Thị xã Quảng Trị nằm ở vùng đất hội tụ hai phong cách văn hoá chủ yếu là Việt và Chăm. Đời sống văn hoá ở đây khá phong phú và đa dạng, có nhiều làn điệu dân ca như hò, vè, đồng dao mang đậm sắc thái dân gian. Các phong tục tập quán, lễ nghi của văn hoá Việt được bảo tồn khá rõ nét. Quốc sử quán Triều Nguyễn trong bộ Đại Nam nhất thống chí ghi: “Tế lễ vào mùa xuân, mùa thu. Ngày rằm các tháng giêng, tháng bảy, tháng mười gọi là tam nguyên, các gia đình đều cúng tổ tiên, ông bà”.
Thị xã Quảng Trị có nhiều di tích lịch sử, văn hoá như nhà thờ Đá Hàn, đình làng Như Lệ, đền Văn thánh ở An Đôn…; đặc biệt là toà Thành Cổ, dinh lũy của chế độ phong kiến ở thị xã Quảng Trị do nhân dân ta đã đổ mồ hôi và máu xây dựng nên.
Đặc sản
Gọi là cháo, nhưng cháo Vạc Giường lại là rất đặc biệt, thoáng nhìn qua, ai cũng nghĩ nó giống bánh canh hay canh bún cua bởi chúng đều được làm từ sợi bột gạo hay bột mì, nhưng hương vị lại khác hẳn nhau hoàn toàn đó.
Người Quảng thường gọi món ăn với tên dân dã là cháo cá, còn thực khách ghé qua lại đặt cho nó cái tên thân thương là cháo Vạc Giường do sợi cháo có hình dáng giống như vạc giường nơi đây.
Đến thăm Quảng Trị mà không nếm thử hương vị món cháo bột này là uổng lắm đó. Ghé quán và thưởng thức thôi. Một nhúm sợi bột dài mềm, vài lát cá chiên vàng ươm giòn rụm, thêm chút hành lá xanh xanh, chút ớt cay cay cùng với nước dùng ngọt thanh thơm mùi cá, hòa quyện cho ra hương vị cháo Vạc Giường vấn vương thực khách.
Bún hến Mai Xá, món ăn bình dị thân thuộc đã trở thành đặc sản Quảng Trị nhờ phong vị tinh tế.
Làm nên nét đặc sắc của món bún hến ở Mai Xá đó chính là nguyên liệu chính “chắt chắt”. Nhìn qua ai cũng lầm tưởng chắt chắt và hến là một, nhưng khi đã thưởng thức bạn sẽ nhận ra ngay sự khác biệt. Thịt chắt chắt thơm mà đậm màu hơn hến, lại giàu chất dinh dưỡng.
Những ai đã nếm thử chắt chắt do dân Mai Xá chế biến sẽ không thể nào quên được hương vị tuyệt vời của món ăn này. Hành phi vàng ruộm rồi cho chắt chắt vào xào tới, thêm nước vào, bỏ thêm chút gừng chút ớt cay cay thơm nồng ăn tới đâu ấm lòng người xa quê tới đó. Bởi vậy, món bún hến này cũng được người dân nhớ tới như một phần tuổi thơ, một thời bình dị mà ấm áp.
Nhắc đến Phương Lang, người ta không chỉ nhớ về ngôi làng với khung cảnh đẹp yên bình mà còn nhớ về món bánh ướt ngon nức tiếng “bánh ướt Phương Lang”. Cũng được làm như các loại bánh ướt khác, bánh được làm từ gạo là chính. Nhưng làm nên sự khác biệt cho món bánh nơi đây chính là kỹ thuật tráng bánh. Bán được tráng cách thủy trên một lớp vải có độ dày vừa phải, đến khi chín là có thể vớt ra xếp chồng lên nhau. Điều quan trọng là thợ tráng bánh phải khéo tay biết lúc nào là bánh đủ độ ngon, bánh ngon không nên quá dày hay mỏng.
