Những nét văn hóa trong cuộc sống thường nhật của những con người sinh sống tại Bà Rịa – Vũng Tàu rất phong phú và đa dạng. Đặt chân đến Vũng Tàu bạn sẽ có dịp khám phá và trải nghiệm những lễ hội độc đáo và hòa mình vào cuộc sống của những con người nơi đây. Tín ngưỡng và nét văn hóa dân gian không thể không gắn liền với biển cả bởi nơi đây sinh sống chủ yếu bằng nghề đánh bắt thủy hải sản. Gắn liền với đó là tục thờ Thành Hoàng và các vị thần dân gian, lễ hội Nghinh Ông để mong mùa màng bội thu, sức khỏe dồi dào, mưa thuận gió hòa.
Những lễ hội này được tổ chức hằng năm với những hoạt động đặc sắc như hát bả trạo, hát bội, diễn tuồng và kèm theo những trò chơi dân gian mang đậm bản sắc của người dân Nam Bộ như hát hò khoan – chèo cạn, đua ghe, đua thuyền thúng, múa rồng...
Bên cạnh đó, còn có những lễ hội như lễ hội Đức Thánh Trần, lễ hội Trùng Cửu, lễ hội Miếu Bà Ngũ Hành và lễ hội bắn súng Thần Nông. Những lễ hội này được thế hệ con cháu từ đời này qua đời khác luôn gìn giữ và phát huy để góp phần làm tô điểm bản sắc văn hóa của Bà Rịa – Vũng Tàu.
Đặc sản
Với lợi thế về biển, cá thu ở đây luôn đạt chất lượng hàng đầu về độ tươi ngon. Sau khi được rửa sạch, phơi qua thành “siêu phẩm” một nắng thì thịt cá không những săn lại mà vị cũng rất đậm và ngọt, rất thích hợp để chọn mua làm quà.
Nhiều người ít ngờ rằng hạt bàng khi ăn lại có vị bùi và ngậy đến vậy. Ngoài cách sơ chế phổ phiến là sấy hoặc rang, hạt bàng còn được người dân Côn Đảo chế biến thành món mứt lạ miệng bằng việc trộn chung muối hoặc đường lúc chế biến. Việc phơi khô, đập vỏ tách lấy hạt bàng khá kỳ công, tốn nhiều thời gian nên giá thành của sản phẩm này cao là vì vậy.
Vẫn được chế biến từ những nguyên liệu quen thuộc như tôm, thịt heo, giá, nấm, bột gạo, trứng,... nhưng ở Long Hải, bánh xèo lại mang hương vị rất đặc trưng của biển. Nhờ về địa thế gần biển nên nguyên liệu rất tươi và ngon, hơn thế kỹ thuật đúc khá độc đáo nên vỏ bánh luôn đạt được độ giòn rụm, vàng ươm.
Bánh được làm từ loại gạo thơm ngon bậc nhất, cho ra từng thớ bánh trắng tinh, đều răm rắp, khi ăn càng cảm nhận rõ hơn độ dai và vị ngọt của bánh. Có thể dùng chung thịt nướng, thịt bằm, rau sống và đặc biệt là nước chấm chua ngọt để đạt được độ tuyệt hảo của món ăn.
Khá lạ khi từ tôm lại có thể chế biến thành món tiết canh. Mặc dù lượng “thành phẩm” khá ít nhưng được trộn chung với thịt tôm hùm săn ngọt, món ăn này không “ghê rợn” như nhiều người nghĩ, ngược lại rất đậm vị và lạ miệng. Tất nhiên, ăn kèm món này không thể thiếu được những loại rau như rau răm, ngò gai, thậm chí là khế hoặc chuối chát.
Có thể sẽ bất ngờ khi bạn biết được, bánh khọt Vũng Tàu đã từng lot top 12 món ăn Việt Nam xác lập kỷ lục tại Châu Á. Dù khá bình dân nhưng món ăn này mang đến hương vị rất độc đáo, dễ ăn mà khó quên. Vừa thổi vừa cảm nhận sự tan dần của chiếc bánh giòn rụm trong gió chiều se lạnh quả là trải nghiệm tuyệt vời.
Đây chính là món đặc sản lâu đời của vùng biển Phước Hải, còn được gọi với cái tên khác là lẩu chua tương me. Ngoài cá, các loại rau, gia vị sả ớt, thì me với cách chế biến đặc biệt chính là yếu tố làm nên mùi vị rất riêng biệt của món lẩu này.
