λυμένες ασκήσεις
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1 (εύρεση ΜΤ)
· Ένα αλκίνιο έχει σχετική μοριακή μάζα Μr = 40. Να βρεθεί ο μοριακός του τύπος και οι δυνατοί συντακτικοί του τύποι.
· ΛΥΣΗ
Αφού πρόκειται για αλκίνιο έχει γενικό μοριακό τύπο CVH2V-2
Mr = 40 =>12v + (2v-2).1 = 40 => 14v-2 = 40 => 14v = 42 => v = 3
Άρα πρόκειται για το C3H4 με συντακτικό τύπο CHºC-CH3 (δεν μπορεί να είναι αλκαδιένιο γιατί η εκφώνηση αναφέρει αλκίνιο)
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2 (εύρεση ΜΤ)
· Μια καρβονυλική ένωση έχει σχετική μοριακή μάζα Μr = 58. Να βρεθεί ο μοριακός του τύπος και οι δυνατοί συντακτικοί του τύποι.
ΛΥΣΗ
Αφού πρόκειται για καρβονυλική ένωση έχει γενικό μοριακό τύπο CVH2VΟ
Mr = 58 =>12v + 2v.1 + 16 = 58 => 14v+ 16 = 58 => 14v = 42 => v = 3
Άρα πρόκειται για το C3H6Ο με συντακτικούς τύπους CH3CH2CH=O και CH3-CΟ-CH3 (προφανώς έχουμε ισομέρεια ομόλογης σειράς).
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 3
· Καίγονται πλήρως 220 g προπανίου με την απαιτούμενη ποσότητα οξυγόνου.
Να βρείτε πόσα L οξυγόνου χρησιμοποιήθηκαν σε STP συνθήκες και πόσα mol διοξειδίου του άνθρακα παράχθηκαν.
· ΛΥΣΗ
· Το προπάνιο C3H8 έχει Mr = 3.12 + 8.1 = 36 + 8 = 44
o n=m/Mr => n=220/44=5mol C3H8
Γράφουμε την αντίδραση καύσης:
C3H8 + 5O2 ® 3CO2 + 4H2O
1mol C3H8 καίγεται με (5)mol O2 δίνει (3)mol CO2 και (4)mol H2O
5mol x mol y mol
X=5*5/1=25mol O2 => Vo2=n*22.4=25*22.4=560l(stp)
Y=3*5/1=15mol CO2
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 4
32g μεθανίου (CH4) καίγονται πλήρως με καθαρό οξυγόνο
1.πόσα g νερό σχηματίστηκαν;
2.πόσα L διοξείδιο του άνθρακα έχουν παραχθεί σε stp συνθήκες;
3.πόσα mol οξυγόνου καταναλώθηκαν;
ΛΥΣΗ
CH4 =>Mr=12+4=16 =>n=m/Mr=32/16=2mol CΗ4
H2O Μr=16+2=18
•CH4+ 2O2 à CO2+ 2H2O
1mol CH4 καίγεται με (2)mol O2 δίνει (1)mol CO2 και (2)mol H2O •
2mol X1 X2 X3
•X1= 4mol οξυγόνο
•Χ2=2mol CO2 => VL(CO2)=n*22.4=2*22,4=44,8L
•X3=4mol νερό =>•m g νερού=n*Mr=4*18=72g
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 5
5,8g βουτανίου καίγονται πλήρως με την απαιτούμενη ποσότητα αέρα
1.πόσα g CO2 παράγονται;
2.πόσα L αέρα σε (STP συνθήκες) απαιτούνται για την καύση;
3.πόσα L αζώτου σε (STP συνθήκες) υπάρχουν στα καυσαέρια;
ΛΥΣΗ
C4H10+ 13/2 O2 à 4CO2+ 5H2O
1mol C4H10 καίγεται με (13/2)mol O2 δίνει (4)mol CO2 και (5)mol H2O 0,1mol x ψ
x=13/2*0,1=0,65mol οξυγόνο
ψ=4*0,1=0,4mol CO2
mCO2=n*Mr=0,4*44=17,6g
V(O2)=n*22.4=0,65*22,4=14,56L
V(αέρα)=5*14,56=72,8L
V(αζώτου)=4*14,56=58,24L
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 6. (μιγμα ενώσεων)
76g μίγμα C3H8 και CH4 καίγονται και δίνουν 112lt CO2 Ποια η σύσταση του μίγματος;
ΛΥΣΗ
Θεωρούμε ότι το μίγμα αποτελείται από αmol C2H8 και βmol CH4
Εκφράζουμε την μάζα κάθε ουσίας
m1= α*Μr1ουσίας και m2= β*Μr 2ουσίας
mμιγματος=m1ουσίας +m2ουσίας
mμιγματος= α*Μr1ουσίας +β*Μr 2ουσίας 76=α*44+β*16 (1)
γράφουμε τις εξισώσεις καύσης για κάθε μία ουσία ξεχωριστά
C3H8 (g) +5 O2 (g) à 3 CO2 (g)+ 4 H2O(g)
1mol C3H8 καίγεται με (5)mol O2 δίνει (3)mol CO2 και (4)mol H2O
αmol C3H8 καίγεται με (5α)mol O2 δίνει (3α)mol CO2 και (4α)mol H2O
CH4 (g) +2 O2 (g) à CO2 (g)+ 2 H2O(g)
1mol CH4 καίγεται με (2)mol O2 δίνει (1)mol CO2 και (2)mol H2O
βmol CH4 καίγεται με (2β)mol O2 δίνει (β)mol CO2 και (2β)mol H2O
άρα
n CO2=V CO2/22.4=112/22,4=5 à
από τις δυο αντιδράσεις καυσεις πράγετια συνολικά 3α +β= n CO2à 3α+β=5(2)
λύνουμε το σύστημα και α=1 ,β=2 άρα
mC3H8=α44g=44g και m CH4=β*16=2*16=32g