Ninh Bình

Không chỉ nổi tiếng với phong cảnh hữu tình, Ninh Bình còn là vùng đất giàu bản sắc văn hóa, vùng đất của những kỳ quan, trầm tích lịch sử lâu đời, Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới độc đáo. Lợi thế này đang được tỉnh chú trọng, phát huy hiệu quả trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Với vị trí và đặc điểm địa hình, cách đây ba vạn năm Ninh Bình đã là nơi cư trú của người tiền sử mà dấu tích còn lưu lại ở các di chỉ khảo cổ học như Thung Lang ở Tam Điệp, hang Đăng Đắng ở Cúc Phương, Mán Bạc huyện Yên Mô và nhiều di chỉ khác tại Quần thể danh thắng Tràng An.

Ở thế kỷ X, lịch sử Ninh Bình với văn hóa Hoa Lư đã tạo dấu mốc quan trọng khơi mạch nguồn hình thành văn minh Đại Việt – Việt Nam hôm nay. Những dấu vết kiến trúc cung điện thành quách, chùa chiền, những viên gạch in quốc hiệu Đại Việt, có hình hoa sen, chim phượng, uyên ương, đầu rồng, vật liệu kiến trúc, những cột kinh tràng bằng đá, đồng tiền Thái Bình Hưng Bảo… được phát hiện và lưu giữ là những minh chứng sinh động cho sự phát triển của nền văn hóa Hoa Lư của người Việt trên đất Ninh Bình.

Sự sáng tạo văn hóa của cộng đồng cư dân qua hàng nghìn năm đã để lại cho Ninh Bình nguồn di tích, di sản, di vật, cổ vật đồ sộ, có giá trị khoa học, lịch sử, thẩm mỹ đặc sắc. Đây là một trong những cơ sở để Ninh Bình xây dựng thương hiệu có tính bền vững, riêng biệt. Tỉnh đã tập trung đầu tư cho văn hóa với các nhiệm vụ giải pháp cụ thể với tầm nhìn dài hạn. Các dự án quy hoạch, tôn tạo, tu bổ di tích được quan tâm đầu tư để phát triển du lịch. Các sự kiện văn hóa, nghệ thuật được tổ chức thường xuyên, làm phong phú thêm đời sống tinh thần của nhân dân. Góp phần lan tỏa hình ảnh của mảnh đất, con người Ninh Bình ra thế giới.

Nhận diện giá trị bản sắc văn hóa dày, sâu.Tập trung thu hút các nguồn lực xã hội để đầu tư cho văn hóa. Ninh Bình đang nỗ lực nâng tầm hình ảnh, định vị thương hiệu địa phương từ chính bản sắc văn hóa của vùng đất Đế đô thế kỷ thứ X. Từng bước đưa văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là sức mạnh nội sinh, động lực quan trọng để phát triển đất nước ./.

Nếu được hỏi Ninh Bình có đặc sản gì, câu trả lời mà bạn sẽ nhận được nhiều nhất chính là cơm cháy Ninh Bình. Một món ngon trứ danh vùng đất cố đô, dù không cao sang, mỹ vị nhưng là một món ăn làm say đắm bao thực khách trong lần đầu thưởng thức.

Khác với những món cơm cháy khác, cơm cháy vùng Ninh Bình với nguyên liệu hoà trộn giữa hai loại gạo khô và dẻo, qua nhiều công đoạn phơi khô, chiên phồng để cho ra được những mẻ cơm cháy giòn rụm, thơm phức. Cơm cháy thường sẽ ăn chung với ruốc hoặc hành lá phi thơm, hoặc lạ miệng hơn khi ăn cùng thịt dê, tim cật và nước sốt đậm đà, chắc hẳn, bạn sẽ nhớ mãi vị giòn rụm của cơm cháy.

Món đặc sản Ninh Bình tiếp theo muốn gợi ý cho bạn là thịt dê núi Ninh Bình. Ở vùng này, dê được chăn thả trên những ngọn núi, thịt dê săn chắc và thơm ngon, cùng những cách chế biến đặc trưng, du khách sẽ được thưởng thức những món ngon từ dê núi như dê nướng, dê hấp, dê tái chanh, nem dê, dê xào lăn, dê tương gừng,...