Khi thưởng thức, bạn nhớ tách từng lớp bánh ra và cuộn với thịt heo ba chỉ chắc mềm và chút rau sống tươi non. Ăn kèm với nó là nước chấm. Nước chấm chua chua, ngọt ngọt, cay cay sẽ đánh thức vị giác bạn đến từng “căng-ti-mét”.
Gọi là “Rau Liệt Gio An” là do rau được trồng tại xã Gio An, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị. Đến Gio An nhớ phải thử món rau này nhé. Loại rau này rất “quý” do được sinh trưởng và nuôi dưỡng từ nguồn nước giếng cổ hàng ngàn năm tuổi. Với loại rau này, người Gio An đã nghĩ ra rất nhiều cách chế biến ngon như: nấu canh với tôm tươi, luộc chấm nước mắm hay làm món trộn với thịt bò. Thường thì món rau xà lách xong trộn với thịt bò được ưa thích hơn. Thịt bò tẩm ướp đậm đà đem xào với hành phi tới lửa làm dậy mùi hương quyến rũ. Nước trộn chua thanh ngọt dịu. Trứng luộc chín tới đem thái khoanh. Khi ăn bạn chỉ cần xếp rau ra đĩa, thêm chút thịt bò, rải vài lát trứng rồi tưới nước trộn lên vậy là bạn đã có thể thưởng thức món ngon bổ dưỡng, lạ miệng này rồi.
Thịt trâu lá trơng được xứng danh món ăn đặc sản Quảng Trị là nhờ sự kết hợp hài hòa giữa thịt trâu non và lá trơng. Lá Trơng mọc khắp mảnh đất Quảng Trị, có thể không quá khi nói rằng món ăn này mang đậm hơi thở miền đất Quảng.
Thịt trâu lá trơng có thể chế biến thành nhiều nhóm, tuy nhiên thịt trâu lá trơng nướng và thịt trâu xào lá trơng là hai món được đón nhận sự yêu thích của thực khách nhất. Người muốn tận hưởng vị thịt nguyên sơ thơm phức nên thử món nướng, người thích vị đậm đà nên thử món xào. Mỗi món đặc sắc một kiểu, nếu có điều kiện bạn nên thử cả hai để cảm nhận hương vị Quảng Trị. Đặc biệt, trời lành lạnh mà được thưởng thức đĩa trâu lá trơng nóng hổi thì còn gì bằng.
Mít Thấu món ngon chỉ có ở Quảng Trị. Món ăn được chế biến từ rất nhiều nguyên liệu tươi ngon như: mít non, đậu hũ, đậu phụng, miếng dong, rau sống, da heo,…
Bánh đúc rau câu, một món ăn ngon, đem lại giá trị dinh dưỡng cao mà giá thành lại rất “hạt rẻ”. Món này được biết đến đầu tiên tại thị trấn Cửa Tùng, huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị.
Nguyên liệu chính của món chính là rau câu. Rau câu có màu sắc, chất dinh dưỡng và hương vị tựa như rong biển nên rất dễ ăn mà lại tốt cho sức khỏe.
Bạn nhớ tẩm bổ cho mình vài chén bánh đúc rau câu sau một ngày dạo ngắm thắng cảnh nơi đây để tiếp sức cho những ngày vui chơi sau nhé
Bánh được làm từ khoai, sắn xay mịn sau khi đã phơi khô. Bí quyết để làm bánh Tu Huýt ngon này là bạn phải chọn được những củ khoai, sắn bóng mẩy tươi ngon và không bị sâu, bị hà.
Lột lớp lá xanh mượt bọc bên ngoài bánh ra, cầm miếng chiếc bánh chấm vào bát nước mắm chua cay thơm nồng bạn sẽ cảm nhận được vị đậm đà nhân thịt quyện trong lớp bánh giòn giòn man mát. Nhấm thêm ngụm nước chấm nữa là tuyệt cú mèo.
Món này có thể ăn thỏa thích do lớp vỏ bánh không gây ngấy.