Món ăn này đã được nhiều ngư dân chọn làm món khoái khẩu trong nhiều năm qua. Cá mai hơi giống với cá cơm về ngoại hình, màu trắng trong. Sau khi được rút hết xương,làm sạch vảy, cá được ướp chung với giấm, chanh tỏi ớt để giảm bớt vị tanh và có thể làm chín cá. Điểm nhấn của món gỏi này ngoài phần thịt cá tẩm ướp đậm vị thì nước chấm đóng vai trò vô cùng quan trọng. Phần xương cá trước đó được tận dụng để làm ra nước chấm đậm đà cùng với mè, đậu phộng và “bí quyết gia truyền” khác.
Những món ăn từ hải sản luôn mang đến giá trị dinh dưỡng cũng như cảm nhận vô cùng thanh mát cho người ăn. Cháo hàu Long Sơn cũng vậy. Hàu sữa béo ngậy phi thơm cùng hành tỏi, quyện chung với vị cay của tiêu, ớt, thêm chút ngọt của nấm rơm tạo nên một tô cháo chuẩn từng “đường nét”. Nếu đã thử qua, chắc chắn sẽ khó lòng quên được vị ngọt thanh còn vương mãi sau khi ăn.
Không ai đến Vũng Tàu mà lại quên hỏi về thương hiệu bánh canh lừng danh Long Hương. Cọng bánh vừa mềm vừa dai, giò heo được hầm nhừ, cắn một miếng là như tan chảy ngay trong miệng, cảm giác rất rõ ràng về sự hòa quyện của những gia vị một cách hoàn hảo.
Bãi Sau còn gọi là bãi Thùy Vân, là một trong những bãi biển nổi tiếng nhất tại Vũng Tàu. Nơi đây nằm ở phía Đông Nam thành phố, kéo dài khoảng 8km từ chân núi Nhỏ đến Cửa Lấp. Với bãi cát trắng mịn trải dài, thoải dần về phía biển, nước biển trong xanh, sóng êm, Bãi Sau cực kỳ thích hợp cho việc tắm biển và các hoạt động vui chơi dưới nước. Đó cũng là lý do Bãi Sau thu hút được nhiều du khách ghé đến tham quan và nghỉ dưỡng.
Bên cạnh đó, Bãi Sau còn có hệ thống dịch vụ du lịch đa dạng, phong phú. Trong đó có cả nhà hàng, khách sạn, khu vui chơi giải trí,… Đến đây mọi người có thể thoải mái tắm biển, tắm nắng, lướt ván, chèo thuyền kayak, dù lượn,… Nơi đây còn nằm kề các địa điểm du lịch lân cận khác để bạn có thể tiện di chuyển tham quan. Vì thế, vào mùa cao điểm (cuối tuần, lễ Tết) nơi đây thường rất đông đúc. Do đó, bạn nên đặt trước phòng nghỉ hoặc phương tiện di chuyển để có được trải nghiệm tốt nhất.
Đảo Hòn Bà nằm cách Mũi Nghinh Phong và chân Núi Nhỏ chỉ khoảng 200m. Thế nên nơi đây sẽ thuộc Bãi Sau, thành phố Vũng Tàu. Với diện tích khoảng 5.450 m2, Hòn Bà là hòn đảo duy nhất ở ven bờ biển Vũng Tàu. Nơi đây còn cực kỳ nổi tiếng với Miếu Bà linh thiêng cùng con đường bí ẩn chỉ xuất hiện giữa biển khi nước ròng. Do đó, mọi người có thể đến đảo bằng cách đi bộ khi nước ròng hoặc đi thuyền, ghe khi nước lớn. Đến với Hòn Bà, du khách có thể tham quan, cầu bình an ở nơi thờ Bà Thủy Long Nữ, được xây dựng vào năm 1881. Đồng thời, bạn có thể tận mắt xem được cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, với những tảng đá kỳ thú, bờ cát trắng mịn và nước biển xanh biếc. Và đừng quên đi bộ trên con đường bí ẩn và chụp ảnh lưu niệm tại địa điểm du lịch Bà Rịa Vũng Tàu lý tưởng này
Hồ Tràm là một khu du lịch nổi tiếng và được mệnh danh là một trong những bãi biển đẹp nhất Việt Nam. Biển ở đây có nước trong xanh, bờ cát trắng mịn và sóng êm. Xung quanh có những hàng cây rợp bóng mát, tạo nên khung cảnh thiên nhiên thơ mộng và trữ tình. Đặc biệt, tại Hồ Tràm còn có nhiều resort và khách sạn cao cấp, thích hợp cho những du khách muốn tận hưởng một kỳ nghỉ dưỡng sang trọng Đến với Hồ Trầm, du khách có thể tắm biển, tắm nắng hoặc tham gia các hoạt động thể thao dưới nước như lướt ván, chèo thuyền kayak, lặn biển,… Hơn hết, nếu ai yêu thích hải sản thì thiên đường hải sản tươi ngon tại các nhà hàng ven biển chính là chọn lựa lý tưởng. Tuy nhiên, thời điểm lý tưởng nhất để du lịch Hồ Tràm là từ tháng 4 đến tháng 10. Đây là mùa khô ở Vũng Tàu nên thời tiết nắng ráo, ít mưa. Do đó, bạn nên lưu lại để có được một chuyến đi tuyệt vời nhất.
