भारतीय कायदे

भारतातील काही प्रमुख कायदे खालीलप्रमाणे आहेत: 

भारतात अनेक महत्त्वाचे कायदे आहेत, जे देशाच्या शासनव्यवस्था, समाजव्यवस्था आणि नागरिकांच्या हक्कांचे रक्षण करतात. 

• भारतीय संविधान - The Constitution of India - English आणि मराठीमधून

• भारतीय संविधान मराठीमधुन - https://legislative.gov.in/constitution-of-india-marathi/

• भारतीय कायदे मराठीमधुन - https://legislative.gov.in/marathi/

संविधानातील महत्त्वाचे कायदे:

1. भारतीय संविधान (1950 - Constitution of India) – भारताचा मूलभूत कायदा, जो देशाचे शासन, मूलभूत हक्क आणि कर्तव्ये निश्चित करतो. हा भारताचा सर्वोच्च कायदा आहे. यात नागरिकांचे मूलभूत अधिकार, सरकारची रचना आणि कार्यपद्धती, केंद्र आणि राज्यांचे संबंध यांसारख्या महत्त्वाच्या गोष्टी नमूद केल्या आहेत. इतर सर्व कायदे याच संविधानाच्या चौकटीत बनवले जातात. भारताची राज्यघटना सर्वश्रेष्ठ असून लोकशाही, सार्वभौमत्व, समाजवाद, धर्मनिरपेक्षता, आणि गणराज्यत्व यांची हमी देते. 

Criminal Laws - दंड संहिता आणि फौजदारी कायदे: 

चोरी, खून, बलात्कार, फसवणूक इत्यादी अनेक गुन्ह्यांचा यात समावेश होतो. 

1. भारतीय दंड संहिता (IPC - Indian Penal Code), 1860 – फौजदारी गुन्हे आणि त्यांच्या शिक्षांची व्याख्या करते.

2. फौजदारी प्रक्रिया संहिता (CrPC - Criminal Procedure Code), 1973 – फौजदारी गुन्ह्यांच्या चौकशी आणि न्यायप्रक्रियेचे नियमन करते.

3. भारतीय साक्ष्य कायदा, 1872 (Indian Evidence Act) – न्यायालयात पुराव्यांच्या स्वीकार्यतेबाबत नियम ठरवतो.

4. भारतीय नागरिक सुरक्षा संहिता - BNSS 2023. - Bharatiya Nagarik Suraksha Sanhita - BNSS 2023.

5. भारतीय न्याय संहिता 2023 - BNS. - Bharatiya Nyaya Sanhita, 2023. 

6. भारतीय साक्ष अधिनियम BSA 2023. - Bharatiya Sakshya Adhiniyam, 2023. 

Civil Laws नागरी कायदे:

1. नागरी प्रक्रिया संहिता (CPC), 1908 – दीवाणी खटल्यांच्या प्रक्रियेचे नियमन करते /  खटल्यांची प्रक्रिया सांगते.

दुसरे महत्त्वाचे कायदे

20. 1. भ्रष्टाचार निवारण कायदा (PCA), 1988 – सरकारी भ्रष्टाचाराविरुद्ध लढा.

    2. सायबर गुन्हे कायदा (IT कायदा, 2000) – इंटरनेट आणि डिजिटल गुन्ह्यांवर नियंत्रण.

    3. मालमत्ता हस्तांतरण कायदा, १८८२ (Transfer of Property Act, 1882) - जमीन आणि इतर मालमत्तेच्या हस्तांतरणासंबंधी नियम यात आहेत.

    4. भारतीय करार कायदा, 1872 (Indian Contract Act) – करारांच्या बाबतीत कायदेशीर तरतूद सांगते.

    5. हिंदू विवाह कायदा, 1955 (Hindu Marriage Act)– हिंदूंच्या लग्न, घटस्फोट आणि देखभालीचे नियमन करतो.

    6. कामगार कायदे (Labour Laws) - कामगार कल्याण कायदे, किमान वेतन कायदा, कामगार युनियन कायदे, इत्यादी.

    7. महिला आणि बालक संरक्षण कायदे (Protection of Women from Domestic Violence Act, 2005) - महिला अत्याचार प्रतिबंधक कायदा.

    8. बालकामगार प्रतिबंधक कायदा (Child Labour Act) - हा कायदा 14 वर्षाखालील मुलांना कामावर ठेवण्यास प्रतिबंध करतो. या कायद्यानुसार, मुलांना धोकादायक व्यवसायात कामावर ठेवणे बेकायदेशीर आहे.

    9. माहितीचा अधिकार कायदा, २००५ (Right to Information Act - RTI) - सामान्य जनतेला सरकारी माहिती मिळवण्याचा हक्क.

    10. ग्राहक संरक्षण कायदा, २०१९ (Consumer Protection Act, 2019) - ग्राहकांच्या हितांचे संरक्षण करण्यासाठी हा कायदा आहे.

    11. विशिष्ठ अधिनियम, 1963 (Specific Relief Act) - करारभंग, मालमत्ता हक्क इ. बाबतीत विशिष्ट न्याय देण्यासाठी.

    12. Maharashtra Land Revenue Code - मराठी

    13. Limitation Act, 1963 - मराठी

    14. Advocates Act, 1961 - मराठी

    15. General Clauses Act, 1897 - मराठी

    16. Indian Evidence Act, 1872 - मराठी

    17. Power of Attorney Act, 1882 - मराठी

    18. Indian Stamp Act, 1899 - मराठी

    19. Police Act, 1922 - मराठी

    20. Prevention of Corruption Act, 1988 - मराठी

    21. Protection of Human Rights Act, 1994 - मराठी

    22. Hindu Succession Act, 1956 - मराठी

    23. Hindu Marriage Act, 1955 - मराठी

    24. Hindu Minority and Guardianship Act, 1956 - मराठी

    25. Hindu Adoptions and Maintenance Act, 1956 - मराठी

    26. Indian Succession Act, 1925 - मराठी

    27. Births, Deaths And Marriages Registration Act, 1886 - मराठी

कायदा आणि रचना थोडक्यात

• CPC कायदा आणि रचना थोडक्यात

• CPC, IPC, CrPC कायदा आणि रचना थोडक्यात

• IPC कायदा आणि रचना थोडक्यात

• CrPC कायदा आणि रचना थोडक्यात

• Process of Exhibit

एकूण भारतीय कायदे सूची

• List of Central Acts Alphabetical

• Alphabetical List Of Central Acts

• List of Publications

• Chronological List Of Central Acts

ही केवळ एक छोटीशी यादी आहे. भारतात आणखी अनेक केंद्रीय आणि राज्यस्तरीय कायदे आहेत, जे विविध क्षेत्रांना नियंत्रित करतात.