Bánh ít lá gai là loại bánh đặc sản Quảng Trị truyền thống không thể thiếu được trong các dịp lễ tết ở nơi đây. Khi mới ăn vào có cảm giác bánh dẻo dẻo, bùi bùi; thơm thơm mùi lá gai hòa lẫn vị ngọt của nhân đậu và nếp. Bánh ít lá gai mang đậm chất mộc mạc, bình dị như chính những con người nơi đây. Chỉ giản đơn vậy thôi cũng đủ làm người Quảng Trị nhớ nao lòng những lúc đi xa.
Cầu Hiền Lương và sông Bến Hải là một trong những biểu tượng đặc biệt của lịch sử Việt Nam, đánh dấu một trang sử quan trọng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Cầu Hiền Lương nằm trên quốc lộ AH1 - một tuyến đường xuyên Á quan trọng và nó bắc qua sông Bến Hải. Đây không chỉ là một cầu thông thường mà còn là biểu tượng của sự kết nối và thống nhất đất nước sau hơn 20 năm bị chia cắt. Cầu Hiền Lương đứng ngay tại vị trí lịch sử nơi mà hai miền Nam và Bắc Việt Nam đã phải chịu sự chia cắt đau đớn trong cuộc chiến tranh.
Sông Bến Hải, một dòng sông từng là biểu tượng về sự bình yên của quê hương Việt Nam nhưng nó cũng trở thành biểu tượng của sự chia cắt và xé đôi đất nước trong thời kỳ chiến tranh. Hai bờ của sông này đã trở thành biên giới tượng trưng sự chia cắt quê hương và nhân dân Việt Nam.
Cầu Hiền Lương và sông Bến Hải là một phần của ký ức lịch sử quan trọng nơi du khách có thể tìm hiểu về những thăng trầm của dân tộc Việt Nam. Nơi đây không chỉ đáng để tham quan để hiểu thêm về lịch sử mà còn để tận hưởng cảnh quang thiên nhiên đẹp và không gian thanh bình của vùng đất này.
Biển Cửa Tùng nổi tiếng với sự bình yên và là một điểm đến lý tưởng cho du khách muốn thư giãn và tận hưởng không gian biển vào mùa hè. Bãi biển nổi tiếng với nước biển trong xanh, cát trắng mịn tạo điều kiện lý tưởng cho việc tắm biển và nghỉ ngơi. Ngoài việc tận hưởng biển, bạn cũng có thể thưởng thức rong biển tươi ngon. Đặc biệt, nếu bạn đến danh lam thắng cảnh Quảng Trị này vào tháng 10, dù nước biển không trong vắt lắm do có nhiều rong biển, nhưng rong biển mùa này chính là món ăn ngon số dách mà bạn không thể bỏ lỡ khi ghé thăm Cửa Tùng. Điều này chắc chắn sẽ làm cho chuyến đi của bạn trở nên thú vị và đáng nhớ.
Thác Tà Puồng là một trong những địa điểm du lịch Quảng Trị nổi tiếng thu hút đông đảo du khách đến tham quan và chụp ảnh. Thác Tà Puồng bao gồm một hang động và hai phần thác nước đẹp mắt có thể khám phá và tắm suối thoải mái.
Để đến thác Tà Puồng, bạn sẽ phải đi qua bản Tà Puồng. Tại đây, bạn có thể nhờ một người dân địa phương thuộc dân tộc Vân Kiều hoặc Pa Cô dẫn đường đến thác. Sau đó, bạn sẽ tiến vào hang động lớn và băng qua những con đường đá nguyên sơ và thạch nhũ rực rỡ.
Tiếp tục tiến lên hạ lưu, bạn sẽ khám phá thác Tà Puồng 2. Thác này nổi bật với nhiều dòng nước đổ xuống từ nhiều miệng thác, tạo nên một khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp.
Tọa lạc ven bờ Bắc Trung Bộ, tỉnh Quảng Trị tự hào sở hữu một bờ biển dài đẹp mắt. Mặc dù không nổi đình nổi đám như các điểm đến biển nổi tiếng khác như Phú Quốc, Phú Yên, Nha Trang...nhưng ít ai biết rằng Quảng Trị cũng có những bãi biển tuyệt đẹp và trong số đó, Mũi Trèo là một viên ngọc bích thô sơ đang chờ bạn khám phá.
