Lai Châu

Ở Lai Châu hiện tại có 20 dân tộc anh em sinh sống, vì vậy mà nền văn hóa các dân tộc nơi đây tạo nên “kho tàng văn hóa” cực kỳ đồ sộ cho tỉnh nhà. Lai Châu là một trong số những vùng đất có rất nhiều danh lam thắng cảnh, những di tích lịch sử gắn liền với các giai đoạn lịch sử của nước ta. Các văn hóa vật thể từ ẩm thực, trang phục, kiến trúc đến các văn hóa phi vật thể như các điệu múa xòe, hát Then, các lễ hội, diễn xướng,… vẫn còn được bảo tồn nguyên vẹn cho tới ngày hôm nay. Chính sự giữ gìn nét văn hóa truyền thống này đã trở thành tiềm lực kinh tế và du lịch của tỉnh phát triển hơn. Do đó thu hút đông đảo khách du lịch tới đây khám phá, tìm hiểu về các nét văn hóa độc đáo đó. Lai Châu ngày càng đầu tư về phát triển du lịch văn hóa cộng đồng tại các địa phương, nổi bật phải nhắc tới như: bản văn hóa du lịch Vàng Pheo thu hút du khách với những món ăn đặc sản của người Thái trắng, những điệu múa xòe nổi tiếng; hay bản Sin Suối Hồ với vẻ đẹp trữ tình, nên thơ của các ngọn thác, con suối và các món ăn đặc sắc như thắng cố, canh bí nương, mèn mén,… bản Thèn Pả với đồi thông rộng gần 4ha được ví như “Đà Lạt” thơ mộng của Lai Châu.

 Nhà ở của người Lai Châu

Mỗi dân tộc tại Lai Châu lại có cách xây dựng nhà ở khác nhau, đây cũng là nét văn hóa độc đáo của các dân tộc nơi đây. Người Thái, người Tày hay người dân nhóm Môn - Khơ me ở nhà sàn thì người Mông, người Tạng - Miến và người Dao lại sống trong nhà trệt. Mỗi dân tộc xây dựng nhà mang phong cách và kiến trúc đặc trưng của dân tộc như: người Thái trắng xây nhà sàn có lan can rất dài trước nhà, người Thái đen xây nhà sàn có phần mái giống hình mu rùa, hai đầu đốc có khau cút, người Mông dựng nhà bằng gỗ pơ mu hay kiểu nhà trình tường của dân tộc Hà Nhì.

Nét độc đáo trong trang phục các dân tộc

Mỗi dân tộc ở Lai Châu lại có những bộ trang phục truyền thống riêng từ hình dáng, hoa văn đến chất liệu, màu sắc. Ấn tượng đầu tiên đối với du khách tới đây chính là những bộ trang phục truyền thống rực rỡ được dệt bởi đôi bàn tay khéo léo của những người phụ nữ dân tộc.

Mỗi đường chỉ thêu, mỗi hoa văn, họa tiết đều thể hiện những góc nhìn khác nhau về đời sống, thể hiện nét văn hóa riêng biệt của mỗi dân tộc. Trang phục của các cô gái Mông với váy xòe cùng vô số những nếp gấp để tạo nên độ nặng khi di chuyển nhưng vẫn kín đáo và ý nhị. Hay những cô gái Hà Nhì lại khoác lên mình những bộ trang phục sặc sỡ xanh, đỏ, vàng, trắng, đen,… các hoa văn được làm từ sáp ong hay các tấm vải màu. Trang phục của người Dao lại có đầy đủ yếm, khăn, áo và thắt lưng. Bạn sẽ dễ dàng thấy được áo hay váy của người Thái khác hẳn với người Lào và người Kinh. Áo dài của người Thái trắng cũng khác hoàn toàn với người Thái đen. Bên cạnh đó, trang sức đi kèm của các dân tộc ở Lai Châu cũng khá đa dạng, từ vòng đeo cổ, tay, chân đều được làm từ bạc, vàng, đồng, nhôm hay hạt cườm vô cùng tỉ mỉ. 

