Bình Thuận

Qua hơn 300 năm hình thành và phát triển, Bình Thuận đã trở thành một vùng đất giàu truyền thống văn hóa với các lễ hội khá phong phú, đa dạng, tiêu biểu như Lễ hội Dinh Thầy Thím, Lễ hội Nghinh Ông, Lễ hội Katê, Lễ hội Cầu yên, Lễ hội rước đèn Trung thu; ngoài ra, mỗi khi tết đến xuân về cũng là lúc một số lễ hội diễn ra khá sổi nổi như Lễ hội Đua thuyền trên sông Cà Ty, Hội thi leo núi Tà Cú … đây cũng là dịp để thu hút du khách trong và ngoài nước đến với Bình Thuận. 

Đôi nét về một số lễ hội tại Bình Thuận

Lễ hội Dinh Thầy Thím được tổ chức từ ngày 14 - 16 tháng 9 âm lịch hàng năm tại khu di tích văn hóa Dinh Thầy Thím xã Tân Tiến, thị xã La Gi; người dân và du khách đến tham gia lễ hội thường cầu mong có sức khỏe, hạnh phúc và làm ăn thuận lợi.

Lễ hội Nghinh Ông (Quan thánh Đế Quân) là lễ hội thường được tổ chức 2 năm một lần, thu hút đông đảo đồng bào người Hoa từ khắp nơi và du khách về Phan Thiết dự lễ với ước mong cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mọi người được ấm no hạnh phúc; đây là lễ hội được đánh giá có giá trị văn hóa với truyền thống gần 200 năm.

Lễ hội Katê (Mbang Katé) là lễ hội truyền thống quan trọng và đặc sắc nhất của người Chăm theo đạo Bà la Môn được tổ chức hằng năm vào đầu tháng 7 theo lịch của đồng bào Chăm (khoảng cuối tháng 9 đầu tháng 10 dương lịch) nhằm tưởng nhớ ông bà, tổ tiên cũng như tạ ơn các vị anh hùng dân tộc được người Chăm tôn vinh thành thần; trong nghi thức hành lễ có lễ mở cửa tháp, tắm tượng, mặc áo, đội mũ cho tượng thần... , sau đó tổ chức phần hội với các điệu múa, hát dân ca để mọi người cùng tham gia.

Lễ hội Cầu yên là một trong những lễ hội truyền thống được tổ chức hằng năm tại các xóm làng của người Chăm theo đạo Bà Ni, lễ hội diễn ra trong 3 ngày đêm vào đầu tháng giêng theo lịch của đồng bào Chăm; dân làng làm Lễ Cầu yên để xua đuổi những điều không may mắn của năm cũ và cầu mong sự an lành trong năm mới; nghi lễ chính được tiến hành vào lúc chập tối, sau phần nghi lễ là đến múa, hát.

Lễ hội rước đèn Trung thu đã trở thành truyền thống của các em thiếu nhi tại Phan Thiết, Lễ hội này được tổ chức vào ngày Tết Thiếu nhi (rằm tháng tám) và là lễ hội rước đèn lớn nhất Việt Nam đã được ghi vào kỷ lục Guiness, thu hút được khá đông đảo người dân trong tỉnh và du khách đến xem.

Lễ hội đua thuyền trên sông Cà Ty, thành phố Phan Thiết được tổ chức vào ngày Mồng 2 tết Nguyên Đán hằng năm, quy tụ hàng chục đội thuyền đua của các tỉnh lân cận đến tham gia; Lễ hội này là một trong những hoạt động thể thao lâu đời, gắn bó với đời sống văn hóa và tinh thần của người dân Phan Thiết mỗi dịp xuân về.

Hội thi leo núi Tà Cú được diễn ra hàng năm vào ngày mồng 7 tết Nguyên Đán tại huyện Hàm Thuận Nam, lần đầu tiên được tổ chức vào năm 1996 và đến nay đã trở thành hoạt động truyền thống của người dân địa phương.