Long Hải được mệnh danh là “thiên đường hạ giới” với khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, thơ mộng. Đến đây du khách có thể chinh phục những cung đường uốn lượn, ngắm nhìn khung cảnh biển trời bao la và tham quan các di tích lịch sử khác. Trong đó, Dinh Cô – nơi tọa lạc trên đỉnh đèo Nước Ngọt sẽ là một di tích lịch sử văn hóa tâm linh quan trọng của người dân địa phương. Du khách đến đây có thể cầu nguyện bình an và tham quan kiến trúc độc đáo của Dinh. Những bờ cát trắng mịn trải dài, nước biển trong xanh cùng bầu không khí trong lành của Long Hải sẽ là nơi thích hợp để bạn hòa mình vào thiên nhiên. Mọi người có thể tắm biển, chèo thuyền và thưởng thức nhiều món hải sản đặc biệt tươi sống. Vì thế, Long Hải chính là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn tận hưởng không gian yên bình, thư giãn sau nhiều ngày làm việc mệt mỏi.
Côn Đảo hay còn gọi là Côn Sơn, là một quần đảo gồm 16 hòn đảo nhỏ khác. Nơi đây nằm cách bờ biển Vũng Tàu khoảng 97 hải lý về phía Đông Nam. Với vẻ đẹp hoang sơ, bình yên, cùng với hệ sinh thái biển đa dạng và những di tích lịch sử gắn liền với cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc của Việt Nam, Côn Đảo đang là một trong những điểm đến du lịch của cả du khách trong và ngoài nước. Bởi nơi đây sở hữu những bãi biển đẹp nhất Việt Nam, với bờ cát trắng mịn, nước biển trong xanh và những hàng dừa xanh rì rào. Một số bãi biển nổi tiếng phải kể đến như Bãi Đầm Trầu, Bãi Nhát, Bãi Dài, Bãi Suối Nóng,… Cùng với đó là hệ động thực vật phong phú và đa dạng. Do vậy, du khách có thể tham gia các hoạt động trekking, khám phá rừng. Đặc biệt, đến Côn Đảo bạn không nên bỏ qua nhà tù Côn Đảo. Nơi đây từng là địa ngục trần gian, giam giữ và tra tấn các nhà cách mạng Việt Nam trong suốt thời kỳ Pháp thuộc và Mỹ ngụy. Du khách có thể tham quan các khu chuồng cọp, hầm xay lúa và tìm hiểu về lịch sử hào hùng của dân tộc.
Núi Tao Phùng hay còn gọi là Núi Nhỏ. Núi có độ cao 170m, diện tích 120ha, nằm sát biển và đối diện với Mũi Nghinh Phong. Đây hiện đang là một trong những địa điểm du lịch nổi tiếng nhất tại thành phố Vũng Tàu. Bởi khung cảnh thiên nhiên hoang sơ, hùng vĩ với những vách đá cheo leo, hang động bí ẩn và những con đường mòn uốn lượn quanh sườn núi. Do đó, du khách có thể chinh phục Núi Tao Phùng bằng nhiều cách khác nhau như đi bộ, đi xe máy hoặc cáp treo. Trong đó, mọi người chỉ mất 5 phút di chuyển bằng cáp treo là đã có thể ngắm nhìn toàn cảnh thành phố Vũng Tàu từ trên cao. Ngược lại, nếu muốn thử thách bản thân và khám phá thiên nhiên hoang sơ, bạn có thể đi bộ. Đặc biệt, đã đến với Núi Tao Phùng, bạn không nên bỏ qua tượng Chúa Kitô Vua. Tượng này cao 32m, sải tay rộng 18,4m và được đặt trên đỉnh núi. Từ đây, du khách có thể ngắm nhìn toàn cảnh thành phố Vũng Tàu và biển xanh bao la.