Nét ứng xử đẹp trong ăn uống của người Lai Châu

Trong ăn uống, mỗi dân tộc ở Lai Châu lại có những nét ứng xử rất độc đáo. Bữa ăn thường được dọn trên một chiếc bàn bằng gỗ hay bàn làm từ mây, tre đan khéo léo. Bữa ăn thường diễn ra gần bếp, khi có khách, bữa ăn sẽ được chuyển lên trên nhà để có không gian rộng rãi hơn và cũng để thể hiện sự hiếu khách của gia chủ.

Cũng giống như nét ứng xử văn hóa trong bữa cơm của người Việt, miếng ngon bao giờ cũng được ưu tiên nhường cho người lớn tuổi, trẻ nhỏ và khách chơi nhà.

Phong tục tập quán của người dân Lai Châu

Nét văn hóa độc đáo của các dân tộc ở Lai Châu còn được thể hiện ở các phong tục tập quán của dân tộc, đặc biệt là trong lễ cưới. Các chàng trai, cô gái tìm hiểu nhau qua các buổi chợ phiên hay chơi hội. Trong lễ cưới cũng vậy, cùng với những nghi thức khác nhau, mỗi dân tộc sẽ có những màn hát đối giao duyên rất thú vị. Hay khi mỗi gia đình có người thân qua đời, cả dòng họ hay cả bản sẽ cùng nhau góp ngô, gạo, lợn, gà, cùng nhau nấu cơm để giảm bớt nỗi lo kinh tế cho gia đình. Vì thế mà tinh thần cộng đồng và tình cảm mọi người thêm gắn bó hơn. Các lễ hội phong phú tại Lai Châu

Để có thể khám phá trọn vẹn về nét văn hóa đặc sắc của Lai Châu bạn phải hòa mình vào các lễ hội ở nơi đây. Bạn sẽ được đắm chìm và các làn điệu dân ca, rộn ràng cùng các nhạc cụ dân tộc thú vị. Những lễ hội truyền thống của người Lai Châu nổi bật như Tết Nguyên đán, tết thanh minh, tết nguyên tiêu, tết cơm mới hay tết đoan ngọ,… Cùng với vô vàn các lễ hội lớn như lễ hội Kin Pang then, lễ hội Nàng Han, lễ hội té nước cầu mưa,…

Ngoài những lễ hội đặc sắc bạn cũng có thể tham gia vào các phiên chợ để thưởng thức những món ăn ngon, tham gia các trò chơi dân gian độc đáo. Qua đó, bạn sẽ cảm thấy thêm yêu mến mảnh đất Lai Châu này đến kỳ lạ. 

Bánh có hình dạng tròn, dẹp, được làm từ bột gạo nếp và thường được dùng như một món tráng miệng trong các bữa ăn hàng ngày. Khi thưởng thức, bạn có thể ăn bánh trực tiếp hoặc ăn kèm với gia vị như mè rang, đường, đậu đỏ nước cốt dừa. Ngoài ra, bạn cũng có thể ăn chung với các món ăn khác như thịt kho, xôi hay canh, mỗi món ăn kèm đều mang lại một hương vị khác biệt. Theo quan niệm từ ngày xưa, món ăn đặc sản Lai Châu này là biểu tượng thủy chung, son sắt cho tình yêu đôi lứa. Bên cạnh đó, món ăn này còn mang ý nghĩa tượng trưng cho hình ảnh của mặt trăng và mặt trời. 

Trứng kiến là một món ăn độc đáo và đặc biệt của vùng Tây Bắc, chúng thường có hình dáng nhỏ, màu sắc đen và có vị đặc trưng. Món ăn này thường được ướp với lá dong, lá chuối, sau đó nướng trên lửa than. Ngoài ra, có thể chế biến với xôi nếp nương, rang hay hấp trứng để giữ được vị ngọt tự nhiên của trứng. Trứng kiến thường được sử dụng như một món ăn nhẹ hoặc kèm với các món khác trong bữa ăn hàng ngày. 

Đặc sản Lai Châu Xôi tím không chỉ là một món ăn ngon, mà còn mang trong nó một nét đặc trưng văn hóa và ẩm thực của vùng Tây Bắc. Đây cũng là một món ăn độc đáo và đặc biệt mà du khách và người dân địa phương thường thích thưởng thức. Xôi tím được nấu từ loại gạo nếp hương dẻo, có hương thơm đặc trưng và được nhuộm màu bởi lá dừa đen, một loại lá có màu tím tự nhiên. Không chỉ có màu sắc nổi bật, Xôi tím còn có hương vị thơm ngon, dẻo, ăn vào là nhớ mãi. 

