρι τρίτου ουρανού» και άκουσε και είδε πράγματα θεία και ουράνια, τα οποία όμως ενταφίασε στη σιωπή. Μόνον όταν αμφισβητήθηκε ή γνήσια άποστολικότητά του αναγκάσθηκε να τα αποκαλύψει, για να προσθέσει κατόπιν ότι ομιλεί «παραφρόνων» (Β' Κορ. ιβ' 2 κ.έ., ια' 23). Πίστευε και το διακήρυττε ότι «ή ζωή ημών κέκρυπται σύν τω Χριστώ έν τω Θεώ» (Κολασ. γ' 3). Μη σάς μαγνητίζουν τα γήινα, έγραφε, γιατί έχετε πεθάνει μυστηριακούς στο άγιο Βάπτισμα μαζί με τα παλαιά και γήινα φρονήματα σας και σάς δόθηκε από τη θεία Χάρη νέα ζωή, ή οποία είναι κρυμμένη μαζί με τον Χριστό «έν τω Θεώ» και δεν φανερώθηκε ακόμη ή δόξα της και ή μακαριότητα της.
Ό μοναδικός λοιπόν και ασφαλής δρόμος της δικής μας αληθινής τιμής και δόξας είναι να ζούμε ενάρετα και να επιδιώκουμε τη δόξα του Θεού, πού είναι ό αίτιος και ό χορηγός παντός αγαθού. Εκείνος γνωρίζει να δοξάζει αυτούς πού Τον δοξάζουν. «Τούς δοξάζοντας με δοξάσω», διεκήρυξε (Α' Βασ. β' 30).
Το διαμάντι και το χρυσάφι έχουν την άξια τους όπου κι αν βρεθούν. Τα λουλούδια θα σκορπίσουν γύρω το ευώδες άρωμα τους, σ' όποιο περιβάλλον κι αν τα τοποθετήσουμε. Άς επαγρυπνούμε λοιπόν όλοι μας για να έχουμε τη Χάρη του Θεού και να τερματίσουμε την έδώ ζωή μας θεοφιλώς και θεαρέστως.(Από τον «ΣΩΤΗΡΑ»)