Ngoài các lễ hội nêu trên, người dân trên địa bàn tỉnh còn tổ chức nhiều lễ hội như Tết Đoan ngọ, Lễ Vu lan để báo hiếu cha mẹ, Lễ Phật đản, Lễ Giáng sinh; ngành du lịch tổ chức lễ hội thi lướt ván buồm quốc tế, lễ hội khinh khí cầu… nhằm quảng bá, giới thiệu hình ảnh du lịch của Bình Thuận.

 Một số hạn chế của công tác quản lý và tổ chức lễ hội

Có thể nhận thấy, các lễ hội trên địa bàn diễn ra khá sổi nổi, thu hút sự chú ý của đông đảo người dân trong tỉnh cũng như du khách trong và ngoài nước; việc tổ chức lễ hội đã góp phần giữ gìn, bảo tồn, phát huy hiệu quả những giá trị văn hóa truyền thống, phong tục tập quán tốt đẹp của cộng đồng các dân tộc trong tỉnh. Thời gian qua, công tác quản lý và tổ chức lễ hội luôn được các cấp chính quyền tỉnh ta quan tâm, tập trung chỉ đạo và có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần nâng cao đời sống văn hóa, xây dựng nếp sống văn minh trong tổ chức lễ hội. Tuy nhiên, công tác tổ chức lễ hội trên địa bàn tỉnh ta còn bộc lộ một số hạn chế đáng chú ý là: tình trạng lợi dụng tín ngưỡng dân gian để hoạt động mê tín dị đoan, xin xăm, bói toán, tổ chức các trò chơi mang tính cờ bạc; gây ô nhiễm môi trường, không bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, xâm hại di tích, công trình tín ngưỡng, tôn giáo, nơi thờ tự; tình trạng chèo kéo, ép giá du khách trong quá trình tổ chức lễ hội vẫn còn xảy ra ở một số nơi.

Tăng cường hơn nữa công tác quản lý và tổ chức lễ hội

Để thực hiện tốt Chỉ thị của Ban Bí thư Trung ương Đảng về việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý và tổ chức lễ hội và Chương trình hành động Ban Thường vụ Tỉnh ủy nhằm phát huy các giá trị văn hoá truyền thống của cộng đồng các dân tộc và xây dựng nếp sống văn minh trong tổ chức lễ hội trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới, thiết nghĩ cần tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền đối với công tác tác tổ chức lễ hội. Theo đó, cần đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, giáo dục, quán triệt sâu rộng các quy định pháp luật về tổ chức lễ hội, góp phần tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động của các cấp, các ngành, các địa phương, của đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và các tầng lớp nhân dân đối với việc tổ chức lễ hội.

Cùng với đó, cần tiến hành rà soát, quản lý chặt chẽ, giảm số lần, thời gian tổ chức lễ hội, nhất là những lễ hội có quy mô lớn; hạn chế tối đa việc sử dụng ngân sách nhà nước, đẩy mạnh xã hội hóa các nguồn lực trong việc tổ chức lễ hội; việc tổ chức lễ hội phải theo đúng quy định của pháp luật, phù hợp với truyền thống văn hóa và phong tục, tập quán tốt đẹp của cộng đồng các dân tộc trong tỉnh, bảo đảm đúng mục đích, hiệu quả, an toàn, tiết kiệm và văn minh; trong đó, cán bộ, đảng viên phải thực sự gương mẫu chấp hành. Ngăn chặn và khắc phục tình trạng lợi dụng di tích, công trình tín ngưỡng, nơi thờ tự, lễ hội nhằm mục đích trục lợi, tuyên truyền mê tín dị đoan và tổ chức các hoạt động trái pháp luật. Thực hiện nghiêm việc quản lý đốt hàng mã; quản lý và sử dụng đồng tiền Việt Nam trong lễ hội theo đúng quy định của pháp luật; khắc phục tình trạng lạm dụng, tùy tiện đặt hòm công đức và tiền lễ. Quản lý chặt chẽ các hoạt động dịch vụ, niêm yết công khai giá dịch vụ; xử lý nghiêm những trường hợp tổ chức, cá nhân lợi dụng hoạt động lễ hội để tăng giá, ép giá nhằm mục đích trục lợi. Đẩy mạnh các biện pháp bảo tồn và phát huy có hiệu quả các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể của địa phương. Thực hiện tốt công tác quản lý và tổ chức các lễ hội dân gian theo nhu cầu tín ngưỡng lành mạnh của nhân dân; chú trọng giữ gìn và phát triển các lễ nghi truyền thống; giới thiệu, tôn vinh, quảng bá ngành nghề kinh tế thế mạnh của địa phương trong các lễ hội mới và phát huy tốt vai trò tham gia của cộng đồng.

Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra các hoạt động văn hóa - văn nghệ, thể dục - thể thao và du lịch nhằm phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời những hành vi tiêu cực, phản văn hóa, không phù hợp với thuần phong mỹ tục của dân tộc. Thực hiện nếp sống văn minh trong sinh hoạt văn hoá, tín ngưỡng và lễ hội gắn với làm tốt công tác bảo vệ, giữ gìn di tích, danh lam thắng cảnh.

Ngoài ra trong quá trình tổ chức lễ hội, các ban tổ chức lễ hội cần phối hợp với lực lượng chức năng để xây dựng phương án đảm bảo an ninh trật tự, đảm bảo an toàn giao thông, phòng chống cháy nổ, an toàn thực phẩm. 

Với sự tham gia tích cực, quyết liệt của các cấp, các ngành, các địa phương, chắc chắn rằng công tác quản lý và tổ chức lễ hội tỉnh ta trong thời gian tới sẽ diễn ra nghiêm túc, đúng quy định của phát luật, làm phong phú thêm đời sống văn hoá tinh thần cho người dân, góp phần quảng bá những nét đẹp văn hóa truyền thống của vùng đất Bình Thuận.

Bánh căn được làm từ bột gạo, đổ vào khuôn nhỏ như khuôn bánh khọt nhưng khuôn không cần tráng qua một lớp dầu hoặc mỡ, nhân bánh gồm hải sản như tôm, mực được đem nướng chín rồi cho ra dĩa thành từng cặp với lớp hành phi bên trên mặt. Ăn bánh căn khi còn nóng mới cảm nhận hết ý vị của chúng.

Điểm đặc biệt của bánh canh chả cá ở Phan Thiết ngoài những miếng chả cá vàng thơm bên ngoài, trắng tinh bên trong là những sợi bánh canh sợi nhỏ có màu trắng sữa. Bạn có thể ăn kèm với bánh mì cũng rất tuyệt đấy nhé!

Món ăn là sự kết hợp của bánh hỏi, lòng heo, bánh tráng mỏng, rau sống và nước chấm. Bánh hỏi cọng nhỏ, mịn, dai, đĩa lòng đầy đủ tim, gan, cật, phèo non và đặc biệt không thể thiếu thịt ba chỉ, nước chấm làm từ nước cốt me pha chung tỏi ớt xay nhuyễn, đường và một chút muối tạo nên vị chua ngọt, ăn là ghiền.

Răng mực được làm sạch rồi tẩm ướp với các loại gia vị, xiên thành que đem nướng. Món ăn này được nhiều thực khách yêu thích bởi vị dai, giòn và ngọt thịt của mực, ăn cùng bánh tráng nướng, tương ớt thơm thơm, bùng vị sẽ khiến bạn nhớ mãi không quên.