Thảo quả và gạo nếp sau khi được sơ chế kỹ càng thì đem đi trộn cùng với tiết lợn, nhồi vào bên trong lòng. Lòng lợn sau đó được cột chặt bằng sợi dây thừng để giữ chặt nhân bên trong rồi mang đi nấu chín trong nồi nước sôi hoặc hấp.  Món ăn đặc sản Lai Châu này hay được chế biến vào những dịp Lễ, Tết hay những dịp chiêu đãi khách. Khi ăn, bạn sẽ nhận thấy được hương vị thơm thơm, ngậy ngậy của tiết, kết hợp với hương thơm đặc trưng của thảo quả và sự dai dai của lòng lợn.  

Du lịch Lai Châu, du khách không thể bỏ lỡ món ăn đặc sản nghe có vẻ thú vị nhưng cũng cảm giác sợ sợ khi ăn thử đúng không nào. Sau khi bắt ve sầu, cánh và ruột sẽ bị loại bỏ và được nhét một hạt đậu vào trong bụng. Sau đó, ve sầu sẽ được ướp ra vị và đem đi chiên giòn. Khi thưởng thức món ăn đặc sản Lai Châu này, bạn sẽ cảm nhận được sự thơm ngon đặc trưng của những chú ve sầu. Cắn một miếng, bạn sẽ thấy vị giòn giòn, béo ngậy của ve sầu và sự thơm thơm, bùi bùi của đậu phộng. 

Lợn cắp nách là món ăn đặc sản Lai Châu mà các bạn nhất định phải thử một lần khi đến đây du lịch. Để làm món lợn cắp nách, người dân chọn những con lợn khoảng 10 đến 15kg, thịt chắc, ít mỡ, được thả rông tự nhiên. Khi thưởng thức, bạn sẽ bị ấn tượng bởi hương vị đậm đà và có sự kết hợp hài hòa giữa thịt lợn và gia vị. Nếu có cơ hội ghé thăm Lai Châu, hãy thử món lợn cắp nách này nhé! 

Nghe tên chắc hẳn bạn sẽ thấy thật xa lạ và không dám thử, tuy nhiên, đây là một món ăn vô cùng ngon đó nhé! Lam nhọ được chế biến từ thịt trâu hay thịt bò mang đi nướng bếp than cho thật nhừ. Sau khi chín, món đặc sản này sẽ được thái thành những miếng mỏng và đem đi trộn với các gia vị cơ bản như ớt, tỏi, mắc khén,… Nếu có cơ hội được thưởng thức món này, chắc chắn rằng bạn sẽ có những trải nghiệm cực kỳ ấn tượng và khó quên 

Cá bống được chọn lựa từ những con cá tươi ngon đem làm sạch và tẩm ướp với muối, tiêu, đường, tỏi, ớt và gia vị khác. Sau khi ướp xong, cá được gói bằng lá dong và đem vùi vào tro cho đến khi cá chín mềm. 

Đặc sản Lai Châu Cá bống vùi tro có hương vị đặc trưng của cá tươi ngon kết hợp với mùi thơm độc đáo của tro bay. Bên cạnh đó, thịt cá mềm, ngọt và thấm đầy hương vị của gia vị, ăn kèm với chút bún và rau sống và mắm nêm, tạo thành một bữa ăn ngon, hấp dẫn. 

Tuy chỉ là một món ăn đơn giản của người Thái, Nộm rau dớn lại vô cùng đưa miệng và được du khách hết lời khen ngợi. Khi ăn, bạn sẽ cảm nhận được sự thanh mát của rau dớn, sự bùi bùi của đậu phộng và một chút cay cay, mặn mặn của muối và ớt.  

Cá chép gập nướng (Pa pính tộp) là món ăn đặc sản Lai Châu cầu kỳ, được chế biến từ cá chép tươi sống. Sau khi được tẩm ướp, cá chép được gập lại và mang nướng trên bếp lửa hồng cho đến khi chín vàng, thơm phức. Khi thưởng thức, bạn có thể gắp một miếng cá chép nướng ăn cùng với bánh tráng và kèm thêm chút rau sống. Sự kết hợp hoàn hảo này tạo ra một hương vị đặc trưng và hấp dẫn khiến du khách khó quên. 