Núi Dinh là một ngọn núi cao 500 mét thuộc huyện Tân Thành, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Nơi đây nổi tiếng với cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, hùng vĩ. Bởi bao bọc quanh núi là những cánh rừng nguyên sinh xanh mướt, với nhiều loại cây quý hiếm. Dưới chân núi là những con suối róc rách chảy, tạo nên bầu không khí trong lành và mát mẻ. Du khách đến đây có thể tham gia các hoạt động leo núi, trekking, khám phá thiên nhiên. Núi Dinh còn là nơi lưu giữ nhiều di tích lịch sử văn hóa lâu đời. Trong đó có Bạch Dinh đây là một dinh thự được xây dựng vào đầu thế kỷ 20, từng là nơi ở của vua Bảo Đại và Nam Phương Hoàng Hậu. Ngoài ra còn có chùa Linh Sơn là ngôi chùa linh thiêng thu hút nhiều du khách đến cầu nguyện. Do đó, để chuyến đi thêm thuận lợi hơn, mọi người nên mang theo trang phục phù hợp cho hoạt động leo núi và trekking và mang theo nước uống, thức ăn nhẹ nhé.
Núi Minh Đạm hay còn gọi là dãy Châu Viên – Châu Long. Đây là một dãy núi nổi tiếng với cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, hùng vĩ và có nhiều giá trị lịch sử to lớn trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Về cảnh quan thiên nhiên, Minh Đạm sở hữu hệ thống hang động phong phú với hơn 300 hang động lớn nhỏ. Trong đó có nhiều hang động nổi tiếng như hang đá Dựng, hang Ma Thiên Lãnh, hang Bửu Long,… Bên cạnh đó, Minh Đạm còn là căn cứ cách mạng quan trọng của quân và dân ta trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Vì thế, nơi đây ghi dấu nhiều chiến công oanh liệt của các chiến sĩ cách mạng, góp phần vào thắng lợi chung của dân tộc. Ngoài ra, núi Minh Đạm còn có chùa Linh Sơn Cổ Tự. Đây là một ngôi chùa cổ kính, linh thiêng và cũng là điểm đến tâm linh thu hút du khách thập phương.
Núi Lớn hay còn gọi là núi Tương Kỳ. Nơi này có Thác Cơ Sơn với dáng hình như một con rồng xanh tắm biển. Vì thế mà Núi Lớn đã và đang thu hút du khách thập phương đến tham quan và khám phá. Núi sở hữu diện tích rộng lớn với hệ sinh thái đa dạng, phong phú. Nơi đây được bao phủ bởi những cánh rừng nguyên sinh xanh mướt. Đứng trên đỉnh núi, bạn có thể phóng tầm mắt ra xa, chiêm ngưỡng toàn cảnh Vũng Tàu xinh đẹp.
Khi chinh phục được đỉnh Núi Lớn, bạn không nên bỏ qua cơ hội tham quan tượng Thích Ca Phật Đài. Đây là tượng Phật nằm làm bằng thạch cao dài 11 mét, cao 8 mét và là biểu tượng cho sự bình an và thanh tịnh. Đồng thời, ở đây còn có tượng Đức Mẹ Maria cao 32 mét, tọa lạc trên đỉnh núi, cũng là điểm đến tâm linh được nhiều người yêu thích.
Núi Thị Vải là một ngọn núi cao 526m so với mực nước biển và được bao phủ bởi khu rừng nguyên sinh rộng lớn. Nơi đây đang trở thành một điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích du lịch sinh thái và muốn trải nghiệm nhiều hơn cùng thiên nhiên kỳ vĩ. Vì thế, để lên đỉnh núi, du khách có thể đi theo hai lựa chọn gồm đường đi bộ dài khoảng 3km với 1.340 bậc thang đá và con đường thứ hai dài khoảng 6km với dốc thoai thoải hơn nên có thể đi bằng xe máy. Khi lên đến đỉnh núi Thị Vải, du khách sẽ được chiêm ngưỡng toàn cảnh thị xã Phú Mỹ, khu công nghiệp Long Sơn và cảng Cái Mép. Xa xa là biển xanh mênh mông và những ngọn núi nhấp nhô. Ngoài cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, Thị Vải còn có nhiều điểm tham quan hấp dẫn khác. Trong đó phải kể đến chùa Linh Sơn Bửu Thiền là ngôi chùa cổ kính nằm trên đỉnh núi. Chùa được xây dựng từ thế kỷ 18 và là nơi thờ tự Phật giáo linh thiêng.