3α οξέα

3 ηλεκτρολύτες

Οξέα

Γενικός τύπος: Η_xA, όπου το Α είναι αμέταλλο (όχι οξυγόνο) ή ρίζα (όχι το ΝΗ₄⁺).

Ορισμός σύμφωνα με τον Arrhenius: Οξέα είναι οι ενώσεις που σε υδατικά διαλύματα παρέχουν κατιόντα υδρογόνου (Η⁺).

Διάσταση των οξέων:

Τα οξέα μέσα σε υδατικά διαλύματα διίστανται σε ιόντα, είτε πλήρως (όλη η ποσότητα) οπότε και ονομάζονται ισχυρά, είτε μερικώς (ένα μέρος της ποσότητάς τους) οπότε ονομάζονται ασθενή.

π.χ.

HBr ® H⁺ + Br^- (ισχυρό οξύ, πλήρης διάσταση)

HCl ® H⁺ + Cl^- (ισχυρό οξύ, πλήρης διάσταση)

HNO₃ ® H⁺+ NO₃^- (ισχυρό οξύ, πλήρης διάσταση)

Η₂S 2H⁺ + S^2- (ασθενές οξύ, μερική διάσταση)

HCN H⁺ + CN^- (ασθενές οξύ, μερική διάσταση)

H₂SO₄ H⁺ + SO₄^2- (ασθενές οξύ, μερική διάσταση)

ηλεκτρολυτική αγωγιμότητα διαλύματος οξέος (ΕΚΦΕ Σερρών)

η θεωρία του Arrhenius για τα οξέα

ΟΞΕΑ ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

Κατηγορίες οξέων:

Α. Μη οξυγονούχα οξέα (αυτά που δεν έχουν οξυγόνο στο μόριό τους).

Οξυγονούχα οξέα (αυτά που έχουν οξυγόνο στο μόριό τους)

όξινος χαρακτήρας

Όξινος χαρακτήρας είναι ένα σύνολο ιδιοτήτων κοινών για όλα τα οξέα. Αυτές οι ιδιότητες οφείλονται στο ότι όλα τα οξέα έχουν κοινό χαρακτηριστικό το Η σαν θετικό τμήμα, το οποίο αποδίδουν σαν Η⁺σε υδατικό διάλυμα. Οι ιδιότητες αυτές είναι:

α. Όξινη γεύση

Τα οξέα έχουν ξινή γεύση. Αντιστρέφοντας, όλα τα σώματα που έχουν ξινή γεύση περιέχουν κάποιο οξύ.

β. Αλλάζουν το χρώμα των δεικτών

Οι δείκτες είναι ουσίες που αλλάζουν χρώμα ανάλογα με το περιβάλλον στο οποίο βρίσκονται (όξινο ή βασικό).

Για παράδειγμα, η φαινολοφθαλεΐνη έχει ανοικτό κόκκινο χρώμα σε διάλυμα βάσης (π.χ. NaOH),

το οποίο, όμως, με προσθήκη κατάλληλης ποσότητας οξέος χάνεται (αποχρωματισμός διαλύματος).

Επίσης, το βάμμα του ηλιοτροπίου από μπλε χρώμα σε βασικό περιβάλλον, γίνεται κόκκινο σε όξινο περιβάλλον.

Στο εμπόριο κυκλοφορούν ειδικές στενές λωρίδες χαρτιού διαποτισμένες με διάφορους δείκτες (πεχαμετρικό χαρτί).

Έτσι, ανάλογα με το χρώμα που θα πάρει το χαρτί, όταν προσθέσουμε σ’ αυτό μία σταγόνα από το διάλυμα, καταλαβαίνουμε πόσο όξινο ή πόσο βασικό είναι το διάλυμα. .

ΛΗΞΗ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2009-2010 ΜΕ ΠΕΙΡΑΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ

κανε το νερό κρασί

αλλαγή χρώματος δεικτων με επίδραση οξεων

οξέα σε δείκτη κόκκινο λαχανο

δείκτης κόκκινο λάχανο

το τσάι σαν δείκτης

Αντιδρούν με βάσεις

Η αντίδραση αυτή μεταξύ ενός οξέος και μιας βάσης προς σχηματισμό άλατος και νερού ονομάζεται εξουδετέρωση.