Cung đường đèo dài gần 50km, trong đó 2/3 con đường thuộc địa phận huyện Tam Đường - Lai Châu, 1/3 còn lại nằm ở phía Sa Pa - Lào Cai. Vượt qua cổng Vườn Quốc gia Hoàng Liên chừng vài cây số là tới đỉnh đèo Ô Quy Hồ, đây cũng chính là điểm ranh giới giữa hai tỉnh miền núi phía Bắc Lào Cai và Lai Châu, uốn lượn quanh dãy núi Hoàng Liên, nơi có đỉnh Phanxipan - nóc nhà Đông Dương lộng gió trên đỉnh cao 3.414m. Đèo Ô Quy Hồ từ lâu đã nổi tiếng không chỉ vì vị trí giao thông quan trọng mà còn bởi vẻ đẹp hùng vĩ bậc nhất Tây Bắc. 

Cách trung tâm thành phố Lai Châu khoảng 60km, cao nguyên Sìn Hồ nằm trên độ cao hơn 1500m. Được xem như Sa Pa thứ hai của khu vực Tây Bắc, thời tiết trong ngày ở đây mang đặc điểm của 4 mùa trong năm, nhiệt độ trung bình năm khoảng 18 độ C. Với khí hậu quanh năm mát mẻ cao nguyên Sìn Hồ rất thích hợp cho các loại cây dược liệu như: tam thất, táo mèo, astiso, cây tắm lá thuốc…cùng nhiều giống rau, hoa quả ôn đới đặc sắc như mận, đào, lê…phát triển.

Cao nguyên Sìn Hồ nằm giữa trập trùng núi đá, bạt ngàn rừng nguyên sinh, giữa biển mây mù, nơi đây với những thửa ruộng bậc thang uốn lượn, những bản làng nằm thấp thoáng bên sườn núi…

Lên thăm cao nguyên Sìn Hồ du khách sẽ có dịp được ngắm nhìn thiên nhiên hùng vĩ của núi rừng, được khám phá những phong tục tập quán độc đáo trong đời sống sinh hoạt của bà con dân bản và đặc biệt là được thưởng thức những món ăn mang đậm hương vị của núi rừng như thịt trâu quấn lá lốt, dê hấp, lợn bản, cá suối, thắng cố, xôi nếp nương …

Được trải dài dọc theo quốc lộ 32, chè có tuổi đời từ 40 – 50 năm với quy mô gần 2000 ha, nằm cách trung tâm thị trấn Tân Uyên không xa, đồi chè tân Uyên hiện là điểm đến yêu thích của nhiều người khi đến với Tân Uyên.

Tới đây bạn sẽ được tận hưởng cảnh vật và thiên nhiên trong lành. Đây cũng là nơi nhiều người chọn để chụp ảnh cưới, hoặc thực hiện một bộ ảnh lãng mạn trong đồng chè xanh mướt, giữa lấp lánh nắng vàng. Chè cũng là một trong những cây kinh tế chính của thị trấn với sản phẩm chè nổi tiếng khắp cả nước như chè San Tuyết, Ô long, Thanh Tâm....

Đỉnh Bạch Mộc Lương Tử thuộc địa phận xã Sin Súi Hồ. Với độ cao 3.045m so với mực nước biển, Bạch Mộc Lương Tử là một trong 5 ngọn núi cao nhất Việt Nam và Đông Nam Á trên địa bàn tỉnh Lai Châu. Chinh phục Bạch Mộc Lương Tử luôn là một thách thức nhưng cũng đầy hấp dẫn đối với các phượt thủ. Không phải là đỉnh núi cao nhất, nhưng Bạch Mộc Lương Tử được biết đến là đỉnh núi có cảnh quan đẹp nhất, và cung đường khám phá thú vị nhất. 

Là ngọn núi hoang sơ, bí ẩn và quyến rũ bậc nhất Việt Nam, đỉnh Pu Si Lung huyền thoại nằm ở biên giới Việt Nam và Trung Quốc thuộc xã Pa Vệ Sử, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu với độ cao 3083m được mệnh danh là nóc nhà biên giới luôn là điểm đến trong mơ của các phượt thủ ưa khám phá.