Đặc biệt hơn cả, hầu hết những nhà hàng hay quán ăn tại Ninh Bình sẽ nổi tiếng với món cơm cháy sốt dê, đây là sự kết hợp hoàn hảo giữa 2 món đặc sản tại nơi đây, tạo nên hương vị lạ miệng, cuốn hút.

Dê núi hay dê thả vườn tại Ninh Bình đều có những hương vị mềm, dai, thơm ngon riêng biệt. Ngoài là một món ngon nức tiếng thì thịt dê còn khá tốt cho sức khỏe. Đã đến với Ninh Bình đừng quên thưởng thức thịt dê và nhâm nhi vài ly rượu nhé.

Chắc hẳn bạn đã thử qua khá nhiều loại ốc biến, sông,...với món ốc núi Ninh Bình thì chắc hẳn ít người đã được thử qua. Ốc núi thường nằm trong những hang động núi đá vôi Tam Điệp, và không dễ để bạn có thể thưởng thức món này, vì ốc chỉ ra ngoài trong khoảng từ tháng 4 đến tháng 8, khoảng thời gian còn lại chúng nằm sâu trong khe đá.

Muốn ăn được món ngon độc lạ này, bạn phải đến đúng thời điểm thì mới có cơ hội thưởng thức. Với vị ốc dai giòn và độ ngọt tự nhiên, và thoang thoảng vị thuốc nam, bạn sẽ bị cuốn hút chỉ khi ăn món ốc hấp đơn giản. Hoặc bạn cũng có thể chế biến ốc thành các món gỏi, hấp gừng, xào me…

Một đặc sản Ninh Bình tiếp theo bạn nên lưu lại để thưởng thức là món miến lươn, với nước dùng được nấu từ xương lươn và xương ống tạo nên vị ngọt thanh, có vị béo tự nhiên và rất đậm đà.

Bạn sẽ được thưởng thức những miếng thịt lươn cốm thơm béo, con nhỏ nhưng thịt khá săn chắc và thơm ngon. Món ngon sẽ được ăn kèm với hoa chuối thái sợi, tất cả hòa quyện lại thành một đặc sản nức tiếng vùng này.

Về vùng Kim Sơn trong chuyến du lịch Ninh Bình, gỏi cá nhệch là một món ngon mà bạn đừng quên nếm thử. Với sự chế biến khá công phu và tinh tế để loại bỏ được mùi tanh của cá, kết hợp với nếp mới tạo ra một món ngon vô cùng ấn tượng.

Cá nhệch có vẻ bề ngoài khá giống với lươn nhưng sở hữu bộ da màu nhạt hơn, kích thước thân cũng lớn hơn. Tuy thịt ngon và chứa nhiều chất dinh dưỡng nhưng cá nhệch lại khó đánh bắt.Bạn sẽ được thưởng thức món gỏi với rau xanh và chắc chắn không thể quên hương vị của món nước chấm đặc biệt có tên gọi là chẻo. Được hoà quyện từ những gia vị quen thuộc của sả, ớt và hạt tiêu sẽ là góp phần làm cho món gỏi cá nhệch trở nên đặc biệt hơn. 

Một món đặc sản Ninh Bình mà bạn nên mua để làm quà cho chuyến đi, món nem chua Yên Mạc được sáng tạo dựa trên món nem chua cung đình Huế, mang một hương vị khác biệt và đặc trưng.

Được làm từ phần nạc của thịt mông heo thái mỏng kết hợp với bì heo luộc, mì chính và muối, sau đó được gói lại bằng lá ổi và lá chuối tăng thêm hương vị cho món ngon.

Để thưởng thức đúng vị nem chua Yên Mạc, bạn nên kết hợp ăn nem với lá đinh lăng, lá sung hoặc lá mơ. Là một món ngon kết hợp được những tinh túy từ thiên nhiên, bạn nên thưởng thức tại chỗ và kết hợp mua về làm quà.