Bãi biển Mũi Trèo được bao quanh bởi cánh rừng rậm mát mẻ và hoang sơ. Dọc theo con đường mòn xuyên qua rừng, bạn sẽ cảm nhận sự thanh bình của thiên nhiên, nghe tiếng các loài chim hót líu lo, chứng kiến những đàn bướm đậu trên đường đi và thậm chí có thể thấy chúng bay lượn trên đầu bạn.
Khi bạn rẽ vào đường dẫn dọc theo bờ biển, bạn sẽ ngay lập tức hiểu tại sao Mũi Trèo lại là một trong những điểm du lịch đẹp nhất Quảng Trị. Bãi biển này là một bờ cát trắng trải dài nằm bên bờ đại dương cùng những tảng đá gập ghềnh tạo nên một khung cảnh vô cùng tuyệt đẹp và hoành tráng. Sự đối lập mạnh mẽ giữa biển cả mênh mông và rừng xanh biết tạo nên vẻ đẹp riêng biệt cho Mũi Trèo, khiến cho mọi du khách đến đây đều bị cuốn hút bởi vẻ đẹp tự nhiên tinh khiết.
Thánh địa La Vang là một trung tâm tôn giáo quan trọng của giáo hội Công giáo Việt Nam. Tên La Vang xuất phát từ một câu chuyện đặc biệt và đầy ý nghĩa.
Trong thời kỳ vua Cảnh Thịnh và thời kỳ nhà Tây Sơn, đạo Công giáo đã phải đối mặt với sự chống đối và trừng phạt. Để bảo vệ và duy trì đạo tin của mình, những người Công giáo ở Quảng Trị đã di dời lên vùng đất hẻo lánh tại xã Hải Phú. Tại đây, do điều kiện địa lý và tình hình xã hội khá khó khăn, người dân đã phải giao tiếp bằng cách "la lớn" lên và âm thanh này đã trở thành biểu tượng của sự kiên nhẫn và lòng tin của họ.
Thánh địa La Vang đã trở thành một nơi linh thiêng và tôn kính cho người Công giáo trên khắp Việt Nam. Mỗi khi đến các dịp quan trọng, người Công giáo từ khắp nơi trong cả nước đều hành hương đến đây để thể hiện lòng tôn kính và niềm tin của họ. Đây là một điểm đến quan trọng trong văn hóa tôn giáo của Việt Nam, thể hiện sự đoàn kết và lòng tin của người dân theo đạo Công giáo.
Sông Đakrông bắt đầu dòng chảy từ dãy Trường Sơn và hợp với sông Rào Quán, sau đó dọc theo Đường 9 và cuối cùng đổ ra Cửa Việt. Con sông này không chỉ mang trong mình vẻ đẹp của núi non bạt ngàn, mà còn là nguồn cảm hứng cho những câu chuyện và truyền thuyết về cô gái Đakrông do những người dân sống xung quanh kể lại.
Sông Đakrông cũng đóng vai trò quan trọng trong lịch sử kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Nơi đây đã từng là tuyến đường mòn Trường Sơn, nơi những vụ vân chuyển lương thực và vũ khí bí mật quan trọng đã diễn ra.
Bên cạnh sông Đakrông, cầu treo Đakrông nổi bật giữa khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp của Đakrông. Với quy mô khá lớn, chiếc cầu treo này không chỉ là một phần của cảnh quan địa điểm này mà còn là điểm nhấn tạo nên sự phá cách độc đáo và thu hút sự chú ý của du khách, khiến nó trở thành một phần không thể thiếu trong bức tranh tự nhiên của Đakrông.
Dãy núi Ta Lung và Klu nằm hai bên của đường 9 và đường 14, tạo nên một bức tranh hùng vĩ của thiên nhiên. Điểm đặc biệt của hai dãy núi này chính là thảm rừng giá quý hiếm mà thiên nhiên đã ban tặng nơi đây, từ đó biến núi Talung và Klu trở thành một trong những nơi bảo vệ nguồn tài nguyên quý báu của Việt Nam ngày nay. Các loại cây rừng tại đây đa dạng về chủng loại và kích thước tạo nên một môi trường đa dạng và phong cảnh thiên nhiên độc đáo mà không ngọn núi nào khác có được.