Khu bảo tồn thiên nhiên Mường Tè nằm trên địa bàn 2 xã Tà Tổng và Mù Cả, là nơi có hệ thực vật và thảm thực vật vô cùng phong phú và đa dạng, nhất là hệ sinh thái rừng. Kết quả khảo sát, điều tra của huyện Mường Tè cho thấy có 542 loài thực vật, trong đó có 57 loài thực vật quý hiếm đã được ghi trong sách đỏ Việt Nam và 7 loài trong sách đỏ thế giới, đa số là những loài thuốc quý hiếm; 22 loài đặc hữu hẹp cho vùng Tây Bắc, 7 loài nằm trong Nghị định số 32 của Chính phủ và 6 loài đặc trưng cho vùng Tây Bắc: Trám đen, chò nước, giổi xương, chò nâu, đinh, sến, lát hoa 

Nằm cách thành phố Lai Châu khoảng 20 km về phía Đông Bắc, Pu Ta Leng có độ cao 3049 m. Nếu Fansipan được ví là “nóc nhà của Đông Dương” thì Pu Ta Leng chính là nóc nhà thứ hai mà các phượt thủ hay các bạn trẻ ham mê thách thức muốn chinh phục dù chỉ một lần. Hàng năm, từ tháng 10 đến tháng 3 năm sau là khoảng thời gian đẹp nhất mà du khách nên lựa chọn để chinh phục đỉnh Pu Ta Leng bởi vẻ đẹp của thiên nhiên cùng các loại hoa rừng đặc biệt là hoa đỗ quyên nở rộ từ khắp sườn núi lên tới đỉnh.

Chinh phục đỉnh Pu Ta Leng du khách sẽ phải vượt qua những khu rừng nguyên sinh, những thác nước, khe suối hay những thảm thực vật phong phú…để rồi khi lên tới đỉnh sẽ thấy những ốc đảo ẩn hiển giữa đại dương mây trên độ cao 3.049m.

Tầng tầng lớp lớp mây trắng giữa màu xanh dương của bầu trời và màu xanh lá của núi rừng nơi đây giống như một bức tranh tuyệt vời. Cùng với Pu Ta Leng, Lai Châu còn sở hữu thêm 5 đỉnh núi khác trong Top 10 ngọn núi cao nhất Việt Nam. Theo thứ tự sẽ là Pu Si Lung (3.083m), Pu Ta Leng (3.049m), Bạch Mộc Lương Tử (3.045m), Khang Su Văn (3.012m), Tả Liên (2.993m), Bạch Mộc Lương (2.976m)

Mường Than là 1 trong 4 cánh đồng lớn nhất vùng Tây Bắc thuộc địa phận xã Mường Than huyện Than Uyên. Cánh đồng mênh mông không chỉ tạo vẻ đẹp nên thơ giữa núi rừng hùng vĩ còn là nơi cho ra nhiều sản vật nổi tiếng của địa phương như: Ngô non bao tử, khoai lang Hoàng Long, gạo Sén Cù, gạo Tám... 

Cách thành phố Lai Châu khoảng 6km, bên tỉnh lộ 129 nối thành phố Lai Châu với huyện Sìn Hồ, quần thể hang động Pu Sam Cap được ví là “Tây Bắc đệ nhất động”. Hiện Pu Sam Cap có hai động đang đón khách du lịch là động Thiên Môn và động Thiên Đường với nhiều nhũ đá kỳ ảo, huyền bí, ẩn chứa nhiều câu chuyện cảm động của con người miền núi. Pu Sam Cap luôn là lời mời gọi hấp dẫn đối với mọi du khách gần xa. 

Nằm cách trung tâm thị trấn Tam Đường 6km Bản Sì Thâu Chải hiện ra thật thơ mộng, một bản nhỏ của người Dao với trên 60 hộ dân sinh sống, vào những ngày trời nhiều mây, du khách có thể hòa mình cùng những đám mây trôi lơ lửng. Bản Sì Thâu Chải hiện ra thật thơ mộng đắm say mà khó quên. Đến Sì Thâu Chải để trải nghiệm đời sống sinh hoạt, sản xuất, thưởng thức ẩm thực dân tộc, tham gia trò chơi dân gian...