Toàn tỉnh hiện có trên 160 di tích, với nhiều loại hình được phân bố ở khắp các huyện, thành phố, tập trung nhiều nhất là ở Rạch Giá, Hà Tiên, Phú Quốc, U Minh Thượng. Trong đó, 56 di tích được xếp hạng (1 di tích cấp quốc gia đặc biệt, 21 di tích cấp quốc gia và 34 di tích cấp tỉnh); 38 di tích lịch sử, 7 di tích kiến trúc nghệ thuật, 9 di tích danh lam thắng cảnh và 2 di tích khảo cổ học.
Bên cạnh đó, vùng đất này là một kho tàng của di sản văn hóa phi vật thể, phản ánh qua lễ hội truyền thống, nghệ thuật trình diễn dân gian, tập quán xã hội, nghề thủ công, ngôn ngữ và chữ viết dân tộc, cùng với tri thức và văn hóa dân gian. Đây là nguồn tài nguyên quý báu đóng góp vào sự đa dạng và phong phú của văn hóa miền Tây Nam Bộ.
Những di tích ở Kiên Giang gắn liền với những giai đoạn lịch sử quan trọng của dân tộc, như đình thần Nguyễn Trung Trực - nơi ghi dấu chiến công lẫy lừng của người anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực, quần thể lăng Mạc Cửu - nơi an nghỉ của vị khai quốc công thần của đất Nam Bộ... Những di tích này không chỉ mang giá trị lịch sử to lớn mà còn là những địa điểm du lịch hấp dẫn, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước.
Mỗi di tích đều gắn với di sản văn hóa truyền thống lâu đời. Đình thần Nguyễn Trung Trực gắn với di sản văn hóa đờn ca tài tử. Quần thể lăng Mạc Cửu gắn với di sản văn hóa Khmer... Những di sản văn hóa này không chỉ góp phần làm nên bản sắc văn hóa đặc sắc của Kiên Giang mà còn mang giá trị tinh thần vô cùng quý giá của dân tộc.
Đồng thời, mỗi di tích của Kiên Giang còn là bảo tàng sống thực hành di sản văn hóa truyền thống. Theo đó, tại các di tích lịch sử, văn hóa, một số lễ hội được quan tâm đầu tư nâng cấp, đã thu hút khách du lịch trong và ngoài tỉnh đến tham quan như: Lễ hội truyền thống Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực; lễ hội kỷ niệm ngày thành lập Tao đàn Chiêu Anh Các; lễ giỗ Mạc Cửu ở thành phố Hà Tiên; lễ kỷ niệm ngày hy sinh của Anh hùng LLVTND Phan Thị Ràng (Chị Sứ), huyện Hòn Đất; lễ kỷ niệm ngày hy sinh của Anh hùng LVTND Mai Thị Nương (Mai Hồng Hạnh), huyện Giồng Riềng; Ngày hội Văn hóa, Thể thao và Du lịch đồng bào Khmer, huyện Gò Quao; lễ hội Nghinh Ông - Lại Sơn - Kiên Hải.
Làng nghề truyền thống là một phần quan trọng trong văn hóa và du lịch. Kiên Giang là một trong những địa phương còn lưu giữ được nhiều làng nghề truyền thống có giá trị du lịch, tiêu biểu là: Nghề nắn nồi; nghề đan bàng Phú Mỹ; nghề đan lục bình; chế biến nước mắm; nghề trồng tiêu; rượu sim, rượu nếp; nghề nuôi trồng, chế tác và mua bán ngọc trai Phú Quốc; dệt chiếu Tà Niên; chế tác đá huyền, đồi mồi Hà Tiên... làm đa dạng các sản phẩm hàng hóa, quà lưu niệm, mang nét đặc trưng của vùng đất Kiên Giang.
Vùng đất Kiên Giang còn là nơi giao thoa của nhiều dân tộc, bao gồm Kinh, Khmer, Hoa, Chăm, tạo nên kho tàng di sản văn hóa dân gian vô cùng đa dạng. Từ đó, Kiên Giang trở thành xứ sở của nền văn hóa dân gian đặc sắc với các loại hình nghệ thuật truyền thống như hát bộ, múa lân của người Hoa; hát dù kê, múa rom vong, lâm-lêu của người Khmer; đờn ca tài tử, cải lương, dây đàn Rạch Giá của người Kinh; hò thẻ mực...
Các loại hình nghệ thuật truyền thống của Kiên Giang không chỉ mang đậm bản sắc văn hóa của các dân tộc, mà còn góp phần làm phong phú thêm kho tàng di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam.
Không chỉ đắm chìm trong lịch sử và văn hóa, ẩm thực của Kiên Giang cũng rất phong phú. Các món ăn tinh túy kết hợp với đặc tính văn hóa vùng đất và con người nơi đây đã hình thành nên một số đặc trưng, nổi bật của văn hóa ẩm thực và sản vật Kiên Giang, góp phần làm phong phú kho tàng văn hóa ẩm thực và sản vật Việt Nam. Một số món ăn mang đậm nét đặc trưng như: Bún quậy Phú Quốc, bánh canh ghẹ Hà Tiên, gỏi tép đất Nam Bộ, xôi tím ghẹ Hàm Ninh…
Đến nay, tỉnh tạm thời ghi nhận 317 di sản văn hóa phi vật thể, trong đó có 2 di sản văn hoá phi vật thể quốc gia được công nhận là “Nghề thủ công truyền thống, tri thức dân gian nghề làm nước mắm Phú Quốc” và “Lễ hội đình thần Nguyễn Trung Trực - Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang”.