Nhắc đến mắm tép Gia Viễn là nhắc đến một món ngon đậm đà mang đậm nét văn hoá độc đáo vùng cố đô Ninh Bình. Để có một mẻ mắm tép ngon là cả một quá trình kỳ công của người làm mắm, từ khâu chọn lựa những con tép chất lượng, để khâu sản xuất đảm bảo vệ sinh. Vào mùa đông, là lúc mắm tép được thực hiện thuận lợi nhất, lúc này có nền nhiệt độ thích hợp để cho ra những mẻ mắm đỏ au và thơm ngon nhất. Du khách có thể thưởng thức mắm tép với rau luộc, thịt luộc hoặc ăn với cơm nóng cũng khá ngon. 

Ngoài những món ăn dân dã truyền thống, thì không thể không nhắc đến một đặc sản Ninh Bình được du khách trong và ngoài nước khá ấn tượng là món rượu cần Nho Quan. Đây là loại rượu của người Mường sinh sống tại vùng đất Nho Quan làm nên.

Với hương vị đặc biệt của những nguyên liệu quen thuộc gạo nếp, lúa, khoai,..và đặc biệt là men rượu được làm từ các loại trái cây, lá rừng như lá ổi, củ gừng, củ riềng,..được ủ trong một thời gian để lên men, tạo nên hương vị rượu nồng nàn, thơm ngon và không quá nặng.

Một món ngon cho dân “hảo ngọt” khi đến vùng Ninh Bình, vẫn là bánh trôi truyền thống được nhào nặn bằng bột gạo, và điểm khác biệt của món ăn này là kết hợp với đường mật, đậu phộng và lá cúc mốc tạo nên hương vị đặc trưng cuốn hút. Bánh trôi có vị ngọt thanh không gắt và mùi thơm nhẹ nhàng của lá cúc mốc và hoa bưởi. Những viên bánh trắng tròn hấp dẫn kết hợp với sự bùi béo của đậu phộng tạo nên một món ngon thu hút nhiều thực khách. 

Là một loại quả đặc sản Ninh Bình, bạn chỉ có thể tìm được loại quả này ở tại đây, mọc nhiều ở khe suối và trên những ngọn đồi. Quả gáo được dùng để kho cá hoặc nấu canh, sẽ giúp át đi mùi tanh của cá, tạo vị chua nhẹ và tính mát nên rất tốt cho sức khỏe.

Đã đến Ninh Bình ngoài thưởng thức quả gáo độc lạ, bạn nên tìm mua tại các chợ ở Ninh Bình để làm quà đặc sản cho bạn bè và gia đình nhé!

Vườn Quốc gia Cúc Phương (hay rừng Cúc Phương) là vườn quốc gia đầu tiên tại Việt Nam, nằm trên địa phận ranh giới 3 khu vực Tây Bắc, châu thổ sông Hồng và Bắc Trung Bộ thuộc ba tỉnh: Ninh Bình, Hòa Bình, Thanh Hóa.

Vườn quốc gia này đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn các loài động vật quý hiếm đang có nguy cơ tuyệt chủng. Tới rừng Cúc Phương bạn sẽ được chiêm ngưỡng và tìm hiểu hệ thống động thực vật phong phú mang đặc trưng rừng mưa nhiệt đới.

Bên cạnh đó bạn sẽ có cơ hội tham gia vào các hoạt động du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, lửa trại, mạo hiểm hay nghiên cứu văn hóa - lịch sử.

Nằm cách trung tâm thành phố Ninh Bình 7km về hướng Tây, Tràng An là một trong những địa điểm du lịch Ninh Bình nổi tiếng mà bạn nhất định phải ghé tới.

Đây là khu du lịch sinh thái nằm trong Quần thể di sản thế giới Tràng An - nơi bảo tồn và chứa đựng nhiều hệ sinh thái rừng ngập nước, rừng trên núi đá vôi, các di chỉ khảo cổ học và di tích lịch sử văn hóa. Năm 2014, khu du lịch sinh thái Tràng An đã được Chính phủ Việt Nam xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt quan trọng và UNESCO công nhận là di sản thế giới kép.

