Ngày đăng: Nov 18, 2020 2:4:8 PM
I. Note-taking là gì?
Note-taking (ghi chú) là một trong những kỹ năng quan trọng giúp em nâng cao khả năng nắm bắt thông tin trong một bài đọc dài.
Note-taking trong đọc hiểu là kỹ năng viết lại những thông tin quan trọng bằng ngôn ngữ hoặc kí hiệu của mình nhằm đánh dấu hoặc khái quát thông tin phục vụ cho việc phân tích để làm bài.
Với các bài đọc hiểu có nội dung đề cập tới nhiều vấn đề, hay có nhiều thông tin chi tiết liên quan tới một vài chủ đề chung thì việc áp dụng ghi chú sẽ giúp các em hệ thống cũng như khoanh vùng thông tin cần cho quá trình làm bài.
II. Khi nào nên áp dụng kỹ năng note-taking
Đây là một kĩ năng có thể áp dụng với nhiều loại văn bản đặc biệt là những bài đọc hiểu dài, nhiều từ mới, nhiều khái niệm được ra. Lúc này các em cần đến kỹ năng ghi chú để gạch chân hoặc tô sáng các thông tin quan trọng, hay viết ra ý chính, ý tóm tắt cho đoạn văn bản mà các em vừa đọc.
- Nếu là dạng bài đọc và trả lời câu hỏi, các em thường đọc trước câu hỏi của bài, sau đó có thể vừa đọc bài đọc vừa ghi ra hoặc gạch chân thông tin mình vừa đọc trả lời cho câu hỏi nào, số mấy. Sau đó khi làm bài, chúng ta chỉ cần tìm thông tin ở khu vực đã được đánh dấu.
- Nếu là dạng bài True/ False, các em có thể dùng bút chì gạch chân từ chứa thông tin giúp em chọn đáp án. Các câu đề bài yêu cầu xác định Đúng Sai thường không sử dụng y nguyên từ vựng trong bài mà dùng synonyms (từ đồng nghĩa). Các em có thể gạch chân hoặc khoanh tròn các từ đồng nghĩa, như vậy khi làm bài dễ tìm thông tin đáp án hơn.
III. Các cách thực hiện note-taking
Cách ghi chú tùy thuộc vào tư duy và thói quen của mỗi người. Có những người thích ghi chú trực tiếp vào bài đọc bằng cách sử dụng bút chì hay bút đánh dấu để làm nổi bật thông tin cần cho quá trình phân tích để đưa ra đáp án đúng trong nhiệm vụ đọc hiểu hoặc viết nhanh từ khóa hoặc cụm từ khái quát thông tin của đoạn ra phía ngoài lề của bài đọc. Tuy nhiên cũng có người lựa chọn việc lấy ra một tờ giấy khác để ghi chú lại những thông tin cần thiết theo một cách dễ nhớ nhất để phục vụ cho việc hoàn thành nhiệm vụ đọc hiểu.
Không có công thức chính xác nào dành cho việc này cả. Tất cả những gì các em cần làm là tìm ra cách tối ưu của riêng mình. Kỹ năng ghi chú của các em sẽ phát triển theo quá trình thực hành, và từ từ em sẽ dần nhận ra cách thức phù hợp và hiệu quả nhất với mình. Những mẹo nhỏ sau đây được tổng hợp để giúp em bắt đầu quá trình rèn luyện kỹ năng ghi chú của mình.
- Highlight (tô sáng) làm nổi bật các thông tin quan trọng trong quá trình đọc.
Trong quá trình đọc bài, có một cách nhanh chóng và dễ dàng giúp các em ghi chú thông tin quan trọng đó là highlight hoặc gạch chân các từ khóa hoặc các cụm quan trọng trong bài. Với các bài thi hoặc bài kiểm tra, các em có thể dùng chì gạch nhẹ hoặc khoanh tròn thông tin.
- Ghi chú vắn tắt thông tin ngoài lề bài đọc hoặc ghi chú ra một tờ giấy riêng. Đó có thể là từ hoặc cụm từ khái quát nội dung của từng đoạn trong một bài đọc dài, cũng có thể là kí hiệu cho phần đáp án của một câu hỏi nào đó.
Các em nên sử dụng ngôn ngữ của mình để ghi chú lại, như vậy sẽ hiệu quả hơn và không mất nhiều thời gian khi dựa vào các phần ghi chú đó để hoàn thành nhiệm vụ đọc bài.
- Sử dụng các kí tự viết tắt để đánh dấu thông tin vừa đọc, ví dụ : def. definition (định nghĩa), yr. year (năm), ex. (example) hay các kí tự đặc biệt như ↓ decrease, down (giảm, xuống) hay ↑ increase, up (tăng, lên)…
- Đánh số các đoạn văn hoặc đôi khi là ghi lại số dòng để lúc làm bài nhanh chóng tìm ra, đọc lại nội dung mình cần.
Kết luận:
Note-taking (ghi chú) là một kỹ năng được áp dụng không chỉ cho việc đọc hiểu tài liệu mà còn rất hữu ích với các bài nghe, nói. Để việc ghi chú hiệu quả và không mất nhiều thời gian, em nên luyện cách viết nhanh, viết tắt và diễn giải hay tóm tắt một cách dễ hiểu. Những điều này, các em hoàn toàn có thể học được và áp dụng một cách triệt để thông qua luyện tập.
Việc hình thành một thói quen “take note” mọi thứ sẽ khiến chúng ta chủ động trong việc nắm bắt thông tin và quan trọng hơn là giúp chúng ta “theo” được dòng chảy của thông tin trong bài đó, từ đó biết được người viết đang đề cập đến vấn đề gì mà không bị xao nhãng cũng như rối thông tin.