Đây là món đặc sản khá nổi tiếng và phổ biến ở Bình Thuận. Lớp bột trong veo, dai mịn, miếng tôm lột đỏ au, hấp dẫn chính là điểm lôi cuốn thực khách. Ngoài ra, chén nước mắm được pha chế từ loại mắm nổi danh của địa phương hoặc miếng chả cá hấp dai, mịn cũng tạo nên hương vị thơm ngon mà bạn chưa từng thử qua trước đây.

Bánh rế Phan Thiết được làm từ khoai lang và khoai mì có mùi thơm đặc trưng và độ giòn nhất định. Đây sẽ là món quà được nhiều người ưa thích đấy!

Chả cá Phan Thiết là món đặc sản được nhiều du khách chọn mua làm quà cho gia đình. Chả cá được làm từ nguyên liệu chính là cá, bao gồm các loại cá như: Cá mối, cá thu, cá chai,... với hương vị đậm đà và thơm ngon.

Nước mắm Phan Thiết tự hào là thương hiệu nước mắm nổi tiếng được nhiều người biết đến. Nước mắm được kết tinh từ những con cá cơm tươi ngon và thơm béo do chính người dân nơi đây đánh bắt. Đặc biệt, nước mắm Phan Thiết có độ đạm cao và hương vị đậm đà.

Với nguyên liệu chính là mực tươi và trải qua khâu rửa sạch, sau đó đem phơi dưới nắng lớn duy nhất một ngày, mực một nắng đã trở thành món đặc sản mà ai ai cũng phải thử mua về làm quà khi đến với Phan Thiết - Bình Thuận.

Hải sản là món quà được thiên nhiên ban tặng cho vùng đất Bình Thuận. Vì vậy, nơi đây nổi tiếng với hải sản khô thơm ngon và ngọt tự nhiên. Bạn có thể mua được: Cá khô, tôm khô, mực khô,... hoàn toàn ưng ý về cả chất lượng lẫn giá cả.

Chỉ cần một lần đến với biển đá Ông Địa là bạn dư sức bị bỏ “bùa mê" bởi không gian thiên nhiên tuyệt đẹp của nơi đây. Địa điểm du lịch Phan Thiết này chỉ nằm cách trung tâm TP. Phan Thiết khoảng 10km, bãi đá Ông Địa sở hữu bãi tắm xanh mát, làn nước trong, cát mịn, không có sỏi, sóng biển êm cùng nhiều loại hình thể thao đặc sắc. Đến đây du khách còn có thể thoải mái dạo biển, cafe, check-in,... với bờ kè chắn sóng và những chiếc thuyền thúng đủ màu sắc độc đáo.

Toạ lạc tại trung tâm thành phố với những hàng dương xanh mát được trồng bên bờ biển. Công viên biển Đồi Dương hay trước đây được biết đến là bãi biển Đồi Dương đã trở thành địa điểm du lịch Phan Thiết cực kỳ hấp dẫn với nhiều du khách. Tại đây du khách sẽ được trải nghiệm những hàng dương chắn gió xanh mát, bãi cát trắng mịn rộng lớn, làn nước biển nông êm và cực kỳ an toàn rất thích hợp cho nhiều hoạt động vui chơi.

Nằm ngay kế bên công viên Đồi Dương chính là tháp nước Phan Thiết - nơi đây được xem là biểu tượng của thành phố Phan Thiết. Tháp nước được xây dựng vào năm 1928, hoàn thành vào năm 1934 và do chính Hoàng thân Souphanouvong của Lào thiết kế. Tháp có chiều cao 32m, được xây dựng bằng gạch nung, nếu nhìn từ xa bạn sẽ thấy tháp giống như một bông sen siêu to đang nở rộ giữa đất trời.