Được ví như một “Vịnh Hạ Long trên cạn”, Tràng An hấp dẫn du khách bởi hệ thống núi đá vôi và hang động tự nhiên đa dạng. Du khách đến đây sẽ được thưởng ngoạn bức tranh thiên nhiên mê đắm lòng người và có những phút giây thanh tịnh, thư giãn với không gian văn hóa tâm linh đặc sắc.

Chùa Bái Đính tọa lạc bên quốc lộ 38B, thuộc xã Gia Sinh, huyện gia Viễn, tỉnh Ninh Bình, cách trung tâm thành phố Ninh Bình khoảng 15km. Đây là một quần thể chùa lớn được biết đến với nhiều kỉ lục nhất châu Á và Việt Nam.

Quần thể chùa Bái Đính hiện nay gồm một khu chùa cổ và một khu chùa mới được xây dựng từ năm 2003. Không chỉ là một chốn linh thiêng, nơi đây còn gây ấn tưởng bởi kiến trúc hoành tráng, nguy nga và cảnh sắc có một không hai như: Bảo tháp, tượng Phật Di Lặc cao 100m, tháp Chuông, điện Phật Bà, Hồ Phóng Sinh,....

Vì thế, đây chắc chắn là một điểm đến không thể thiếu trong sổ tay những nơi cần đến của bạn.

Đền Vua Đinh Tiên Hoàng là một di tích quan trọng thuộc vùng bảo vệ đặc biệt của quần thể di sản cố đô Hoa Lư. Đền toạ lạc ở xã Trường Yên, Hoa Lư, Ninh Bình.

Đền Vua Đinh cùng với đền Vua Lê được xếp hạng “Top 100 công trình 100 tuổi nổi tiếng ở Việt Nam”. Cũng như các di tích khác thuộc cố đô Hoa Lư, đền Vua Đinh nằm trong quần thể di sản thế giới Tràng An đã được UNESCO công nhận năm 2014.

Đền Vua Lê Đại Hành là một di tích lịch sử văn hóa quốc gia thuộc khu di tích đặc biệt cố đô Hoa Lư tỉnh Ninh Bình. Đền thờ Vua Lê Đại Hành, thái hậu Dương Vân Nga, Lê Long Đĩnh, ngoài ra còn có bài vị thờ công chúa Lê Thị Phất Ngân và tướng Phạm Cự Lượng.

Đền nằm cách đền vua Đinh Tiên Hoàng 300 mét, thuộc thành Đông kinh đô Hoa Lư xưa, nay là làng cổ Yên Thành, xã Trường Yên, Ninh Bình.

Hang Múa nằm dưới chân núi Múa trong quần thể khu du lịch sinh thái thuộc địa phận thôn Khê Đầu Hạ, xã Ninh Xuân, Hoa Lư, Ninh Bình.

Điểm nhấn của địa điểm du lịch này ngoài phong cảnh tuyệt đẹp chính là con đường dẫn lên đỉnh núi Múa được xây dựng mô phỏng theo kiến trúc Vạn Lý Trường Thành với gần 500 bậc thang đá.

Từ đỉnh núi Múa, du khách có thể chiêm ngưỡng toàn bộ cảnh đẹp của khu Tam Cốc, danh thắng nổi tiếng ở Ninh Bình.

Theo truyền thuyết, vua Trần khi về vùng Hoa Lư lập Am Thái Vi thường tới đây để nghe các mỹ nữ, cung tần múa hát. Vì vậy, nơi đây được đặt tên là Hang Múa.

Một địa danh khách nằm trong danh sách các địa điểm du lịch Ninh Bình nổi tiếng đó là khu du lịch Tam Cốc - Bích Động. Tam Cốc – Bích Động, còn được biết đến với những cái tên nổi tiếng như “vịnh Hạ Long trên cạn” hay “Nam thiên đệ nhị động” là một khu du lịch trọng điểm quốc gia Việt Nam.

Toàn khu vực bao gồm hệ thống các hang động núi đá vôi và các di tích lịch sử liên quan đến hành cung Vũ Lâm của triều đại nhà Trần nằm chủ yếu ở xã Ninh Hải, Hoa Lư, Ninh Bình. Quần thể danh thắng Tràng An – Tam Cốc được xếp hạng là di tích quốc gia đặc biệt và đã được tổ chức UNESCO xếp hạng di sản thế giới.

