1α γενικές αρχές

Η επιστημονική μέθοδος

 1.    Τι είναι η επιστημονική μέθοδος και ποια τα βασικά βήματα της επιστημονικής μεθόδου;

Η επιστημονική μέθοδος αποτελεί τον τρόπο με τον οποίο εργάζονται οι επιστήμονες η οποίοι πραγματοποιούν έρευνα στις φυσικές επιστήμες όπως η Φυσική, η Χημεία, η Βιολογία κτλ. Η επιστημονική μέθοδος δεν αποτελεί μια εξεζητημένη μεθοδολογία περίπλοκων βημάτων με στόχο την αναζήτηση της επιστημονικής αλήθειας, αλλά αντίθετα είναι μια απλή μέθοδος εργασίας βασισμένη στην κοινή λογική. Τα βασικά στάδια της επιστημονικής μεθόδου είναι τα παρακάτω:

α) παρατήρηση και διατύπωση ερωτημάτων

Οι επιστήμονες παρατηρούν τα φαινόμενα που έχουν στόχο να μελετήσουν ενώ παράλληλα καταγράφουν και ταξινομούν τα στοιχεία από τις παρατηρήσεις τους. Στη συνέχεια και με βάση τα παραπάνω, διατυπώνουν ερωτήματα τα οποία πρέπει να απαντήσουν στο τέλος της ερευνάς τους.

β) Εύρεση μετρήσιμων ποσοτήτων και σχέσεων μεταξύ των ποσοτήτων αυτών

Οι επιστήμονες αναζητούν ποσότητες (π.χ. χρόνος, μάζα, όγκος) που μπορούν να μετρήσουν και οι οποίες παίζουν καθοριστικό ρόλο στην πραγματοποίηση του υπό έρευνα φαινομένου και τις οποίες μπορούν μετρήσουν και να συσχετίσουν με την βοήθεια των μαθηματικών.

γ) Διατύπωση υποθέσεων

Οι επιστήμονες διατυπώνουν υποθέσεις για να ερμηνεύσουν το φαινόμενο το οποίο μελετούν και τις σχέσεις ανάμεσα στις ποσότητες που κατέγραψαν.

δ) Πείραμα

Στη συνέχεια οι επιστήμονες με βάση τα παραπάνω σχεδιάζουν προσεκτικά και εκτελούν πειράματα με στόχο να ελέγξουν την ορθότητα των υποθέσεων που έχουν διατυπώσει.

ε) Εξαγωγή και γενίκευση συμπερασμάτων

Με βάση τα αποτελέσματα των πειραμάτων τους, οι επιστήμονες διαπιστώνουν αν οι αρχικές τους υποθέσεις για την ερμηνεία του φαινομένου που μελετούν είναι σωστές ή όχι. Σε περίπτωση που αποδειχθεί ότι οι αρχικές υποθέσεις είναι λανθασμένες τότε οι ερευνητές επιστρέφουν στο βήμα γ και διατυπώνουν νέες υποθέσεις, Αν από την άλλη αποδειχθεί η ορθότητα των αρχικών υποθέσεων τότε προχωρούν στην ταξινόμηση και την γενίκευση των συμπερασμάτων τους με στόχο την διατύπωση φυσικών νόμων.

εισαγωγή στη Χημεία