Đây là địa điểm du lịch Phan Thiết nổi tiếng gắn liền với chủ tịch Hồ Chí Minh trước khi Bác ra đi tìm đường cứu nước. Khu di tích trường Dục Thanh được sáng lập do các sĩ phu yêu nước ở Bình Thuận vào năm 1907 nhằm hưởng ứng phong trào Duy Tân của Phan Chu Trinh. Đây chính là nơi mà chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng tham gia dạy học (09/1910 - 02/1911), hiện tại trường Dục Thanh vẫn còn lưu giữ rất nhiều kỷ vật của Bác.

Dinh Vạn Thuỷ Tú được xây dựng từ năm 1762 và là nơi thờ thần Nam Hải (Cá Ông). Tại đây hiện có hơn 100 bộ xương cá voi, có cả bộ xương cá voi có kích thước lớn nhất Việt Nam và Đông Nam Á. Ngoài ra Dinh Vạn Thuỷ Tú còn lưu giữ nhiều di sản văn hoá Hán - Nôm, sắc phong từ các vị vua thời Nguyễn ban tặng. Chưa hết, vào nhiều ngày lễ âm lịch, Dinh còn diễn ra nhiều buổi lễ quan trọng cùng nhiều hoạt động văn hoá hấp dẫn.

Địa điểm du lịch Phan Thiết - Lầu Ông Hoàng hiện là một tàn tích của khu biệt thự của Công tước De Montpensier xây dựng vào năm 1911. Tuy nhiên khu biệt thự chỉ còn phần đế âm, phần lớn công trình đã mất hết dấu vết. Lầu Ông Hoàng mà du khách ghé thăm thực chất chỉ là một lô cốt do người Pháp xây dựng trong chiến tranh. Ngoài ra đây còn là nơi hẹn hò của nhà thơ Hàn Mạc Tử với người tình Mộng Cầm, một trong những bài thơ của ông về lầu Ông Hoàng chính là bài “Phan Thiết Phan Thiết”.

Sau khi khám phá xong Lầu Ông Hoàng, bạn có thể ghé qua khu vực tháp Po Sah Inư chỉ cách đó khoảng 2km. Tháp Po Sah Inư là đền tháp cổ kính của vương quốc Champa tại Bình Thuận, tháp có niên đại từ đầu thế kỷ VIII đến IX. Tháp có kích thước nhỏ gọn, kiến trúc tinh xảo mang đến sự uy nghiêm, kỳ bí cổ kính.

Suối Tiên Mũi Né đảm bảo là địa điểm du lịch Phan Thiết cực kỳ thú vị cho mọi du khách. Suối Tiên còn có tên khác là suối Hồng, suối có tổng chiều dài 1,8km, chảy từ làng Dừa qua phường Hàm Tiến rồi đổ ra biển. Suối Tiên có làn nước trong vắt, xung quanh là những đồi cát đỏ, cát vàng tạo nên khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp.

Công viên nước Wonderland được thiết kế như một Thế Giới phiêu lưu theo chủ đề Đại Dương, với nhiều loài sinh vật biển đa dạng và các trò chơi hấp dẫn, hứa hẹn mang lại những trải nghiệm tuyệt vời cho du khách. Tại Novaworld Phan Thiết, Wonderland Water Park Phan Thiết không chỉ có các khu vực chơi nước tuyệt vời mà còn có nhiều nhà hàng và quầy bar phong phú trên phố Festival. Du khách có thể thưởng thức các món ăn ngon và đa dạng từ nhà hàng địa phương và quốc tế, hoặc giải khát với những đồ uống mát lạnh tại quầy bar sau những giờ phút vui chơi.

Nằm cách thành phố khoảng 15 km về hướng Đông Bắc, bãi Rạng được mệnh danh là bãi tắm đẹp nhất Phan Thiết. Ngoài việc sở hữu bãi biển xinh đẹp, bãi Rạng còn gây ấn tượng với du khách bởi những hàng dừa cong vuốt cực kỳ ảo diệu. Đến với bãi Rạng, bạn có thể tắm biển, thưởng thức hải sản, ngắm nhìn làng chài truyền thống của ngư dân,...