Vân Long là khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước lớn nhất vùng đồng bằng châu thổ Bắc Bộ, nằm ở phía đông bắc huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình. Năm 1999, nơi đây trở thành khu bảo tồn thiên nhiên, được ghi trong danh sách các khu bảo vệ đất ngập nước và danh mục hệ thống các khu rừng đặc dụng Việt Nam.

Không chỉ là khu bảo tồn thiên nhiên, vùng đất ngập nước Vân Long còn là nơi có cảnh quan hấp dẫn. Vân Long được mệnh danh là “vịnh không sóng” vì khi đi trên thuyền trên đầm, du khách sẽ thấy mặt nước phẳng như một tấm gương khổng lồ.

Bức tranh thuỷ mặc phản chiếu rõ từng nét tạc mạnh mẽ của những khối núi đá vôi mang hình dáng đúng với tên gọi như núi Mèo Cào, núi Mâm Xôi, núi Hòm Sách, núi Đá Bàn, núi Nghiên, núi Mồ Côi, núi Cô Tiên…

Nhà thờ chính tòa Phát Diệm (thường gọi là Nhà thờ đá Phát Diệm) là một quần thể nhà thờ Công giáo rộng khoảng 22 ha, nằm tại thị trấn Phát Diệm, huyện Kim Sơn. Đây là một công trình lớn, là nhà thờ chính tòa của giáo phận Phát Diệm rộng lớn ở phía bắc Việt Nam.

Nhà thờ được xây dựng toàn bằng đá và gỗ. Nhà thờ Phát Diệm được khởi công vào năm 1875 và đến năm 1898 thì cơ bản hoàn thành. Nét độc đáo của công trình này ở chỗ: mặc dù là nhà thờ Công giáo nhưng được mô phỏng theo những nét kiến trúc đình chùa truyền thống của Việt Nam.

Quần thể kiến trúc này được chủ trì xây dựng dần dần bởi linh mục Phêrô Trần Lục (còn gọi là cụ Sáu) – linh mục ở giáo phận Phát Diệm từ năm 1865) và các giáo dân Công giáo trong hơn 30 năm.

Thung Nắng là một địa điểm du lịch Ninh Bình hấp dẫn du khách với những cánh đồng lúa chín hay những dòng sông nước xanh màu ngọc bích.

Thung Nắng thuộc thôn Đam Khê, xã Ninh Hải, huyện Hoa Lư. Nơi đây đúng như tên gọi, nắng chiếu rọi khắp nơi, từ cành lá, những mái tranh mộc mạc ven bờ, xuống tận đáy nước tạo nên một khung cảnh rực rỡ và yên bình.

Thung Nắng được chia làm Thung Nắng ngoài rộng 3 ha và Thung Nắng trong rộng hơn 5ha, thông với nhau bởi hệ thống hang động luồn trong núi, trần hang thấp, các nhũ đá rủ xuống với muôn hình muôn vẻ khác nhau.

Hồ Đồng Chương là một hồ nước ngọt thiên nhiên nằm giáp ranh giữa hai xã Phú Lộc và Phú Long huyện Nho Quan. Hồ có diện tích mặt nước.

Khung cảnh hồ khá hoang sơ và tĩnh lặng, xung quanh là những vạt đồi thông soi bóng tạo nên một không gian trong mát và thơ mộng giữa núi rừng đại ngàn. Gần hồ Đồng Chương có thác Ba Tua và dòng Chín Suối, ven hồ là đồi thông và ao Trời, một ao ở trên đồi cao có nước trong xanh nhưng không bao giờ cạn.

Từ năm 2008, ngành du lịch Ninh Bình đã khai trương khu du lịch sinh thái hồ Đồng Chương tại đây gồm nhiều công trình: khu du thuyền, khu vui chơi giải trí, khu nghỉ dưỡng nhà sàn, khu thể thao, cắm trại dã ngoại.