Ουσιαστικά η εξουδετέρωση είναι η αντίδραση των Η⁺ του οξέος και των ΟΗ^- της βάσης προς σχηματισμό νερού.

HCl + NaOH --> NaCl + H₂O

ΟΞΥ ΒΑΣΗ ΑΛΑΣ ΝΕΡΟ

γ. Αντιδρούν με μέταλλα

Ορισμένα δραστικά μέταλλα αντιδρούν με διαλύματα οξέων ελευθερώνοντας αέριο υδρογόνο π.χ.

Zn(s) + 2HCl(aq)® ZnCl₂(aq) + H₂(g)

ε. Άγουν το ηλεκτρικό ρεύμα και κατά την ηλεκτρόλυσή τους ελευθερώνεται υδρογόνο στην κάθοδο

Τα ιόντα που προέρχονται από τη διάσταση του οξέος, όπως ήδη έχουμε αναφέρει, είναι φορείς ηλεκτρικού ρεύματος

. Μάλιστα η αγωγιμότητα, η ευκολία δηλαδή που περνά το ρεύμα, συσχετίζεται με την ισχύ του ηλεκτρολύτη.

Πειραματικά έχει διαπιστωθεί ότι η διαβίβαση συνεχούς ρεύματος σε διάλυμα οξέος απελευθερώνει στην κάθοδο (αρνητικό πόλο της πηγής) αέριο Η₂.

Η διαδικασία αυτή ονομάζεται ηλεκτρόλυση. Ηλεκτρόλυση, γενικώς, είναι το σύνολο των χημικών αντιδράσεων που λαμβάνουν χώρα κατά

τη διαβίβαση συνεχούς ρεύματος σε διαλύματα ηλεκτρολυτών.

Ηλεκτρόλυση Η2SO4

τα οξέα διασπούν τα ανθρακικά άλατα και εκλύεται αέριο CO2

2HCl +CaCO3 --> CaCl2 +H2O +CO2

CH3COOH +NaHCO3 --> CH3COONa +H2O +CO2 (αέριο)

ξυδι και σόδα

οξύ και κιμωλία

CaCO3 +H2SO4 --> CaSO4 + CO2 +H2O

2HCl +CaCO3 --> CaCl2 +H2O +CO2 (αέριο)

ο μπαλόνι που φουσκώνει μόνο του

Υλικά που χρειαζόμαστε:

ξύδι

μαγειρική σόδα

μία λεκάνη

ένα μπουκάλι

ένα μπαλόνι

ένα κουταλάκι

Βήματα :

1. Βάζουμε μαγειρική σόδα μέσα σε ένα μπαλόνι.

2. Βάζουμε ξύδι μέσα σε ένα άδειο μπουκάλι.

3. Τοποθετούμε στο στόμιο του μπουκαλιού το μπαλόνι και σιγά σιγά αναποδογυρίζουμε το μπαλόνι και πέφτει η σόδα μέσα στο μπουκάλι με το ξύδι.

Όταν η σόδα έρθει σε επαφή με το ξύδι ξεκινά η χημική αντίδραση, παράγεται διοξείδιο του άνθρακα που φουσκώνει το μπαλόνι.

Κορυφαίο πείραμα κατά τη γνώμη μου που αξίζει να το δοκιμάσετε θα περάσετε θαύμα!

Αναρτήθηκε από την TINA ΝΑΝΤΣΟ

δ. Αντιδρούν με βάσεις

Η αντίδραση αυτή μεταξύ ενός οξέος και μιας βάσης προς σχηματισμό άλατος και νερού ονομάζεται εξουδετέρωση. Ουσιαστικά η εξουδετέρωση είναι η αντίδραση των Η⁺ του οξέος και των ΟΗ^- της βάσης προς σχηματισμό νερού.