Đây không chỉ là những tài nguyên quý giá để khách du lịch tìm hiểu về văn hóa độc đáo mà còn là cơ hội để cộng đồng địa phương phát triển bền vững thông qua việc bảo tồn và phát huy giá trị của mình.
Với những danh lam thắng cảnh thơ mộng và kỳ vĩ, cùng với một kho tàng di sản văn hóa phong phú về số lượng, độc đáo về nội dung, đa dạng về loại hình, Kiên Giang đang là địa chỉ du lịch hấp dẫn đối với du khách. Nhân dân Kiên Giang tự hào với những giá trị mà cha ông để lại, xem đó như động lực mạnh mẽ để xây dựng và phát triển quê hương của mình, giữ gìn và phát huy tinh thần "đất và người Kiên Giang hùng cường".
Kiên Giang có đặc sản gì? Sẽ thật thiếu sót nếu không nhắc đến gỏi cá trích trong danh sách các món ăn đặc sản Kiên Giang. Đây là một món ăn dân dã của người Kiên Giang và được du khách rất yêu thích. Lớp thịt cá tươi ngon được cuốn cùng rau sống, bánh đa, cuối cùng chấm với nước mắm chua ngọt bỏ thêm chút tỏi, ớt và đậu phộng rang.
Lẩu chua sả nghệ cá nhám giàu là món ngon đặc sản Kiên Giang. Cá nhám có màu trắng và là loài cá hiếm, rất khó tìm thấy tại các chợ hải sản. Cá nhám giàu được dùng để chế biến thành nhiều món ăn khác nhau, nhưng nổi tiếng nhất là món canh chua sả nghệ.
Du lịch Kiên Giang, bạn đừng quên thưởng thức món ăn có một không hai này nhé. Cà xỉu là đặc sản tỉnh Kiên Giang khiến nhiều du khách phải bất ngờ. Giống như tên gọi, bạn có thể sẽ muốn “xỉu” khi món ăn được đem ra. Cà xỉu trông chẳng khác gì những con côn trùng bóng bẩy với lớp râu to dài. Tuy nhiên, ăn lại rất ngon. Cà xỉu được muối rất thần tốc. Sáng làm thì chiều bạn đã có thể thưởng thức rồi.
Đặc sản của Kiên Giang là gì thì không thể không nhắc đến món cơm ghẹ. Cơm ghẹ được chế biến có màu vàng ươm rất bắt mắt được xào cùng thịt ghẹ. Khi ăn, cơm được đặt ra đĩa hoặc trên mai của con ghẹ lớn, dùng kèm với dưa leo, cà chua, rau sống và nước mắm pha chế. Ăn thử một lần, bạn sẽ không thể quên được món cơm đặc biệt này đâu.
Đặc sản Kiên Giang là món gì? Trong nhiều thức quà ngon thì hủ tiếu hấp lại là một món ăn khiến các du khách ấn tượng rất lâu. Đây cũng là món ăn đặc sản Hà Tiên Kiên Giang. Sợi hủ tiếu được hấp cách thuỷ nên rất mềm và dai. Nước dùng được chế biến từ cốt dừa sền sệt và có vị ngậy. Khi ăn, hủ tiếu được trộn với thính, bì, thịt heo và chả giò.
Du lịch Phú Quốc Kiên Giang, bạn hãy thưởng thức món cá nhồng hết sức đặc biệt nơi đây nhé. Mặc dù cá nhồng có ở hầu hết các vùng biển Việt Nam nhưng cá nhồng Phú Quốc lại có vị riêng biệt do kích thước cá lớn hơn, thịt ngọt đậm. Cá được chế biến thành nhiều món ăn khác nhau như chả cá nhồng, gỏi cá nhồng, cá nhồng kho và cá nhồng khô...
Xôi Hà Tiên rất đa dạng, có cả vị mặn và ngọt cho các du khách khẩu vị khác nhau. Xôi mặn Hà Tiên dù chỉ có ít tôm khô rắc trên bề mặt nhưng xôi rất thơm và đậm vị. Với xôi ngọt, bạn có thể thưởng thức xôi xoài, xôi dừa, xôi hột gà… Xôi được dùng lớp bánh phồng cuộn bên ngoài để miếng xôi chặt và dễ ăn hơn.
Bún kèn là một đặc sản Hà Tiên Kiên Giang với cách chế biến rất cầu kỳ. Nước dùng của bún kèn được làm từ cá lóc luộc chín, một phần tán nhỏ, một phần cho vào xào cùng hành, tỏi, cà ri, đinh hương, quế... Sau đó, cho phần hỗn hợp đã xào vào nước dùng, nêm gia vị và nước cốt dừa. Bát bún kèn vừa có vị thơm, béo của cá, cay nồng của gia vị, rất đặc biệt và khó quên.