Tại dãy núi này, du khách có cơ hội trải nghiệm du lịch sinh thái độc đáo và hiếm có như tham quan các loại cây rừng quý hiếm, tìm hiểu về sự đa dạng của thiên nhiên và hệ sinh thái đặc biệt của khu vực này.
Thành cổ Quảng Trị là một trong những địa danh nổi tiếng nhất của du lịch Quảng Trị và được xem là một di tích quốc gia đặc biệt. Thành cổ nằm tại trung tâm thị xã Quảng Trị và chứng kiến một quá khứ lịch sử đầy bi thương và anh dũng. Nơi đây là nơi diễn ra nhiều trận đánh quan trọng trong lịch sử của đất nước.
Sau chiến dịch Thành Cổ, hay còn được biết đến với tên gọi "chiến dịch Xuân – Hè 1972", hầu hết Thành Cổ đã bị phá hủy hoàn toàn. Chỉ còn lại một cửa hướng Đông tương đối nguyên vẹn và vài đoạn tường thành, cùng với những vết bom đạn khắp nơi. Sự tàn phá này là minh chứng cho cuộc kháng chiến anh dũng của nhân dân và quân đội Việt Nam trong việc bảo vệ và giữ vững lãnh thổ quốc gia.
Thành cổ Quảng Trị là một địa điểm lịch sử quan trọng và là nơi để hưởng ứng và tưởng nhớ về những năm tháng khó khăn và anh dũng của người dân Việt Nam trong cuộc chiến tranh.
Địa đạo Vịnh Mốc là một công trình kiến trúc quân sự ấn tượng, chào đón du khách đến Quảng Trị. Được xây dựng trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Địa đạo Vịnh Mốc là minh chứng rõ ràng cho sự kiên định và đoàn kết của quân dân Vĩnh Linh.
Công trình này nằm dưới lòng đất và được xây dựng với khẩu hiệu "quân sự hóa toàn dân, công sự hóa toàn khu vực." Những người dân tại Vĩnh Linh đã tham gia đào hầm hào với nhiều mục đích khác nhau, từ trụ sở quân đội, kho hậu cần, trường học, bệnh viện, đến khu vực sinh hoạt của từng gia đình. Các hầm này được phân bố khắp các điểm dân cư, dọc theo các tuyến đường, ven ruộng và bờ biển, được kết nối bằng hệ thống giao thông hào thay thế cho đường trên mặt đất.
Từ cuối năm 1965 đến năm 1968, huyện Vĩnh Linh đã xây dựng khoảng 114 địa đạo với tổng chiều dài hơn 40km. Hệ thống giao thông hào rộng lớn hơn 2.000km và hàng trăm tiểu đạo khác. Đây đã trở thành những "làng hầm," xuất hiện lần đầu trong lịch sử chiến tranh Việt Nam, thể hiện sự đoàn kết và quyết tâm của người dân để bảo vệ quê hương và giữ thông tin liên lạc với tiền tuyến chiến đấu. Địa đạo Vịnh Mốc là một di tích đáng trải nghiệm và thú vị cho những ai muốn khám phá lịch sử và tình thần chiến đấu của người Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến.
Làng cổ Bích La với niên đại lên đến 500 năm là một viên ngọc quý của di sản văn hóa Việt Nam. Đây không chỉ là một ngôi làng lịch sử, mà còn là một nơi địa linh nhân kiệt, từng chứng kiến sự phát triển và góp phần quan trọng trong lịch sử của đất nước.
Làng cổ Bích La là quê hương của nhiều danh nhân nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam và một trong những người nổi bật nhất là Đồng chí Lê Duẩn. Đến thăm làng cổ Bích La, bạn sẽ được khám phá những câu chuyện thú vị, những giai thoại và truyền thuyết mà thường không thể tìm thấy trong sách vở hoặc bất kỳ trang báo nào. Điều này làm cho làng cổ Bích La trở thành một điểm đến hấp dẫn cho những người yêu thích lịch sử và văn hóa Việt Nam.