Khác với bún cá ở những nơi khác được chế biến từ cá biển, món bún cá đặc sản Kiên Giang được làm từ cá lóc đồng quê được đánh bắt trên sông. Loài cá này cho thịt thơm, dai và vị ngọt đậm đà. Nước dùng được chế biến có vị chua nhẹ, thanh mát. Ngoài cá lóc, bát bún còn được bỏ thêm tôm, rau sống, giá đỗ, bắp chuối, rau răm kèm thêm một bát nước mắm Phú Quốc.
Bánh ống lá dứa là một thức quà vặt chỉ có ở Kiên Giang. Bánh ống có nguyên liệu vô cùng đơn giản, chỉ là dừa nạo, bột gạo nếp, lá dứa, vừng. Bánh có mùi rất thơm và vị ngọt thanh của vỏ bánh, vị béo của nếp và dừa. Bạn có thể dễ dàng bắt gặp món bánh đặc sản Kiên Giang này tại các hàng rong gần khu vực chợ đêm hay các khu du lịch khác như Thạch Động, núi Đá Dựng…
Đặc điểm du lịch
Bãi tắm Sao được biết là một trong những bãi tắm đẹp nhất tại đảo Phú Quốc - Kiên Giang được nhiều người yêu thích. Đến đây, bạn sẽ chiêm ngưỡng được một bãi tắm dài với màu nước biển xanh mát mắt hòa cũng bãi cát vàng cùng rặng dừa xanh mát tạo nên một bức tranh thiên nhiên đẹp tuyệt mỹ.
Đây được xem là một trong những địa điểm thu hút nhiều du khách nhất khi đến với Phú Quốc - Kiên Giang. Đến đây du khách sẽ được chiêm ngưỡng được loài động thực vật hoang dã được nuôi dưỡng một cách tự nhiên, được quan sát những hoạt động hằng ngày của chúng một cách gần nhất. Ngoài ra, nơi đây còn có nhiều dịch vụ vui chơi khiến nhiều du khách thích thú.
Nhà tù Phú Quốc được xem là một địa điểm khiến nhiều du khách phải tò mò vì đến đây bạn sẽ được tận mắt thấy được những cảnh đau thương được tái hiện một cách sinh động. Những chuồng cọp, chông sắt đáng ghê sợ của một thời máu đổ, của những anh hùng đã hy sinh vì dân tộc.
Đến với Hòn Thơm bạn sẽ được tận hưởng được sự yên bình và bầu không khí mát lành của vùng đất này mang lại. Đặt chân đến đây bạn sẽ có thể tham gia các hoạt động như teambuilding, tắm biển,... Những hoạt động biển năng động và hấp dẫn đa thu hút nhiều du khách trong và ngoài nước đến với nơi đây.
Vườn quốc gia U Minh Thượng là một trong những nơi bảo tồn hệ sinh thái lớn của miền Nam nơi bảo tồn nhiều loài động, thực vật. Đến đây bạn không chỉ được chiêm ngưỡng những loài động, thực vật mà còn được tận hưởng bầu không khí mát lành và thoáng mát.
Thiền viện Trúc Lâm - Chùa Hộ Quốc được biết đến là một địa điểm du lịch tâm linh được nhiều người biết đến.
Đến đây quý du khách sẽ cảm thấy sự bình yên và thư thả bởi sự yên tĩnh và trang nghiêm bao trùm cả một không gian. Ngoài ra, đến đây bạn còn được chiêm ngưỡng được view biển tuyệt đẹp khiến nhiều du khách nao lòng.
Đảo Nam Du được biết là một trong những hòn đảo thu hút được nhiều du khách nhất khi đến với Kiên Giang.
Nếu như bạn thích khám phá và trải nghiệm những hòn đảo hoang sơ thì đây là một địa điểm hợp lý. Đến đây bạn sẽ cảm nhận được sự mát lành và thoáng đãng của những làn gió biển, được thưởng thức những món ăn hải sản hấp dẫn với một mức giá phải chăng. Chính những điều hấp dẫn ấy đã khiến nhiều du khách thích thú và có mong muốn được trải nghiệm ở Nam Du.
Đến đây bạn sẽ được hòa mình vào thiên nhiên, được tận hưởng sự mát lành và an yên. Ngoài ra, bạn còn có cơ hội chiêm ngưỡng được một số loài động, thực vật quý hiếm ở Phú Quốc đang được nuôi dưỡng và bảo tồn một cách tự nhiên.
Đình thần Nguyễn Trung Trực được xem là địa điểm du lịch tâm linh để tưởng nhớ về vị anh hùng Nguyễn Trung Trực. Đến đây bạn sẽ cảm nhận được yên bình và thanh tịnh bởi sự tôn nghiêm bao trùm không gian nơi đây. Ngoài ra, bạn còn chiêm ngưỡng được lối kiến trúc truyền thống đầy độc đáo ở ngôi đình này.